[προς αποφυγή παρεξηγήσεων και για λόγους δεοντολογίας επισημαίνω πως στον κ. Ράμφο ανήκουν μόνο οι φράσεις σε εισαγωγικά και με πλάγια γράμματα]
Νομίζω πως ξαναβρίσκουμε τον «καλό» Ράμφο. Αφορμή το άρθρο του στην Καθημερινή της Κυριακής (2 Μαρτίου 2025), με θέμα «Τα ιερογλυφικά του προέδρου Τραμπ».
Πράγματι, αναλύει πολύ εύστοχα την πορεία μετάλλαξης του φιλελευθερισμού των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ προς τον ιστορικό σχετικισμό και τον δικαιωματισμό ως αποτέλεσμα της εργαλειοποίησης του χρόνου «με σκοπό ένα παρόν της στιγμής το οποίο κυνηγά τον εαυτό του». Η αποθέωση της στιγμής και ο κυρίαρχος χρόνος του «εμπρός» είναι μία πραγματικότητα που χαρακτηρίζει τη νέα μηχανική της τεχνολογίας και μια διεκπεραιωτική πολιτική, που ως τέτοια δεν μπορεί να «παράγει» ηγέτες, διότι η ηγεσία απαιτεί όραμα, άρα τη διασύνδεση παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος. Οι όποιες προσπάθειες και η ρητορική των δικαιωμάτων ανακαλούν βέβαια το παρελθόν, μόνο που αυτό είναι ένα παρελθόν απονευρωμένο και απόλυτα τιθασευμένο. Ουσιαστικά είμαστε στο ευρωπαϊκό περιβάλλον, όπου το κράτος (ως διοίκηση) κυριαρχεί, «το κράτος είναι μηχανική κατασκευή της οποίας οι ποσοτικοί προσδιορισμοί αναπτύσσουν δυνάμεις καταστροφικές των αξιών». Το ευρωπαϊκό κράτος- και ως Ε.Ε.- είναι το κληροδότημα της νεωτερικής αντικατάστασης της απόλυτης μοναρχίας, οπότε ως συνέπεια της εκκοσμίκευσης (και όχι αρχή της, αυτή είχε αρχίσει πολύ πιο πριν) πλέον υπάρχει μόνο ως ρυθμιστικό διοικητικό πλαίσιο. Στην περίπτωση που αυτό το κράτος υπηρετεί το έθνος», το οποίο «μπορεί να προσφέρει το τελολογικό στοιχείο που απαιτεί ο χρόνος», τότε τα πράγματα βαίνουν καλώς. Στη δική μας περίπτωση, μία τέτοια περίοδος- με τις όποιες αντιφάσεις και όρια της- ήταν η περίοδος της Βενιζελικής επέκτασης. Ο Ράμφος αξιολογεί θετικά το έθνος, διότι σε αυτό διαβλέπει μία «πραγματικότητα κατ’ εξοχήν αξιακή» και συνεκτική. Μάλιστα, θεωρεί ότι η του έθνους αξιακή και ανασχετική του μηδενισμού λειτουργία αχνοφαίνεται στην «υπογεννητικότητα και το μεταναστευτικό» που είναι «παρενέργειες του απωθημένου εθνικού αισθήματος». Άρα, αισθανόμαστε όλοι μας που ανήκουμε στο έθνος την υπαρξιακή απειλή της δημογραφικής συρρίκνωσης και της μεταναστευτικής επιδρομής ως φαινόμενο κατεξοχήν απειλητικό της ενότητας μας.
Και φτάνουμε στα Τέμπη και τον Τραμπ. Λέει ο Ράμφος «για τον Τραμπ και για τον μέσο Αμερικανό, ευοίωνο μέλλον προετοιμάζει η ενότητα κι ενότητα σφυρηλατεί η ιδέα του έθνους». Η εθνική νοηματοδότηση του Τραμπ μπορεί να μας ξενίζει, διότι δεν ταιριάζει στην περί έθνους εικόνα μας ο ατομικισμός του πλουτισμού και τα ολιγαρχικά λόμπι που περιβάλλον τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Ας δούμε όμως την πολιτική του λειτουργία. Τι κάνει ο Τραμπ; Κάνει κινήσεις και θέλει να εκφράσει μία ιδεολογία «ηθικοποίησης των πολιτικών αντανακλαστικών». Εκφράζει το ότι εμένα δεν με νοιάζει η νομική τεχνικότητα της συνύπαρξης των μειονοτήτων (φύλου, φυλετικού προσδιορισμού κ.λπ.), δεν με νοιάζει το ρυθμιστικό πλαίσιο, αλλά η αξιακή, με προοπτική χρόνου, ενότητα: θέλω να ανήκω- ως μέσος πολίτης- σε μία αξιακή και οργανική εθνική κοινότητα. Εδώ, κάποιος πολύ κριτικός θα μπορούσε ίσως να δει μία αμυδρή επιβίωση «οργανικότητας», που ήταν ίδιον του Μεσοπολέμου. Είναι αυτό που οι τεχνοκράτες ΗΠΑ και Ευρώπης ονοματίζουν ως «αντισυστημισμό». Και είναι αυτό που φοβούνται, διότι, για παράδειγμα, φαινόμενα όπως τα «Τέμπη» ξαφνικά ρηγματώνουν τη διαχειριστική «τακτοποίηση» και απαιτούν Δικαιοσύνη. Οι αρχές δεν εγκαλούνται γιατί απλά δεν κάναν καλά τη δουλειά τους. Μια χαρά την έκαναν για να «μπαζώσουν», αλλά γιατί οι ρυθμίσεις και οι σκοποί τους είναι μη-ηθικοί. Διασπούν την εθνική ενότητα και μένουν στο «κουκούλωμα» του παρόντος. Ο Τραμπ θα ήταν μαζί με τον «εκτεταμένο αντισυστημισμό» των Τεμπών στις «ψυχές των ανθρώπων», διότι μέσα σε δευτερόλεπτα, αλλά και για δύο στη συνέχεια χρόνια, οι (ύποπτες) τεχνικότητες μετρίων και διορισμένων υπαλλήλων θέλουν να αλλοιώσουν τη συνέχεια και το μέλλον του έθνους. Στο προσκλητήριο των νεκρών των Τεμπών ακούγονται τα ονόματα του έθνους. Στο «Κάνε την Αμερική Μεγάλη και πάλι» ο Ράμφος διαβάζει «έναν αναπροσανατολισμό της αμερικανικής κοινωνίας με υποβιβασμό του διαδικαστικού εν ονόματι της στροφής στο αξιακό». Για αυτούς, προφανώς, είναι διακύβευμα επιβίωσης της αυτοκρατορίας τους (έστω και περιορισμένης εκ των πραγμάτων). Για εμάς, τα διάφορα Τέμπη είναι το στοίχημα της επιβίωσης του έθνους μας.
Ο ζωγραφικός πίνακας που συμπληρώνει τη σελίδα ("Παραδοσιακό καφενείο") είναι έργο του Άγγελου Ραζή.
Ο φίλος μου ο Ράμφος προσπαθεί να ερμηνεύσει τον κόσμο βάσει αφηρημένων εννοιών κι έτσι, αναπόφευκτα, αλλού το πετυχαίνει κι αλλού αποδεικνύεται εκτός πραγματικότητας.
Όταν κανείς τα βλέπει όλα ζοφερά γύρω του και δεν σκέφτεται πως ο Θεός τα επιτρέπει, κατά το “προηγούμενο” ή το “επόμενο” θέλημά του, από αγάπη για μας (έτσι γίνεται φιλανθρωπία η τιμωρία, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο) αλλά θέλει από κάπου να πιαστεί κι ελπίζει “ἐπ᾿ ἄρχοντας, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία”, καταλήγει σε … σουρεαλιστικά συμπεράσματα. Από την παράνοια του γουοκισμού και της πολιτικής ορθότητας, στην εξύμνηση της ωμής βίας, της απληστίας και του τραμπουκισμού.
Στην αρχή έβλεπα τον Τραμπ σαν τον Μουσολίνι, με τον υπερφίαλο εγωισμό του, τη γελοία καυχησιολογία του, τα αναίσχυντα ψέματά του, την αντιστροφή της πραγματικότητας μέσω των προπαγανδιστικών δικτύων, δικών του και των μεγαλοκαρχαριών συνεργατών του, τις συκοφαντίες και το μπούλινγκ εναντίον των ασθενέστερων, τον απροκάλυπτο ρατσισμό του, την υποτίμηση όσων δεν είναι άνδρες, Αμερικάνοι, χριστιανοί, κλπ. Τώρα αρχίζει να μοιάζει με τον Χίτλερ. Προσπαθεί να φιμώσει κάθε αντιπολιτευτικό λόγο αρχίζοντας από τους φοιτητές, να αποκτήσει “ζωτικό χώρο” κατακτώντας χώρες που δεν τον θέλουν, συνεργαζόμενος με τον (εξασθενημένο, έστω) διάδοχο του Στάλιν (όπως ο Αδόλφος) και άλλους αυταρχικούς ηγέτες, που τους εκτιμά, όπως λέει, αδιαφορώντας για το αν κάποιοι απ’ αυτούς, σαν τη δυναστεία των Κιμ, έχουν μεταβάλει τη χώρα τους σε απόλυτη δικτατορία, ανοιχτή φυλακή και επίγεια κόλαση.
Είναι δυνατόν για όποιον έχει θητεύσει στη χριστιανική διδασκαλία να αποδέχεται ως επίγειο σωτήρα ένα τέτοιο υποκείμενο; Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα, ούτε το κακό παράγει καλό. Το να (επαν)ιδρύει ένα γραφείο για την πίστη και να παρουσιάζεται πρόμαχός της κάποιος που φαίνεται πως κυριαρχείται απ’ ό,τι σχεδόν αντίθετο των αρετών και της διδασκαλίας του Χριστού που μας την παρέδωσε στην Επί του Όρους Ομιλία είναι η έσχατη υποκρισία και παράνοια. Το να τον εμπιστεύονται οι χριστιανοί, να πιστεύουν ότι θα διορθώσει τα κακώς κείμενα και τη διαφθορά ένας επιχειρηματίας που στηρίχτηκε στη διαφθορά για ν’ ανέβει, να μιλάν οι υποστηρικτές του για αξίες, όταν έχει καταπατήσει όλες τις θεμελιώδεις είναι άκρως επιπόλαια και αφελή. Όλα αυτά ταιριάζουν σε κάποιους λευκούς προτεστάντες οι οποίοι τον ρατσισμό, τον ιμπεριαλισμό και τον πλουτισμό που πετυχαίνονται πατώντας επί πτωμάτων φτωχών και μικρών χωρών και ανθρώπων τον έχουν στις καταβολές τους. (Άλλωστε προεκλογικά τους υποσχέθηκε πως δεν θα ξαναχρειαστούν εκλογές· θα συνεχίσουν το “θεάρεστο” έργο τους, σαν τους παλιούς Σταυροφόρους. Τα προσχήματα τα έσωσε κάπως μια αγγλικανή «επίσκοπος» κριτικάροντάς τον κατά πρόσωπον για την ανελεήμονα καρδιά και πράξεις του).
Αλλά εμείς οι Ορθόδοξοι; Τι σχέση έχουν όλα αυτά με το ήθος και την παράδοσή μας; Πόσο επιφανειακά τα βλέπουμε; Πόσο εύκολα λησμονούμε τις εντολές τους Χριστού για να υπερασπιστούμε το έθνος και τη βολή μας; Αυτό το ήθος είχαν οι μάρτυρες και οι όσιοι της Εκκλησίας μας που γίνονταν θυσία για την πίστη τους στον Θεό και την αγάπη τους για τον συνάνθρωπο, ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, θρησκείας, κοινωνικού στάτους, κλπ. Άλλωστε, ένα έθνος που ζει μακριά από τον Χριστό δεν έχει μέλλον. Κι εμείς (η πλειονότητα) έχουμε απομακρυνθεί απ’ Αυτόν. Τα τελευταία χρόνια ηχούν κάποια καμπανάκια (πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί, Τέμπη, κλπ.) Κάποτε πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως για το κακό στον κόσμο όλοι έχουμε ευθύνη και να μη ρίχνουμε τις αιτίες του κακού στον όποιον άλλο. “Δός μοι, Κύριε, τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμὰ πταίσματα καὶ μὴ κατακρίνειν τον ἀδελφόν μου”, προσευχόμαστε την περίοδο που άρχισε προχθές.
Αγαπητέ κύριε, δεν έχετε καταλάβει τι συνέβαινε στις ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί επέλεξαν ανάμεσα σε δύο, όχι ανάμεσα σε … τριάντα (!!) επιλογές. Στην μία πλευρά υπήρχε ένα σύστημα που π.χ. καθοδηγούσε πεντάχρονα αγοράκια να γίνουν κοριτσάκια και το αντίστροφο! Επέλεξαν την άλλη εναλλακτική. Σίγουρα ο Τραμπ θα προωθήσει ακόμα πιο άγρια την ήδη υπάρχουσα ατομική ευθύνη π.χ. του μη έχοντος ασφάλεια υγείας. Αλλά τουλάχιστον αυτός ο “υπεύθυνος της αποτυχίας του looser” θα έχει αγόρι και κορίτσι. Η ορθοδοξία βέβαια είναι άλλο πράγμα.
Κατά πως σας βολεύει άλλοτε μιλάτε με θεολογικά-ηθικολογικά επιχειρήματα και άλλοτε με καθαρά πολιτικά. Η κατάργηση της καθαρά αντιχριστιανικής woke ατζέντας δε φαίνεται να σας συγκινεί. Που είναι το χριστιανικό σας πνεύμα που τόσα συχνά και αυτάρεσκα επικαλείστε;
Αν δεν το έχετε καταλάβει άλλο πράγμα είναι ο Χριστός, ο χριστιανισμός και η θεολογία του και εντελώς διαφορετικό η woke θεολογία που υπερασπίζεστε (όπως και η ΛΟΑΤΚΙ αγγλικανή επίσκοπος).
Μα, δεν κριτικάρω, αγαπητέ μου, την επιλογή των Αμερικανών ψηφοφόρων, ούτε υποστηρίζω τους Δημοκρατικούς (πού το είδατε; ). Την ευήθεια πολλών συμπατριωτών μας (Ορθοδόξων) που θεωρούν τον Τραμπ σωτήρα και την αφέλεια του Ράμφου και του αρθρογράφου που νομίζουν πως αυτός κινείται βάσει κάποιων αξιών κριτικάρω.
@Απ. Χ:
Μάλλον άλλο σχόλιο διαβάσατε.
Γράφω: “παράνοια του γουοκισμού και της πολιτικής ορθότητας”, και σεις ισχυρίζεστε πως υπερασπίζομαι τη woke θεολογία(!!!)
Ούτε και προβάλλω κανένα πολιτικό επιχείρημα. Όλα τα κρίνω υπό το πρίσμα της Ορθόδοξης θεολογίας και του ήθους. Το δε ξέσπασμά μου οφείλεται στον πόνο που μου προκαλεί η σύγχυση που επικρατεί στους ορθόδοξους χριστιανούς που υποτάσσουν (με την κυριολεκτική έννοια της λέξεως) την πίστη και το ήθος τους σε ιδεολογικοφιλοσοφικές “αξίες” και θεωρούν υπεύθυνους τους άλλους για τα δεινά τους. Σ’ αυτούς και μόνους απευθύνομαι.
Αν σοβαρευτείτε και ηρεμήσετε, ίσως να συνεχίσουμε τον διάλογο.
Όσο για την αγγλικανή “επίσκοπο” (που δεν ξέρω αν είναι ΛΟΑΤΚΙ) μόνο το ότι βάζω τη δεύτερη λέξη σε εισαγωγικά δείχνει πόσο την εκτιμώ.
Ο Τραμπ, ένα υποκείμενο που μοιάζει με τον Χίτλερ… Προσπαθεί να φιμώσει τους αντιπάλους του(το ακριβώς ανάποδο έχει συμβεί αν δεν το ξέρετε)… Αλλά κάνετε κριτική υπό το πρίσμα της ορθόδοξης θεολογίας και του ήθους! Πολιτικά σχόλια κάνετε και μάλιστα ευτελούς επιπέδου κύριε θεολόγε! Κρατήστε την Ιησουίτικη ηθική και τις αντίστοιχες τεχνικές της για τον εαυτό σας και όσο για τον ξαφνικό πόνο που σας έπιασε για τη σύγχυση μεταξύ των χριστιανών, πολύ αργά ξυπνήσατε!
Όχι άλλος χριστιανουλισμός, όχι άλλοι αποτυχημένοι αγαπούληδες της ορθοδοξίας, έλεος!
Και επειδή είναι μάλλον ανούσιο, όχι δεν επιθυμώ να συνεχίσω κανένα διάλογο μαζί σας.
“Όχι άλλος χριστιανουλισμός, όχι άλλοι αποτυχημένοι αγαπούληδες της ορθοδοξίας.”
Άρα, ναι στο μίσος, τη βία, την απληστία. Εύγε!