Ταυτότητες σε αναμονή: δυο αιώνες δανεικής νεωτερικότητας*

11
685

[...πέρασαν κουτσά στραβά δύο σχεδόν αιώνες από τότε που ο νεοελληνισμός αποχαιρέτισε την Οικουμένη και θρονιάστηκε στο κράτος. Επρόκειτο κατά την γνώμη μου για έναν ακρωτηριασμό κι αυτό δεν έχει μόνο γεωγραφικές συνδηλώσεις. Μιλάμε για δύο αιώνες προσφυγιάς. Τον πρώτο αιώνα της ύπαρξής μας τον περάσαμε υποδεχόμενοι –τις περισσότερες φορές με τρόπο ανάρμοστο– όσα αποπαίδια μας έμειναν εκτός των στενάχωρων συνόρων μας και τον δεύτερο ξεπατώσαμε ότι απέμενε στις περιφέρειές μας ξαποστέλλοντας τους κατοίκους τους άλλοτε για την υδροκέφαλη πρωτεύουσα κι άλλοτε για την αλλοδαπή. Μπαίνουμε σε λίγο στον τρίτο αιώνα της κρατικής μας συγκρότησης δημογραφικά απισχανσμένοι και εκτός από χρεωκοπημένοι οι μισοί και πλέον Έλληνες βρίσκονται εκτός Ελλάδος με τους άλλους μισούς να μακαρίζουν κατά πλειοψηφία όσους δυο φορές ξένοι και πολλές φορές δικοί μας έφυγαν εγκαίρως για τα ξένα....]


*Διεθνές Συνέδριο, Αντανακλάσεις Ταυτότητας: η ελληνική ταυτότητα ως φιλοσοφικό πρόβλημα – από το ‘Βυζάντιο’ μέχρι την Ελλάδα της Κρίσης, Πρώτη Συνεδρία, Συντονιστής: Σωτήρης Μητραλέξης, Βερολίνο, 12 Ιουνίου

11 Σχόλια

  1. Συγχαρητήρια από καρδιάς για την καταπληκτική εισήγηση στο εν λόγω συνέδριο. Εκπροσωπήσατε μια μικρή ή μεγάλη μερίδα του “μεταλλαγμένου”λαού μας, ο Θεός ξέρει, και μας εκφράσατε πλήρως συνεχίστε τολμηρώς και βαθειά ευαίσθητος όπως είστε στο τείχος σιωπής που επιβάλλει η άγνοια , η ημιμάθεια κι ο φραγκολεβαντινισμός των Νεοελλήνων, των καταχρεωμένων κι ανυποψίαστων του πλούτου της κληρονομιάς τους και τουΡωμέίκου θησαυρού τους….

  2. Αγαπητέ Θόδωρε,
    Χαίρω και συγχαίρω για τη γλαφυρή και γενναία διέλευσή σου από το γνωστό “ναρκοπέδιο” της/των ταυτοτήτων μας!
    Σου θυμίζω τον επίλογο του δοκιμίου μου (ανθολογημένου στον τόμο μου “ΣΕ Δ΄ ΠΡΟΣΩΠΟ”) [i]Ώστε ανελλήνιστοι… είμεθα, θαρρώ[/i]:

    […] Αντιγράφω από το πλούσιο ιστολόγιο «Ιδιωτική Οδός» την προκλητική διαπίστωση του συντάκτη, την οποία προσυπογράφω: «Θα πω κάτι τολμηρό, αλλά αληθινό. Φαίνεται πως οι συνεχιστές του πολιτισμού μας είναι οι σύγχρονοι φιλέλληνες όπου γης». Και όντως, η μελέτη, ο σεβασμός και η προβολή της ελληνικής κουλτούρας –και μάλιστα όλων πια των περιόδων και όχι μόνο της αρχαιότητας– εκμέρους τόσων ξένων εκδηλώνονται στις μέρες μας πολύ πιο σοβαρά και ουσιαστικά, από ό,τι υποτίθεται πως κάνουν οι ημέτεροι προγονόπληκτοι.
    Ο «φιλέλλην» Ασιάτης του ποιήματος επικαλούνταν τους σοφιστές από τη Συρία, τους στιχοπλόκους και «άλλους ματαιόσπουδους» που τους επισκέπτονταν κατά καιρούς, για να συμπεράνει: «Ώστε ανελλήνιστοι δεν είμεθα, θαρρώ». Οι δύο αντίρροπες –κατά τα φαινόμενα, όπως νομίζουμε ότι δείξαμε– στάσεις σημερινών συμπατριωτών μας απέναντι στην εθνική μας ταυτότητα και στην πολιτισμική πορεία που οφείλουμε να ακολουθήσουμε συγκλίνουν, εντέλει, στο ίδιο άγονο και θλιβερό αποτέλεσμα: Να αποδεικνύουμε, θαρρώ, ότι ε ί μ α σ τ ε α ν ε λ λ ή ν ι σ τ ο ι ! Κι αυτό, είτε γιατί αλληθωρίζουμε αναίτια σε οτιδήποτε ξενόφερτο μας πλασάρει το μάρκετινγκ, χωρίς να εξασκούμε τις ικανότητές μας και με την ανταγωνιστικότητά μας σήμερα κάτω κι από της Ρουάντα, είτε γιατί, από υπερβάλλοντα «πατριωτισμό», διαλαλούμε την καρικατούρα και όχι την αληθινή αξία του αλλοτινού μεγαλείου μας, χωρίς να μπαίνουμε στον κόπο να εξελιχθούμε κι εμείς οι απόγονοι σε «πολλώ κάρρονες» των διαιώνιων ινδαλμάτων μας. Αντί, λοιπόν, να αποθησαυρίζουμε ό,τι εκλεκτό απορρέει ακόμη από την παράδοσή μας και να εσοδεύουμε ό,τι αξιόλογο μας προσφέρεται από άλλους πολιτισμούς, «κατορθώνουμε» το ακριβώς αντίθετο: Να υιοθετούμε κατά κανόνα τη «σαβούρα» και των ξένων και των προγόνων μας! Μήπως να στήναμε ένα ξόανο με την επιγραφή «Ημιέλλην»; Ας πούμε, στους Αέρηδες;

  3. Πιστεύω ότι αν λιγοστέψει ο Θεόδωρος Παντούλας τον υπερσυναισθηματισμό του, θα υπηρετήσει καλύτερα και την Ελλάδα και την Φιλοσοφία. Θα αρχίσει να βλέπει πιό εκλεπτυσμένα και πιό πλούσια τον κόσμο γύρω του.
    Έχω ταξιδέψει σε πολλά μέρη και έχω δουλέψει σε πέντε νομούς. Συνάντησα σπουδαίους ανθρώπους που δεν ταιριάζουν στην περιγραφή αυτής της εισήγησης.
    Πάντως, κατάλαβα γιατί σήμερα οι χωριανοί του δέχονται τα κεράσματα του γηραιού προαγωγού: Φταίει το ότι οι πατεράδες τους έφευγαν υποκριτικά και άφηναν τα παιδιά τους στο καφενείο, γιά να τους κάνει συντροφιά και να τα κεράσει ο νταβάς με τα χρυσαφικά και τα κορίτσια. Το περιστατικό όμως αυτό δεν αποτελεί κανόνα ούτε για όλη την Ελλάδα, ούτε για όλα τα χωριά.

  4. κ. Δεληνικόλα πιθανώς λόγω του υπερσυναισθηματισμού μου να μην ήμουν ακριβής και σας ζητώ συγγνώμη.
    Αυτοί που σήμερα δέχονται τα κεράσματα είναι οι ίδιοι άνθρωποι που κάποτε τα αρνούνταν –ή ακριβέστερα όσοι από αυτούς ζουν ακόμη.
    Ο δικός μου πατέρας εκείνη την περίοδο εργαζόταν στην Αθήνα. Δυστυχώς ο παππούς μου, που είχε την εποπτεία μου εκείνο το καλοκαίρι, έχει πεθάνει και δεν θα μάθω γιατί δεν μου εξήγησε ποιος είναι ο νταβάς και τι είναι τα κορίτσια του.
    Δεν αμφιβάλλω ότι οι σπουδαίοι άνθρωποι που συναντήσατε στις ελληνικές επαρχίες μπορεί και να το αντιμετώπιζαν με περισσότερο κυνισμό.
    Σας ευχαριστώ πάντως για το ενδιαφέρον σας και σας εύχομαι καλό καλοκαίρι.

  5. Η ελπίδα που δεν υπάρχει στο λόγο σας κύριε Παντούλα κάνει και τα όσα σκιαγραφήσατε τόσο μελανά να δείχνουν μελανότερα ακόμη κι αυτό είναι αβάσταχτο!
    Έχετε εσείς να προτείνετε κάτι ;

  6. Το καλοκαίρι δεν θα είναι καλό, όσες ευχές και να αλληλοευχηθούμε. Ευχαριστώ για την διευκρίνηση γύρω απ’ τα κεράσματα. Ίσως λοιπόν να δέχονται το κέρασμα επειδή γεράσανε και έγιναν πιό επιεικείς, όπως κι εγώ, όχι όμως αμοραλιστές. Αν ο παππούς σας τον θεωρούσε ανήθικο, θα σας έπαιρνε στο σπίτι, είμαι σίγουρος. Ίσως όμως σας άφησε για εμβολιασμό, όπως οι παλιοί έκαναν και για τις εξανθηματικές νόσους. Όταν κόλλησα ιλαρά ή ανεμολογιά, το δωμάτιό μου έγινε παιδότοπος…
    Και δεν πρέπει να υποστούμε γενοκτονία επειδή μας αρέσουν και τα φοντάν και το βύσσινο, ανεξαρτήτως θερμίδων, και το τσίπουρο και το ουισκάκι και ο Ζαχαρίας Εφέντης και ο Μπάχ. Δεν θα σχολιάσω περισσότερο την εισήγησή σας, την οποία δεν αποδέχομαι, διότι δεν την θεωρώ αποτέλεσμα νηφάλιας έρευνας.

  7. Πολλά απ’ όσα λέτε κύριε Παντουλα με βρίσκουν σύμφωνο , και χαίρομαι που ακούγονται , αλλά θα ήταν καλό να δούμε και τι μπορούμε να κάνουμε! Αν μπορούμε να κάνουμε …!

  8. «Η ελπίδα που δεν υπάρχει στο λόγο σας κύριε Παντούλα κάνει και τα όσα σκιαγραφήσατε τόσο μελανά να δείχνουν μελανότερα ακόμη κι αυτό είναι αβάσταχτο!» ([i]Ανώνυμος, 29-06-2013 00:53[/i])
    Λυπάμαι, αλλά η φράση ετούτη μπορεί να εκληφθεί ως το αρχέτυπο κάθε υπερσυναισθηματισμού: Επειδή η αγγελία της αλήθειας μπορεί και να μην αντέχεται προκρίνουμε εμείς να… καταγγείλουμε, τότε, εκείνον που τολμά να την προσκομίσει!

    «Έχετε εσείς να προτείνετε κάτι ;»
    Απαιτούμε, εισέτι, η λύση να προηγηθεί της ανάλυσης;

    Επί της ουσίας των συζητουμένων μια μόνο επισήμανση, αγαπητέ Θόδωρε: Αν υπάρχει ένας λ ό γ ο ς για τον οποίο χρειαζόμαστε κάποιο είδος Διαδικτυακής Τηλεόρασης, αυτός έγκειται στο να μπορούμε να ακούμε μαρτυρίες όπως – ακριβέστατα – η δική σου ετούτη.
    [b]Από πλευράς μου, οπότε, μονάχα ευχαριστίες για το [i]εύρος[/i] μιας σε τέτοιο [i]βάθος[/i] νηφαλιότητας.[/b]

  9. Αγαπητέ κύριε Καστρινάκη, όπως όταν αντιλαμβάνεται κανείς ότι βρίσκεται σε ένα αδιέξοδο,αισθάνεται την ανάγκη να βρει μια διέξοδο, έτσι ακριβώς αισθάνθηκα- προσωπικά- πόσο θλιβερή είναι η αλήθεια. Αισθάνθηκα θλίψη από όσα εξέφρασε με την ομιλία του ο κ. Παντούλας, ιδιαίτερα με το παράδειγμα του πλουσίου που κερνάει τους πάντες στο καφενείο(ερωτώ, με την ευκαιρία, αναφέρετε σε πραγματικό γεγονός;). Βεβαίως, η πρόθεσή μου δεν ήταν να καταγγείλω,αλλά να εκφράσω τη δική μου εντύπωση με το σχόλιό μου. Πιστεύω ότι η αλήθεια θα πρέπει να λέγετε όσο κι αν είναι θλιβερή για να τη συνειδητοποιούμε και να αλλάζουμε. Αν είναι όντως η αλήθεια αυτή που δηλώνεται μέσα απ’ αυτό το παράδειγμα, τότε θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι στο παρελθόν οι άνθρωποι ήταν ωραίοι και αξιοπρεπείς και στην πορεία γίνανε -γίναμε(εμείς δηλαδή οι σύγχρονοι Έλληνες)υποτελείς και χάσαμε κάθε αξιοπρέπεια, συμφωνείτε; Αν όμως, έτσι έχουν τα πράγματα, τότε το σημερινό κακό από πού προήλθε, ποιές οι αιτίες αυτής της ηθικής πτώσης; Μπορεί να προκύψει κακό από το προϋπάρχον καλό;
    Το θέμα επιδέχεται φιλοσοφική συζήτηση κι αυτή είναι υπεράνω των ευχαριστιών και των οποιοδήποτε σχολίων των δικών μου ή των δικών σας κ. Καστρινάκη, γιατί είναι ένα θέμα μεγάλο και σοβαρό.Συγχωρέστε μου τη θλίψη αν σας ενόχλησε και δεν προαπαιτώ την ελπίδα από τον κ. Παντούλα, ούτε από κανέναν άλλον διανοούμενο. Θα παλέψω να τη βρω και χωρίς τη βοήθειά σας. Ευχαριστώ.

Σχολιάστε:

Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ