Post Mortem: Κρίσεως κόστος και διδάγματα

6
459

Η κρίση στη χώρα μας δεν ήταν ούτε τυχαίο γεγονός ούτε φυσικό φαινόμενο· υπήρξε κατά κύριο λόγο σύμπτωμα δομικών παθογενειών του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Ταυτόχρονα, η ελληνική κρίση αποκάλυψε, ανέδειξε πανηγυρικά και τις παθογένειες μιας ναρκισσιστικής, δυσλειτουργικής και εθνοκεντρικά προσανατολισμένης Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οφείλουμε να αντλήσουμε διδάγματα και μαθήματα από την κρίση, να καταμετρήσουμε τις επιπτώσεις της στη χώρα μας, δηλαδή τις εμφανείς και αθέατες ζημιές που υποστήκαμε ως έθνος και ως κράτος. Τα μαθήματα από την κρίση είναι αναγκαία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε με σχέδιο και στρατηγική το μέλλον, έτσι ώστε να μην επιτρέψουμε στον εαυτό μας να ξαναβρεθούμε ποτέ στην ίδια ή σε παρόμοια κατάσταση ταπείνωσης, αναξιοπρέπειας και ανείπωτου συλλογικού πόνου, όπως σήμερα.

Μάθημα πρώτον: Πληροφορηθήκαμε προ καιρού, εν μέσω κορύφωσης της κρίσης, πως η κυβέρνηση συνέστησε κατεπειγόντως ad hoc Ομάδα Διαχείρισης Κρίσεων. Αυτό σημαίνει πως η χώρα δεν διέθετε στο παρελθόν και σήμερα δομές παραγωγής πολιτικής και εθνικού σχεδιασμού.

Σε κάθε σοβαρό κράτος παρόμοιοι θεσμοί χάραξης στρατηγικής και διαχείρισης κρίσεων αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα και ζωτική δομή της κρατικής μηχανής. Τουλάχιστον από το 1974 έπρεπε εν όψει και της διαρκούς απειλής από την Τουρκία και της ένταξής μας στην τότε ΕΟΚ, τον σχεδιασμό της Ελλάδας του μέλλοντος, τον πολιτικό και κοινωνικό εκσυγχρονισμό του κράτους, ομάδες στρατηγικού σχεδιασμού και διαχείρισης κρίσεων όφειλαν να είχαν θεσμοθετηθεί, με αποστολή το σχεδιασμό της πολιτικής γι' αυτά που έρχονταν, με στόχο την πρόληψη και όχι την αντιμετώπιση εξελίξεων post mortem. Είναι γνωστό πως η αποστολή του πολιτικού και της πολιτικής είναι, όπως ξέρουμε από τον Αριστοτέλη μέχρι τον Μαξ Βέμπερ, συνυφασμένη με την πρόβλεψη.

Είναι επίσης γνωστό πως η ελληνική πολιτική και οι φορείς της πολιτικής, δηλαδή η πολιτική ηγεσία του τόπου, διαχρονικά αρεσκόταν να αυτοσχεδιάζει κατά τρόπο επιπόλαιο και ανεύθυνο να κινείται και να σκέφτεται με αποκλειστικό κριτήριο το πολιτικό κόστος, την εξυπηρέτηση του πελατειακού συστήματος.

Μάθημα δεύτερον: Οφείλουμε πλέον να ξεπεράσουμε μια παραδοσιακή ψευδαίσθηση που καλλιεργήθηκε από ορισμένους κύκλους τις τελευταίες δεκαετίες, πως η Ευρώπη αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο που μπορεί να μην έχει επιτύχει την πολιτική της ενοποίηση ακόμα, αλλά λειτουργεί περίπου αυτόματα αλληλέγγυα και υποστηρικτικά προς τα μέλη της οσάκις αναφύεται ένα εθνικό ή κρατικό τους πρόβλημα. Αυτό το ζήσαμε το βράδυ των Ιμίων -όταν έμεινε παροιμιώδης η φράση του Κίσινγκερ για το τηλέφωνο στην Ευρώπη που δεν απαντά. Η κυρία Μέρκελ λειτούργησε γερμανικά και όχι ευρωπαϊκά -μας άφησε να φτάσουμε στο χείλος του γκρεμού και μόνον όταν αισθάνθηκε ότι επέρχεται τσουνάμι στις ευρωπαϊκές οικονομίες με επιπτώσεις και στη δική της αποφάσισε να συμμετάσχει, επιτέλους, στον μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας. Δυστυχώς ή ευτυχώς, τα κράτη-έθνη δεν έχουν καταργηθεί ούτε στην Ευρώπη ούτε φυσικά και παγκοσμίως, παρά τη χίμαιρα, τον οδοστρωτήρα της παγκοσμιοποίησης τα κράτη της Ευρώπης λειτουργούν πρωτίστως με αφετηρία το εθνικό τους συμφέρον, ενώ η πολιτική ενοποίηση της Ε.Ε. αποτελεί μουσική του μέλλοντος. Παρά ταύτα η ελληνική κρίση σπρώχνει την Ευρώπη στην κατεύθυνση της οικονομικής διακυβέρνησης.

Μάθημα τρίτον: Η κοινωνική αλληλεγγύη, η κοινωνική πειθαρχία και η αταλάντευτη προσήλωση στο κοινό καλό, στο Δημόσιο Συμφέρον, αποτελούν όρους επιβίωσης της χώρας και του κράτους. Οφείλουμε επιτέλους να στιγματίσουμε και να υπερβούμε ανεπιστρεπτί τη συντεχνιακή λογική των συνδικάτων και των συνδικαλιστών, οι οποίοι λειτουργούν συνήθως με τις ανεύθυνες και απερίσκεπτες συντεχνιακές λογικές των απεργιών τους εις βάρος της χώρας.

Ποιο είναι το κόστος και τα παρεπόμενα της σημερινής κρίσης για τη χώρα μας; Η πρώτη επίπτωση της σημερινής κρίσης δεν είναι μόνο η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, αλλά κυρίως η υποβάθμιση της αξιοπιστίας και του κύρους της. Εχει τρωθεί η αξιοπρέπεια και η περηφάνια όλων μας ως Ελλήνων, ατομικά και συλλογικά. Αν μάλιστα αναλογιστούμε σε ποια κατάσταση βρισκόταν η χώρα μας το 1990-1995 με την κατάρρευση του διπολικού συστήματος και την καταβαράθρωση των βαλκανικών κρατών και πολιτικών συστημάτων, με τη χώρα μας να αναγνωρίζεται από όλους ως η υπερδύναμη της περιοχής, πρέπει να ομολογήσουμε πως σήμερα ζούμε μια ολική ανατροπή της εικόνας του κύρους και της αξιοπιστίας της Ελλάδας.

Η δεύτερη επίπτωση αφορά το κύρος του κράτους ως οντότητας παροχών πίστης και εμπιστοσύνης στους πολίτες, που έχει τρωθεί σοβαρά. Εχει πληγεί η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στην πολιτική και τους πολιτικούς. Αυτό σημαίνει πως μπορεί η πολιτική κουλτούρα της χώρας να οδηγηθεί σε ακραίες συμπεριφορές. Το ένα άκρο αναφέρεται στην αδιαφορία, την παθητική στάση, το φόβο, την απαισιοδοξία και την απουσία ονείρου και το άλλο μπορεί να παραπέμπει στην εκδήλωση της βίας και της αμφισβήτησης των δημοκρατικών θεσμών.

Σήμερα πρέπει να ξαναβρούμε την αισιοδοξία μας να σκεφτούμε θετικά και να προχωρήσουμε με συναίνεση, με συστράτευση όλου του έθνους σε μια πορεία ανάκαμψης και αποκατάστασης της αξιοπιστίας και της αξιοπρέπειάς μας. Πρέπει να βρούμε δύναμη του ονείρου και την προοπτική της αποκατάστασης του κύρους και της εθνικής μας υπερηφάνειας μέσα από τον πολιτισμό και τη μακραίωνη ιστορία μας, μια πορεία που δίδαξε το σύγχρονο Ευρωπαϊκό και Οικουμενικό Πολιτισμό. Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ μίλησε σε όλους εμάς τους Ταπεινωμένους Ελληνες διά στόματος Αριστοτέλη, Πλάτωνα, Σοφοκλή, Αριστοφάνη και των άλλων γιγάντων του πνεύματος της κλασικής Ελλάδας που έθεσαν τα θεμέλια του Ευρωπαϊκού και Οικουμενικού Πολιτισμού.

* Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο

πηγή : http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=02/06/2010&s=proektaseis

6 Σχόλια

  1. Κύριε καθηγητά,
    Ένα δεν μας είπατε στο ωραίο σας άρθρο: Ποιός θα μας εμπνεύσει, για να βρούμε την αισιοδοξία μας;
    Μήπως αυτοί που οδήγησαν τους Έλληνες της Ελλάδας σε οπαδοποίηση, με αποτέλεσμα την πλήρη απώλεια της αντικειμενικής τους κρίσης;
    Μήπως οι αρχιδάσκαλοι της κλεψιάς, του ρουσφετιού και της παρανομίας;
    Αν όχι αυτοί, τότε ΠΟΙΟΙ;
    Η ανάλυση είναι ευκολότερη από τη σύνθεση.
    Προτείνετε ΛΥΣΗ, παρακαλώ.
    γ.κ.

  2. κε Καλαμαρά και αγαπητοί συν-αναγνώστες

    Εχετε δίκαιο ότι σχεδόν όλοι οι αρθρογραφούντες περί την κρίση δεν προτείνουν λύσεις.
    Γνωρίζουν ότι με το παρόν πολιτικό “προσωπικό”(κόμματα και πρόσωπα), δεν υπάρχει δυνατότητα εξόδου από την κρίση.
    Θα έπρεπε λοιπόν να προτείνουν ή να υπαινιχθούν λύση έξω από τα παρόντα όρια της συνταγματικής νομιμότητος, δηλ. μια οιονεί δικτατορία.
    Αυτή όμως η “πρόταση για λύση”, (αν δεν εννοούν λαϊκή τυφλή εξέγερση που δεν οδηγεί πουθενά), προϋποθέτει ότι θα υπάρξει συγκροτημένη δύναμη ικανή να καταργήσει δια της βίας το κοινοβούλιο και να συγκροτήσει μηχανισμό εξουσίας ικανό να αντιμετωπίσει την κρίση, αλλά και τις αντιδράσεις των ξένων κρατών και πολλών πολιτών μας.
    Τέτοια οργανωμένη δύναμη έχει μόνον ο στρατός.
    ΑΛΛΑ οι στρατιωτικοί μας έχουν προ πολλού ευνουχισθεί και δεν είναι ικανοί ούτε τα του οίκου τους να διευθύνουν.
    Τι απομένει λοιπόν ;
    Απομένει “ο δόλος της Ιστορίας”, αυτός που ρύθμιζε ανέκαθεν τις τύχες των λαών και των κρατών.
    Δηλαδή η ανάδυση (μέσα από τα ερείπια που έχουν αφήσει οι ανίκανοι και ανήθικοι διαχειριστές), ενός ηγέτη ανιδιοτελούς, με αγάπη για το έθνος, ικανού να επιβληθεί με οποιοδήποτε μέσον(βία, δόλο κ.λπ.), ο οποίος θα εμπνεύσει τους πολίτες και θα τους οδηγήσει στη έξοδο από την παρακμή και τον όλεθρο.
    Όλοι τα αισθανόμαστε αυτά, διστάζουμε όμως να δεχθούμε ότι, δεν είναι το είδος του πολιτεύματος που σώζει ή καταστρέφει τους λαούς αλλά οι ηγέτες.
    Οι Έλληνες(και όλοι οι λαοί) έχουν μεγαλουργήσει ή έχουν καταστραφεί και με μοναρχίες, και με θεοκρατικά καθεστώτα, και με Δημοκρατίες.
    Ας έχουμε τα μάτια και τα αυτιά ανοιχτά σε [b]κάθε λύση[/b] με μόνο κριτήριο τη σωτηρία του έθνους μας.
    Μοιάζει μοιρολατρικό αυτό ; Ναί, αλλά αλλά ανατρέξτε στην Ιστορία για να το δεχθείτε ή να το απορρίψετε.

  3. Κε Τσουρέλη,
    Ευχαριστώ που μου απαντήσατε. Θα ήθελα βέβαια να μου απαντήσει ο αρθρογράφος, τουλάχιστον να μου δείξει ότι κατάλαβε πως είναι καιρός πια να σταματήσουμε την γκρίνια και να σκεφτόμαστε θετικά προς μια ΛΥΣΗ του προβλήματος.
    “… ας έχουμε τα μάτια και τα αυτιά ανοιχτά σε καθε λύση, με μόνο κριτήριο την σωτηρία του έθνους μας…”
    Εύχομαι και παρακαλώ όλους όσους έχουν δυνατή φωνή (κύρος), με δυνατά αισθήματα πατριωτισμού, να αναλάβουν μια πρωτοβουλία να ενώσουν όλους εμάς τους άσημους Έλληνες σε κρυφή ένωση για να ανατραπεί η συνομωτικά τοποθετημένη, (και μη μου πει κανείς ότι έχουμε δημοκρατία από τον ΒΠΠ πόλεμο μέχρι σήμερα), συνολική ηγεσία και εγκαθίδρυση δημοκρατίας από ΕΝΤΙΜΟΥΣ ηγέτες.
    (σημειώστε την “κρυφή”, γιατί η φανερή θα αυτοδιαλυθεί από προδότες και δοσίλογους. Πλείστα όσα παραδείγματα στην ιστορία).

    γ.κ.

  4. Το ‘προσωπικο’ [κομματα και προσωπα] υπηρετουν εταιριες και αφεντικα.Αυτοι που ειναι σε σωματεια και εργατικα κομματα ονομαζονται αγωνιστες η επαναστατες[δεν εννοω εναν με γενεια του Πασοκ που τον λενε αγωνιστη ,κατα το επανασταση στο χαρτι υγειας της διαφημισης].Στρατιωτικη δικτατορια υπερ του κοσμου της ΕΡΓΑΣΙΑΣ η του ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ? Αν ο ηγετης πεθανει ξαφνικα?

    Καθε κριση ειναι κριση υπερσυσσωρευσης. Οι ιδιοι οι καπιταλιστες αδυνατουν να κατανοησουν την κριση[Αντρε Γκορζ].Τα ταμεια τους κοντευουν να σκασουν απο τα πολλα λεφτα και περιμενουν να φτηνηνει η γη και τα μεροκαματα για να επενδυσουν.Ευχαριστω.

  5. Αισθάνομαι τόση κούραση πια…
    Αισθάνομαι τόση αηδία…
    Είμαι στο τέλος του ταξιδιού της ζωής. Εβδομήντα ολόκληρα χρόνια!
    Όταν ήμουν μικρός, παιδάκι ακόμα, μπήκα στον όμορφο κόσμο του βιβλίου, όπου έμαθα όσα η πραγματική ζωή δεν μπορούσε να με μάθει.
    Ακόμα θυμάμαι τα όμορφα παραμύθια που τότε εξέδιδε ο εκδοτικός οίκος Παπαδημητρίου. Παραμύθια ΑΓΚΥΡΑΣ…
    Σ’ ένα απ’ αυτά έγραφε:
    Μια φορά κι ένα καιρό ήταν κάπου σε μια χώρα της Ανατολής, ένας βασιλιάς, με τους υπουργούς, τους βεζύριδες και όλους τους αυλικούς, αλλά ο κόσμος δεν περνούσε καλά.
    Μια μέρα λοιπόν ο βασιλιάς θέλησε να μάθει γιατί ο κόσμος δεν ήταν χαρούμενος.
    Φόρεσε λοιπόν ρούχα όμοια με εκείνα του λαού, μεταμφιέστηκε δηλαδή και βγήκε στους δρόμους για να μιλήσει ο ίδιος μαζί του…
    … και τί δεν άκουσε!
    Κάποιος του είπε για τις κλεψιές των υπουργών του, κάποιος του είπε για τις ρεμούλες των αυλικών του, κάποιος άλλος του είπε για τις ατασθαλείες του μεγάλου βεζύρη…
    Άκουσε, άκουσε, άκουσε μέχρι που πείστηκε πια ότι ο λαός είχε απόλυτο δίκιο που δεν ήταν ευχαριστημένος.
    Όταν το βράδυ γύρισε στο παλάτι, μάζεψε όλους εκείνους που ο κόσμος του είχε επισημάνει για τη φρικτή εκμετάλλευση που έκαναν στο λαό και… τους αποκεφάλισε στη στιγμή…
    Θάνατος! Αυτός ήταν ο καλός βασιλιάς!
    Κι ο λαός ευγνωμονούσε και έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…
    Διάβαζα, διάβαζα, τί Πηνελόπη Δέλτα, τι Άθλιοι του Β. Ουγκώ, τί… τί…
    Λέτε να ξαναμωράθηκα και να νοσταλγώ; Λέτε να προτείνω λύση για το σήμερα; Λέτε να υπάρξει σήμερα ο ηγέτης που θα μεταμφιεστεί για να μας σώσει σκορπίζοντας ΘΑΝΑΤΟ στους ρουφιάνους, στους κλέφτες, στους προδότες;
    Σας ασπάζομαι ο παππούς,
    γ.κ.

  6. Είμαι βέβαια ότι ο παππούς των εβδομήντα χρόνων είναι ένα αγαθός άνθρωπος που βρίσκεται σε αδιέξοδο όπως οι λοιποί Έλληνες. Αυτή η άποψη ενισχύεται από τα βιβλία που διάβαζε από μικρή ηλικία και οπωσδήποτε συνεχίζει να διαβάζει καλό βιβλίο. Είμαι βέβαια ότι δεν είναι εκδικητικός ούτε οπαδός ακραιοτήτων όταν μιλά για εκτέλεση υπευθύνων. Το κείμενό του ανασύρει γεγονότα όπως της Γαλλικής Επανάστασης όπου ως γνωστόν οι υπεύθυνοι της αθλιότητας του Γαλλικού Έθνους εκτελέσθηκαν. Πέρα από αυτό όμως οι πρωτεργάτες του κινήματος δεν στάθηκαν και οι ίδιοι στο ύψος των θέσεών του και ο λαός τους εκτέλεσε κι αυτούς. Θέλω να πω ότι οι όποιοι ηγέτες οφείλουν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή με το υπόδειγμά τους και κυρίως την φιλοπατρία τους. Αυτό μόνο μπορεί να δρομολογεί τη σωστή πορεία ενός Έθνους. Ας μην ξεχνούμε το ρόλο της παιδείας…

Σχολιάστε:

Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ