Οι κορυφαίες στιγμές της ανθρώπινης διανόησης

3
413

Σπύρος Μπαρμπάτσαλος

Η “επιλογή” έγινε με βάση την καταλυτική επίπτωση που είχαν τα παρακάτω “νοητικά άλματα” στην εξέλιξη της ανθρώπινης διανόησης .

*1)30.000 χρόνια πριν. Η “ανάδυση” του ανθρώπινου νου “συνδυάστηκε”, με την “αντίληψη” της “θεολογίας” ως  ιδιότητα του νοητικού του μηχανισμού.

2) 8ος αιώνας πχ. Όμηρος. Ιλιάδα. Ο άνθρωπος “πάσχει”, υπό την “κηδεμονία” των “θεών” του, το πνεύμα όμως ανακαλύπτοντας τρόπους έκφρασης ετοιμάζεται για την “Οδύσσειά” του.

3)636-543 πχ. Θαλής. Η “αποδέσμευση” της ανθρώπινης σκέψης, από τη “θεολογία” και η “έναρξη” της “φυσικής” φιλοσοφίας.

4)427-347 πχ. Πλάτων. Η “αντίληψη” των Ιδεών. Αρχές άχρονες και αυθύπαρκτες. Ο καθορισμός του “ορίου” του ανθρώπινου αντιληπτικού μηχανισμού. Η “ανώτερη” αντίληψη στην ανθρώπινη “σκέψη”.

5) 285-212 πχ. Αρχιμήδης.«Δος μοι πα στω και ταν γαν κινάσω» (δώσε μου σημείο να στηριχθώ και θα κινήσω τη Γη). Η ερευνητική ματιά του οδήγησε στη γένεση της Μηχανικής. Έκανε τα πρώτα βήματα προς τον Ολοκληρωτικό Λογισμό.

6) 980-1037 μχ. Αβικέννας. Ο Κανών αποτέλεσε σημείο αναφοράς της ιατρικής επιστήμης επί σειρά αιώνων. Στο πρόσωπό του συμπυκνώνεται η ισλαμική φιλοσοφία, με τη συνεισφορά της στην προετοιμασία της Αναγέννησης.

 

7) 1452-1519 μχ. Ντα Βίντσι. Αρχετυπική μορφή της Αναγέννησης. Homo Universalis.

8 ) 1564-1616 μχ. Σαίξπηρ. Ο γραπτός του λόγος διαπνέετε από μία βαθειά κατανόηση της ανθρώπινης φύσης που τον καθιστά διαχρονικό. Σημάδεψε ανεξίτηλα τη λογοτεχνία.

9)1564-1642 μχ. Γαλιλαίος. Παρουσίαση της Ηλιοκεντρικής θεωρίας. Αντικατάσταση της υποθετικής-επαγωγικής μεθόδου με την πειραματική. Διατύπωση των νόμων του εκκρεμούς, που χρησιμοποιήθηκαν στη “μέτρηση” του χρόνου.

10 ) 1596-1650 μχ. Ντεκάρτ. “Σκέφτομαι άρα υπάρχω”. Ο δάσκαλος του Διαφωτισμού. Έθεσε τα όρια μεταξύ πνευματικού και υλικού κόσμου, αντιμετωπίζοντας τους ως επαρκές και αυτόνομο αντικείμενο μελέτης,

11) 1643-1727 μχ. Νεύτων. Διατύπωση του νόμου της “παγκόσμιας έλξης” . Ταυτόχρονα με το Λάιμπνιτς συνέβαλε καθοριστικά στην έννοια του Απειροστικού Λογισμού. Η “ένταξη” της κίνησης στα μαθηματικά και τη φυσική.

12 ) 1724-1804 μχ. Καντ. Ο νους από μόνος του συμβάλλει αποκλειστικά στη γνώση του (και ως εκ τούτου αυτή η γνώση υπόκειται σε περιορισμούς, που δεν μπορεί να ξεπεράσει). Η ηθική έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ελευθερία. Η φιλοσοφία εμπεριέχει αυτο-κριτικές διαδικασίες.

13) 1770-1827 μχ. Μπετόβεν. Οι συμφωνίες και τα κοντσέρτα για πιάνο, που συνέθεσε, αποτέλεσαν έργα, που αναγνωρίζονται ως μέτρο σύγκρισης για όλους τους μεταγενέστερους συνθέτες.

14) 1811-1832 μχ. Γκαλουά. “Μετέφερε” τα Μαθηματικά σ΄  ένα πιο αφηρημένο βασίλειο σκέψης, απ’ όπου ξεπήδησε ένας ολόκληρος κλάδος, ο λογισμός της συμμετρίας. Ονομάστηκε θεωρία ομάδων κι έχει “εισβάλλει” σε κάθε γωνιά της επιστήμης.

15) 1809-1882 μχ. Δαρβίνος. Καταγωγή των ειδών. Διατύπωση της έννοιας της “φυσικής επιλογής”. Στη φύση “προωθούνται” οι καλύτερα προσαρμοσμένοι, στο περιβάλλον τους, οργανισμοί, αφήνοντας περισσότερους απογόνους.

16) 1834-1907 μχ. Μεντελέγιεφ. Διατύπωσε τον Περιοδικό Νόμο για τα χημικά στοιχεία και επινόησε τη σύγχρονη μορφή του Περιοδικού Πίνακα.

17) 1856-1939 μχ. Φρόιντ. Θεμελιωτής της ψυχαναλυτικής σχολής,  προσδιορίζοντας την έννοια του ασυνείδητου.

18 ) 1879-1955 μχ. Αϊνστάιν. Διατύπωση της θεωρίας της Ειδικής και Γενικής Σχετικότητας. E = mc2 . Δηλώνει την αλληλεπίδραση ενέργειας και μάζας, Έναρξη της “σύγχρονης” αντίληψης της πραγματικότητας. Καθιέρωση ως απόλυτου φυσικού ορίου της ταχύτητας του φωτός.

19) 1885-1962 Νιλς Μπορ ο “πατέρας” της Σχολής της Κοπεγχάγης, είχε θεμελιώδη συνεισφορά στην κατανόηση της ατομικής δομής και της κβαντικής μηχανικής.

20) 1881-1973. Πικάσο. Ο κορυφαίος του κυβισμού, με καθοριστική συνεισφορά στη διαμόρφωση και εξέλιξη της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης.

21) 1906-1978 μχ. Γκέντελ. Τα θεωρήματα της “μη πληρότητας” των Μαθηματικών. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να έχουμε μια αποτελεσματικά παραχθείσα, πλήρη και συνεπή, θεωρία.

22) 1953 μχ. Κρικ & Γουάτσον. Η “ανακάλυψη” του DNA και η αποσαφήνιση του τρόπου με τον οποίο η δομή του DNA καθορίζει συγκεκριμένες γενετικές επιλογές,

“Δίπλα” τους βρίσκονται χιλιάδες επιστήμονες, που αφιέρωσαν το χρόνο τους, ώστε να προσθέσουν το δικό τους λιθαράκι στο πιο εκπληκτικό ανθρώπινο οικοδόμημα. Μια ιστορία ασύλληπτα συναρπαστική, με σκληρές διαμάχες (Νεύτων εναντίον Λάιμπνιτς για την πατρότητα του Απειροστικού Λογισμού), χωρίς όμως παρουσία βίας, χωρίς “νικημένους”.

Τα σημερινά επιστημονικά θέματα μάλιστα είναι τόσο πολύπλοκα σε όλους τους τομείς, που απαιτείται συνεργασία πολλών καταξιωμένων επιστημόνων, απ’ όλους τους κλάδους.

Η αντίληψη του κόσμο σήμερα, είναι τόσο σύνθετη και “βαθιά”, ώστε απαιτείται “υποστήριξη” ισχυρής υλικοτεχνικής υποδομής και υποστήριξης π.χ. CERN.

Η ταχύτητα μάλιστα “ανάδυσης”, αλλά και ο όγκος παραγωγής, νέων επιστημονικών επιτευγμάτων  αυξάνεται, επιβεβαιώνοντας ότι βρισκόμαστε στο “σωστό δρόμο”!

* Αποτελεί εικασία, σε μία προσπάθεια να “ερμηνευθούν”, η απόλυτα “θεοκρατική” “παραγωγή” γνώσης στις αρχαίες κοινωνίες, καθώς και η “παρουσία” των θρησκειών, στο σύνολο της ιστορίας της ανθρωπότητας.

 

Πηγή πληροφοριών : http://el.wikipedia.org και τα βιβλία της βιβλιοθήκης μου.

3 Σχόλια

  1. Ένας κατάλογος που θα συνέτασσε οποιοσδήποτε Δυτικός, μέ βάση όσα μαθαίνει από το σχολείο και τα ΜΜΕ της χώρας του. Ένας κατάλογος που [b]δεν [/b]θα συνέτασσε ένας Έλληνας που έχει επίγνωση της παράδοσης και του πολιτισμού του

    Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ υπάρχει ο Αβικέννας, δεν υπάρχει κανείς Ρωμιός του Μεσαίωνα, ούτε ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ούτε ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, ούτε ο άγιος Μάξιμος ο ομολογητής, ούτε ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ούτε ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.
    Ενώ υπάρχει ο Όμηρος, δεν υπάρχει ο άγιος Ρωμανός ο μελωδός (ο κατά πάσαν πιθανότητα και ποιητής του Ακαθίστου Ύμνου), ούτε ο Ντοστογιέφσκι, ούτε ο Παπαδιαμάντης, ούτε ο Σολωμός, ούτε ο Καβάφης, ούτε ο Σεφέρης.
    Ενώ υπάρχουν ο Ντα Βίντσι, ο Μπετόβεν κι ο Πικάσο, απουσιάζουν ο Μανουήλ Πανσέληνος, ο Θεοφάνης ο Έλληνας, ο Αντρέι Ρουμπλιόφ, ο Θεοφάνης ο Κρής, ο Ελ Γκρέκο, αλλά κι ο Γ. Σ. Μπαχ κι ο Χέντελ κι ο Μότσαρτ…

    Ένδειξη μάλλον της λειψής παιδείας μας και του τι προβάλλουν τα ΜΜΕ σήμερα. Αλλά και ένδειξη μιας μάλλον μονοδιάστατης βιβλιοθήκης.

    Και κάτι για τον Πικάσο (τουλάχιστον ήταν ειλικρινής) που αλίευσα σε σημερινή ανάρτηση:
    “[i]Και σήμερα, όπως ξέρεις, είμαι διάσημος, είμαι πλούσιος. Αλλά όταν βρίσκομαι μόνος με τον εαυτό μου, δεν έχω το κουράγιο να θεωρούμαι καλλιτέχνης με τη μεγάλη και την παλιά σημασία της λέξης.
    Αυτοί ήταν μεγάλοι ζωγράφοι: Ο Τζιότο, ο Ρέμπραντ, ο Τισιάνο, ο Γκόγια[/i].”(http://www.animusanimus.blogspot.gr/2012/12/blog-post_11.html)

    Και για τους λογοτέχνες:
    Μετά τον Όμηρο υπάρχει μόνο ο Σέξπιρ;
    Μπορεί να σταθεί ο τελευταίος δίπλα στον Ντοστογιέφσκι;

  2. Ω! μα ελάτε τώρα Τεό, – με συγχωρείτε για την αβλαβή ελπίζω παραλλαγή επί το υποκοριστικότερον του φερωνύμου σας, αλλά είχα ένα φίλο που τον λέγαν Θόδωρο και μου άρεσε να τον αποκαλώ Τεό, με το άλλο δεν ξέρω ηχητικά πού να βάλω τον τόνο στο Thḗo ή στο Theό? – ο άνθρωπος εδώ ανήμερα της γιορτής του , νάναι πολυχρονεμένος – όχι ο πασάς αλλά ο Σπυράκος – μας καταθέτει κατά την κρίση του ένα διαχρονικό κατάλογο κορυφαίων δημιουργών του ανθρωπίνου πνεύματος, ελλειπή βεβαίως, και σεις σπεύδετε να τον κατακεραυνώσετε με υπερβολικούς χαρακτηρισμούς όπως: «ένας κατάλογος που θα συνέτασσε οποιοσδήποτε Δυτικός, με βάση τα όσα μαθαίνει από το σχολείο και τα ΜΜΕ της χώρας του» και που «δεν θα συνέτασσε ένας Ελληνας που έχει επίγνωση της παράδοσης και του πολιτισμού του». Δηλαδή τί, είναι ανθέλληνας ο Σπυράκος; Ότι η παδεία μας είναι ελλειπής και χρησιμοθηρική το γνωρίζουμε, ας όψεται γι’αυτό η Ελληνική Πολιτεία, από κεί και πέρα ο καθένας από τη θέση που βρίσκεται κάνει ότι μπορεί και πάντως θεωρώ άδικη εν προκειμένω την κρίση σας για τον Σπύρο, ότι περιορίζεται σε αυτά που πήρε από το σχολείο κι από την TV κι ότι έχει μονοδιάστατη κατεύθυνση, τουλάχιστον έχει εκτιμώ, ανοικτή διαλλακτική έφεση και φιλομάθεια να ανιχνεύσει πολύ περισσότερα.
    Θα συμφωνήσω μαζί σας ότι ο κατάλογος είναι ελλειπέστατος και ότι προκρίνει ίσως προσωπικές προτιμήσεις – δεν εξαντλεί βεβαίως την βιβλιοθήκη του, αυτή που ήδη έχει ή θα εμπλουτίσει στο μέλλον, την χρησιμοποιεί ως πηγή – δεν είναι ένας κατάλογος του ό,τι έχει διαβάσει – δεν κάνουμε επίδειξη γνώσεων εδώ πέρα – αλλά ένας κατάλογος κατά την κρίση του «σταθμών» της εξέλιξης του ανθρωπίνου πνεύματος. Θα μπορούσε βεβαίως να παραθέσει στο πλάϊ ή πλέον των αναφερομένων και αυτούς που αναφέρετε εσείς και πλειάδα άλλων και πάλι θα ήταν ελλειπής, γιατί η πορεία και ο αγώνας της ανθρωπότητας προς την γνώση, την ανακάλυψη της αλήθειας που έχει ένα ζωντανό πρόσωπο και αλλάζει και προς την ελευθερία είναι διαρκής και ατέρμων.

    Να πώ και κάτι που είχα μάθει από ένα δάσκαλο στο σχολείο και μου είχε μείνει. Μας είχε πει: “οι ομορφιές δεν συγκρίνονται”, ή όπως λέει και ο ποιητής μας ο Καρούζος: “Σφάξε τη μιά την ομορφιά να πιεί το αίμα η άλλη”

    Σπυράκο νάσαι καλά και του χρόνου με υγεία

  3. Να ευχηθώ πρώτα στον Σπύρο ό,τι καλό επιθυμεί.

    ‘Ομως, δεν περίμενα έναν πλήρη κατάλογο αλλά έναν πιο ισορροπημένο. Από το Αρχιμήδη στον Αβικέννα, κι από κει στον Ντα Βίντσι, λες και στα 1700 χρόνια που μεσολάβησαν δεν συνέβη τίποτα στην περιοχή μας που να συνετέλσε στην “[i]εξέλιξη της ανθρώπινης διανόησης[/i]”!

    Συμφωνώ επίσης πως “[i]οι ομορφιές δεν συγκρίνονται[/i]”, αλλά και στη νεώτερη εποχή να μην υπάρχει ούτε ένας ανατολικός καλλιτέχνης ή λογοτέχνης που θα άξιζε να εντάξει ο Σπύρος στον κατάλογο του, κι αυτό δεν τον περίμενα.

    Αυτή η έλλειψη της μιας διάστασης κάπου θα οφείλεται (σχολική παιδεία, διαβάσματα, οπαδισμός;). Δεν γίνεται αλλιώς.

Σχολιάστε:

Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ