Καθώς περνούν οι μέρες και η χώρα μας μοιάζει να έχει αποφύγει το ενδεχόμενο ιταλο-ποίησης, όσον αφορά στον αριθμό των θυμάτων του ανθρωποκτόνου κορωνοϊού, αναμενόμενα αρχίζουν δειλά-δειλά να ξεπηδούν και οι πρώτες θριαμβολογίες. Και όχι αδικαιολόγητα, θα σχολίαζε κανείς. Πράγματι η χώρα, σε επίπεδο θεσμών και πολιτών, επέδειξε αξιέπαινη υπευθυνότητα και αξιοθαύμαστα αντανακλαστικά απέναντι στον αόρατο εχθρό.
Γλιτώσαμε την τραγωδία; Αν το τραγικό είναι ζήτημα συγκριτικής στατιστικής και αποτιμάται σε επίπεδο κοινωνιών, τότε η απάντηση μοιάζει να είναι αυθόρμητα καταφατική. Αν όμως η τραγωδία χτυπά τον κάθε άνθρωπο σε μια σφαίρα καθαρά προσωπική, στον μύχιο εαυτό του, εκεί όπου είναι μόνος, πέρα από κάθε βοήθεια και αλληλεγγύη, τότε θα πρέπει ασφαλώς να σκεφτούμε λίγο παραπάνω, πριν αποκριθούμε.
Πώς άραγε να παρηγορήσουν οι απρόσωποι αριθμοί και οι ψυχρές στατιστικολογίες αυτόν που έχασε προσφιλές του πρόσωπο από την πανδημία; Πώς να αντικαταστήσει ένα κρατικό επίδομα ή ένα κυβερνητικό «Νενικήκαμεν!», ένα βλέμμα που έσβησε, ένα άγγιγμα που χάθηκε;
Μήπως τελικά μπροστά στον πόνο, μπροστά στον Θάνατο, καθένας στέκει μόνος; Είναι ποτέ δυνατόν η κοινωνική αποτελεσματικότητα, το Ιερό Δισκοπότηρο της νεωτερικής societas, να αντισταθμίσει την απώλεια μιας έστω προσωπικής ύπαρξης μοναδικής και ανεπανάληπτης;
Σαφώς το τρομερό μυστήριο του Θανάτου δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί σαν ένα πρόβλημα, σαν ένα αντικείμενο που ίσταται έξω από εμάς, σαν κάτι απέναντι στο οποίο μπορούμε να λάβουμε απόσταση και να το αξιολογήσουμε. Κάθε μυστήριο μας διαπερνάει. Είμαστε βυθισμένοι εντός του.
Ανέκαθεν η ανθρωπότητα αναζητούσε τη σύνδεση του ενός με το όλον, ιδίως το πώς θα μπορούσε το μεν να σώσει το δε και αντίστροφα. Ήρωες, ημίθεοι ακόμη και ιστορικά πρόσωπα που ενδύονται μια θρυλική αχλύ μέσα στον Χρόνο, αναλαμβάνουν κατά καιρούς το τιτάνιο έργο της σωτηρίας της ανθρωπότητας. Μα κάθε σωτήρας ηρωικού χαρακτήρα καταλήγει στο τέλος να εκπροσωπεί μια μερικότητα, δε δύναται να επιτελέσει το έργο του μέχρι τέλους, καταρρέει υπό το βάρος της αποστολής του. Τελικά, ακόμη κι ο ήρωας αντιμετωπίζει το Κακό σαν πρόβλημα. Είτε συντρίβεται από αυτό, είτε η νίκη του πολύ απλά δεν αγγίζει σύμπασα την ανθρωπότητα.
Αν λοιπόν δύναται ένα Πρόσωπο να συγκεφαλαιώσει το Πάθος και τη Λύτρωση, τον Θάνατο και τη Ζωή, την Πτώση και την Αποκατάσταση, βυθιζόμενο με όλη την ανθρωπότητα στο ερεβώδες σκότος και αναδυόμενο μαζί της προς την Α-λήθεια, αυτό θα συμβαίνει οπωσδήποτε στον χώρο του Μυστηρίου, εκεί όπου κάθε απαίτηση εμπειρικής, επαναλαμβανόμενης πιστοποίησης καταρρέει.
Στον υπαρξιακό ά-χρονο Χρόνο, τούτο ακριβώς το Μυστήριο απαντάται από τον καθένα σε στιγμή απροσδιόριστη και υπό μοναδικές συνθήκες. Στον λειτουργικό Χρόνο, βιώνεται από τον μετέχοντα στα εκκλησιαστικά δρώμενα των ημερών, σαν μια στιγμή αιωνιότητας που εισβάλλει στον παρόντα χρόνο.
Στην εικαστική πλαισίωση της σελίδας, ζωγραφική του, σέρβου, Nicolas Sarić.
