Το Πολυτεχνείο στη ζωή μας

«Ήταν η πρώτη “κοσμική” γιορτή που θεσμοθετούσε το Κράτος, εννοώ γιορτή με αναγωγή αποκλειστικά και μόνο στην “ιερότητα” της Δημοκρατίας και όχι στη θρησκευτικότητα του Έλληνα (όπως όλες ανεξαιρέτως οι άλλες επέτειοι που γιορτάζουμε), οπότε συνοδευόταν με ανάλογη αμηχανία και ήταν φυσικό γρήγορα να φθαρεί.»

Το κυρίως γεγονός – μέσα και γύρω απ’ το Πολυτεχνείο – τον Νοέμβρη του 1973, ήταν η στάση της [i]θυσιαστικότητας[/i]. Οι μέρες αυτές αναδύονταν, σα να λέμε, στους αντίποδες της εποχής που ερχόταν… Ο όρος «Πολυτεχνείο» – θέλω να καταλαβαίνω – υποδηλώνει οπότε, πρωτίστως, μια πράξη θυσίας.

Κατά τούτο, υποκείμενό του δεν θα μπορούσε – ισχυρίζομαι – να ήταν παρά μια γενιά χριστιανικής καταβολής / καταγωγής φοιτητών. Την εποχή εκείνη, ας σημειώσουμε, στα κατηχητικά σχολεία δεν μαθήτευαν όλοι. Μαθήτευε όμως ένα πολύ σοβαρό ποσοστό των ομόχρονων νέων ανθρώπων. Τα συγκεκριμένα «παιδιά του Πολυτεχνείου» τώρα (δηλ, τότε) αν τυχόν δεν είχαν, ανεξαιρέτως, προϋπάρξει – αμέσως πριν – ως κατηχητόπουλα, ήταν εκείνα πάντως που είχαν συνειδητοποιηθεί ως οντότητες μέσα στο κλίμα μιας παρόμοιας συνθήκης: Ενός περιβάλλοντος χριστιανικής (αυτο)απαιτητικότητας.
[b]Αυτό ακριβώς το περιβάλλον, άλλωστε, ήταν που σ υ γ κ λ ο ν ί σ τ η κ ε από τη θυσιαστικότητά τους – εξ αυτής και τους παραχώρησε, ευθύς περαιτέρω, την όση «γη» και το «ύδωρ» του.[/b]
Το δυστύχημα ήταν ότι οι πρωταγωνιστές του Πολυτεχνείου δεν μπορούσαν προς ώρας, καν, να εννοήσουν… ποιοι είναι. Η ίδια η ορόσημη πράξη τους αυτοσυρρικνώθηκε, εν ριπή ερμηνείας, από Θυσία σε Διεκδίκηση. Εξ ου – πχ – και η [i]τιμή[/i], προς αυτήν, μερίμνησε ευθύς εξ αρχής να απορρίψει εκ… πεποιθήσεως όλα τα συμφραζόμενα της κατάνυξης.

Ενώ λοιπόν τους συγκρότησε – ως ιστορικά υποκείμενα – το [i]ρίγος[/i] και το [i]σέβας[/i] της Ιερότητας, θέλησαν (από χλωρής ηληκίωσης) να ανα-εκδιπλωθούν ως η πρώτη αποϊεροποιημένη γενιά που είχε συστηθεί στους ανέμους.
Ήταν η εποχή που πιστέψαμε – ως έθνος – ότι αν τυχόν η [i]ελληνική κοινωνία[/i] απεμπολούσε τότε τη χριστιανικότητά της θα έπαυε, απλώς, να συγκροτεί [b]ελληνικότητα[/b]. Χρειάστηκαν, έκτοτε, τριάντα και πλέον έτη αγνοίας έως ότου ξεκινήσουμε να υποψιαζόμαστε ότι εκείνο που κατορθώναμε, έτσι, ήταν ότι παύαμε – πριν απ’ όλα – να υποστασιάζουμε [b]κοινωνία[/b].

Θα σᾶς περιμένω

Θὰ σᾶς περιμένω μέχρι τὰ φοβερὰ μεσάνυχτα
ἀδιάφορος –
Δὲν ἔχω πιὰ τί ἄλλο νὰ πιστοποιήσω.
Οἱ φύλακες κακεντρεχεῖς παραμονεύουν τὸ
τέλος μου
ἀνάμεσα σὲ θρυμματισμένα πουκάμισα καὶ λεγεῶνες.
Θὰ περιμένω τὴ νύχτα σας ἀδιάφορος
χαμογελώντας μὲ ψυχρότητα γιὰ τὶς ἔνδοξες
μέρες.
Πίσω ἀπὸ τὸ χάρτινο κῆπο σας
πίσω ἀπὸ τὸ χάρτινο πρόσωπό σας
ἔγὼ θὰ ξαφνιάζω τὰ πλήθη
ὁ ἄνεμος δικός μου
μάταιοι θόρυβοι καὶ τυμπανοκρουσίες ἐπίσημες
μάταιοι λόγοι

Μὴν ἀμελήσετε.
Πάρτε μαζί σας νερό.
Τὸ μέλλον μας ἔχει πολὺ ξηρασία.

Μιχάλης Κατσαρός, Κατὰ Σαδδουκαίων

Δεν θα διαφωνήσω ότι μια τέτοια εκδήλωση στο πλαίσο ενός δικτατορικού καθεστώτος εμπεριείχε σαφώς μια διακινδύνευση. Αυτό τον όρο θα προτιμούσα, ένα κλικ πιο κάτω από τον όρο θυσιαστικότητα. Ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνούμε σε ποια χρονική στιγμή εκδηλώθηκαν τα γεγονότα του Νοεμβρίου 1973 και ποιες εξελίξεις σηματοδότησαν. Εκδηλώθηκαν όταν το απριλιανό καθεστώς είχε ήδη άρει το στρατιωτικό νόμο και ορίσει πολιτική υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον Σπ. Μαρκεζίνη, με σκοπό τη διενέργεια εκλογών προς αποκατάσταση του κοινοβουλευτισμού. Στις εκλογές αυτές είχαν εκδηλώσει την πρόθεση να συμμετάσχουν όλα τα προδικτατορικά κόμματα, της ΕΔΑ μη εξαιρουμένης. Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου έδωσαν την πρόφαση στον Δ. Ιωαννίδη να αντατρέψει την κυβέρνηση Μαρκεζίνη και να επιβάλλει την δική του δικτατορία, που όλοι γνωρίζουμε πού οδήγησε : αντί για εκλογές το Φεβρουάριο του ’74 και ομαλή αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, έπειτα από μια κατά κοινήν ομολογία εξαιρετική επίδοση της δικτατορικής διακυβέρνησης στον τομέα της οικονομίας, της γεωργίας, των δημοσίων έργων, της παιδείας και της χρηστής διαχείρισης του δημοσίου χρήματος, οδηγηθήκε η χώρα σε ματαίωση των εκλογών, στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου στην Κύπρο, στην τουρκική εισβολή και την αποκατάσταση πλέον της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας έπειτα από μια εθνική καταστροφή! Δεν θα ήταν καλύτερα να μην είχαν πάρει αυτή την τροπή τα πράγματα και να είχε λήξει ομαλά η δικτατορία; Όμως τα γεγονότα του Πολυτεχνείου υπήρξαν η αφορμή για τις παραπάνω θλιβερές εξελίξεις, οι οποίες, σημειωτέον, οδήγησαν σε βάθος τεσσάρων δεκαετιών στη σημερινή κατάντια μας.

Δύο φορές έως τώρα υπενόησα ότι τα γεγονότα του Πολυτεχνείου δεν ήταν η αιτία, αλλά η πρόφαση ώστε ο Ιωαννίδης να ανακόψει την πορεία προς τις εκλογές. Όπως είναι γνωστό, ήδη από το Σεπτέμβριο του ’73 υπήρχαν πληροφορίες ότι ο Ιωαννίδης ετοίμαζε πραξικόπημα. Ο ίδιος ο Παπαδόπουλος τον κάλεσε στο γραφείο του και τον ρώτησε αν αληθεύουν οι φήμες αυτές, ο δε Ιωαννίδης του ορκίστηκε στη στρατιωτική του τιμή (!) ότι είναι ψέμματα. Δεδομένης της στάσης του δικτάτορα Παπαδόπουλου κατά τον αραβοϊσραηλινή διένεξη του Οκτωβρίου 1973 (ας συγκριθεί με την αντίστοιχη του δημοκρατικά εκλεγμένου Σιμίτη τη βραδυά των Ιμίων και το “ευχαριστώ” στους Αμερικανούς…), την άρνησή του να δέχεται στο εξής η Ελλάδα τη δωρεάν στρατιωτική βοήθεια από τις Η.Π.Α. (Ιανουάριος 1973), την πρόθεσή του να προχωρήσει σε άντληση και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου στο Αιγαίο κ.λπ., θα ήταν πολύ συνωμοσιολογικό να εικάσουμε την εμπλοκή ξένων μυστικών υπηρεσιών στην υποκίνηση των γεγονότων του Νοεμβρίου του ’73; Δεν υπήρχαν “ξένοι παράγοντες” που θα επιθυμούσαν να απαλλαγούν από την ενοχλητική παρουσία του Παπαδόπουλου μια ώρα αρχύτερα; Και σε αυτό δεν κατατείνει άλλωστε και η επίσημη θέση του παράνομα εκδιδόμενου τότε οργάνου της φοιτητικής παράταξης του ΚΚΕ, της περίφημης “Πανσπουδαστικής, αριθ. φύλλου 8”, από άλλη βέβαια οπτική; Σημειωτέον ότι στο – εξαφανισθέν έκτοτε από προσώπου γης, διαθεσίμων όμως φωτογραφιών του στο ίντερνετ… – φύλλο αυτό της “Πανσπουδαστικής” γινόταν λόγος για προβοκάτσια από πράκτορες της ΚΥΠ των Ρουφογάλλη-Καραγιαννόπουλου, που με τραμπουκισμούς και γελοία και αναρχικά συνθήματα επιχειρούσαν να δώσουν στα γεγονότα την εικόνα μεμονωμένης εξτρεμιστικής αναρχικής εξέγερσης κλπ.

Δεν είμαι φίλος ανελεύθερων καθεστώτων, είτε αυτά έχουν δεξιό, είτε αριστερό πρόσημο. Και η δικτατορία του Παπαδόπουλου είχε ασφαλώς όλα τα αρνητικά ενός τυραννικού καθεστώτος, που επιβλήθηκε με τη βία στον ελληνικό λαό, του στέρησε την ελευθερία του και δίωξε κάποιους Έλληνες, όχι απαραίτητα μόνο αριστερών φρονημάτων. Και στο χειρισμό των διαφόρων θεμάτων, εκτός από τις θετικές επιδόσεις του σε καίριους τομείς, είχε ωστόσο και κάκιστες σε άλλους, π.χ. στα εκκλησιαστικά. Και όχι μόνο. Παρατηρώ ωστόσο ότι σε όλες τις μεταπολιτευτικές δεκαετίες δαιμονοποιείται συστηματικά η περίοδος ’67-’73 στο σύνολό της, παρασιωπούνται όλα τα θετικά της, υπερμεγεθύνονται τα αρνητικά της, διανθιζόμενα και με χονδροειδή ψεύδη, όπως αυτό των ανύπαρκτων νεκρών φοιτητών του Πολυτεχνείου, όπως δύο έρευνες κατά τη Μεταπολίτευση απέδειξαν, αυτή του εισαγγ. Τσεβά το 1974 και του αστυν. διευθυντή Σαμπάνη το 1982 (αποταχθέντος από τη δικτατορία και αποκατασταθέντος μεταπολιτευτικά).

Πέρα από την πιθανότατη κατ’ εμέ ανάμιξη ξένων μυστικών υπηρεσιών, θέλω να τονίσω πως δεν αμφισβητώ την ανιδιοτέλεια των περισσοτέρων φοιτητών που συμμετείχαν στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, το ρίσκο τους (έστω και χαμηλό, μετά την άρση του στρατιωτικού νόμου…) και το ξύλο που έφαγαν πολλοί απ’ αυτούς. Άλλο αυτό και άλλο η κατασκευή νεκρών φοιτητών. Καλώς να τιμάται το Πολυτεχνείο ως μία αντιστασιακή πράξη της φοιτητιώσας νεολαίας προς ένα δικτατορικό καθεστώς, αλλά, επιτέλους, στις διαστάσεις που του αξίζει.

Θα ήθελα τελειώνοντας να σημειώσω και τις διαφορές που παρουσιάζει η αντιμετώπιση μιας φοιτητικής εξέγερσης από δικτατορία σε δικτατορία, ανάλογα με το πόσο στυγνή και αδίστακτη είναι αυτή η δικτατορία. Ας θυμηθούμε τα γεγονότα της πλατείας της ουράνιας γαλήνης (Τιεν αν μεν) του Πεκίνου και πώς την κατέστειλε ένα πραγματικά τυραννικό δικτατορικό καθεστώς, παρόμοιο με αυτά που επικρετούσαν στις χώρες με τις οποίες γειτόνευε η Ελλάδα προς Βορράν επί δικτατορίας Παπαδόπουλου. Κι ας συγκρίνουμε. Νομίζω ότι η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 συγκρινόμενη με τις δικτατορίες αυτές δεν ήταν παρά μια δικτατορία… της πλάκας.

[quote name=”Κώστας Γούναρης”]Νομίζω ότι η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 συγκρινόμενη με τις δικτατορίες αυτές δεν ήταν παρά μια δικτατορία… της πλάκας.
[/quote]

Συμφωνώ κατά βάσιν σχεδόν με όλο το σχόλιό σας και για το ότι το πνεύμα της φοιτητικής εξέγερσης ήταν της διακινδύνευσης κι όχι της θυσίας και για το ότι συνέφερε στους Αμερικάνους η εκπαραθύρωση του Παπαδόπουλου… Δεν ξέρω όμως πόσο δημοκρατική θα ήταν η κυβέρνηση που θα προέκυπτε από τις εκλογές του Φεβρουαρίου του ’74, πόση ελευθερία θα προέκυπτε απ’ αυτές για τον λαό και πόση βία και νοθεία θα προηγείτο.
(Επειδή ζούσα στην επαρχία, θυμάμαι τις απροκάλυπτες απειλές επί των ψηφοφόρων από εκλογικά όργανα, πρώην ΕΣΑτζήδες, που έβγαλε το 70+% “ναι” στο δημοψήφισμα του ’73. Θυμάμαι και το πρωτοσέλιδο της “Βραδινής” της επομένης του δημοψηφίσματος με μια κρητική μαντινάδα: “Μαθές δεν εματάγινε τέτοιο κουτί ρημάδι, να ρίχνεις “όχι” το πρωί, να βγαίνει “ναι” το βράδυ”. Τη θυμάμαι να δημοσιεύει και τις ενυπόγραφες μαρτυρίες δεκάδων πολιτών ότι ψήφισαν “όχι” αλλά στα εκλογικά τμήματά τους τα “όχι” βγήκαν μηδενικά.)

Επίσης, είναι πασίγνωστο ότι οι είκοσι τόσοι νεκροί της εξέγερσης που αναφέρει ονομαστικά η δικαστική απόφαση φονεύθηκαν έξω από το Πολυτεχνείο. Δεν καταλαβαίνω σε τι εξυπηρετεί αυτός ο θόρυβος για “[i]χονδροειδή ψεύδη, όπως αυτό των ανύπαρκτων νεκρών φοιτητών του Πολυτεχνείου[/i]” και δεν ξέρω ποιοι τα μεταχειρίζονται. Το ότι υπήρξαν ανθρώπινα θύματα είναι γεγονός, άσχετα αν ήσαν ή όχι φοιτητές, ή αν ήσαν μέσα ή έξω από το Πολυτεχνείο.

Τέλος αν ρωτούσαμε τους δεκάδες νεκρούς της δικτατορίας, τους εκατοντάδες τραυματίες και ανάπηρους, τους χιλιάδες φυλακισμένους και τους δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που, λόγω “κοινωνικών φρονημάτων”, έχασαν τις δουλειές τους κι αναγκάστηκαν να φυτοζωούν στην Ελλάδα ή να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό, θα καταλαβαίναμε τι σημαίνει να ζεις μια “δικτατορία της πλάκας” στο πετσί σου.
Άλλο να βλέπεις τα πράγματα από την ασφάλεια του καθιστικού σου, κι άλλο να τα υφίστασαι.

Κι αν δεν προέκυπτε από τις επερχόμενες εκλογές άμεσα το επίπεδο κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας που όλοι θα επιθυμούσαμε, κάτι που κι εγώ το θεωρώ πολύ πιθανό, όμως θα ήταν απλά θέμα χρόνου να οδηγηθούμε προς τα εκεί. Ο ίδιος ο Παπαδόπουλος άλλωστε στην αρχή της δικτατορίας είχε μιλήσει, ως γνωστόν, για γύψο (όχι για μπετόν!) που προοδευτικά θα αφαιρούνταν, πράγμα που σημαίνει πως ο ίδιος δεν ήταν θιασώτης ολοκληρωτικών καθεστώτων με αξιώσεις αιώνιας επιβολής, όπως συμβαίνει με πολλούς από αυτούς που στις μέρες μας εξυμνούν το καθεστώς του… Ο νοών νοείτω.

Όσο για τα 12 ή 13 άτομα (σύμφωνα με το πόρισμα Σαμπάνη) που φονεύθηκαν υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες σε ολόκληρο το Λεκανοπέδιο Αττικής και όχι εντός του Πολυτεχνείου ή σε ακτίνα 200 μέτρων πέριξ αυτού, καλό θα είναι να τιμούμε τη μνήμη τους παραθέτοντας τα γεγονότα όπως ακριβώς τα απέδειξε και στο βαθμό που τα απέδειξε η επίσημη έρευνα και όχι αναπαράγοντας (όντως χονδροειδή!) ψεύδη.

Τέλος σε ό,τι αφορά την αποτίμηση της σκληρότητας της απριλιανής δικτατορίας ως “της πλάκας”, είναι φανερό πως μόνο μια (πάρα πολύ!) απρόσεκτη ανάγνωση του κειμένου μπορεί να παραβλέψει το “συγκριτικά” με άλλες δικτατορίες, όπως εμφατικά τονίζεται. Από ‘κει και πέρα είμαι σταθερά της άποψης πως ο αριθμός των ατόμων που υπέστησαν διώξεις (μεγαλύτερες ή μικρότερες) είναι πολύ μικρός στο σύνολο του πληθυσμού, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η δίωξη και ενός μόνο ανθρώπου εξαιτίας των φρονημάτων του θα πρέπει να θεωρηθεί κάτι το συγγνωστό ή εν πάσει περιπτώσει αμελητέο. Σημειωτέον όμως, ότι δεν συμμερίζονται την άποψη αυτή κάποιοι, για τους οποίους η εξόντωση αρκετών εκατομμυρίων ανθρώπων αποτελεί ασήμαντη λεπτομέρεια προκειμένου να οικοδομηθεί η υποτιθέμενη αταξική κοινωνία που επαγγέλονται…

Θα προσθέσω τέλος και μία μαρτυρία, όπως την άκουσα με τα ίδια μου τα αυτιά λίγα χρόνια πριν από το στόμα μιας πολύ ευγεινικής και αξιοπρεπέστατης κυρίας στο χώρο εργασίας μου, όπου βρέθηκε με το εγγονάκι της. Δεν θυμάμαι το ακριβές θέμα της συζήτησης, στην οποία συμμετείχαν άλλα δυο τρία άτομα, αλλά σε κάποια αποστροφή του λόγου της είπε κάτι που, για κάποιον υποψιασμένο, δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητο. Είπε πως ο σύζυγός της είχε καθυστερήσει να διοριστεί ως δάσκαλος, επειδή ήταν αριστερών φρονημάτων. Διευκρίνησε δε πως διορίστηκε τελικά το… 1972! Όταν το άκουσα μου ήρθε να χαμογελάσω και να σχολιάσω. Για ευνόητους όμως λόγους συγκρατήθηκα.

1. Δηλαδή, ο Παπαδόπουλος που είχε “ψηφιστεί” πρόεδρος της Δημοκρατίας με το διάτρητης νομιμότητας δημοψήφισμά του ήταν πρόθυμος να παραχωρήσει τη θέση του ή να μην ελέγχει τα πράγματα, επειδή πριν από τέσσερα πέντε χρόνια είχε μιλήσει για γύψο κι όχι για μπετόν;
Κι έπρεπε οι εξεγερθέντες να κάτσουν στ’ αυγά τους, επειδή ο Παπαδόπουλος υποσχόταν μιαν ασφαλώς ανάπηρη “Δημοκρατία”; Από πότε ο λόγος του ήταν συμβόλαιο; Και πότε οι Έλληνες ήσαν τόσο αφελείς;

2. Δεν ξέρω ποιος ήταν ο Σαμπάνης και ποιο το πόρισμά του.
Υπάρχει όμως το πόρισμα του εισαγγελέα Τσεβά που, τον Οκτώβριο του 74 εντόπισε 18 επίσημους ή πλήρως βεβαιωθέντες νεκρούς και 16 άγνωστους “βασίμως προκύπτοντες”. Υπάρχει η απόφαση του δικαστηρίου που αναφέρεται σε 23 νεκρούς στην Αθήνα κι έναν στην Πάτρα κι η ἐρευνα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών το 2003, κατά την οποία ο αριθμός των επωνύμων νεκρών ανέρχεται σε 24 (βλ. και “Καθημερινή” της 15ης Νοεμβρίου 2009), ενώ αυτός των νεκρών αγνώστων στοιχείων σε 16. Και δεν έχει καμιά σημασία αν αυτοί βρίσκονταν 200 ή 1.200 μέτρα από το Πολυτεχνείο. Επίσης, ο κατάλογος των νεκρών από ολόκληρη την περίοδο της δικτατορίας περιλαμβάνει 88 ονόματα.

3. Δεν διαφωνώ με την αποτίμηση της σκληρότητας της απριλιανής δικτατορίας ως “της πλάκας”, συγκριτικά με άλλες, σύγχρονές της, ούτε υποστηρίζω την εξόντωση ανθρώπων (έστω και ενός) για να οικοδομηθεί οτιδήποτε, όμως επιμένω πως για κάποιους συμπολίτες μας αυτή η δικτατορίας “της πλάκας” είχε οδυνηρότατα αποτελέσματα. Γι’ αυτούς δεν υπάρχει θέμα σύγκρισης, ενώ για μας δεν υπάρχει θέμα αμνήστευσης μιας δικτατορίας, επειδή τάχα ήταν “της πλάκας”.

Θα προσθέσω τέλος και μία μαρτυρία, όπως την άκουσα με τα ίδια μου τα αυτιά λίγα χρόνια πριν

Ε, είπα κι εγώ! Τα κατεβατά συνωμοσιολογίας, που προηγήθηκαν, δεν μπορεί να έκλειναν χωρίς κάποια “προσωπική μαρτυρία” του τύπου “άκουσα από ένα καλόν άνθρωπο”. — Αυτά τα δυο πάνε πάντα μαζί στο [i]κοκτέηλ της αποδόμησης,[/i] επιμύθιο της οποίας είναι ασφαλώς το … πόσο καλά περνούσαμε στη χούντα που δεν ήταν και τόσο χούντα.

…

Εάν ο Παπαδόπουλος φιλοδοξούσε να έχει τη μακροημέρευση ενός Φράνκο ή ενός Φιντέλ Κάστρο ως δικτάτορας, γιατί στ’ αλήθεια να άρει το στρατιωτικό νόμο και να προχωρήσει στην προκήρυξη εκλογών; Από όσο γνωρίζω, ούτε του ενός ούτε του άλλου, αλλά ούτε και του Πινοτσέτ η μακροημέρευση συνδεόταν με προκήρυξη εκλογών με συμμετοχή όλων των κομμάτων του πολιτικού φάσματος.

Κι αν το 70% που πήρε στο “δημοψήφισμα” ήταν όντως προϊόν βίας και νοθείας επειδή αυτό τον βόλευε, όμως στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές του Φεβρουαρίου 1974 τι προσωπικό όφελος θα είχε να επαναλάμβανε τη βία και τη νοθεία; Για να υποστηρίξει την ΕΡΕ ή την Ένωση Κέντρου, τα στελέχη των οποίων είχε επί 6ετία θέσει σε καραντίνα; Λογικά λοιπόν δεν στέκει να δεχθούμε πως θα σχεδίαζε εκλογές νοθείας και βίας υπέρ του ενός ή του άλλου κόμματος. Αυτό που στέκει λογικά είναι να υποθέσουμε πως σε σε εύλογο χρονικό διάστημα θα οδηγούνταν η χώρα σταδιακά σε πλήρη αποκατάσταση της Δημοκρατίας και απόσυρση του Παπαδόπουλου.

Αν πάλι δεχθούμε, όχι αβάσιμα, ότι η Δημοκρατία που θα προέκυπτε από τις ματαιωθείσες εκλογές του ’74 θα ήταν λειψή, τότε μπορούμε να είμαστε ευτυχείς για την… ακέραια Δημοκρατία που μας προέκυψε μέσα από τα συντρίμια της κυπριακής τραγωδίας και μας οδήγησε, με τον τρόπο που λειτούργησε σαράντα χρόνια μετά, στον εκφυλισμό, την πτώχευση και τη διεθνή διαπόμπευση; Ταπεινή μου εντύπωση είναι πως από τα δύο κακά σενάρια το λιγότερο κακό θα ήταν να μην φτάναμε στη Δημοκρατία που φτάσαμε και με τον τρόπο που φτάσαμε. Δεν αποκλείεται βέβαια να σφάλλω.

Και λίγα για το πόρισμα Σαμπάνη. Όταν τα πνεύματα πλέον είχαν ηρεμήσει, το κυνήγι των μαγισσών κοπάσει και ο λαός βρισκόταν επιτέλους στην εξουσία μαζί με τον Μένιο και τον Άκη, έγινε κάτι που, επειδή δεν εξυπηρετούσε την προπαγάνδα, δεν είναι ευρέως γνωστό. To 1981 αμέσως με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία δίνεται εντολή από τον τότε υπουργό Δημοσίας Τάξεως Γ. Σκουλαρίκη, προκειμένου να αποκατασταθεί η αλήθεια του Πολυτεχνείου, στον Αστυνόμο Γ. Σαμπάνη (που είχε αποταχθεί από το καθεστώς Παπαδόπουλου και επανήλθε με τη μεταπολίτευση) να βρει τους νεκρούς-φαντάσματα του Πολυτεχνείου. Το πόρισμα στο οποίο κατέληξε το Φεβρουάριο του 1982 κυριολεκτικά καταπέλτης. Κανένας νεκρός μέσα στο Πολυτεχνείο (όπως ομοίως και στο πόρισμα Τσεβά αναφέρεται) και μόνο δώδεκα γύρω από αυτό από αδέσποτες σφαίρες. Τρείς λιγότεροι απ’ ό,τι στο πόρισμα Τσεβά! Συνέπεια; Το πόρισμα Σαμπάνη να μην υποστηριχθεί και να θαφτεί έκτοτε (αποσπάσματά του κυκλοφόρησαν στον τύπο της εποχής).

Είναι παραπάνω από εμφανές ότι η ικανότητα τόσο της ανάγνωσης όσο και της αντίληψης παρουσιάζει ποικίλες διαβαθμίσεις, συχνότατα αποκαρδιωτικές… Ενίοτε δε συμβαδίζει και με εξίσου αποκαρδιωτικό ήθος, που μια προσωπική μαρτυρία την κάνει “προσωπική”. Κρίνοντας προφανώς εξ ιδίων τα αλλότρια.

1. Μα, ο Παπαδόπουλος προωθούσε ένα κόμμα μαριονετών υπό τον Μαρκεζίνη, φυσικά θα κουνούσε αυτός τα νήματα από το παρασκήνιο· κι αυτό θα υποστήριζε με κάθε μέσο (λέγε με “βία και νοθεία”) στις εκλογές του, όχι την ΕΚ και την ΕΡΕ.

2. Μπορεί η χούντα να έπεφτε σαν ώριμο φρούτο αργά ή γρήγορα, αλλά πόσο βέβαια γι’ αυτό μπορούσαν να είναι τα εικοσάχρονα παιδιά που εξεγέρθηκαν, ώστε να κάτσουν στ’ αυγά τους; Περίμεναν πως η εξέγερσή τους θα ήταν το έναυσμα για μια εξέγερση όλου του λαού, που θα έφερνε το τέλος της δικτατορίας, αλλά διαψεύσθηκαν.

3. Δεν ξέρω με ποια “Δημοκρατία” θα είχαμε τα λιγότερα δεινά, αλλά οι νέοι προτιμούν τις καθαρές λύσεις. Κι εμείς τιμούμε το ρίσκο που πήραν για την ελευθερία, το ότι εν μέρει ξέπλυναν τον υπόλοιπο λαό από το όνειδος της υποταγής στους μικρόνοες συνταγματάρχες. Το ότι δε ο Ιωαννίδης βρήκε εφαλτήριο στην εξέγερσή τους για να ρίξει τον Παπαδόπουλο, να παίξει το παιχνίδι των Αμερικάνων και να καταλήξουμε στην κυπριακή συμφορά δεν μειώνει καθόλου την αξία του ρίσκου τους.

4. Εκτός από το πόρισμα Τσεβά, αναφέρω κι αυτό του του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, πολύ μεταγενέστερο αυτού του Σαμπάνη (άρα, το είχαν υπ’ όψιν τους οι ερευνητές), που συμφωνεί με την απόφαση του δικαστηρίου. Γιατί δεν το σχολιάζετε; Και γιατί να αμφισβητήσουμε και το δικαστήριο και τους ιστορικούς ερευνητές περιωπής για χάρη ενός αστυνομικού;
Η Ιστορία είναι κατά βάσιν υπόθεση ιστορικών, όχι ανακριτικών υπαλλήλων.

Κατ’ αρχήν δεν είδα καμία απάντηση στο γιατί η μακροημέρευση στην εξουσία ενός δικτάτορα θα έπρεπε να περιβληθεί και κοινοβουλευτικό μανδύα, σε αναντιστοχία με τους Φράνκο, Κάστρο και Πινοτσέτ, που ήταν νιοι και γέρασαν ως δικτάτορες. Ένα το κρατούμενο. Εάν όντως ετοίμαζε κόμμα μαριονετών ο Παπαδόπουλος, γιατί άραγε όλα τα προδικτατορικά κόμματα να δεχτούν να συμμετάσχουν σε ένα στημμένο παιχνίδι; Τόσο αφελείς ήταν για να μην καταλαβαίνουν πως κάτι τέτοιο θα το νομιμοποιούσε; Δύο τα κρατούμενα. Νομίζω δε πως είναι ιδιαίτερα μειωτικό για μια προσωπικότητα σαν αυτή του Σπ. Μαρκεζίνη, να τον υποβιβάζουμε ελαφρά τη καρδία στη συνομοταξία των “προθύμων” να παίξουν το ρόλο της μαριονέτας οιουδήποτε. Δεν έχω κανένα λόγο να αμφισβητήσω πως ανέλαβε το ρόλο του υπηρεσιακού Πρωθυπουργού γιατί πίστευε πως έτσι θα οδηγούνταν η χώρα κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην ομαλή επιστροφή στον Κοινοβουλευτισμό. Εάν δε σε κάποια στιγμή έβλεπε πως κάποιοι θα επιχειρούσαν να τον “καπελώσουν”, προσωπικά είμαι σίγουρος ότι θα παραιτούνταν. Αν κάποιος έχει διαφορετική εκτίμηση, ας το πει. Τρία τα κρατούμενα.

Σε ό,τι αφορά το χαρακτηρισμό των συνταγματαρχών ως μικρονόων, αυτό που θα είχα να πω είναι πως η γενική εικόνα του κράτους που παρέδωσαν, συγκρινόμενη με αυτή που το παρέλαβαν και με αυτή που βιώσαμε μεταπολιτευτικά (με αποκορύφωμα τις μέρες που ζούμε), αποδεικνύει το λόγου το αληθές…

Για το πόρισμα Σαμπάνη, η σημαντικότητά του έγκειται στο ΠΟΙΟΣ το διενήργησε, σε συνδυασμό με το ΠΟΤΕ και ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ έλαβε την εντολή να το διενεργήσει. Πολλά πολλά δεν χρειάζεται να λέμε, μεγάλα παιδιά είμαστε και καταλαβαινόμαστε πολύ καλά…

Πολύ σύντομα για το πόρισμα της Εθνικής Επιτροπής Ερευνών. Και μόνο ο τίτλος του “Τεκμηριώνοντας τα γεγονότα του Νοεμβρίου 1973” αποτελεί μια έμμεση ομολογία, ότι εν έτει 2002, όταν και ξεκίνησε η περίφημη έρευνα της Ε.Ε.Ε., τα γεγονότα αυτά δεν είχαν ακόμη τεκμηριωθεί… Γιατί άραγε; Έπειτα από μία ολόκληρη τριακονταετία στην οποία μεσολάβησαν μια δίκη για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση, η υπ’ αριθμ. 33437 της 11-10-1975 αναφορά της Συγκλήτου του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου προς τον εισαγγελέα Δ. Τσεβά, το πόρισμα Τσεβά και το πόρισμα Σαμπάνη κατά παραγγελία ΠΑΣΟΚ. Και για να πάρουν οι αναγνώστες του “Αντίφωνου” μια γεύση από τα “προσωρινά αποτελέσματα της έρευνας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών”, σύμφωνα με τα οποία υπάρχουν “24 πλήρως τεκμηριωμένες περιπτώσεις” (υπάρχει στο ίντερνετ), παραθέτω αυτούσια:

24. Ιωάννης Μικρώνης του Αγγέλου, 22 ετών, φοιτητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, από την Ανω Αλισσό Αχαΐας. Συμμετείχε στην κατάληψη του Πανεπιστημίου Πατρών. Κτυπήθηκε μετά τα γεγονότα, υπό συνθήκες που παραμένουν ακόμη αδιευκρίνιστες. Συνεπεία της κακοποίησης του υπέστη ρήξη του ήπατος, εξαιτίας της οποίας πέθανε στις 17.12.1973 στο Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών, όπου νοσηλευόταν. Σύμφωνα με ορισμένες ενδείξεις, ο τραυματισμός του συνέβη στην Πάτρα, άλλες όμως πληροφορίες τον τοποθετούν στην Αθήνα. Η περίπτωση του παραμένει υπό έρευνα.

Η “τεκμηριωμένη” αυτή περίπτωση αφορά φοιτητή του Πανεπιστημίου Πατρών (!!!) που κτυπήθηκε υπό συνθήκες που παραμένουν ακόμα αδιευκρίνηστες (!!!), σύμφωνα με ορισμένες ενδείξεις στην Πάτρα ενώ με άλλες στην Αθήνα (!!!!!!) και η περίπτωσή του παραμένει υπό έρευνα (!!!) Πού και να μην ήταν τεκμηριωμένες οι 24 περιπτώσεις δηλαδή… Δεν θα ήθελα σε καμμία περίπτωση να προσβάλλω τη μνήμη νεκρού, αντίθετα την τιμώ (όπως τόνισα σε προηγούμενο σχόλιο), μήπως όμως με τέτοιου είδους “τεκμηριώσεις” άλλοι προσβάλλουν τη μνήμη νεκρών; Ρωτάω.

Είναι κουραστικό και για μένα και για τους αναγνώστες που δύνανται να διαβάζουν και να εννοούν αυτά που διαβάζουν (και όχι αυτά που τους επιτρέπουν οι όποιες αγκυλώσεις και τα ιδεολογικοπολιτικά ματογυάλια τους), να επαναλαμβάνω πράγματα που με κάθε σαφήνεια και διαύγεια τόνισα στις προηγούμενες παρεμβάσεις μου. Έχω την αίσθηση, ενδεχομένως σφαλερή, πως ήμουν σαφέστατος για το πώς βλέπω το όλο θέμα. Για το λόγο αυτό στο σημείο αυτό θα βάλω τελεία στο (μακροσκελή, είναι αλήθεια) λόγο μου μέσα από το φιλόξενο site του “Αντίφωνου”, τονίζοντας πως δεν διεκδικώ κανένα αλάθητο και πως η αλήθεια αποτελεί πάντοτε μέγεθος πολυδιάστατο και ποτέ μονοδιάστατο…

Ο Μαρκεζίνης ήταν μαριονέτα του Παπαδόπουλου, ως δοτός πρωθυπουργός του. Αυτό και μόνο το “στερνό του” αρκεί για να κρίνει την πολιτική προσωπικότητά του.

Γιατί τα προδικτατορικά κόμματα δέχτηκαν να συμμετάσχουν στο στημμένο παιχνίδι των εκλογών;
Μάλλον γιατί οι επαγγελματίες πολιτικοί δεν μπορούν να μένουν για πολύ μακριά από την εξουσία και τον “έπαινον του δήμου και των σοφιστών”. Είχαν σύνδρομο στέρησης. Και θα έκαναν τα πάντα για να έχουν έστω κι ένα μικρό μερίδιο της εξουσίας, που φαίνεται πως θα τους το παραχωρούσε ο δικτάτορας.

Επειδή δεν είμαστε μικρά παιδιά, θυμούμαστε και τις προσωπικότητες των συνταγματαρχών και τα “έργα” τους που η προπαγάνδα τους τα προέβαλλε ξανά και ξανά μεγεθυμένα στο έπακρον (στα τέλη του περασμένου και στις αρχές αυτού του χρόνου η ΕΡΤ έκανε μια επιλογή από τα “Επίκαιρα” της χούντας. Εκεί φαίνονται η μικρόνοια, η ευτέλεια κι η υποκρισία τους. Εκεί μπορείτε να φρεσκάρετε τις εντυπώσεις σας.) Ούτε κατά διάνοιαν μπορούν να συγκριθούν ο Παπαδόπουλος, ο Παττακός κι ο Μακαρέζος με τον Καραμανλή τον πρεσβύτερο, τον Στεφανόπουλο, τον Παπούλια, τον Σημίτη…
Όσο για τη γενική εικόνα του κράτους που κυβερνούσαν οι συνταγματάρχες, στα μάτια μου, του μαθητή του εξατάξιου Γυμνασίου τότε, ήταν επιεικώς γελοία.

Τέλος, επικεντρώνεστε στον θάνατο ενός φοιτητή (που συμμετείχε στην εξέγερση) αλλά δεν λέτε τίποτα για τις άλλες έντεκα περιπτώσεις που λείπουν από τη λίστα Σαμπάνη, μάλλον γιατί είναι επαρκώς τεκμηριωμένες.
Στην Ιστορία μετράν τα γεγονότα, όχι οι θεωρίες συνωμοσίας, όπως το “[i]ΠΟΙΟΣ διενήργησε [την έρευνα], σε συνδυασμό με το ΠΟΤΕ και ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ έλαβε την εντολή[/i]”. Και τα γεγονότα (ο φόνος των 23 συνανθρώπων μας στην Αθήνα τις μέρες εκείνες) είναι ακλόνητα τεκμηριωμένα.

Θέλω να ευχαριστήσω και τον κ. Κώστα Γούναρη και τον Theo για μια πολιτική αντιγνωμία ασυνήθιστα, νομίζω, ενδιαφέρουσα.
Να καταθέσω και δυο τρεις υποκειμενικές εκτιμήσεις μου:

Η ανάγνωση του κ. Γούναρη φαίνεται να επικουρείται, εκτός από τήν (τότε) στάση των προδικτατορικών αστικών κομμάτων, κυρίως από τήν (τότε) στάση της επίσημης Αριστεράς.
Το σημείο, ωστόσο, στο οποίο ο ίδιος αδικεί τον εαυτό του είναι όταν αποδίδει τους νεκρούς εκείνων των ημερών σε [i]«αδέσποτες σφαίρες»[/i]. Θα προσκομίσω λοιπόν, επ’ αυτού, μια από πλευράς μου προσωπική μαρτυρία – έστω από δεύτερο χέρι: Όταν έγινε το Πολυτεχνείο ήμουν 13 ετών. Λίγο καιρό μετά, θυμάμαι πολύ ζωηρά την ταραχή με την οποία ο «κολλητότερος» συμμαθητής μου, διηγιόταν ένα στιγμιότυπο από καφετέρια: Όταν, σε παρακείμενο τραπέζι από αυτό που καθόταν ο ίδιος, άκουγε (σοκαρισμένος) έναν νέο άνθρωπο να… υπερηφανεύεται, στην παρέα του, ότι είχε – κατά μέρες για τις οποίες συζητούμε – δράσει ως ελεύθερος σκοπευτής.

Επί της σημασίας των πραγμάτων, τώρα: Ο ερασιτεχνικός ραδιοφωνικός σταθμός που ακουγόταν – επί ημέρες – σ’ όλη την Αθήνα, η φωνή του Δημήτρη Παπαχρήστου το βράδυ της εισβολής, η εικόνα του τανκ που γκρεμίζει την κεντρική πύλη, [b]σημάδεψαν[/b] το κλίμα μιας καθοριστικής εποχής (αμέσως μετά την πτώση της χούντας) της τρέχουσας Ιστορίας μας. Μεταστρέφοντας την κοινή συνείδηση σε μια άνευ όρων συναίνεση προς τη βούληση των φοιτητών. Κρίσιμη – κατ’ εμέ – συνιστώσα του νέου καιρού, η λαϊκή ανοχή προς την κρατικά και παρακρατικά χειραγωγούμενη, έκτοτε, αποϊεροποίηση των ευαισθησιών μας.
[b]Επί της ουσία των δρώμενων, επρόκειτο βέβαια για έναν ορόσημο θρίαμβο του συναισθηματισμού.[/b]
Το “μακροϊστορικό”, οπότε, συμπέρασμα είναι ότι ο περίφημος (σήμερα) παράγοντας του ημεδαπού Συναισθήματος, ε π’ ο υ δ ε ν ί_ δ ι α π λ ά θ ε ι_ την Ιστορία μας: Η ιστορία της Μεταπολίτευσης, λέω, στοιχειοθετεί καταλυτικά ότι ακόμα και το πιο θυελλώδες συλλογικό [b]θυμικό[/b], ακολουθεί / χειραγωγείται / υποτάσσεται, εκ της γενέσεώς του ήδη, στο [b]λόγο[/b].
Το κατακλυσμικό, ιδού, συναίσθημα που εκλύθηκε από την ετοιμότητα θυσιαστικότητας τού ανθού – ασφαλέστατα – της λαϊκής μας συνείδησης, αξιοποιήθηκε ευθύς περαιτέρω, στο ακέραιο, υπέρ των ιεραρχήσεων που ο (τότε και τώρα) κυρίαρχος λόγος κατηγορηματικά υποδείκνυε!

[b]Έχει σημασία να το συνειδητοποιούμε αυτό, σε μια χρονική στιγμή που η – ίδια – επικυρίαρχη ρητορεία έρχεται (με ανα-συγχρονισμένες, φυσικά, τις ιεραρχησεις της) να μας εξηγήσει ότι… όχι… δεν είναι αυτή: Είναι λέει το πυνκό μας θυμικό εκείνο που κρίνει τη μοίρα μας.[/b]

Η πιό πάνω συζήτηση φανερώνει με τρόπο εναργή ένα εντυπωσιακό γεγονός:
Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, όπως και όλης της περιόδου των φοιτητικών κινητοποιήσεων των περιόδων 1972-73 και 1974-78, δεν έχουν καταγραφεί ακόμη από σοβαρούς ιστορικούς οι οποίοι θα συγκέντρωναν τα τεκμήρια και τις μνήμες, όπως άλλωστε γράφεται η σοβαρή ιστορία από τον καιρό του Πολύβιου.
Δυστυχώς, η μεταπολιτευτική προπαγάνδα των κομμάτων που διαδέχτηκαν την χούντα, όλου του φάσματος, χρησιμοποίησε το Πολυτεχνείο και τους πανηγυριώτικους εορτασμούς όπως την εξυπηρετούσε. Στην πραγματικότητα προωθήθηκε ο συστηματικός διασυρμός της δήθεν “γενιάς του Πολυτεχνείου” και των αρχών που το φοιτητικό κίνημα πρέσβευε τότε. (Η πρόσφατη συνέντευξη του καθ. Θεοδόση Τάσιου στην εκπομπή “Στα Άκρα” είναι πολύ διαφωτιστική γιαυτή την πτυχή του ζητήματος, αλλά αποτελεί μόνο νύξεις).
Η κατάληψη, έσχατο μέτρο σύμφωνα με την λογική του φοιτητικού κινήματος μέχρι το 1974, κατάντησε συγκάλυψη της τεμπελιάς και της άκοπης διατύπωσης αιτημάτων. Ποιος θυμάται ότι οι φοιτητές αρνήθηκαν την μεταφορά μαθημάτων όταν την αποφάσισε για να τους καταπραϋνει ο Παπαδόπουλος το 1973, μέσα στα μέτρα που έλαβε για να στηρίξει την δική του “μετάβαση στον κοινοβουλευτισμό” με την βοήθεια του Μαρκεζίνη;
Καίριας σημασίας είναι ή άδοξη κατάληξη των κινητοποιήσεων και η απότομη απώλεια της καθολικής συμμετοχής των φοιτητών τούς πρώτους μήνες μετά την πτώση της χούντας το 1974. Πόσοι θυμούνται ότι το 1974 έγιναν δύο εορτασμοί, ένας πρίν και ένας μετά την 17η Νοεμβρίου, ημέρα διενέργειας των πρώτων μεταπολιτευτικών εκλογών; Πόσοι εξήγησαν το γιατί σε ελάχιστο διάστημα στις συνελεύσεις παρέμειναν μόνο οι οργανωμένοι σε κόμματα και παρατάξεις και τα δεντράκια τους, κατά κανόνα πρωτοετάκια που δεν είχαν, φυσικά, καμμία σχέση με το φοιτητικό κίνημα; Η αφελής “αποχουντοποίηση” έχει γίνει γνωστή;
Πότε ιστορήθηκαν με κάποια σαφήνεια τα γεγονότια του 1978 και ο συγκροτημένος ρόλος των κομμάτων όλου του φάσματος;
Σταματώ εδώ, επισημαίνοντας μόνο την ποιότητα των κριτικών σκέψεων του Theo.

H δικη μου θυγατερα Ε ταξη δημοτικου αποφασισε μονη της να απεχει από τη γιορτη του Πολυτεχνειου και να μην μετεχει στο σχετικο σκετς το δηλωσε στην κυρια της χωρις αλλη αιτιολογια Αντιεθτα η μικρη ολη την ημερα τραγουδουσε το λεβετνης εροβολοαγε Μετα μαλωσαν γιατι η κυρια της μουσικης παραποιησε το τραγουδι του μανου Λοιζου ” Το ακερντεον ” κι αντι για Γερμανικα κανονια που ελεγε το τραγουδι εβαλε φασιστικα κανονια. Η μεγαλη ανελαβε παλι δραση και δηλωσε στην κυρια της οτι δεν ειναι σωστο να αλλαζεις το τραγουδι χωρις την αδεια του συνθετη.
Οταν τη ρωτησα γιατι ολα αυτα μου ειπε οτι δεν αντεχει πλεον την “κομματοκρατια” και τους “συγκατανευσιφαγους” που εφεραν τη χωρα σ αυτα ταχαλια Τη ρωτησα αν καταλαβαινει τι ειναι αυτα που λελει και μου ειπε φυσικα και τα καταλαβαινω δεν ειμαι χαζη
Η κα Δαμανακη παιρνει τρελα λεφτα και στα σχολεια δεν εχουμε φωτοτυπικο χαρτι και μπαλες να παιζουξε
Δεν εχουμε θερμανση και το σχολειο ολοκληρο εχει για ολη τη χρονια μονο 900 Ευρω
Μας βαζουν να φερνουμε το χαρτι και να δινουμε στο ταμειο λεφτα για να αντιμετωπισουμε αναγκες.
Επισης ο Τζοχατζοπουλος εκλεψε το κρατος και ολοι αυτοι φαγανε λεφτα Κοιταξαν μονο τον εαυτο τους κι οχι τη χωρα μας
Ποια γενια του Πολυτεχνειου βλεπεις εσυ βρε μαμα;
Οτα τη ρωτησα που ακουσε τις δυο λεξεις πο μου ειπε στην ομιλια του καθηγητη Κοντογιωργη που ακουγες προχθες εσυ απο το διαδικυτο Δε φταιω λοιπον εγω το παιδι ακουσε συνδυασε κι εκρινε
Το χειροτερο ειναι οτι παει και στο ωδειο και κανει τις ιδιες συζητησεις και μου μεταφερει το κλιμα Χθες λελει βρηκε ακομα δυο “αφυπνισμενους” συμμαθητες της
Μ εστειλε αδιαβαστη τ ομολογω

Αγαπητέ Δημήτρη,
για να καταλάβεις το νόημα αύτής της “εκκοσμικευμένης γιορτής” ιερότητας της δημοκρατίας θα πρέπει να τη δεις και μέσα στο αντιστικτικό πλαίσιο χουντοποίησης της Εκκλησίας από τη δικτατορία, με το “Ελλάς-Ελλήνων-Χριστιανών” κοκ., όταν οι αληθινοί χριστιανοί στην Ελλάδα, εξαιτίας του κατήφορου της ιεραρχίας είχαν φτάσει να ντρέπονται που είναι χριστιανοί.

Και αν η σημερινή Εκκλησία ήθελε πραγματικά να υπερασπιστεί το Ευαγγελικό μήνυμα και να κόψει κάθε δεσμό με το παρελθόν αυτό της ντροπής, εξαιτίας της συνεργασίας της με τη Χούντα, θα έπρεπε κάθε χρόνο να έχει τη μεγαλύτερη συμμετοχή και το μεγαλύτερο μπλοκ -χωρίς σημαίες- στην πορεία του Πολυτεχνείου.

[quote name=”Μνήμων”]
Και αν η σημερινή Εκκλησία ήθελε πραγματικά να υπερασπιστεί το Ευαγγελικό μήνυμα και να κόψει κάθε δεσμό με το παρελθόν αυτό της ντροπής, εξαιτίας της συνεργασίας της με τη Χούντα, θα έπρεπε κάθε χρόνο να έχει τη μεγαλύτερη συμμετοχή και το μεγαλύτερο μπλοκ -χωρίς σημαίες- στην πορεία του Πολυτεχνείου.

[/quote]

Δηλαδή, όπως το ΚΚΕ, που, με τη μεγάλη συμμετοχή και το μεγαλο μπλοκ, ξεπλένει όσα έλεγε για τους 300 προβοκάτορες. Κι έτσι, όλα καλά κι όλα ωραία.
Μάλλον δεν είμαστε καλά!!

[quote name=”Μνήμων”][…]για να καταλάβεις το νόημα αύτής της “εκκοσμικευμένης γιορτής” ιερότητας της δημοκρατίας θα πρέπει να τη δεις και μέσα στο αντιστικτικό πλαίσιο χουντοποίησης της Εκκλησίας από τη δικτατορία, με το “Ελλάς-Ελλήνων-Χριστιανών” κοκ., όταν οι αληθινοί χριστιανοί στην Ελλάδα, εξαιτίας του κατήφορου της ιεραρχίας είχαν φτάσει να ντρέπονται που είναι χριστιανοί.[/quote]

Ένα τόσο παραληρηματικό σχόλιο, εναντίον της Ιεραρχίας, δεν προξενεί άραγε μια… «αντιστικτική»… απόρηση όταν κατατίθεται ανυπόγραφο;

ΥΓ: Για να γίνω σαφέστερος, ως προς την παραληρηματικότητα του προκείμενου σημειώματος: Θα συμφωνούσε άραγε ο, «αληθινός χριστιανός», «Μνήμων» μας, με την εκδήλωση ενός εφάμιλλου πάθους εναντίον – πχ – του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, επί τή βάσει ενός (σύστοιχου προς τήν, καθ’ ημάς, «χουντοποίηση») επιχειρήματος περί [i]τουρκοποίησής[/i] του;

[quote name=”Theo”][quote name=”Μνήμων”]
Και αν η σημερινή Εκκλησία ήθελε πραγματικά να υπερασπιστεί το Ευαγγελικό μήνυμα και να κόψει κάθε δεσμό με το παρελθόν αυτό της ντροπής, εξαιτίας της συνεργασίας της με τη Χούντα, θα έπρεπε κάθε χρόνο να έχει τη μεγαλύτερη συμμετοχή και το μεγαλύτερο μπλοκ -χωρίς σημαίες- στην πορεία του Πολυτεχνείου.

[/quote]

Δηλαδή, όπως το ΚΚΕ, που, με τη μεγάλη συμμετοχή και το μεγαλο μπλοκ, ξεπλένει όσα έλεγε για τους 300 προβοκάτορες. Κι έτσι, όλα καλά κι όλα ωραία.
Μάλλον δεν είμαστε καλά!![/quote]

To KKE δεν βαρύνεται όμως, όπως η ιεραρχία της Ορθοδόξου Έλλαδικής Εκκλησίας, με το στίγμα της συνεργασίας με τη Χούντα

Αυτά συμβαίνουν όταν η ανωνυμία (δηλαδή, η αυτοκατασκίαση) προθυμοποιείται να φωτίσει την ιστορία.

To KKE βαρύνεται με το στίγμα της εχθρικής του στάσης απέναντι στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Το βάρος του σχολίου μου όμως αφορούσε το “πανηγυράκι” της κατ’ έθος πορείας, των δεκάρικων πανηγυρικών, το “πανηγυράκι” όσων καπηλεύονται αυτή την εξέγερση.

Τόσο χαμηλά τη θέλουμε την Εκκλησία, που να συμμετέχει σε τέτοια πανηγύρια;
Δεν υπάρχουν άλλα, σοβαρότερα, πράγματα με τα οποία οφείλει ν’ ασχοληθεί;

Διάσπαρτα για τα πιό πάνω σχόλια:
Η λογική των “γενεών” είναι κρυπτορατσιστική και δεν πρέπει να μας παρασύρει. Υπ’ αυτήν την έννοια, ο Άκης είναι γενιά του 114, όχι βέβαια του Πολυτεχνείου, αφού είναι πιό μεγάλος και το ’73 ζούσε στο εξωτερικό. Οι ταγματασφαλίτες είναι γενιά της αντίστασης 40-44 και επομένως θα μπορούσαμε, σαν γενιά της αντίστασης, να κατηγορήσουμε και τον Ζέρβα για συνεργάτη των Γερμανών και πάει λέγοντας.
Το φοιτητικό κίνημα εκείνης της τριετίας ήταν δημιούργημα νέων 18-24 χρονών και μέσα σε ελάχιστο χρόνο μετά το 74 έχασε όλη την μαζικότητά του, αφού επικράτησαν οι κομματικές παρατάξεις που κατάντησαν σήμερα να μοιράζουν και σημειώσεις. Πώς είναι δυνατόν να κατηγορείται γιά την μεταπολίτευση; Πότε ανέλαβε την εξουσία στην χώρα μας; Μετά το 1974 ξανακυβέρνησε η προηγούμενη γενιά των πολιτικών, που επέλεξε και ετοίμασε τους διαδόχους της. Αυτά δεν σας μοιάζουν “φυσικά” και αυτονόητα; Είναι η πραγματικότητα. Οι σοφιστείες της διακομματικής προπαγάνδας, όμως, είναι ιδιαίτερα “πειστική” με το πες πες.
Κρυπτορατσιστική και ανιστορική είναι και η λογική “τα ελαττώματα και αι αρεταί του έθνους” και όλη η σχετική φιλολογία. Είναι απαραίτητο να ενημερωνόμαστε, όμως στην περίπτωση αυτή, όπως επισήμανα ήδη, τα στρώματα της προπαγάνδας που κάλυψαν τα γεγονότα είναι πολύ πυκνά ώστε οι παρανοήσεις να γίνονται ευνόητες. Σε λίγα χρόνια, όταν σταδιακά αρχίσουν να αναχωρούν οι αυτόπτες μάρτυρες, αφού ο μέσος όρος ζωής συνεχώς μικραίνει, παρά τις ψευδολογίες των στατιστικών, θα εξαφανιστούν και τα τελευταία ίχνη μνήμης και θα παραμείνη μόνο η προπαγάνδα, όπως πολυάριθμες φορές στο παρελθόν. Θυμηθείτε τον Ρήγα…
Τα παιδιά όμως έχουν διαίσθηση ή άλλες πηγές γνώσης, πολύ διαφορετικές από την τηλεόραση. Γι αυτό παραθέτω μία πληροφορία του 1973 που αποδεικνύει την νεανική διαίσθηση, αφού κανείς δεν θα παραδεχτεί ότι νέοι εικοσάχρονοι μπορεί να είχαν πολιτική διορατικότητα:
“Ποτέ δεν καταγράφηκε το συμπέρασμα της ανάλυσης που έκανε η συνέλευση της Αρχιτεκτονικής σχολής λίγο πριν πέσουν τα πρώτα δακρυγόνα με τα οποία ξεκίνησε η επίθεση που κορυφώθηκε με την είσοδο του στρατού στο Πολυτεχνείο; Τι φώτισε τους τόσο νέους τότε ανθρώπους να καταλήξουν σε ένα συμπέρασμα προφητικό για τις επόμενες δεκαετίες; Το μεταφέρω επιγραμματικά:
“Αν η κατάληψη αυτή οδηγήσει σε γρήγορη πτώση της χούντας, δεν θα υπάρξει χρόνος να αναπτυχθούν νέες πολιτικές δυνάμεις και οι παλαιοί πολιτικοί, επανερχόμενοι με τις δάφνες του δικαιωμένου, θα οδηγήσουν την χώρα στην χειρότερη περίοδο της πολιτικής της ιστορίας”.”

Γιά την ντροπή των ενεργών χριστιανών εκείνα τα χρόνια, ίσως επανέλθω.

Κύριε Δεληνικόλα, χαίρομαι που εσείς, τουλάχιστον, μας απευθύνεστε με τ’ όνομά σας.
Δεν χαίρομαι, βέβαια, διαπιστώνοντας ότι – από μέρα σε μέρα – τα σχόλιά σας_ ε κ τ ρ έ π ο ν τ α ι_ προς ένα ολοένα [b]βιαιότερο[/b] λεξιλόγιο: Χθες π.χ. αποφαινόσασταν περί «ανοησιών», περί «τεράτων της ανεξέλεγκτης φαντασίας», περί «παθολογική οίησης, φτώχειας και ανοησίας»… τους. Των… εκείνων ασφαλώς. Σήμερα δακτυλοδείχνετε «ντροπή» των χριστιανών.

Παίρνω λοιπόν τον λόγο για να σας καθησυχάσω ότι… ελήφθη το μήνυμα: Μπαίνετε στο “Αντίφωνο” με τον αέρα νεοφώτιστου (ακόμα) Διαφωτιστή, ο οποίος βρήκε να αποτανθεί σε περίπου πρωτόγονους – σε ανθρώπους, εννοώ, που τάχα δεν έχουν διεξέλθει όλη τους τη ζωή παιδαγωγούμενοι ενδελεχώς στις θεωρίες, ακριβώς, εκείνες περί των οποίων εσείς ουδέποτε διανοηθήκατε να αναστοχαστείτε.
Προσέρχεστε λέω ως διαφωτιστής σε αδαείς. Αν ήταν μόνο αυτό, σας βεβαιώ, δεν θα με πείραζε.
Να που, όμως, δεν σας αρκεί μόνο ετούτο: Ενόσω διαβλέπετε αποφυγή… αλλαγής των… φώτων μας, κλιμακώνετε διαφορετικά τη μεθοδολογία σας: Αρχίζετε να εκτοξεύετε Λάσπη ενατίον, αυτής καθαυτήν, της χριστιανικής συνείδησης («οι ενεργοί χριστιανοί») προκειμένου να_ π ε ι θ α ν α γ κ ά σ ε τ ε, έτσι, στη [b]συναίνεσή[/b] μας προς τις Γνωματεύσεις σας.

[b]Εις ό,τι με αφορά επιτρέψτε μου, οπότε, να διαμαρτυρηθώ: Έχετε κάθε ελευθερία να προπαγανδίζετε, ναι, και μέσω “αντιφώνου”, την Άποψη εκείνη η οποία είναι (ούτως ή άλλως) Κυρίαρχη σε όλα τα κραταιά ΜΜΕ – να επιζητείτε, δηλαδή, να κάνετε το αντίφωνο… ομόφωνο – δεν νομίζω, όμως, ότι έχετε ηθικό έρεισμα να μας εκβιάζετε κιόλας προκειμένου να προσχωρήσουμε στις θεωρήσεις σας.[/b]
Κι η_ λ α σ π ο λ ο γ ί α_ είναι ασφαλώς η [b]πρωτογενέστερη[/b] Μορφή Εκβίασης – όπως φαντάζομαι… καταλαβαίνετε ότι… καταλαβαίνουμε.

Όλοι οι βαπτισμένοι είναι χριστιανοί, όμως ενεργοί είναι αυτοί που μετέχουν στην καθημερινή ζωή της Εκκλησίας. Αυτό μόνο εννοούσα. Και δεν είπα τίποτε ακόμη για την ζωή της Εκκλησίας όπως την έζησα επί χούντας. Η πραγματική Εκκλησία υπέφερε και αγωνιζόταν και δεν συμφωνούσε με την προπαγανδιστική της μεταχείριση. Τώρα, βέβαια, θα θυμώσετε ίσως και πάλι με την λέξη “πραγματική”, όμως κάπως πρέπει να πούμε ότι αυτοί που μετέχουν υποκριτικά, δηλώνουν κραυγαλέα ότι στηρίζουν την Εκκλησία και στην πράξη αδιαφορούν, ή κάτι χειρότερο, δεν αποτελούν την πραγματική Εκκλησία.
Αν όσα έγραψα αποτελούν την επικρατούσα άποψη των “κραταιών ΜΜΕ” εντυπωσιάζομαι. Πάντως, αρνούμαι την ενορχηστρωμένη απαξίωση της χώρας μου, για την οποία έχω και εγώ αγωνιστεί τις τελευταίες δεκαετίες. Προσπάθησα μόνο να υπερασπιστώ την κατασυκοφαντημένη “γενιά του Πολυτεχνείου”, που έχει συκοφαντηθεί πρώτα με ψευδολιβάνισμα και μετά με λάσπη.
Δεν θα ξαναποτανθώ προσωπικά σε σας για να μην σας στενοχωρήσω. Διαβάστε όμως ξανά τα δικά σας σχόλια, που είναι ή κρυπτοϋβριστικά, με άφθονους νεολογισμούς, ή ακραία υμνητικά. Δεν χρειάζεται, πάντως, να παίρνετε τα σχόλιά μου προσωπικά.
Άν τα γράφω, οφείλεται στο ότι διακρίνω στις συζητήσεις μεταξύ σχολίων του Αντιφώνου, κάποιους ανθρώπους του δικού μου αφελέστερου επιπέδου. Όσο για το αν οι σκέψεις μου ανήκουν ή όχι στο πλάτος που το Αντίφωνο όρισε με τα άρθρα που δημοσιεύει, πρέπει να πω ότι το Αντίφωνο εκφράζει πολύ περισσότερα ενδιαφέροντα από τα δικά μου. Παραμένω επομένως εντός της θεματολογίας του.

Έρχομαι να σας συγχαρώ για τη μετριοπάθεια αυτής της εξήγησης.
Κι έρχομαι να ομολογήσω μια [i]παρεξήγηση[/i] (εκ μέρους μου) που μου είχε, όντως, εγείρει θυμό:

Νόμισα ότι με [i]«την ντροπή των ενεργών χριστιανών εκείνα τα χρόνια»[/i] δακτυλοδείχνατε ως ενόχους τους χριστιανούς. Ενώ είναι κάτι εντελώς διαφορετικό, βέβαια, όταν αναφερόμαστε στο αίσθημα ντροπής, το οποίο προξενούσε στους χριστιανούς, η προπαγανδιστική οικειοποίηση της ταυτότητάς τους από τη χούντα.

Οσο για το [i]«Παραμένω επομένως εντός της θεματολογίας [του Αντιφώνου]»[/i] σαφηνίζω, και πάλι, ότι διόλου δεν επιθυμώ την “αποπομπή” των απόψεών σας απ’ αυτές τις σελίδες. Ενίοτε ασκώ την αυτονόητη, ωστόσο, δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων.

Κι εγώ λυπούμαι αν συχνά, εξ αιτίας της ιδιοσυγκρασίας μου, διαλέγω ένα ύφος επιθετικό και παρεξηγήσιμο. Η κριτική στάση είναι ζωντάνια και καθαρός αέρας.

Η μεταπολίτευση δεν απαξιώνεται από κανένα, καταρρέει κάτω από το βάρος της δικού της άγους. Βρισκόμαστε στην νέμεσιν και ευτυχώς επίκειται και η κάθαρσις. Όσο για τα άκρα, δεν είναι τα άκρα αλλά το αυτονόητο που η δική μας ύβρις είχε σπρώξει στο περιθώριο. Έχετε και εσείς πολλά να μάθετε, είστε ακόμα νέος και έχτε χρόνο μπροστά σας. Τι να πουν όμως και τα γερόντια που τους κόψανε την σύνταξη στη μέση και πρέπει τώρα να ζήσουν με 350 ευρώ; Αυτό δεν είναι κράτος, είναι η Σκύλλα ή Χάρυβδη και οι Λαιστρυγόνες μαζί. τι να σου κάνει ένας Οδυσσέας όταν μάλιστα η Ιθάκη είναι τόσο μα τόσο μακρυά; Όλοι θνητοί είμαστε και ειδικά στην Ελλάδα εδώ και αιώνες τίποτα δεν έχει αλλάξει αλλά και τίποτα δεν είναι όπως παλιά! Τι να πεις; Τίποτα, όλα πλέον είναι ένα μεγάλο τίποτα …

και όπως έδειξε το Άρδην/Ρήξη μέσα σε αυτούς ήταν και μία κοπέλα απο την Σκανδιναβία…Εδώ επιτέθηκαν στην ΄Φλέμινγκ,εκεί θα κολλούσαν;
Η ταύτιση της Έκκλησιας με την Χούντα είναι ατυχής.το ότι οργανώσεις παραεκκλησιαστικές όπως η ”Ζωή” και ο ”Σωτήρας” ταυτίστηκαν με αυτήν είναι δεδομένο.
Αλλά υπάρχουν μαρτυρίες και ιερωμένων που αντιστάθηκαν και προς τιμήν τους….