Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Ξέρουμε από τον Μαρξ πως κάθε χρηματικό ποσόν ΔΕΝ είναι Κεφάλαιο. Συνεπώς, ΔΕΝ είναι Κεφάλαιο κάθε περιουσιακό στοιχείο. Ένα σπίτι ΔΕΝ είναι Κεφάλαιο όταν είναι το εξοχικό της οικογένειας. Είναι όμως Κεφάλαιο όταν ενοικιάζεται ως παραθεριστική κατοικία.
Ξέρουμε ότι το Κεφάλαιο είναι αυτό που χαρακτηρίζει τον Καπιταλισμό. Ο Καπιταλισμός για να εκκινήσει χρειάστηκε τη λεγόμενη Πρωταρχική Συσσώρευση Κεφαλαίου, όπως και κάθε επιχείρηση χρειάζεται Κεφάλαιο για να ξεκινήσει. Η Πρωταρχική Συσσώρευση έλαβε χώρα στη Δυτική Ευρώπη “χάρη” στη λεηλασία της Ελληνικής Ανατολής, κυρίως από το 1204 μ.Χ. Αργότερα, προστέθηκαν και τα πλιάτσικα από τις Νέες Χώρες, αποικίες κλπ.
Λέμε πως το Κεφάλαιο χαρακτηρίζει τον Καπιταλισμό αλλά, συνήθως, ξεχνούμε μια «λεπτομέρεια»: Η Συσσώρευση του Κεφαλαίου χαρακτηρίζει τον Καπιταλισμό κι όχι απλώς το Κεφάλαιο γιατί, προφανώς, Κεφάλαια στην οικονομία υπήρχαν και πριν. Για διάφορους όμως λόγους δεν συσσωρεύονταν, εκεί, έτσι και τόσο ώστε να μπορούμε να κάνουμε λόγο για πρωταρχική, και στη συνέχεια για τακτική, Κεφαλαιοκρατική Συσσώρευση. Και για να είμαστε πιο ακριβείς, όσο το επιτρέπει το μικρό αυτό κείμενο, η Συσσώρευση Κεφαλαίου πέρα από ένα όριο, είναι αποκλειστικό του Καπιταλισμού φαινόμενο, ειδοποιός διαφορά και ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του.
Χώρες, λοιπόν σαν την Ελλάδα, οι οποίες, αφενός εκ του πολιτισμού τους, ΔΕΝ ευνοούσαν την συσσώρευση Κεφαλαίου και αφετέρου εκ της θέσης τους, υπήρξαν θύματα της λεηλασίας των Δυτικοευρωπαίων, μόνο εμμέσως μπορούν να θεωρηθούν «Καπιταλιστικές». «Εμμέσως» εδώ εννοείται η μετοχή ως εκμεταλλευόμενη χώρα στο Σύστημα, στο”βαρυτικό πεδίο”, του Καπιταλισμού. Μετοχή, όπως ο εργάτης μετέχει του καπιταλισμού μέσω της επιχείρησης στην οποία δουλεύει. Όπως ο εργάτης δουλεύει για τον καπιταλισμό και ταυτόχρονα καταναλώνει τα του καπιταλισμού έτσι και χώρες σαν την Ελλάδα δουλεύουν στα πλαίσια του καπιταλιστικού καταμερισμού της εργασίας και ταυτόχρονα καταναλώνουν στα ίδια αυτά πλαίσια. Επομένως, είναι αδύνατον η Ελλάδα να γίνει Σουηδία! Και όχι γιατί “άργησε” να μπει στο δρόμο της “καπιταλιστικής ανάπτυξης” και από τότε που μπήκε “χαζεύει” και “καθυστερεί” αλλά γιατί οι ρόλοι είναι μοιρασμένοι και ποτέ το μικρό δαχτυλάκι της Μόνικα Μπελούτσι δεν θα τύχει των ίδιων προνομίων που θα τύχει το κεφάλι της ή η καρδιά της ή ο πνεύμονάς της, όσο κι αν είναι μέρος του υπέροχου κορμιού της και ανήκει, θεωρητικά , σε αυτό. Για την Σαρλίζ Θέρον δεν γίνεται καν λόγος!
Άρα, μπορούμε να ισχυριστούμε νόμιμα πως, η Ελλάδα ΔΕΝ είναι καπιταλιστική χώρα με την καθεαυτό έννοια. Ιδιαίτερα μετά την τελευταία αφαίμαξη των κεφαλαίων της μπορούμε να παραδεχτούμε ανεπιφύλακτα ότι στην Ελλάδα ΔΕΝ συντελείται συσσώρευση κεφαλαίου! Όποια συσσώρευση συντελέστηκε κινήθηκε προς τις μητροπόλεις του Καπιταλισμού είτε ως κέρδη, είτε ως τόκοι είτε ως “καταθέσεις”. Όλο το “περίσσευμα” της απλήρωτης εργασίας, αποσπάται από την ελληνική επικράτεια και ταυτόχρονα μονοπωλείται. Δηλαδή, όχι μόνο φεύγει από εμάς αλλά πάει σε λίγα χέρια, οπότε καθίσταται δυνατή η συγκεντρωτική διαχείρησή του. Οι “αγορές” είναι ένα τέτοιο είδος συγκεντρωτισμού, κατάτι ανωτέρου και φρικτοτέρου εκείνου της Σοβιετίας. Λέγεται «παγκοσμιοποιημένος τεχνοσυστημικός και κορπορατικός κολεκτιβισμός»!
Η Μη Συσσώρευση του Κεφαλαίου στην Ελλάδα δεν γίνεται μόνο με την συνεχή και τακτική αφαίμαξη. Γίνεται και με δύο ακόμη τρόπους:
Ο ένας είναι αυτός της κατά περιόδους υφαρπαγής των συσσωρευμένων κεφαλαίων. Τα Κατοχικά “Δάνεια” είναι μία από αυτές τις υφαρπαγές. Οι Κατοχικές λεηλασίες είναι ακόμα μία. Η καταστροφή του ανθρώπινου δυναμικού (χιλιάδες εκτελέσεις πολιτών) αλλά και των υποδομών της χώρας είναι είδος υφαρπαγής των ήδη συσσωρευμένων κεφαλαίων αλλά και εκείνων που επρόκειτο να συσσωρευτούν! Είναι γνωστή η μέθοδος των Καπιταλιστών να “αγοράζουν” μια επιχείρηση για να την καταστρέψουν προκειμένου να μην μπορεί να τους ανταγωνιστεί.
Ο άλλος τρόπος αφαίμαξης των κεφαλαίων είναι η μετατροπή τους σε Μη Κεφάλαια. Είπαμε πως ΔΕΝ είναι κάθε περιουσιακό στοιχείο Κεφάλαιο. Επομένως, όταν ο Έλληνας «πείθεται» να μετατρέψει την οικογενειακή του περιουσία από κεφάλαιο σε καταναλωτικό αγαθό, τότε αυτό σημαίνει πως η χώρα όχι μόνο ΔΕΝ συσσωρεύει κεφάλαια αλλά χάνει κι αυτά που έχει, Αποκεφαλαιοποιείται. Όταν, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ επιτρέπουν στην Τουρκία να απειλεί την Ελλάδα, η οποία υποτίθεται ότι είναι κάτι σαν την Γερμανία και την Γαλλία στην ευρωπαϊκή επικράτεια, “αυτομάτως” το 7% του ΑΕΠ μετατρέπεται από Κεφάλαιο σε όπλα.
Τέλος, για να μην έχουμε αυταπάτες, ακόμα και όσα χρήματα έχουν οι Έλληνες στις τράπεζες, της Κύπρου συμπεριλαμβανομένης, δεν είναι «ελληνικά» κεφάλαια, δεν παίρνουν μέρος στην παραγωγή ως επενδύσεις που θα συνέφεραν την Ελλάδα αλλά ως επενδύσεις που εξυπηρετούν το αυτονομημένο συμφέρον των τραπεζών, το οποίο, εν πολλοίς, είναι το ίδιο ή συμπληρωματικό εκείνου των Καπιταλιστικών Μητροπόλεων. Στόχευσή τους: να μας έχουν έστω καταναλωτές των προϊόντων τους για όσον καιρό δεν έχουν καταφέρει ακόμη να μας κάνουν και είλωτες.
Τι μπορούμε και τι πρέπει να κάνουμε;
- Να αξιοποιήσουμε την όποια Οικογενειακή Περιουσία έχουμε. Είτε πρόκειται για Σχολάζοντα Κεφάλαια (χέρσα χωράφια, παρατημένοι ελαιώνες, δάση, κάμποι κλπ, εργαλεία, μαστορικές και πατέντες) είτε πρόκειται για περιουσία που μετατράπηκε σε αγαθό απόλαυσης και σε στοιχείο του “ανώτερου” βιοτικού επιπέδου. Στόχος μας θα πρέπει να είναι η αύξηση κατά ένα στρέμμα της κατά κεφαλήν καλλιέργειας!
- Να κεφαλαιοποιήσουμε την εργασία μας κατά μόνας και κατά Συντροφίες. Όταν φυτεύουμε δέντρα κεφαλαιοποιούμε τον μόχθο μας. Όταν πίνουμε καφέ στις καφετέριες, αντί να φυτεύουμε ελιές, συμβάλουμε στην αποκεφαλαιοποίηση της χώρας. Φέρνω το παράδειγμα αυτό γιατί ένα φυτό ελιάς κοστίζει ακριβώς όσο ένας καφές στο κέντρο της Αθήνας. Όταν μαζευόμαστε, μερικοί ατρόμητοι οικονομικοί μαχητές, και στήνουμε μιαν επιχείρηση, βάζοντας άλλος το χωράφι, άλλος το κεφάλαιο και άλλος την εργασία, τότε βαδίζουμε στ' αθάνατα χνάρια των τρομερών θαλασσοπόρων μας, συντροφοναυτών και καπετάνιων, της προεπαναστατικής εποχής.
- Να μείνουμε μακριά από τις τράπεζες όπως και από άλλες μορφές “αγοραζόμενου” κεφάλαιου (ενοίκια, λίζινγκ, φάκτορινγκ). Εκτός του ότι το κόστος του αγορασμένου κεφάλαιου δεν επιτρέπει, σχεδόν ποτέ, τη συσσώρευση του κεφαλαίου (αφού αυτή ακριβώς η “αμοιβή” δημιουργεί τη συσσώρευση), η συγκεντρωτική διαχείρησή του χρήματος από τις τράπεζες υπόκειται στους νόμους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ήτοι του Σόιμπλε και των Δυτικο-Βορειο-Ευρωπαϊκών αφεντικών του. Αντίθετα, πρέπει να ανακαλέσουμε, από την μακραίωνη ιστορία του Ελληνικού Τ(ρ)όπου Παραγωγής, την οριζόντια κίνηση των κεφαλαίων, από μάστορα σε μάστορα, από βιοτέχνη σε βιοτέχνη, από βιοτέχνη σε μάστορα, από βιοτέχνη σε γεωργό και τ' αντίστροφο κ.ο.κ.
Πού και σε ποιον παραγωγικό τομέα πρέπει να ρίξουμε το βάρος;
Όχι πως η βιομηχανία δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει. Αλλά είναι αδύνατον να προκάνουμε να τους φτάσουμε. Αν η χώρα εκβιομηχανιστεί αυτό θα γίνει με τους όρους του Καπιταλιστικού Συστήματος. Θα είμαστε μια μικρή μονάδα μέσα στις άπειρες που δημιουργούνται στις Τρίτες Χώρες-Πρώην Αποικίες, τις οποίες με ραγδαίους ρυθμούς ενσωματώνει (το Σύστημα) “εξάγοντας” την εργατική του τάξη σε χώρες της περιφέρειας.
Μη έχοντα κεφάλαια δικά μας και μη έχοντας έρευνα που θα μπορούσε να κεφαλαιοποιηθεί άμεσα, η “εκβιομηχάνιση της χώρας”( και οι εκτεχνίκευση μέσω των νέων τεχνολογιών, νανομηχανικής κλπ) είναι αυταπάτη. Χώρια που το μοντέλο της μεγεθυμένης βιομηχανικής παραγωγής περνάει κρίση και η τάση είναι προς το “όμορφο μικρό” που είναι και μαϊτζέβελο.
Επομένως, αυτό που απομένει είναι ο Πρωτογενής Τομέας, η Παραγωγή και Επεξεργασία Τροφίμων και Ποτών[i]. Τονίζουμε ότι τα τρόφιμα και τα ποτά είναι για τους ανθρώπους ό,τι είναι το πετρέλαιο και γενικά η ενέργεια για τις μηχανές. Επομένως, στον βαθμό που πετυχαίνουμε μια τέτοιου είδους ανάπτυξη αποκτούμε στρατηγικό πλεονέκτημα ασυγκρίτως μεγαλύτερο των πετρελαιοπαραγωγών χωρών αφού το παραγόμενο πετρέλαιο δεν εξασφαλίζει τη διατροφή του πληθυσμού, δεν αυτοκαταναλώνεται, και ως εκ τούτου εξαρτά περισσότερο τη χώρα από τη διεθνή αγορά. Αυτού του είδους η Παραγωγική Ανασυγκρότηση, «Από τα Κάτω», με όρους Λαϊκού Κινήματος και Εθνικής Παλιγγενεσίας είναι στρατηγική με πολλούς στόχους:
- Δίνει λύση μεσο-μακροπρόθεσμη για να μην πω και βραχυπρόθεσμη. Οι σοδειές στην Ελλάδα είναι δύο το χρόνο και σε πολλές περιοχές, όπου οι υποδομές δεν έχουν καταστραφεί λόγω του “εκσυγχρονισμού”, το ζωικό κεφάλαιο μπορεί να πολλαπλασιαστεί μέσα σε λίγους μήνες.
- Διαχωριζόμενη η γεωργική παραγωγή σε παραγωγή τροφών για τους ανθρώπους και τροφών για τα ζώα αποκαθιστά τον κύκλο της παραδοσιακής γεωργίας και ο κάθε τομέας τροφοδοτεί και ανατροφοδοτείται μειώνοντας την εξάρτηση από τις βιομηχανίες λιπασμάτων, φαρμάκων, τροφών.
- Δίνει υψηλή ποιότητας προϊόντα τα οποία μπορούν να είναι και πολλών ταχυτήτων. Υψηλού κέρδους για εξαγωγές και χαμηλού αλλά μεγαλύτερου σε όγκο για την εσωτερική αγορά. Γιατί είναι λάθος να κερδίζουμε τις ξένες αγορές με ακριβά ελληνικά προϊόντα και να χάνουμε την ελληνική αγορά από τα φτηνά ξένα προϊόντα.
- Αναπαράγονται “από τα κάτω” και με όρους λαϊκού κινήματος το κατεστραμμένο φυσικό περιβάλλον αλλά και τα εκβαρβαρισμένα χωριά μας. Δημιουργούνται έτσι, πέραν όλων των άλλων ωφελειών, συνθήκες αγροτουριστικής ανάπτυξης ακόμη κι εκεί που δεν φαντάζεται κανείς, δεδομένου του φυσικού κάλλους και της αρχαίας και βυζαντινής κληρονομιάς του Τ(ρ)όπου μας.
- Με δεδομένη την επιδίωξη των πολυεθνικών εταιρειών να ελέγξουν τους σπόρους, τις ποικιλίες, τις φυλές και τις διαδικασίες παραγωγής (μέσω πχ της υδροπονίας) εμείς, κάνουμε ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση και δημιουργούμε προϋποθέσεις όχι μόνο για μιαν επιτυχή άμυνα αλλά και για μιαν άλλου είδους γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή στους αντίποδες του κορπορατικού κολεκτιβισμού.
- Στα πλαίσια αυτής της λογικής θα πρέπει να είμαστε σταθερά αντίθετοι στην πέραν ενός ορίου εκτεχνίκευση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Το να επενδύουμε σε μηχανήματα εξεζητημένα και υπεραυτόματα- εκτός από τις ανθρωποποιητικές συνέπειες που έχουν- αφαιρούν κάθε συγκριτικό πλεονέκτημα από την οικονομίας μας. Όντας προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας μεταφέρουν την αξία αυτή στα “αναπτυγμένα” κράτη του ευρωπαϊκού βορρά (προσφάτως στην Κίνα κ.α) την ίδια στιγμή που πασχίζουμε απεγνωσμένα να αυξήσουμε την προστιθέμενη αξία των δικών μας προϊόντων. Αυτή η σιωπηρή εκμετάλλευση είναι η κυριότερη και επικινδυνότερη (γιατί είναι άδηλη) μορφή εκμετάλλευσης από την εποχή της εκβιομηχάνισης της Δύσης μέχρι σήμερα.
- Η ανάπτυξη αυτή είναι αυτοδύναμη και αυτόνομη. Άρα είναι ελεύθερη! Βασίζεται μόνο στην καθ' ημάς παραδομένη τεχνογνωσία, τη μαστορική αιώνων, πράγμα που προσιδιάζει στον ανθρωπολογικό μας τύπο, μάς κάνει να γουστάρουμε τη δουλειά, η οποία, με τη σειρά της και μέσα στο πεδίο που διεξάγεται, μάς κάνει «άλλους ανθρώπους»! Τίθεται σε κίνηση δηλαδή ο ελληνικός ανθρωπο-ποιητικός «μηχανισμός» αφού ο Έλληνας μετέχει του τρόπου οπού το ατομικό συνδυάζεται με το συλλογικό και η αυθυπερβατική τάση του γίνεται τ(Ρ)όπος αυτοεπιβεβαίωσής και καταξίωσής του.
- Το Παραγωγικό Πολυώνυμο, ήτοι μεγάλη ποικιλία προϊόντων, σε μικρές σχετικά ποσότητες, από πολλά παραγωγικά κύτταρα μέσα στην ίδια κοινότητα, μας εξασφαλίζει την οικόσιτη βιοποικιλότητα, τη διασπορά του κινδύνου και τη διασπορά των πηγών του εισοδήματος. Είναι αυτό που λέμε «όχι όλα τ' αυγά σ' ένα καλάθι». Έτσι καθίσταται δυνατή η άμυνα απέναντι σε αρρώστιες και θεομηνίες χωρίς την “από μηχανής” παρέμβαση των κρατικών και ευρωπαϊκών ασφαλιστικών μηχανισμών που τόσο ακριβά μας κοστίζουν
- Όλα αυτά, είναι η εισαγωγή σε ό, τι, ο αοίδιμος Κωνσταντίνος Καραβίδας αποκαλεί Παραγωγικό Πολυώνυμο, πράγμα που μας επιτρέπει να μιλήσουμε και για έναν Νέο Ελληνικό Κοινοτισμό του 21ου αιώνα. Για τον τρόπο δηλαδή της αναπαραγωγής του Ευ Ζην του Τ(ρ)όπου μας, ήγουν του «Βιβλίου της Ελευθερίας». Το “βιβλίο” αυτό είναι γραμμένο από Έλληνες στην ελληνική γλώσσα.
Από ποιους και σε ποιους;
Αν οι Δυτικο-Βορειο-Ευρωπαίοι θέλουν να μας μετατρέψουν σε χώρα προλετάριο, εμείς θα φτιάξουμε την πατρίδα μας χώρα των Ελεύθερων και Αυτόνομων Παραγωγών! Η Ελλάδα έχει ένα μοναδικό προνόμιο, μαζί με τα τόσα άλλα “μοναδικά”: Έχει στην πόρτα της, κυριολεκτικά, και τους εργάτες και τους πελάτες!
Πέραν αυτής όμως της διεθνούς αγοράς που εισάγεται αντί να παραμένει στις χώρες προέλευσης των τουριστών και να εξάγουμε εμείς τα προϊόντα μας, πέραν λοιπόν αυτής της «Θύραθεν Διεθνούς Αγοράς», υπάρχουν τεράστιες και ανερχόμενες αγορές οι οποίες εν πολλοίς παραμένουν ακόμη απρόσιτες αλλά και ανεξερεύνητες για τα δικά μας προϊόντα, τα υφιστάμενα και τα εν δυνάμει. Τέτοιες αγορές είναι οι χώρες τις ανατολικής Ευρώπης, της αχανούς Κίνας, της μυστηριώδους Ινδίας, της πολυπαθούς και ομοιοπαθούς Λατινικής Αμερικής.
Έχοντας στο νου και στην καρδιά μας μια τέτοια στρατηγική ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την Πνευματική Ανασυγκρότηση και τον Νέο Ελληνικό Διαφωτισμό, όπου θα λαμβάνει χώρα ο Εκσυχρονισμός της Παράδοσης, καθίσταται εφικτή η διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος. Οι ξένοι μπορούν να ενταχθούν επ' ωφελεία των Ελλήνων και δική τους. Οι Έλληνες μπορούν να επαναπατρισθούν επ' ωφελεία δικής τους και της Ελλάδας και οι επισκέπτες μας (οι τουρίστες) να επωφεληθούν της μετοχής τους σε έναν άλλου τύπου πολιτισμό ο οποίος διαθέτει μιαν αρχοντιά κατάτι ανωτέρα εκείνης των Λουδοβίκων.
4. www.antifono.gr/portal/κατηγορίες/ελλάδα-ιστορία-γεωπολιτική/γραπτός-λόγος/4027-Αγρόν-ηγόρασες.html
πηγή: Aντίφωνο
Ο ζωγραφικός πίνακας που πλαισιώνει τη σελίδα είναι έργο του Αγήνορος Αστεριάδη
Εύγε φίλε Γιώργο.
Παρουσιάζεις με κατανοητό, ακριβή και συνάμα ολοκληρωμένο τρόπο, τη στρατηγική της Παραγωγικής Ανασυγκρότησης. Στρατηγική που έχει ανάγκη η χώρα για να αποφύγει την αμετάκλητη καταστροφή και να πραγματοποιήσει τη μετα-νεωτερική της αναγέννηση.
Δείχνεις συνάμα τη δυνατότητα “αμ’ έπος – αμ’ έργον” στο επίπεδο ενός εκάστου. Πώς ο καθένας μπορεί -έστω και μόνος του- “να κάνει κάτι”.
Σας ευχαριστώ κύριε Ζιάκα. Έχω πάντα στο μυαλό μου ότι τα μεγάλα κινήματα νίκησαν ακριβώς γιατί ήταν σε θέση να εξατομικεύσουν τα “καθήκοντα”. Όχι μόνο ποσοτικώς αλλά, πρωτίστως, ποιοτικώς. Έπαιρναν από τον καθένα όσα και ό, τι μπορούσε να προσφέρει. Έτσι, στην αντίσταση κατά των Γερμανών, παραδείγματος χάριν, άλλοι πολεμούσαν, άλλοι μετέφεραν μηνύματα, άλλοι διοργάνιζαν την “παράνομη” και τη “νόμιμη” ζωή της κοινωνίας και άλλοι παρήγαγαν. Το κίνημα της αντίστασης ήταν έτσι φτιαχμένο που όλα αυτά μαζί συνέρρεαν σε μια απερινόητη μισγάγγεια, όπως θα έλεγε και ο Κώστας Ζουράρις. Τίποτα δεν πήγαινε χαμένο! Η παραμικρή σταγόνα ιδρώτα και αίματος του ελληνικού λαού συνέβαλλε στο ορμητικό ποτάμι που είτε ανάγκαζε τους κατακτητές να “σώζονται” σε “νησίδες” κατοχής είτε να πεθαίνουν αλλόφυλοι και άφιλοι σε ξένο τ(Ρ)όπο…«σκίπιε κριεζέζα ε χάιν» που λέμε εμείς οι Αρβανίτες….«όρνια μαυροκέφαλα φάγανε τα κορμιά τους».
Κύριε Σαλεμή,
Θα παραθέσω, για ενίσχυση της επιχειρηματολογίας σας. το παρακάτω του Κλεόδωρου:”…Αν η γεωργία καταστραφεί και λείψει, θα μας αφήσει άσχημη και ακάθαρτη πάλι τη γη, γεμάτη – λόγω έλλειψης καλλιλέργειας – από άκαρπα δέντρα και απο ρεύματα νερού που θα τρέχουν παντού ανεξέλεγκτα. Μαζί της θα καταστραφούν και όλες οι τέχνες και όλα τα ανθρώπινα έργα, για τα οποία αυτή είναι η αρχή και αυτή που τους παρέχει τη βάση και το υλικό: αν λείψει αυτή κι αυτά όλα εξαφανίζονται…” “Οι επτά σοφοί”, εκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ, 2004
Με εκτίμηση
Αθαν. Θεοοδωράκης
ας μας πει καποιος και κατι πρακτικο. πως ξεκιναει καποιος ,σε μια ερημωμενη και σπασμενη αυτη την παραδοση της γεωργικης συνεχειας? πως να καλλιεργησει, χωρις τρακερ -σκουριασαν απο την πολυχρονη αχρηστια- πως να αγορασει καινουρια -ειναι πανακριβα-, πως να ξαναοργωσει με το ζευγαρι και το ησιοδειο αροτρο? αυτα ειναι ερωτηματα απελπισμενου ”αγροτη”, με χερσα γη, χωρις εργαλεια, χωρις πορους, χωρις δυνατοτητα επαφης με μια αγορα που εχει αστικοποιηθει. συμφωνω με το θεωρητικο πλαισιο. στα πρακτικο σκονταΦΤΩ.
Έχετε δίκιο αγαπητή Αγγελική. Αυτή «η σπασμένη παράδοση» είναι το μεγάλο πρόβλημα. Η καταστροφή των εργαλείων, των υποδομών και, κυρίως, η απώλεια της γνώσης και των μαστορικών! Όμως δεν το βάζουμε κάτω. Σε μερικές Μικρές Πατρίδες υπάρχουν ακόμα τα πατρογονικά κτηματάκια, φραγμένα και τειχισμένα. Με κάποιο πηγάδι, μια στέρνα ίσως ή μια παροχή νερού. Σε κάποιες οικογένειες υπάρχουν ακόμα κάποια εργαλεία, ακόμη κι αυτό το σκουριασμένο τραχτέρ. Κάποιες καλλιέργειες, όπως οι ελιές, δεν χρειάζονται παρά ένα πριόνι, ένα τσαπί, ένα κλαδευτήρι. Κυρίως όμως υπάρχει η ετερότητα! Όπου υπάρχει αυτή η διαφορά του ενός από τον άλλον- στο έχειν, στο είναι και στο πράττειν- τότε εκεί ο ένας συμπληρώνει τον άλλον και σχετικά εύκολα διαμορφώνεται το πολυώνυμο “ζώο” που λέει ο Καραβίδας, Ο ένας θα βάλει το ένα εργαλείο και ο άλλος το άλλο. Κάποιος θα έχει χρόνο και θα βάλει τη δουλειά. Κάποιος θα έχει το χωράφι με το νερό και πάνε οι δύο να το καλλιεργήσουν και να μοιράσουν στα τρία το αποτέλεσμα. Κάποιος θα μπορέσει να “ξεσκουριάσει” το τραχτέρ ή να δανείσει το δικό του που δεν σκούριασε ακόμα. Κάπως έτσι ξεκινήσαμε κι εμείς εδώ, πριν τρία χρόνια. Αξιοποιώντας τα σχολάζοντα και απαξιωμένα μικρά αγροτικά εργαλεία και τις καταρρέουσες υποδομές. Κι έχουμε καταφέρει πολλά. Προσεχώς καλύτερα. Θέλει δράση και πάνω απ’ όλα πίστη στο δίκιο του σκοπού! Τότε η βοήθεια έρχεται από κει που δεν την περιμένουμε. Τι δίνουν άνθρωποι, τη δίνει και ο Θεός! Το παράδειγμα του ενός γίνεται δύναμη για τον άλλον. Η ολιγοπιστία του άλλου γίνεται πηγή για περισσότερη αποτελεσματικότητα του τρίτου κ.ο.κ. Ελπίζω να επανέλθω σύντομα με ένα πιο αναλυτικό κείμενο.
Αγαπητέ κύριε Θεοδωράκη, χαίρομαι που τα γραφτά μου εξακολουθούν να στέκονται χρήσιμα για σας. Σας ευχαριστώ και για την εκτίμησή σας. Επαυξάνοντας κι εγώ, θα σας έλεγα ότι, επί δύο αιώνες σχεδόν απουσιάζει η σοφία σοβούσης βέβαια της φατριαστικής φαυλότητας. Έτσι, όταν κάποιο παιδί δεν “έπαιρνε τα γράμματα”…. “στείλτονε στα πρόβατα” προέτρεπε ο “δάσκαλος”(!) Αντί να “βγάλουμε στο κλαρί” τους καλύτερους και τους πιο μορφωμένους, βγάζαμε τους “χειρότερους”, εκείνους δηλαδή που σε ελάχιστο χρόνο θα έπεφταν θύματα του άνισου ανταγωνισμού που επέβαλε ο επιθετικός καπιταλισμός του νορδικού βορρά. Κι αν δεν γυρίσουν τα παιδιά μας να διευθύνουν τις μικρές πλην όμως πολυώνυμες φάρμες τις οποίες εμείς τώρα ανασυσταίνουμε, όπως τον Πέλοπα από τα κομμάτια του, προκοπή και ελευθερία, σαν χώρα και σαν άτομα, δεν πρόκειται να δούμε.
Δεν τολμώ να απαντήσω ή να δώσω κατευθύνσεις. Το ερώτημα όμως της Αγγελικής είναι αμείλικτο. Πρακτικά τί γίνεται;
Εχουμε όλοι τις εμπειρίες μας, αλλά γενικά η στροφή στην παραγωγή, η επιστροφή στο χωριό είναι σήμερα μια δυσκολότατη υπόθεση. Ασχολούμαι θεωρητικά και πρακτικά εδώ και λίγα χρόνια με το θέμα και θα ήθελα να συμμετάσχω σε μια συζήτηση, αν το “Αντίφωνο” την οργανώσει. Αξίζει να το συζητήσουμε, όσοι ενδιαφερόμαστε. Μπορεί να βγει κάτι χρήσιμο.
ΑΘ
Ιδού και μια άλλη προσέγγιση, που εστιάζει στη δευτερογενή παραγωγή, δίνοντας έμφαση στα ιδιαίτερα εθνικά χαρακτηριστικά της παραγωγικής ταυτότητας του ελληνικού χώρου (μικροϊδιοκτησία, ο τύπος του “μάστορα” κλπ): http://www.e-dromos.gr/paragwgikh-anasygkrothsh-kyranhs/
Περισσότερα μπορεί να βρει κανείς στο blog “Ενδογενής Παραγωγική Ανασυγκρότηση” των Ανδρέα Κυράνη και Αλέξη Οικονομίδη: http://endogenis.blogspot.gr/
Θα ήθελα να παρουσιάσω τις απόψεις μου επί του θέματος, αντιλαμβανόμενος διαφορετικά τα “πράγματα”.
Χώρα χωρίς Πανεπιστήμια, χώρα όπου η αριστεία θεωρείται κάπως …
Χώρα χωρίς Τράπεζες και κατ’ επέκταση χωρίς κεφάλαια
Καταρρέει … όπως ακριβώς η χώρα μας.
Χώρες στις οποίες ανθεί η αγροτική οικονομία είναι χώρες με υψηλό επίπεδο … Πανεπιστημίων!!!
Ισραήλ, Ελβετία ( η NESTLE η μεγαλύτερη εταιρία τροφίμων παγκοσμίως είναι .. Ελβετική), Ολλανδία, ΗΠΑ
Στην Μεγάλη Βρετανία απολυμένοι, από την “κακιά” Θάτσερ, πρώην ανθρακωρύχοι κατάφεραν να παράγουν λαχανικά σε … στέρνες καθιστώντας τη χώρα τους σχεδόν αυτάρκη!
Η αγροτική παραγωγή χρειάζεται ιδιαίτερα την … καινοτομία(!) και … κεφάλαια (!) για να ευημερήσει …
Όταν όμως στη χώρα μας έχει επικρατήσει ότι για την τραγική μας κατάσταση φταίει ο … “καπιταλισμός” στερούμαστε της δυνατότατος να παραδειγματισθούμε από τις τόσες επιτυχίες του παγκοσμίως και μένουμε εγκλοβισμένοι σε ένα κακέκτυπό του.
Όσο για τα κεφάλαια, μας έχουν δοθεί απλόχερα τις τελευταίες δεκαετίες αλλά εμείς τα κάναμε καταθέσεις και τα στείλαμε στους… κακούς Ευρωπαίους να μας τα … φυλάνε!
Και τώρα πάλι που διατίθενται τεράστια κεφάλαια στην Ευρώπη εμείς “διαπραγματευόμαστε” πως να παίρνουν σύνταξη οι … 55ρηδες!!!
Έτσι αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο του 21 αιώνα …
Κύριε Μπαρμπάτσαλε,
1) Το γιατί φτάσαμε ως εδώ το συζητάμε χρόνια. Είναι ένας τρόπος για να μη συζητάμε το τι θα κάνουμε από δω και πέρα.
2) Το τι αξία έχουν οι επιστήμονες φαίνεται και από το πόσο μας προφύλαξαν από την κρίση. Και να μη ρίξουμε τις ευθύνες στα ελληνικά πανεπιστήμια, αφού στο σύνολό τους έχουν περάσει από τα καλύτερα ξένα πανεπιστήμια. Εκτός αυτού, ούτε οι ξένοι μπόρεσαν να σώσουν τις τράπεζές τους και τις χώρες τους. Άρα ποια η “επιστήμη” και ποιοι οι “επιστήμονες”; Ο επιστημονικός μεσιανισμός είναι στο τέλος του, αγκαλά και ο τεχνολογικός!
3) Το τι αξία έχει ένας επιστήμονας φαίνεται από το εξής “τεστ”: αν θα καταφέρει να φτιάξει κάτι, (δεν λέω να ζήσει) όταν του δώσεις μια τσάπα και μια παροχή νερού μισής ίντζας. Όταν ο επιστήμονας δεν μπορεί να δώσει δουλειά στον εαυτό του και στους άλλους και περιμένει τον καπιταλιστή για να τον προσλάβει και τότε να σώσει την ανθρωπότητα(!), μηδενίζει ο ίδιος την αξία του. Δεν χρειάζεται σε κανέναν, ούτε σε μας δεν συμπαθούμε τον καπιταλισμό ούτε και στον καπιταλισμός που δεν συμπαθεί εμάς και πάει τα κεφάλαιά του αλλού.
4) Σημείωσα με παραστατικό τρόπο το πώς οι ρόλοι έχουν μοιραστεί από χρόνια πολλά οπότε η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει Σουηδία. Φαίνεται πως δεν κατάφερε η…Μόνικα Μπελούτσι να τραβήξει την προσοχή σας. Θα προσπαθήσω να τα πω λοιπόν πιο επιστημονικά. Ο κόσμος του καπιταλισμού που αγκαλιάζει όλον τον πλανήτη είναι μια οντότητα, ένα σώμα, και διαθέτει μέλη. Άλλη δουλειά κάνει το ένα μέλος και άλλη το άλλο. Υπάρχουν μέλη ζωτικής σημασίας και μέλη μη ζωτικής σημασίας. Αυτά μπορούν να αφαιρεθούν χωρίς να προκύψει κάτι σοβαρό. Ακριβώς όπως η Αντζελίνα αφαιρεί, τους μαστούς, τις ωοθήκες, τις σάλπιγκες και παραμένει -δόξα τω Θεώ- απαστράπτουσα. Δεν υπάρχει περίπτωση ένα όργανο μη ζωτικής σημασίας να μετατραπεί σε όργανο ζωτικής σημασίας όσο κι αν είναι ενταγμένο στον οργανισμό που αναφέραμε. Όσους Φραγκεστάιν κι αν μαζέψουμε δεν μπορούμε να φτιάξουμε κεφάλι από τα πόδια ακόμα κι αν καταφέρουν να…μεταμοσχεύσουν κεφάλια.
5) Οι τράπεζες και τα περιπλανόμενα κεφάλαια ήταν καινοτομίες κάποτε. Τώρα είναι τρε μπανάλ. Τώρα καινοτομία είναι η οριζόντια κίνηση κεφαλαίων μέσα στη μικρή κλίμακα. Κι απορώ πώς είναι δυνατόν να θεωρείται θέσφατο το να δίνει κάποιος τον ζεστό παρά του στους γιάπιδες μαζί με την εν λευκώ εξουσιοδότηση να τον διαχειριστούν όπως θέλουν! Η “ελεύθερη οικονομία”, λοιπόν, είναι ένα ψέμα, για να μην πω τίποτα χειρότερο. Είναι ελευθερία για τις μεγάλες κορπορατικές επιχειρήσεις σαν τη Νεστλέ αλλά δεν είναι ελευθερία για μας που τους υφιστάμεθα.
6) Συμπέρασμα: ή εμείς ή αυτοί!
Αγαπητέ Βασίλη, σημειώνω τα εξής σε σχέση με την “άλλη προσέγγιση” που μας προτείνεις:
1) Όσοι μας μιλάνε για παραγωγική ανασυγκρότηση και, πολύ περισσότερο, όσοι θέλουν να παίξουν ηγετικό ρόλο και να την κατευθύνουν, θα πρέπει να έχουν “πλάκα τα γαλόνια” και το σώμα τους γεμάτο ουλές από τραύματα. Τραύματα παλιά και νέα και κανένα στην πλάτη. Γιατί είπαμε, είναι πόλεμος και δεν θα την ξαναπάθουμε να βάλουμε κεφαλές τους άκαπνους και τους κιοτίδες που αράξανε στους “φόρνους” του γκουβέρνου και στη “Μέση Ανατολή” της μηχανοραφίας και της ίντριγκας.
2) Δεν σαλεύει το μάτι μου για το τι λέει ο Πισσίας, ο Κυράνης, ο Οικονομίδης, ο…Οικονόμογλου, ο Οικονομάκης ή ο Οικονομόπουλος. (Δεν θα τον ξεχάσω ποτέ!) Αυτοί, όσο καλοί κι αν είναι, αν είναι, δεν είναι για μας. Όλη η συγκρότησή τους είναι τέτοια που δεν αφορά το “από τα κάτω” και το λαϊκό κίνημα. Αφορά τους κυβερνώντες. Όταν τα βρουν μεταξύ τους, όταν τους το επιτρέψουν οι συσχετισμοί, όταν και όταν και όταν… τότε μπορεί να γίνει κάτι από όλα αυτά “πολιτική παραγωγικής ανασυγκρότησης”(!) Εν τω μεταξύ τι; Ήδη περάσανε πέντε χρόνια. Και η εν λόγω συζήτηση στο βίντεο και το εν λόγω κείμενο θα είχαν αξία αν είχαν λάβει χώρα το 2011. Τότε όμως, όταν τα έλεγα εγώ, εσείς με λέγατε “μνημονιακό”…
Το άρθρο είναι πολύ ενδιαφέρον, κυρίως αν συνδεθεί και με τα άλλα σχετικά άρθρα του κ.Σαλεμή.
Κάποιες σκέψεις που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας
1. Οι Ελληνες “της κρίσης”, οι πιο “ευαισθητοποιημένοι” σε θέματα Φύσης/Περιβάλλοντος/Παραγωγής , παγιδευμένοι καθώς είμαστε στον “σύγχρονο πολιτισμό” μας και συντονισμένοι (ακόμα …) με τα κελεύσματά του, είμαστε μετέωροι μεταξύ ενός διπόλου, ( δύο όψεων του ίδιου νομίσματος αν θέλετε… ) :
ακτιβισμός /”δράσεις” απο την μια πλευρά , θεωρία/ “πολιτικές” απο την άλλη, για την “προστασία” του φυσικού πλούτου, την “ευαισθητοποίηση του κόσμου”, την “επιστροφή στη φύση” , τις “οικολογικές μεθόδους παραγωγής” κλπ, κλπ…
Mέσα στην σύγχυση αυτή και ενώ υπάρχουν όλο και περισσότεροι που συμμετέχουν στις “δράσεις” ή/και εργάζονται για την βελτίωση των “πολιτικών”, ωστόσο, αυτό που αντίλαμβάνομαι, είναι ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η παγίδα της “προστασίας” ως αποτέλεσμα της “οικολογικής ευαισθησίας”, εξακολουθεί να διαπερνά κάθε ιδέα και κάθε δράση…Ενα μεγάλο Μουσείο με εφήμερες και τελικά ανούσιες “διαδραστικές δραστηριότητες” , έτσι, η φύση , ο αγρός, η χλωρίδα, η πανίδα, οι παλιές μέθοδοι, οι παλιές τεχνικές ….
2. Υπάρχουν βέβαια κάποιες προσπάθειες , ουσιαστικές, ανθρώπων που ψυχολογικά και πρακτικά που έχουν ξεφύγει απο την παγίδα της “προστασίας” και της “βιτρίνας”, έχουν γίνει μέρος ενός διαφορετικού – κατά το δυνατόν, τύπου βίου, παραγωγής και οικονομίας κι ελπίζω οτι είναι πολύ περισσότερες απο αυτές που τυχαίνει να γνωρίζω απο πιο κοντά. Με προβληματίζει όμως το ότι οι δυσκολίες φαίνεται να είναι, πολλές φορές, τόσο μεγάλες, που καθιστούν πιθανή την κατάρρευσή των προσπαθειών αυτών…Οι δυσκολίες στις οποίες αναφέρομαι, δεν είναι ούτε η έλλειψη γνώσης ή όρεξης για δουλειά, ούτε τα σκουριασμένα τρακτέρ κλπ….Είναι η μη δυνατότητα στοιχειώδους τυποποίησης και διάθεσης της παραγωγής πέρα απο τα στενά, πολύ περιορισμένα όρια του “φιλικού κύκλου” , οι πολύπλοκες διαδικασίες, το “μπλοκάρισμα” με κάθε τρόπο, νόμο και “άδεια”…..
Εζησα απο κοντά την αγωνία συγχωριανών και καλών φίλων που καλλιέργησαν τις ελιές τους, “κατέβασαν όλον τον καρπό” απο τα δέντρα τους και το προιόν τους σάπισε στις αποθήκες αδιάθετο, χαμένο στις διαδικασίες, ακόμα και της τοπικής λαικής αγοράς!
Μέσα από τη φρίκη του “Νόρμαν Ατλάντικ” είδαμε όλοι (συνειδητοποιήσαμε; σκεφτήκαμε κάτι παραπέρα;) πως φεύγει το “χύμα” λάδι μας στην Ιταλία, για να γυρίσει από εκεί ή να ταξιδεύσει για αλλού συσκευασμένο και πανάκριβο πλέον….και πόσα άλλα…
Ναι μακάρι!, Παραγωγική ανασυγκρότηση με όρους Λαικού κινήματος μας χρειάζεται (“απο τα μέσα μας” θα με εξέφραζε καλύτερα …..) . Πράξεις/ “δράσεις” ανθρώπων με μια διαφορετική αντίληψη του τί είναι “φυσικός πλούτος” και του πως ζούμε μέσα σ’αυτόν, πώς τον μοιραζόμαστε και τον αξιοποιούμε, όπως περιγράφεται και σε αυτό το άρθρο. Στην ακραία κατάσταση που βρισκόμαστε “δεν μας χαλάει” πιστεύω και η χείρα βοηθείας ανθρώπων, που είναι πιο “θεωρητικοί” και ίσως να μην είναι “μπαρουτοκαπνισμένοι” και με “ουλές απο παλιά” (πόσοι θα είναι άλλωστε απο αυτούς του Λαικού κινήματος που προσδοκούμε!.) , αλλά έχουν την διάθεση να “ακούσουν” καταρχάς κάποιες απεγνωσμένες φωνές και να “διαπεράσουν” κατόπιν, με πολύ μικρές , έστω, αλλά καίριες πολιτικές παρεμβάσεις το σκληρό “ταβάνι” της σημερινής στρεβλής ελληνο_ευρωπαικής (και όχι μόνο) οικονομίας…
Βεβαίως και “μας χαλάει”, Βάσια, η φλυαρία των “θεωρητικών”. Δεν πρόκειται για τους “θεωρητικούς” της δική μας “πρακτικότητας”. Πρόκειται για μια “θεωρία”, η οποία, καμία σχέση δεν έχει με την πράξη και, ουκ ολίγες φορές, αντιτίθεται στην πράξη. Ακόμη κι όταν εκ των πραγμάτων θυμίζει κάτι πρακτικό, αυτό είναι τόσο άκαιρο που καταντάει δώρον άδωρον. Ήταν αυτή η ίδια θεωρία, κι εκείνοι οι ίδιοι “θεωρητικοί”, που πέντε χρόνια έβαζαν το κάρο μπροστά από το άλογο. Έπρεπε πρώτα να σκίσουμε τα μνημόνια, έπρεπε πρώτα να πάρουμε την κυβέρνηση, έπρεπε πρώτα να τιμωρήσουμε τους προδότες, έπρεπε πρώτα να φτιάσουμε θεσμούς, έπρεπε ακόμα και το Σύνταγμα να αναθεωρήσουμε (ριζικά!), για να ανοίξουν διάπλατα οι δρόμοι της ανάκαμψης τους έθνους(!!!) Τώρα “σκοτώνονται” όλοι για την “παραγωγική ανασυγκρότηση(!) Τα δάκρυα του κροκόδειλου! Ήταν, και είναι, η ίδια “θεωρία” και οι ίδιοι “θεωρητικοί” που ύψιστη κινητοποίηση του λαού θεωρούν τη συγκέντρωση των Αγανακτισμένων στο Σύνταγμα και όχι την αποκέντρωση του αγανακτισμένου λαού στα χωράφια και στις βιοτεχνίες, όπου θα δημιουργεί ο ίδιος την πίτα αντί να ζητάει απλώς τη διανομή της. Κάποιοι από αυτούς, οι καλύτεροι ίσως, θέλουν ένα λαϊκό κίνημα “καντηλαναυτών” στα κλέοι του έθνους και των προγόνων, κάποιοι άλλοι θέλουν ένα λαϊκό κίνημα “επαιτών” επιδέξιο στην άσκηση πιέσεων και στην εξασφάλιση μεριδίου στην πίτα ακόμα κι όταν η πίτα καεί ή μικρύνει. Εγώ είμαι μ’ αυτούς που θέλουν ένα λαϊκό κίνημα ελεύθερων παραγωγών που θα προετοιμάζει και θα θεμελιώνει την εθνική παλιγγενεσία του 21ου αιώνα.
Κι όσο για την μπαρούφα της τυποποίησης, που μας γανώσανε τα μυαλά, έχω να πω το εξής. Το δύσκολο είναι να έχεις αυτό το προϊόν που πρέπει να εμφιαλωθεί. Ήτοι εν προκειμένω, να βρεις το χωράφι, να φυτέψεις τις ελιές, να τις ποτίσεις, να περιμένεις να μεγαλώσουν και να δώσουν καρπό, να τον συλλέξεις και να τον κάνεις λάδι. Το ίδιο δύσκολο είναι να βρεις να το πουλήσεις. Εδώ, “οι θεωρητικοί” μας διαπράττουν ακόμα μιαν ακροβασία. Υποκαθιστούν την πώληση με την “μαγική” τυποποίηση(!) Θεωρούν, οι “θεωρητικοί”, ότι άπαξ και τυποποίησες, πούλησες(!) Αλλά δεν είναι έτσι! Πρώτα πρέπει να βρεις να πουλήσεις και μετά να εμφιαλώσεις. Το πού θα πουλήσεις καθορίσει το τι, πώς και πόσο θα εμφιαλώσεις. Εν προκειμένω για το λάδι, θα πουλήσεις το προϊόν σαν να είναι “φαρμακευτικό είδος”, σε μικρές ποσότητες και ακριβές συσκευασίες; Ή θα πουλήσεις το λάδι σαν είδος ευρείας λαϊκής κατανάλωσης σε μεγάλες ποσότητες και μικρό κόστος συσκευασίας; Αυτό είναι μέγα ζήτημα στρατηγικής σημασίας. Ακόμα κι αν επιλέξεις έναν συνδυασμό και των δύο μεθόδων-που είναι το καλύτερο- πάλι πρέπει να ξέρεις πού ρίχνεις το βάρος σου. Και αυτό θα στο πει ο πελάτης, αυτός που θα σε πληρώσει για τον κόπο σου. Αλλιώς, κινδυνεύεις να γίνεις το μέσον για να πουλάνε όλοι άλλοι όλα τα άλλα προϊόντα, δηλ βοηθητικές ύλες, είδη συσκευασίας, μηχανήματα συσκευασίας, υπηρεσίες μάρκετινγκ κλπ. Το λάδι μας δηλαδή θα πουλάει πρώτα όλα τα άλλα προϊόντα και μετά θα πουλιέται εκείνο και βέβαια θα παίρνει το μικρότερο μερίδιο του τζίρου έτσι που θα είναι φορτωμένο με την συσκευασία και το αμπαλάζ γενικότερα. Πέραν τούτου, θα δημιουργηθεί μια υπερπροσφορά τυποποιημένων προϊόντων που θα είναι η χαρά των μεσαζόντων! Οι τελευταίοι, χωρίς να έχουν επενδύσει, χωρίς να έχουν ξοδέψει ένα ευρώ, θα “κληθούν” να πουλήσουν αυτό που εσύ θα έχεις τυποποιήσει “με το αίμα σου”. Θα έχεις δανειστεί για να πάρεις μηχανήματα, θα έχεις υποστεί τις “διαδικασίες”, θα έχεις αγωνιστεί για να έχεις ένα αξιοπρεπές προϊόν στα ράφια, και θα έρθει ο μεσάζων, ή και ο υπάλληλος του μεσάζοντα, και θα σου κάνει κοστολόγηση και θα σου καθορίσει ένα μεροκάματο πείνας (στην καλύτερη περίπτωση) προκειμένου να το πουλήσεις, στας Ευρώπας. Αντίθετα, αν έχεις βρει στα νησιά (πχ), δέκα ταβέρνες καλές, ενδέχεται να μοσχοπουλάς το λάδι σου, σε καλή τιμή και χωρίς όλα τα βάσανα της τυποποίησης, των “διαδικασιών” συμπεριλαμβανομένων. Ή, αντί να πουλάς το λάδι σου σαν άρωμα, σε μικρά μπουκαλάκια, το πουλάς σε οικονομικές συσκευασίες ώστε να μάθεις τους πολλούς Κινέζους και τους πολλούς Ρώσους να τρώνε λάδι, τότε μπορεί να εξασφαλίσεις μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους αντί να το μοιραστείς με τους εμπόρους και τους κατασκευαστές των ειδών της τυποποίησης. Αυτά στα λέει ένας άνθρωπος που και από τις “διαδικασίες” τυποποίησης έχει υποφέρει πολλά, έχει εμφιαλώσει εκατομμύρια φιάλες ποτώ και έχει τυποποιήσεις δεκάδες κωδικούς.
Αγαπητέ κ. Σαλεμή δεν διαφωνώ σε τίποτα απ’όσα λέτε! Κι αν θελήσετε να ξαναδιαβάσετε το σχόλιό μου θα διαπιστώσετε ότι όχι μόνο δεν διαφωνώ, αλλά προσπάθησα και να συνδέσω την «θεωρία» στην οποία αναφέρεστε με τις “ακτιβιστικού” τύπου «δράσεις» που γίνονται και είναι αποτέλεσμα όλης της στρεβλής αντίληψης μας περί «παραγωγικής ανασυγκρότησης», «ζωής στη φύση», «κινητοποίησης/ευαισθητοποίησης του κόσμου»
“Πρόκειται για μια “θεωρία”, η οποία, καμία σχέση δεν έχει με την πράξη και, ουκ ολίγες φορές, αντιτίθεται στην πράξη” γράφετε….Ασφαλώς! Και αυτού του τύπου η «θεωρία», που είναι της ίδιας λογικής με τις «δράσεις» που γίνονται, στην πραγματικότητα όντως αντιτίθενται στην πράξη, πολλές φορές και με πολύ κακό και επικίνδυνο τρόπο (υπάρχουν πολλά παραδείγματα) …συμπληρώνω….
Είναι αυτά που αντιμετωπίζουν τα πάντα «μουσειακά», ως «προστατευόμενα» είδη, (την χλωρίδα, την πανίδα, τον αγρό, την παραδοσιακή τεχνική, τον μάστορα) μακριά από την ζωή και την πράξη που θα μπορεί να είναι πράγματι το απαραίτητο συστατικό για την «παραγωγική ανασυγκρότηση» μας.
Επισημαίνω ότι όταν γράφω για «δυσκολίες», δεν εννοώ την τυποποίηση ως το μείζον πρόβλημα…Εννοώ όλες αυτές τις «άδειες», διαδικασίες, χρήματα που εμποδίζουν και την πιο απλή κίνηση για την διάθεση των προιόντων όταν αυτή επιχειρείται από τον ίδιο τον παραγωγό και χωρίς τους «μεσάζοντες». Γράφετε:
“ Αντίθετα, αν έχεις βρει στα νησιά (πχ), δέκα ταβέρνες καλές, ενδέχεται να μοσχοπουλάς το λάδι σου, σε καλή τιμή και χωρίς όλα τα βάσανα της τυποποίησης, των “διαδικασιών” συμπεριλαμβανομένων” . Μα ακριβώς(!), για να φτάσει κάποιος στις «δέκα καλές ταβέρνες» ασχέτως το αν πουλάει «τυποποιημένα» ή «χύμα» χρειάζεται «του κόσμου» τα χαρτιά τον χρόνο και τα χρήματα….κι αν ακόμα θέλει να είναι «νόμιμος» σε όλα, πολλές φορές δεν μπορεί!
Και το επισημαίνω αυτό όχι για να πω ότι αυτό είναι κάτι που «δεν γίνεται, το παρατάμε» , αλλά ότι είναι ακριβώς το σημείο το οποίο θα πρέπει να προσέξουμε, αυτό που θα μπορούσε να ενώσει την «πολιτική» με την «πράξη» και στο οποίο θα μπορούσαν κάποιοι «θεωρητικοί» (και πιθανότατα όχι αυτοί στους οποίους αναφέρεστε….) να συμβάλλουν ώστε να θεσμοθετηθούν/νομοθετηθούν/κανονιστούν λίγο διαφορετικά τα πράγματα στην Ελληνική αγορά, σύμφωνα με τις ανάγκες που ορίζονται από «τα κάτω». Ποιοι θα είναι αυτοί οι θεωρητικοί; Ενδεχομένως δυναμικοί «μπαρουτοκαπνισμένοι», ενδεχομένως άνθρωποι που έχουν πιο θεωρητικές γνώσεις και την ικανότητα να ακούν, να συνεργάζονται με αυτούς της «παραγωγικής βάσης» (έστω κι αν δεν είναι οι ίδιοι παραγωγοί…) αλλά και να «πολιτικολογούν» κάπως παραπάνω από τους υπόλοιπους….
Οσο για το Σύνταγμα όσο ριζικά και να αλλάξει δεν πρόκειται να γίνει τίποτα αν δεν αλλάξουμε εμείς …. (επαναλαμβάνω κάτι προφανές!) Αλλά από την άλλη πλευρά, ένα Σύνταγμα που σε κάθε άρθρο του υπάρχει το «όπως ο Νόμος ορίζει…» και ο εκάστοτε Νόμος που «ορίζει» είναι αποκύημα της ανοησίας και αυθαιρεσίας του «νομοθέτη» και των συμφερόντων του, καταλήγει «να τυλίγει σε μια κόλλα χαρτί», στα χρέη , στην αποτυχία και στην εξόντωση ενδεχομένως των ζωτικών οργάνων μιας πολιτείας/κοινωνίας….”Θεωρία” θα μου πείτε….”Oλα χρειάζονται…» θα σας απαντήσω, αρκεί να συνδέονται με καλό τρόπο…
Σας ευχαριστώ για το άρθρο και για την απάντησή σας
Καλή Ανάσταση σε όλους!
Είναι προφανές, νομίζω, πως πρόκειται για δύο διαφορετικές και μάλλον εκ διαμέτρου αντίθετες λογικές.
Η μία βρίσκεται στην εποχή του…Σόλωνα και μάλιστα στην πρώτη φάση της-όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο Γιώργος Κοντογιώργης. Στη φάση, δηλαδή, όπου οι Αθηναίοι χρειάζονται έναν “ειδικό”, έναν “θεωρητικό”, για να τους θεσμίσει!
Η άλλη προσπαθεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο και εισηγείται τρόπους έμπρακτης και εμπράγματης άμεσης (διάβαζε:ελληνικής) δημοκρατίας. όπου η κοινωνία όντως θα αυτοθεσμίζεται και δεν θα χρειάζεται τους μεσάζοντες, είτε στην οικονομία είτε στην πολιτική, είτε στην Αγορά είτε στην Εκκλησία.
Μου δίνεται η ευκαιρία, χάρη στην εν λόγω παρέμβαση της πιστής πλην όμως δύσπιστης αναγνώστριας, να σχολιάσω, υπό το φως της δεύτερης λογικής, δύο τέτοιες θεσμίσεις της τρέχουσας επικαιρότητας.
α) Η μία αφορά την αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Οινοπνευματωδών Ποτών (ΕΦΚΟΠ). Την εξήγγειλε η Κυβέρνηση και όλοι τη θεώρησαν το πιο φυσιολογικό πράγμα. Αφού το ίδιο πράγμα κάνει ο Καραμανλής, ο Παπανδρέου, ο Σημίτης, ο άλλος Καραμανλής, ο άλλος Παπανδρέου, κ.ο.κ. γιατί να μη το κάνει και η Νάντια Βαλαβάνη; Είναι μια διαχρονική αξία, μια υπερκομματική (από τις λίγες που υπάρχουν) αξία, ένας φυσικός νόμος(!) Όταν δεν έχεις λεφτά να πληρώσεις τους δημόσιους υπάλληλους βάζεις Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης(!) Και όμως, η πολιτική αυτή καταστρέφει έναν ολόκληρο κλάδο της εγχώριας παραγωγής. Στην πραγματικότητα ισοδυναμεί με αναγκαστική και αυθαίρετη, με νόμο του κράτους, αύξηση κεφαλαίων της κάθε επιχείρησης, μικρής ή μεγάλης. Σε μια αγορά όπου πληρώνεις μετρητοίς και πουλάς επί πιστώσει, ο παραγωγός, με την αύξηση του ΕΦΚΟΠ, αναγκάζεται, από το κράτος, να κινήσει μεγαλύτερο όγκο κεφαλαίων, χώρια που γίνεται φοροεισπράκτορας του κράτους χωρίς κέρδος και με δικά του έξοδα. Όσο οι τράπεζες έδιναν δάνεια, το κράτος, αβαντάριζε ξεδιάντροπα τις τράπεζες. Τώρα, κάθε αύξηση των κεφαλαιακών αναγκών της επιχείρησης ισοδυναμεί με ασφυξία! Κάνει δηλ. το κράτος στους παραγωγούς αυτό που κάνει η Μέρκελ στο κράτος! Σε όλους τους παραγωγούς; Όχι! Οι μεγάλες επιχειρήσεις, που είναι θυγατρικές ξένων μεγάλων επιχειρήσεων, διαθέτουν πρόσβαση σε φτηνά κεφάλαια, εν μέρη και ελληνικά (αφού οι Έλληνες έβγαλαν τις “καταθέσεις τους” στο εξωτερικό), και θα καλύψουν εύκολα τις ανάγκες τους. Αντίθετα, οι μικρές ελληνικές οικογενειακές επιχειρήσεις, οι ποτοποιίες, οι μικρές ζυθοποιίες, θα καταστραφούν. Αυτό δείχνει η πορεία του κλάδου των ποτών όλα τα μεταπολεμικά χρόνια. Από χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα, είχαν μείνει μόνο διακόσιες(200) το 2008 και τώρα, μετά την κρίση, ίσως είναι κάτω από εκατόν πενήντα. Στην ίδια χρονική περίοδο οι οινοποιίες, που δεν είχαν Ειδικό Φόρο στο προϊόν τους αυξάνονταν και πληθύνονταν ανακτώντας και την εγχώρια αγορά αλλά και μέρος της διεθνούς. Σημειώνουμε δε ακόμα τα εξής: 1) Είναι τέτοια η ζημιά που πάθανε οι μεγάλες ξένες ζυθοποιίες από τις μικρές αναδυόμενες ζυθοποιίες που εξήγγειλαν…τη δημιουργία δικών τους μικροζυθοποιίων(!) Τώρα το κράτος των “θεωρητικών” και η θέσμισή τους έρχεται αρωγός, στην ψύχρα, των μεγάλων αυτών κορπορατικών επιχειρήσεων. 2) Όλα αυτά τα χρόνια των αυξήσεων του ΕΦΚΟΠ σημειώνεται και ταυτόχρονη αύξηση του ΦΠΑ. Έτσι τα “κέρδη” από την λαθρεμπορία ποτών εκτοξεύονται σε δυσθεώρητα, για τους θεωρούς “θεωρητικούς” ύψη.
β) Την ίδια στιγμή που ανενδοίαστα η ειδικοί θεσμοθετούν την αύξηση του ΕΦΚΟΠ σε έναν παραγωγικό κλάδο μιας χώρας με 25.000.000 τουρίστες, ζορίζονται(!) να αυξήσουν τον ΦΠΑ σε δύο νησιά! Και όμως, η αύξηση του ΦΠΑ σε όλες τις Κυκλάδες θα έπρεπε να έχει γίνει από χρόνια. Ναι, σε όλες τις Κυκλάδες, μηδέ της Άγονης Γραμμής εξαιρουμένης! Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ καθόλου δεν ωφέλησε. Και οι έμποροι των νησιών και οι καταναλωτές δεν απόλαυσαν μειωμένες τιμές. Ούτε καν λογικές τιμές. Αντίθετα, το περιθώριο προστέθηκε στο ήδη υψηλό ποσοστό κέρδους των μεταφορέων (πάλι οι μεσάζοντες), οι οποίοι θησαύρισαν και θησαυρίζουν εφόσον είναι ένα είδος ολιγοπωλίου. Τώρα, αν δούμε αυτό το παχυλό ποσοστό κέρδους των μεταφορέων ως “αδιαπραγμάτευτο” και “κεκτημένο δικαίωμα”, ναι, όντως, οι πληθυσμοί των Κυκλάδων θα επιβαρυνθούν με την αύξηση του ΦΠΑ. Αν όμως είμαστε αποφασισμένοι να το ανατάξουμε σε λογικά επίπεδα, τότε, όλη η υπόλοιπη αλυσίδα του εμπορίου θα ωφεληθεί, μαζί με το ταμείο του κράτους.
Οι λογικές της «θέσμισης με ειδικούς» και της «αυτοθέσμισης χωρίς μεσάζοντες» είναι πράγματι εκ διαμέτρου αντίθετες….Μου αποδίδετε την πρώτη λογική, παρότι «θεωρητικά»- προσπαθώ και πρακτικά, είμαι της δεύτερης…. Φαίνεται ότι μάλλον δεν τα καταφέρνω και πολύ καλά!Πάντως διευκρινίζω ότι σύμφωνα με την δική μου θεώρηση των πραγμάτων, δεν ισχύει το «ειδικός» = «θεωρητικός». Τον «ειδικό» τον παριστάνει και αυτός της «πράξης», ο «έμπειρος». Στον χώρο που δραστηριοποιούμαι, όπου η «οικολογία» και οι «δράσεις» της δίνουν και παίρνουν, η λογική των «ειδικών» βρίσκεται παντού! Το πρόβλημα επομένως νομίζω δεν είναι η «θεωρία» ή η «πράξη» αλλά «ποια θεωρία», «ποια πράξη» και «πώς η πράξη γίνεται θεωρία» και το αντίστροφο. Επίσης, κάθε συνεργασία προκειμένου να φτάσει ένα προιόν στον προορισμό του, μια πολιτική πρόταση σε θεσμό κλπ. είναι απαραίτητο να γίνεται με όρους «μεσάζοντα», «εκμεταλευτή», «προστάτη», «ειδικού»;. Αναρωτιέμαι.. δεν μπορούμε να βρούμε άλλους τρόπους;Σε κάθε περίπτωση, είμαι όντως πιστή αναγνώστρια και δική σας και άλλων που ασχολούνται με θέματα που με ενδιαφέρουν και με απασχολούν, όπως αυτά της παραγωγικής ανασυγκρότησης, της συμμετοχής στην πολιτική, της αυτοθέσμισης, της Δημοκρατίας.Και χαίρομαι που η «δυσπιστία» μου έγινε αφορμή και για το τελευταίο σχολιό σας που «υπό το φως της δεύτερης λογικής» σχολιάζει «δύο θεσμίσεις της τρέχουσας επικαιρότητας».
Εγώ, πάντως, μιλάω για “θεωρητικούς”, “ειδικούς” κλπ. Μιλάω για τους ανθρώπους!
Δεν μιλάω για θεωρία και πράjη ούτε για “θεωρία” και “πράξη”.
κι εγώ γι’αυτούς μιλάω, για τους ανθρώπους. Γιι’αυτό και έγραψα οτι κατά την γνώμη μου δεν ισχύει το “ειδικός” = “θεωρητικός” είτε είναι εντός είτε εκτός εισαγωγικών. Οι “ειδικοί” είναι άνθρωποι που είτε της θεωρίας είναι είτε της πράξης είναι και κάτι άλλο που τους κάνει “ειδικούς” και τους οδηγεί στο να προσπαθούν να κυριαρχήσουν και να εξουσιάσουν τους υπόλοιπους οπουδήποτε κινούνται . Ελπίζω να είναι σαφές οτι στα σχόλιά μου περί “θεωρητικών” δεν αναφέρθηκα σε αυτούς.
Παραδίνομαι!
Κε Σαλεμή, διαπιστώνω ότι είστε λαλίστατος και άσος στη διύλιση του κώνωπα όταν πρόκειται για την παρούσα Κυβέρνηση, ενώ καταπίνατε την κάμηλο και λέξη δεν είπατε για τα πεπραγμένα των από το 2010 Κυβερνήσεων. Γιατί τόσος κομματικός φανατισμός;
Ακριβώς κύριε Σολδάτε! Διυλίζουμε τον κώνωπα όταν πρόκειται για την παρούσα Κυβέρνηση και καταπίνουμε την κάμηλο. “Χατήρι” μεγάλο της κάνουμε που παρά τα όσα θα μπορούσε κανείς να της καταμαρτυρήσει (παρά την κάμηλο δηλαδή) αποφασίσαμε να την στηρίξουμε και μόνο κάποια δευτερεύοντα στοιχεία (τον κώνωπα δηλαδή) διυλίζουμε. Βλέπετε, μας κατατρέχει αυτή η παλιά Ζαχαριαδική παρακαταθήκη, που όντας μέσα στη φυλακή οι κομμουνιστές και οι αριστεροί, ζητήσανε να πάνε στο μέτωπο δηλώνοντας εμπράκτως την ανεπιφύλακτη υποστήριξή τους στην Κυβέρνηση Μεταξά την ώρα που η πατρίδα δεχόταν επίθεση. Είναι κι αυτό που λέει ο Μακρυγιάννη….«και οι Γύφτοι να κάνανε κυβέρνηση, εγώ θα υποτασσόμουν». Όλα αυτά και άλλα πολλά παρουσιάζονται στο πρώτο μετά από τρία χρόνια κείμενό μου στο Αντίφωνο «Χθες δεν ήταν νωρίς. Αύριο θα είναι ακόμα πιο αργά. Τώρα!» ([url]”https://www.antifono.gr/portal/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%B3%CE%B5%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE/%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%80%CF%84%CF%8C%CF%82-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82/5013-%CF%87%CE%B8%CE%B5%CF%82-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CE%AE%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%AF%CF%82-%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF-%CE%B8%CE%B1-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CE%BC%CE%B1-%CF%80%CE%B9%CE%BF-%CE%B1%CF%81%CE%B3%CE%AC-%CF%84%CF%8E%CF%81%CE%B1.html”[/url])
(Τρία χρόνια ασχολιόμουν με άλλα έργα, μη παραδεδεγμένης πολιτικής χρησιμότητος).
Και νομίζουμε πως είναι καλύτερα έτσι. Η στήριξη στην Κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας όσων διαφωνούν πραγματικά και ουσιαστικά με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι πιο χρήσιμη ακριβώς γιατί είναι “έξωθεν”. Την υπονόμευση να την ψάχνετε εκεί που ακούτε πολλά “αντιμνημονιακά” κεράσια. Αυτοί θα είναι οι πρώτοι που θα ζητήσουν την εξόφληση των προεκλογικών επιταγών. Είδατε τι λέει ο Μητρόπουλος «δεν θα επιτρέψω κανένα μνημονιακό μέτρο»! Στο πρώτο πρόσωπο ενικού! «Δεν θα επιτρέψει…»(!) Εγγυητής ο Μητρόπουλος, ομού μετά του Τσουκαλά και της Ζωούλας(!) (Χρόνια της πολλά!)
Πέρα απ’ αυτά όμως, χαίρομαι ιδιαίτερα που ο Δημοκρατικός Συγκεντρωτισμός κατακτά τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ και απαιτεί πλήρη ευθυγράμμιση των πάντων, για τα πάντα και δια πάντα. Ελάτε λοιπόν όλοι μαζί να τραγουδίσουμε «Σαν ατσάλινος τοίχος που αλύγιστος ορμάει στα πεδία των σύγχρονων μαχών» για να του βγει το μάτι του Μηλιού που μας ειρωνεύτηκε για τον Γοργοπόταμο, την Αλαμάνα και τον χαιρετισμό.