Η ΑΟΖ υπερκεράζει την Υφαλοκρηπίδα στα Ελληνικά Πελάγη και επιλύει οριστικά και δια παντός όλα τα διμερή προβλήματα με την γείτονα Τουρκία. Αυτή την σαφή και κατηγορηματική άποψη εκφράζει*, ο διακεκριμένος Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μαίρυλαντ, Θεόδωρος Καρυώτης, αρμόδιος για θέματα Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας!
Με όλη εκείνη την πληρότητα, την επιστημονική κατάρτιση, αλλά και την εθνική ευαισθησία που τον διακρίνουν, καταλογίζει ξεκάθαρα ευθύνες στις Ελληνικές Κυβερνήσεις, που δεν προχωρούν, εδώ και τώρα, στην οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, όπως έκανε ο θαρραλέος, αείμνηστος και πρωτοπόρος Πρόεδρος της Κύπρου Τάσσος Παπαδόπουλος, ο οποίος παρέδωσε μαθήματα υψηλής διπλωματίας στις ΑΟΖ, οι οποίες εάν οριοθετούνταν και στην Ελλάδα, θα έχει τεθεί τέλος, μια για πάντα, οριστικά και αμετάκλητα, στις τουρκικές διεκδικήσεις, στον νησιωτικό, στον εναέριο και στον θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου Πελάγους. Και στηρίζει την ανεκτίμητη αυτή άποψή του, ο Καθηγητής, κ. Καρυώτης, στο Διεθνές Δίκαιο για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982, που το αποκαλεί πολύ χαρακτηριστικά «Σύνταγμα των Θαλασσών και των Ωκεανών!»
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ κ. ΚΑΡΥΩΤΗ
Το πλήρες κείμενο της άκρως ενδιαφέρουσας αυτής αποκλειστικής συνέντευξης έχει ως εξής:
Eρ. κ. Καθηγητά, κατ΄ αρχήν, σας ευχαριστούμε θερμά για την καλοσύνη σας, όπως μας παραχωρήσετε αυτή την συνέντευξη, για το σοβαρό θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που αφορά άμεσα την Ελλάδα, τόσο στο Αιγαίο, όσο και στο Ιόνιο Πέλαγος, καθώς και την Κυπριακή Δημοκρατία. Θα θέλατε να μας εξηγήσετε, κατ’ αρχάς, τι είναι αυτή η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (AOΖ);
Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑΣ ΚΑΙ ΑΟΖ
Απ. Και εγώ σας ευχαριστώ, κ. Παπαντωνίου. Η νέα σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας, που υπάρχει πλέον από το 1982, δημιούργησε μια νέα θαλάσσια ζώνη, η οποία λέγεται Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Αναφέρεται στο άρθρο 56 της Σύμβασης, που καθορίζει τις αρμοδιότητες και υποχρεώσεις του παράκτιου κράτους, μέσα σε αυτήν την αποκλειστική οικονομική ζώνη. Υπάρχει μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και στην Υφαλοκρηπίδα, γιατί η υφαλοκρηπίδα ασχολείται μόνο με το πετρέλαιο. Ενώ η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη περιλαμβάνει στην δικαιοδοσία της όχι μόνο το πετρέλαιο, αλλά και την αλιεία! Eπίσης, οι Τούρκοι, που δεν τους αρέσει καθόλου αυτή η ΑΟΖ, αντιλαμβάνονται ότι αυτή δεν περιέχει καμία γεωλογική έννοια και η σύμβαση ξεκάθαρα αναφέρει, ότι και τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ!!
ΠΟΙΑ ΝΗΣΙΑ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΑΟΖ;
Ερ. Όταν λέμε νησιά, κ. Καθηγητά, εννοούμε τα Νησιά, τις Νησίδες, τις Βραχονησίδες και τις πολύ μικρές νησίδες;
Απ. Τα νησιά που κατοικούνται. Τα άλλα τα νησιά τα πιάνει το θέμα των χωρικών υδάτων, που μπορεί να φθάσουν μέχρι 12 μίλια.
Ερ. Άρα, όταν λέμε ΑΟΖ αφορά μόνο το θέμα των νησιών του Ελληνικού Αρχιπελάγους, τα οποία κατοικούνται. Όσον φορά όλα τα άλλα τα νησιά, νησάκια και βραχονησίδες, που δεν κατοικούνται, εκείνα έχουν μόνο δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων;
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΦΤΙΑΞΕ ΑΟΖ ΣΤΗ ΜΑΥΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ!
Απ. Ακριβώς. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι η ΑΟΖ, βέβαια, φτάνει μέχρι τα 200 μίλια. Τέτοια απόσταση φυσικά δεν υπάρχει στα Ελληνικά Πελάγη. Δηλαδή, στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, το οποίο σημαίνει, ότι δέχονται όλοι την μέση γραμμή.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η Τουρκία, που δεν έχει υπογράψει και δεν έχει επικυρώσει το Δίκαιο για την Σύμβαση της Θάλασσας, έχει φτιάξει μια ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα με την Ρουμανία, την Βουλγαρία και την τότε Σοβιετική Ένωση, χωρίς να έχει υπογράψει και να επικυρώσει αυτή την Σύμβαση. Ήταν, κατά την γνώμη μου, ένα τραγικό λάθος, διότι δημιούργησε ένα προηγούμενο δεχόμενη αυτή την έννοια της ΑΟΖ. Ενώ, δεν δέχεται το ίδιο ούτε στο Αιγαίο, αλλά ούτε και προς την Μεσόγειο. Και γι’ αυτό βέβαια ήταν αντίθετη και με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, που πολύ σωστά δημιούργησε η Κυπριακή Δημοκρατία.
Ερ. Δηλαδή, κ. Καρυώτη, αυτό που έκανε η Τουρκία, με την Βουλγαρία, την Ρουμανία και την πρώην Σοβιετική Ένωση έχει, κατά κάποιο τρόπο, νομιμοποιήσει αυτή την διαδικασία. Δηλαδή, μπορεί να την επικαλεσθεί στα διεθνή φόρουμ;
ΑΟΖ της Τουρκίας
ΕΚΑΝΕ ΤΟ ΜΟΙΡΑΙΟ ΛΑΘΟΣ Η ΤΟΥΡΚΙΑ
Απ. Αυτό είναι το πρόβλημα. Εμείς μπορούμε και όχι αυτοί, διότι οι Τούρκοι έκαναν το λάθος να δημιουργήσουν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, με βάση τη μέση γραμμή, που δεν δέχονται με μας, και επομένως χρησιμοποιούν μια νέα έννοια της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, που θέτει το Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο ουσιαστικά δεν αποδέχονται. Το προηγούμενο αυτό είναι εις βάρος της Τουρκίας.
Οι Τούρκοι, ενώ δημιούργησαν μια ΑΟΖ στην Μαύρη Θάλασσα, αρνούνται να δημιουργήσουν μια ΑΟΖ και στην Μεσόγειο. Έχουν επίσης και μια παγκόσμια πρωτοτυπία γιατί διαθέτουν χωρικά ύδατα 12 μιλίων στην Μεσόγειο και στην Μαύρη Θάλασσα, ενώ έχουν μόνο 6 μίλια στο Αιγαίο.
Ερ. κ. Καθηγητά, επειδή το θέμα αυτό της ΑΟΖ συνδέεται άμεσα με το θέμα της Υφαλοκρηπίδας και επειδή, στην περίπτωση του Αιγαίου Πελάγους, η οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας εκκρεμεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια, τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη επί της Υφαλοκρηπίδας; Δηλαδή, το ένα επικαλύπτει το άλλο;
25 ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΑΣ!
Απ. Κοιτάξτε, κ. Παπαντωνίου, νομίζω αυτή ήταν ένα λάθος όλων των Ελληνικών Κυβερνήσεων, οι οποίες, για πάρα πολλά χρόνια τώρα, επιμένουν μονότονα ότι η μοναδική διαφορά της Ελλάδας με την Τουρκία είναι νομικής φύσης και αφορά την οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου Πελάγους. Αλλά, πάνω από 25 χρόνια τώρα η έννοια αυτή έχει υπερκερασθεί από αυτήν της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης!
Και ένα άλλο, ίσως, σημαντικό σημείο είναι πως, από τότε που δημιουργήθηκε η νέα Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας, κανένα κράτος στον κόσμο δεν έχει ζητήσει μόνο την οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αλλά πάντα ζητά και την ταυτόχρονη οριοθέτηση και της ΑΟΖ. Εδώ έγκειται και υπεροχή της Ελλάδας επειδή η ΑΟΖ δεν έχει γεωλογική έννοια. Και γι΄ αυτό το λόγο, η Τουρκία ούτε το συζητάει.
Όπως ξέρετε, υπάρχουν διάφορες επίσημες και ανεπίσημες επαφές της Ελλάδας με την Τουρκία, για δεκαετίες τώρα, όσον αφορά την διευθέτηση των προβλημάτων του Αιγαίου. Οι Τούρκοι προβάλλουν συνεχώς καινούργια πράγματα. Δεν θέλουνε 12 μίλια χωρικά ύδατα στο Αιγαίο. Λένε, ότι υπάρχουν γκρίζες ζώνες και τα λοιπά. ΄Εμείς το μοναδικό επιχείρημα που έχουμε σε βάρος της Τουρκίας είναι αυτό της ΑΟΖ. Και φαίνεται ότι οι Τούρκοι δεν το συζητάνε καθόλου, γιατί ξέρουν ότι θα χάσουν. Και εκεί νομίζω είναι η Ελληνική τραγωδία, διότι ή Ελλάδα έχει δώσει την εντύπωση, ότι φοβάται να πάει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Δεν είναι θέμα αν κερδίσει κάποιος ή θα χάσει. Το θέμα είναι, ότι θα λυθεί αυτή η διαφορά για πάντα, εφόσον βέβαια πάμε και συζητήσουμε ταυτόχρονα οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Ερ. κ. Καθηγητά, είναι εφικτό αυτό το πράγμα που μας λέτε;
ΑΟΖ Ελλάδος (οποτεδήποτε καθορισθεί)
Δημιουργείται ενιαίος θαλάσσιος από οικονομική πλευρά χώρος και για την αλιεία, τον βυθό και το έδαφος κάτω από το βυθό (πετρέλαια, φυσικό αέριο) [Ο βασικός λόγος που δεν ήθελε μέχρι τώρα η Τουρκία τον καθορισμό της Υφαλοκρηπίδας (την οποία διαθέτουν και τα νησιά μας) ήταν για να μην εκμεταλλευτούμε τα πετρέλαια του Αιγαίου, τα οποία είναι εκμεταλλεύσιμα, όπως π.χ. ανοιχτά της Θάσου. Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη όμως, υπερκαλύπτει την Υφαλοκρηπίδα και κατοχυρώνει απόλυτα, αναμφισβήτητα, ακλόνητα και χωρίς καμία δυνατότητα νομικής αντίδρασης από την Τουρκία, τα ελληνικά εθνικά και οικονομικά συμφέροντα! Η Τουρκία γνωρίζοντας ότι είναι για πρώτη φορά σε δεινή νομικά θέση, σχεδιάζει να δημιουργήσει στρατιωτικά τετελεσμένα με θερμά επεισόδια, ώστε να πετύχει έπειτα με διμερή συμφωνία, με διαπραγματεύσεις ή διαιτησία, παράκαμψη του Διεθνούς Δικαίου! Δείτε σχετικά ΕΔΩ και ΕΔΩ]
ΝΑ ΘΕΣΟΥΜΕ ΖΗΤΗΜΑ ΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΑΟΖ
Απ. Είναι εφικτό υπό την έννοια ότι και τα δύο μέρη να συμφωνήσουν, υπογράφοντας ένα συνυποσχετικό. Το πρόβλημα είναι ότι οι Τούρκοι, αν τελικά συμφωνήσουν, δεν θα συμφωνήσουν ποτέ για οριοθέτηση της ΑΟΖ. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν επιμένει σ΄ αυτό το θέμα. Σχεδόν κανείς στην Ελλάδα δεν ασχολείται με το θέμα της ΑΟΖ. Και μάλιστα, τον περασμένο χρόνο, από ότι θυμάμαι, όταν η Κύπρος αποφάσισε να αποκτήσει μια ΑΟΖ όλες οι ελληνικές εφημερίδες γράψανε στη πρώτη σελίδα πόσο σημαντικό είναι αυτό το θέμα της ΑΟΖ της Κύπρου, χωρίς να γνωρίζουν σε τι θέμα αναφέρονται! Βέβαια δεν μπορώ να πω ότι η ελληνική πολιτική και διπλωματική ηγεσία δεν γνωρίζει το θέμα. Έχω την εντύπωση ότι πήγαιναν κάποτε, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, στους Τούρκους και τους λέγανε, ότι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πρέπει να υπάρξει και η ΑΟΖ και οι Τούρκοι αντιδρούσαν πάντα αρνητικά. Γι΄ αυτό το λόγο, αυτό το θέμα δεν υπάρχει πουθενά στις συζητήσεις ή διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα τραγικό σφάλμα όλων των Ελληνικών Κυβερνήσεων μέχρι σήμερα, που αποδέχονται, φαίνεται, αυτή την στάση της Τουρκίας, η οποία λέει “ξέρετε, αν φέρετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την αποκλειστική οικονομική ζώνη, θα χάσουμε πολλά. Επομένως, δεν θέλουμε καν να το συζητήσουμε”. Έτσι, υποψιάζομαι ότι οι Έλληνες δεν θέλουν να στενοχωρήσουν τους Τούρκους και δεν βάζουν στο τραπέζι το θέμα της ΑΟΖ.
ΤΟ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ερ. κ. Καρυώτη, η Κυπριακή Δημοκρατία, παρά τα προβλήματά της, με την τουρκική εισβολή και κατοχή, και παρά τις αντιδράσεις της Άγκυρας, τελικά το κατάφερε;
ΑΟΖ Κύπρου, πανέξυπνο επίτευγμα του Τάσσου Παπαδόπουλου
Απ. Βεβαίως! Η Κύπρος έχει υπογράψει και έχει επικυρώσει την Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας. Και πολύ σωστά έφτιαξε μια ΑΟΖ γύρω από ολόκληρο το Νησί. Με αυτή την ΑΟΖ η Κύπρος έχει αποκλειστικά δικαιώματα της αλιείας και του πετρελαίου διότι, όπως ήδη έχω αναφέρει, η ΑΟΖ συμπίπτει με την υφαλοκρηπίδα. Έτσι δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα να οριοθετήσουμε με τους Κύπριους Αποκλειστική Οικονομική που θα συμπίπτει με την υφαλοκρηπίδα. Εδώ βέβαια πρέπει να σας πω ότι παλαιότερα η Κυπριακή Κυβέρνηση είχε ζητήσει από την Ελληνική Κυβέρνηση να αρχίσουν συνομιλίες για την οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στα δύο κράτη, αλλά η Ελλάδα αρνήθηκε!
Η ΕΛΛΑΔΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΕΠΑΦΕΣ ΜΕ ΑΙΓΥΠΤΟ ΚΑΙ ΛΙΒΥΗ
Ερ. Η Κυβέρνηση Καραμανλή έχει κάνει τίποτε γι΄ αυτό το σοβαρό θέμα;
Απ. Βεβαίως. Η σημερινή Κυβέρνηση έχει κάνει κάτι αρκετά έξυπνο. Για πρώτη φορά - και αυτό υποθέτω προς τιμήν της Υπουργού Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη - η Ελληνική Κυβέρνηση έχει αρχίσει να κάνει επαφές με την Λιβύη και την Αίγυπτο για οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Και από ότι ξέρω, τα πράγματα πάνε πάρα πολύ καλά. Δηλαδή, οι Αιγύπτιοι και οι Λίβυοι είναι έτοιμοι να συζητήσουμε, με βάση την μέση γραμμή, που είναι πάρα πολύ σημαντικό για μας. Έτσι, η Ελλάδα θα δημιουργήσει αποκλειστική οικονομική ζώνη, σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές της, εκτός από την περιοχή του Αιγαίου Πελάγους, που θα φέρει σε δύσκολη θέση την Τουρκία.
Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟΥ
Ερ. Αυτή η διευθέτηση με την Αίγυπτο, που μας λέτε, είναι δυνατόν να προσεγγίσει τις ακτές του Καστελόριζου και φυσικά ολόκληρο το σύμπλεγμα της Δωδεκανήσου, για το οποίο η Τουρκία δημιουργεί όλα τα γνωστά τα προβλήματα; Έτσι δεν είναι;
Απ. κ. Παπαντωνίου, φαίνεται ότι είσθε αρκετά ενημερωμένος, για να αναφέρετε το Καστελόριζο. Το Καστελόριζο είναι ένα νησί, το οποίο κατοικείται και άρα- όπως είπαμε προηγουμένως- διαθέτει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Το πρόβλημα για τους Τούρκους είναι, ότι η τοποθεσία που βρίσκεται το Καστελόριζο τους δημιουργεί πρόβλημα, διότι το Καστελόριζο έχοντας δική του ΑΟΖ, ως κατοικούμενο νησί, αποτελεί σημείο οριοθέτησης της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο και με την Κύπρο. Έτσι, κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν έχει η Τουρκία θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο. (σ.σ. δείτε ΕΔΩ)
Γι’ αυτό το λόγο η Τουρκία έχει ζητήσει από την Αίγυπτο να μη λάβει υπόψη το Καστελόριζο, στις διαπραγματεύσεις της με την Ελλάδα, ώστε να έχει και αυτή θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο. Φαίνεται ότι η Αίγυπτος δεν δέχθηκε τις τουρκικές αυτές διεκδικήσεις και είναι έτοιμη να δεχθεί ότι το Καστελόριζο διαθέτει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Οπότε αν συμβεί κάτι τέτοιο θα είναι μεγάλη νίκη για την Ελλάδα.
Ερ. Δηλαδή, κ. Καθηγητά, αυτό ισχύει και για όλο το σύμπλεγμα της Δωδεκανήσου;
Απ. Μάλιστα!
ΜΕ ΛΙΒΥΗ ΚΑΙ ΙΤΑΛΙΑ
Ερ. κ. Καρυώτη, με την Λιβύη τι γίνεται από την άποψη του Λιβυκού Πελάγους, δηλαδή από την πλευρά της Νότιας Κρήτης;
Απ. Με την Λιβύη επίσης συζητάμε το ίδιο θέμα. Η Λιβύη , από ότι φαίνεται, δεν έχει αντιρρήσεις. Υπάρχει βέβαια ένας μεγάλος κόλπος στη Λιβύη, τον οποίο η Κυβέρνηση της Λιβύης θέλει να τον κλείσει και ν΄ αρχίσει να μετράει την οριοθέτηση έξω από αυτόν τον κόλπο. Νομίζω ότι η Ελλάδα δεν έχει κανένα συμφέρον να αντιτίθεται σε κάτι τέτοιο. Μπορεί να δώσει στη Λιβύη αυτήν την οριοθέτηση και να πάρει ελάχιστα μικρότερη ΑΟΖ με βάση την αρχή της μέσης γραμμής. Όπως είναι γνωστό, υπάρχει ήδη οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία και θα είναι πολύ εύκολο να υπάρξει και οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στα δύο κράτη. Έτσι, εάν κάνουμε το ίδιο με Κύπρο και Αλβανία, θα διαθέτουμε μια ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές μας εκτός Αιγαίου και θα φέρουμε σε πολύ δύσκολη θέση τη Τουρκία.
Βέβαια, όπως σας έχω ήδη πει κ. Παπαντωνίου, δεν συζητάμε με τους Τούρκους το θέμα της ΑΟΖ εδώ και 20 με 25 χρόνια. Είμαι κατάπληκτος γι΄ αυτή την κατάσταση που επικρατεί στις σχέσεις των δύο χωρών. Και δεν συνομιλούμε, γιατί δεν αρέσει στους Τούρκους να μιλάμε για την ΑΟΖ, γιατί είναι μια ζώνη, που καθορίζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας η οποία δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην Τουρκία και μέχρι σήμερα την έχουν δημιουργήσει 140 παράκτια κράτη!
ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΠΟΥ ΕΚΡΟΥΣΑΝ ΤΟΝ ΚΩΔΩΝΑ…
Ερ. κ. Καθηγητά, με βάση τα τόσο ενδιαφέροντα που μας λέτε, εσείς είχατε την δυνατότητα αυτές τις σκέψεις να τις αναπτύξετε προς το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών, σαν εμπειρογνώμονας που είσθε;
Απ. Βασικά, έχω γράψει ένα βιβλίο και τρία άρθρα στα ελληνικά και στα αγγλικά. Είχα πράγματι επαφές και με το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών. Και μάλιστα, μια φορά, εδώ στην Ουάσιγκτον, όπου ζω, είχα μία κοινωνική επαφή με την Υπουργό Εξωτερικών, κ. Μπακογιάννη, η οποία είχε διαβάσει αυτά που είχα γράψει, καθώς και ένα αναλυτικό άρθρο μου στην εφημερίδα «Φιλελεύθερο» της Κύπρου. Λίγους μήνες αργότερα η Κυβέρνηση του κ. Παπαδόπουλου αποφάσισε να δημιουργήσει μια Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη Η κ. Μπακογιάννη, με ευγένεια, μου εξήγησε ότι “εμείς, κ. Καρυώτη, γνωρίζουμε το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και θα κάνουμε ότι είναι δυνατόν να προστατεύσουμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, αλλά σας ευχαριστούμε πολύ για την προσφορά σας, σ΄ αυτό το θέμα”.
Ερ. Πληροφορηθήκαμε ότι, τώρα τελευταία, έγινε μια συζήτηση στην Ελληνική Βουλή σχετικά με αυτά που έχετε γράψει. Τι ακριβώς συνέβη;
Απ. Από ότι έμαθα ο βουλευτής κ. Καρατζαφέρης σε μια ομιλία του αναφέρθηκε στις εργασίες μου για το θέμα της ΑΟΖ και ζήτησε από τον Πρωθυπουργό μια απάντηση γιατί η κυβέρνηση δεν ασχολείται με αυτό το θέμα. Από ότι γνωρίζω δεν πείρε ποτέ απάντηση.
ΣΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ
Ερ. Τι τελικά θα γίνει, κ. Καθηγητά; Που θα καταλήξει αυτή η ιστορία;
Απ. Υπάρχει μια Ελληνική Επιτροπή που τα μέλη της είναι δύο έμπειροι επιστήμονες που γνωρίζουν, πολύ καλά, το Δίκαιο της Θάλασσας και για πολλά χρόνια έχουν επαφές με τη Τουρκική πλευρά. Μάλιστα, νομίζω πως κάνουνε και διάφορες επαφές, με ένα χάρτη μπροστά τους, προσπαθώντας να βρούνε πώς θα επιλύσουν το θέμα της Υφαλοκρηπίδας, ούτως ώστε, όταν φθάσει στη Χάγη, να πούνε εμείς αυτό αποφασίσαμε, εσείς, απλώς, βάλτε μια σφραγίδα.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΟ «ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΘΑΛΑΣΣΩΝ & ΩΚΕΑΝΩΝ»
Απ’ ότι ξέρω, κ. Παπαντωνίου, όλα αυτά τα χρόνια, συζητάνε και άλλα θέματα όπως αυτό των χωρικών υδάτων, του εναέριου χώρου, αλλά ποτέ το θέμα της ΑΟΖ. Όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, στη δεκαετία του 70, είπε ότι το μόνο πρόβλημα με την Τουρκία είναι διαφορά μας στην Υφαλοκρηπίδα και όταν, αργότερα, ο Ανδρέας Παπανδρέου έλεγε το ίδιο, η ΑΟΖ δεν υπήρχε τότε. Ως εκ τούτου, νομίζω πως είναι λάθος να συζητάμε συνεχώς, μονότονα, για το θέμα της υφαλοκρηπίδας και να αγνοούμε το θέμα της ΑΟΖ. Η διαφορά μας ξεκίνησε με την Υφαλοκρηπίδα. Το νέο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, που είναι το Σύνταγμα των Θαλασσών και Ωκεανών του πλανήτη Γη, ευνόησε την Ελλάδα με ένα καινούργιο άρθρο για μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και δεν αντιλαμβάνομαι-και ξέρω ότι το λέω για δέκατη φορά, αλλά θέλω να δώσω έμφαση στο θέμα - γιατί δεν ασχολούμεθα με αυτό το ζήτημα;
ΑΟΖ ΜΕ ΑΛΒΑΝΙΑ
Ερ. κ. Καθηγητά, μπορείτε να μας πείτε τι ακριβώς συμβαίνει στην πλευρά του Ιουνίου Πελάγους, όπου υπάρχει και η Αλβανία;
Απ. Φαίνεται πως έχουν αρχίσει επαφές και με την Αλβανία. Δηλαδή, αυτό είναι το έξυπνο που είπα προηγουμένως, που κάνει η Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία συζητάει με τους γείτονές της στη Δύση, δηλαδή με Ιταλούς, Λιβύους, Αιγυπτίους, και έχει συζητήσει το θέμα, από ότι ξέρω, και με την Αλβανία. Έχω την εντύπωση ότι οι Αλβανοί, από ότι αντιλαμβάνομαι, από ανεπίσημες πηγές που έχω, δεν έχουν φέρει εμπόδια, ώστε εύκολα θα υπάρξει μια οριοθέτηση της ΑΟΖ, πάλι με βάση την μέση γραμμή, ανάμεσα στα δύο κράτη.
ΠΙΕΖΟΥΝ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΛΟΓΩ ΔΕΙΝΗΣ ΘΕΣΕΩΣ
Ίσως, ένα άλλο σημαντικό που πρέπει να σας πως είναι ότι η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη έχει γίνει αποδεκτή και από την Ευρωπαϊκή ‘Ένωση, η οποία έχει πει σε όλα τα κράτη της να δημιουργήσουν ΑΟΖ σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές τους εκτός της Μεσογείου!
Ερ. Για πιο λόγο, κ. Καρυώτη;
Απ. Εξαίρεσαν την Μεσόγειο, κ. Παπαντωνίου, γιατί τους παρακάλεσαν οι Τούρκοι να μην κάνουν αυτό το πράγμα. Και τους άκουσαν οι Ευρωπαίοι!!!!!! Η ΑΟΖ, βλέπετε, δεν είναι μόνο θέμα της Ελλάδας, αλλά είναι και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και όταν η Ελλάδα δημιουργήσει μια ΑΟΖ, ουσιαστικά δημιουργεί μια ΑΟΖ. Όταν, ας πούμε, το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου έχει μια Ελληνική ΑΟΖ, στα πρώτα 12 μίλια - γιατί δέχεται η Ευρωπαϊκή ’Ένωση, ότι τα πρώτα 12 μίλια είναι κυριαρχικό δικαίωμα κάθε κράτους ανεξάρτητα, αν έχει χωρικά ύδατα 12 ναυτικά μίλια - αλιεύουν μόνο οι Έλληνες ψαράδες. Στον υπόλοιπο χώρο του Αιγαίου, έχουν δικαίωμα αλιείας τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, οι Τούρκοι, αυτή την στιγμή δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ως εκ τούτου δεν θα δικαιούνται να ψαρεύουν στην Ελληνική ΑΟΖ.
ΑΝ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕΛΟΣ ΠΟΤΕ ΤΗΣ Ε.Ε.;
Ερ. Αν όμως η Τουρκία γίνει τελικά μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πιο καθεστώς θα ισχύει στο Αιγαίο;
Είναι πρωτοφανές μια κατεξοχήν νησιωτική χώρα, με αναπτυγμένη αλιεία και τουρισμό
να μην έχει ακόμη οριοθετήσει τις δικές της Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες
Απ. Δεν θα αλλάξει τίποτε όσον αφορά την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, διότι οι θέσεις της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που η Ελλάδα κερδίζει πάρα πολλά στο Αιγαίο, ακόμη θα ισχύει. Η μόνη διαφορά θα είναι, ότι η Τουρκία δεν θα μπορεί να ψαρεύει, στα πρώτα 12 μίλια της ΑΟΖ και θα μπορεί να ψαρεύει μόνο στον υπόλοιπο χώρο, που δεν θα είναι και τόσο μεγάλος, στη μέση του Αιγαίου πελάγους, όπως και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή, δεν θα αλλάξει απολύτως τίποτε σε βάρος της Ελλάδας, όσον αφορά την ΑΟΖ. Το ίδιο ισχύει και για την Κύπρο. Δηλαδή, η ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου θα ισχύουν ανεξάρτητα, αν η Τουρκία γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή όχι.
ΟΛΟΤΑΧΩΣ Η ΕΛΛΑΔΑ ΝΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙ ΑΟΖ
Ερ. Και εν κατακλείδι, κ. Καρυώτη, για την επίλυση όλων αυτών των προβλημάτων εσείς προτείνετε σαν ειδικός, και ήδη το αποδέχεται η Αθήνα, ότι ολοταχώς η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει στην οριοθέτηση της ΑΟΖ, η οποία οριοθέτηση συμπαρασύρει και όλα τα μέχρι τώρα γνωστά προβλήματα στην υφαλοκρηπίδα, στο υφαλοπρανές, στα χωρικά ύδατα, στον εναέριο χώρο και στο θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου.
Απ. Συμφωνώ απόλυτα, κ. Παπαντωνίου. Εγώ επιμένω και λέω, πως κανένα κράτος, μέχρι σήμερα, στο κόσμο, που έχει πάει στη Χάγη, ή έχει κάνει κάποιου άλλου είδους διευθέτηση, κανένα κράτος στο κόσμο, που έχει ένα πρόβλημα στα θαλάσσια σύνορά του με ένα άλλο κράτος, δεν έχει ζητήσει ποτέ μα ποτέ, να υπάρξει μόνο οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας. Αντιλαμβάνεσθε ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι όλα τα κράτη του κόσμου, από το 1982 μέχρι σήμερα, ζητάνε από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όχι μόνο οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας, αλλά πάντοτε ζητάνε και την ταυτόχρονη οριοθέτηση της ΑΟΖ! Αυτό ζητώ και εγώ από τη Ελλάδα, δηλαδή να κάνει ταυτόχρονα και τα δύο, οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο.
Ερ. κ. Καρυώτη, σας ευχαριστώ πολύ.
Απ. Και εγώ σας ευχαριστώ, κ. Παπαντωνίου.
*συνέντευξη στον Λάμπρο Παπαντωνίου αποκλειστικά για το ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ, http://www.noiazomai.net/aoz_kariotis.html
Παρακαλούμε τους παραπάνω ειδικούς, ή όποιον άλλον έχει έγκυρη άποψη να σχολιάσουν το ακόλουθο ζήτημα που επισημάνθηκε και τέθηκε από την κοινότητα μας: http://bobolasgate.info/2010/09/14/fast-track-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%85%CF%86%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B7%CF%80%CE%AF%CE%B4%CE%B1%CF%82/
http://bit.ly/b72QXq