Ἕνας χριστιανός, κανένας χριστιανός

Ἡ ἐκκλησία ὡς κοινότητα

3
2220

«Ἕνας χριστιανός, κανένας χριστιανός»... Ἡ φράση αὑτὴ τοῦ Τερτυλλιανοῦ (χριστιανοῦ ὁμολογητῆ τοῦ 2ου-3ου αἰ. μ.Χ.) ἐκφράζει μὲ τὸν πιὸ χαρακτηριστικὸ τρόπο τὸν κοινοτικὸ χαρακτῆρα τῆς Ἑκκλησίας: Ὁ χριστιανός, μᾶς λέει, εἶναι χριστιανὸς ὡς μέλος μιᾶς κοινότητας πιστῶν καὶ ὄχι σὰν ἀτομικὴ μονάδα. Τὴν ἴδια αὐτὴ ἀλήθεια ἐκφράζουν καὶ οἱ ἔννοιες τῆς Ἐκκλησίας ὡς Σώματος Χριστοῦ, ἢ τοῦ Χριστοῦ ὡς Ἀμπέλου καὶ τῶν πιστῶν ὡς κλημάτων. Καὶ αὐτὸ ἐν τέλει ἐκφράζει καὶ ἡ ὀνομασία «ἐκκλησία» ποὺ οἱ πρῶτοι χριστιανοὶ ἐπέλεξαν γιὰ νὰ προσδιορίσουν τὸν ἑαυτό τους.

Ὁμιλία στὸ ἐκκλησάκι τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα στὴν ὁδὸ Λευκωσίας, Πλατεία Ἀμερικῆς, Δεκέμβριος 2018.  Δείτε εδώ την συζήτηση που ακολούθησε.

3 Σχόλια

  1. Ἐξαιρετική ἡ ὁμιλία!Θἄθελα νά προσθέσω τίς σχετικές ἐπί τοῦ προκειμένου γνῶμες δύο κορυφαίων Ἑλλήνων θεολόγων, τοῦ μακαριστοῦ π. Γεωργίου Καψάνη καί Σεβασμιωτάτου π. Ἰωάννη Ζηζιούλα.
    Γράφει σχετικά ὁ π. Γεώργιος Καψάνης: “Ἀλλά καί τά Μυστήρια ἐκλαμβάνονται ἀπό πολλούς ὡς πράξεις ἤ τελεταί ἰδιωτικοῦ χαρακτῆρος καί ἐνδιαφέροντος καί ὄχι ὡς γεγονότα ἐκκλησιολογικά. Καί αὐτό τό κατ’ἐξοχήν Μυστήριον ἑνότητος καί κοινωνίας, τό Μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας, θεωρεῖται πολλάκις ἀπό τούς εὐσεβοῦντας ὡς μέσον ἀτομικῆς τελειώσεως καί ἁγιασμοῦ καί ὄχι ὡς Μυστήριον συσσωματώσεως εἰς τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, εἰς τό ὁποῖον ὑπάρχει ὁ ἁγιασμός καί ἡ σωτηρία” (Ἀρχιμ. Γεωργίου Καψάνη, Θέματα Ἐκκλησιολογίας καί Ποιμαντικῆς, ἐκδ. Ἱερά Μονή Ὁσίου Γρηγορίου, Ἅγιον Ὄρος 1999, σελ. 28).
    Ὁ Σεβασμιώτατος π. Ἰωάννης Ζηζιούλας γράφει σχετικά: “Ἡ Εὐχαριστία ἔχει συνδεθεῖ στή συνείδησή μας μέ μιά ἐκδήλωση εὐσεβισμοῦ, ὁ ὁποῖος τήν θεωρεῖ σάν ἀντικείμενο, σάν πρᾶγμα καί σάν μέσο ἐκδηλώσεως τῆς εὐσεβείας μας ἤ ἐξυπηρετήσεως τῆς σωτηρίας μας. Ἀλλά ἡ ἀρχαία ἀντίληψη περί Εὐχαριστίας τήν ἀντιμετωπίζει ὅχι μόνο, οὔτε κυρίως, σάν πρᾶγμα, ἀλλά ὡς πράξη, ὡς λειτουργία (ὁ Ὀρθόδοξος αὐτός ὅρος εἶναι πολύ χαρακτηριστικός), καί μάλιστα ὡς πράξη συνάξεως, ὡς κοινή καθολική ἐκδήλωση τῆς ὅλης Ἐκκλησίας, καί ὄχι σάν κατακὀρυφη σχέση τοῦ καθενός μέ τό Θεό. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἡ χριστιανική Ἀνατολή πού διατηρεῖ – ἀσυνείδητα μᾶλλον – τήν ἀρχαία αὐτήν ἀντίληψη, οὔτε ἀτομικές Λειτουργίες διανοήθηκε ποτέ νά εἰσαγάγει, οὔτε προσκύνηση τῶν τιμίων Δώρων ὑπό τή μορφή τῆς μονίμου ἀναγωγῆς τους σέ ἀντικείμενα εὐσεβείας καί λατρείας. Ἡ Εὐχαριστία εἶναι κατά βάση κάτι, πού γίνεται, εἶναι μιά πράξη ὄχι τοῦ καθενός ξεχωριστά, ἀλλά τῆς ὅλης Ἐκκλησίας” (Μητροπολίτου Ἰωάννου Ζηζιούλα, Ἡ κτίση ὡς εὐχαριστία, ἐκδ. Ἀκρίτας, Ἀθήνα 1992, σελ. 19-20).
    Σημειωτέον ὅτι ὁ ὅρος “λειτουργία” σημαίνει “τό ἔργο τοῦ λαοῦ”.
    Νομίζω ὅμως ὅτι ἡ μετοχή στό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι ἀπροϋπόθετος, ἀλλ’ἔχει ὡς sine qua non προϋπόθεση τήν καθαρή συνείδηση.Μία εὐχή τοῦ Μ. Βασιλείου λέγει σχετικά: “Δώρησαί μοι ἐν καθαρῷ συνειδότι, μέχρις ἐσχάτης μου ἀναπνοῆς, ἐπαξίως μετέχειν τῶν ἁγιασμάτων σου, εἰς ἄφεσιν ἀμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον”.
    Συγχαρητήρια στόν Βασίλη Ξυδιά γιά τήν ἐξαιρετική ὁμιλία του!

  2. Διαφωτιστική, ουσιώδης, θεολογική ως άκρως πραγματιστική η ομιλία του εξαίρετου κ. Ξυδιά. Κορφολογώ τρία σημεία.
    1ο. “Φολκλορική ανάμνηση”. Οι χρονικές συνέπειες απομάκρυνσης από το αληθές. Δυστυχώς, πολλοί από εμάς, εκφυλιστήκαμε ικανοποιημένοι από τα φαινόμενα αντί της ουσίας, του λόγου, των φαινομένων. Μετατρέψαμε την Θεία Ευχαριστία σε κοινωνικό γεγονός καθησύχασης της συνείδησής μας.
    2ο. Πρόσφορο δεν είναι τα δώρα που κομίζουμε στον Ναό. Πρόσφορο είμαστε εμείς οι ίδιοι. Είθε να το καταλάβουν αυτό οι επιφανειακοί εκκλησιαζόμενοι.
    3ο. Δεν τελείται το Μυστήριο της Θείας Λειτουργίας ως Ευχαριστία μόνο από ένα άτομο – έστω κι αν αυτό είναι ιερέας. Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει τουλάχιστον ένας ακόμα για να επαληθεύσει τον λόγο του ιερέα με το Αμήν, το Αληθώς. Που σημαίνει, ο λόγος του καθενός μας ενίζεται με τους λόγους των υπολοίπων συνεκκλησιαζομένων για να αναφερθούν όλοι μαζί ως ένας στον Θεό Λόγο. Πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό που δίνεται από την Εκκλησία δεν είναι η δική μας αρετή, αλλά η φανέρωση της αγάπης του Θεού. Είναι ο τόπος-τρόπος όπου ο θάνατος τεθανάτωται.
    Αισιόδοξη η διαπίστωση ότι υπάρχουν τόσοι άξιοι θεολόγοι – και θεολόγοι είναι κατά τον Όσιο Νείλο όποιοι αληθώς προσεύχονται, προσευχή η ομιλία του κ. Ξυδιά. Τον ευχαριστώ εκ βαθέων.

  3. Aνάταση!
    Στην πορεία του καθενός και στην προσπάθειά του να ανταποκριθεί στην έκκληση και να μετάσχει στο σώμα του Χριστού, ο λόγος του Β. Ξυδιά είναι αρωγός όσο και οδοδείκτης.

Σχολιάστε:

Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ