Ὁ πνιγμένος ἀπό τά μαλλιά (τῆς Καρυστιανοῦ) πιάνεται

Ἄς φρόντιζαν οἱ κραταιοί θεοί
νά δημιουργήσουν ἕναν τέταρτο καλό.
Μετά χαράς θά πήγαινα μ' αὐτόν.

Κ.Π. Καβάφης, κατακλείδα ἀπό τό «Ἄς φρόντιζαν»

Οἱ δημοσκόποι, ἐκτός ἀπό ἐπιστήμονες, εἶναι καί ἐλεύθεροι ἐπαγγελματίες. Ἔχουν, δηλαδή, ἐργοδότες πού τούς πληρώνουν γιά τίς δουλειές πού τούς παραγγέλνουν. Καί, παλαιόθεν, «ὁ πελάτης ἔχει πάντα δίκιο». Πάντα. Μέ αὐτή τήν ὑπενθύμιση δέν ὑπονοῶ κάτι ἐπιλήψιμο, διότι ὅπως δέν ἀμφιβάλλω ὅτι ὑπάρχουν εὐσυνείδητοι ἐπαγγελματίες, δέν ἀμφιβάλω ὅτι οἱ πλεῖστοι ἐξ αὐτῶν εἶναι καλότροποι καί τό χέρι πού τούς μπουκώνει, ἐάν δέν τό φιλᾶνε, τουλάχιστον δέν τό δαγκάνουν. Τά γράφω αὐτά διότι, ὅπως γνωρίζετε, οἱ δημοσκοπήσεις ἔχουν τρόπον τινά ὑποκαταστήσει τήν ἐκλογική διαδικασία καί διαμορφώνουν, ἐν πολλοῖς, ὄχι μόνο τό κλίμα ἀλλά τά ἴδια τά ἀποτελέσματά της. Οἱ ἐκλογεῖς, γνωρίζοντας ὅτι τό παιχνίδι εἶναι στημένο καί οἱ διαιτητές πιασμένοι, προσέρχονται στίς κάλπες γιά νά ἐπιβεβαιώσουν ἤ νά διαψεύσουν τά προγνωστικά τῶν δημοσκόπων — δέν ἔχουν προσδοκίες γιά κάτι περισσότερο.

Ἐντούτοις, δημοσκόποι καί δημοσκοπήσεις δέν μποροῦν νά ἀγνοήσουν παντελῶς τήν πραγματικότητα καί νά ἀποκρύψουν ὅτι ἡ πλειονότητα ὅσων ἀπαντοῦν στά ἐπιτηδευμένα διλήμματα πού τούς θέτουν, προκρίνουν, ἀντί τῶν διάφορων ἐκδοχῶν «κυβερνησιμότητας», τό σκέτο «χάος», — χωρίς παρόλα αὐτά νά ἱδρώνει στό ἐλάχιστο τό αὐτί ὅσων ἕπονται μέ διαφορά τῆς δημοφιλοῦς καί βροντώδους ἐπιλογῆς τοῦ «κανένα»!

Οἱ δημοσκόποι μάλιστα, τώρα τελευταῖα ὅπως θά παρατηρήσατε, κοντά στούς ὑπάρχοντες κομματικούς σχηματισμούς βάζουν στούς λογαριασμούς τους —τόν φόβο τους νά ἔχουν οἱ ἐπίλοιποι μουστερῆδες δηλαδή— καί τούς ἐν δυνάμει σχηματισμούς! Κόμμα Σαμαρᾶ, κόμμα Τσίπρα καί κόμμα Καρυστιανοῦ — διότι, ὡς γνωστόν, τά κόμματα ἐν Ἑλλάδι δέν εἶναι συλλογικά ἐγχειρήματα πολιτῶν ἀλλά προσωποπαγῆ καπρίτσια χαρισματικῶν ἀρχηγῶν.

Γιά τούς δύο πρώτους ἐν δυνάμει ἀρχηγούς ἐν δυνάμει κομμάτων τό μόνο πού ἔχω νά πῶ εἶναι ὅτι στόν καιρό τους μετρήθηκαν, ζυγίστηκαν καί ἀμφότεροι βρέθηκαν ἐλλιποβαρεῖς, ὑπογράφοντας καί μέ τά δυό τους χέρια Μνημόνια μέχρι νά σβήσει ὁ ἥλιος καί ὑποθηκεύσεις τῆς χώρας καί τῶν χωρικῶν αὐτῆς ὅσο αὐτός παραμένει ἄσβεστος. Προφανῶς, κάποιοι ἐκ τῶν ἐκλογέων πιστεύουν ἤ ὅτι τά παθήματα τούς ἔγιναν μαθήματα καί θά βελτιώσουν ὁσονούπω τίς πρότερες ἐπιδόσεις τους ἤ ὅτι ἐμμένοντας οἱ ἴδιοι στά ἴδια ὑλικά, θά προκύψουν ἄλλα χαρμάνια! Ἡ ἀφέλεια παρόλα αὐτά, ὅσο συγκινητική κι ἄν εἶναι, ἔχει πάντοτε τό τίμημά της καί δέν εἶναι πολύ σοφό —νομίζω πάντα—, νά δευτερώνει κανείς τήν ἀποπληρωμή της.

Θά σταθῶ μολοντοῦτο στό ἀουτσάιντερ τῆς ἐρχόμενης ἐκλογικῆς ἀναμέτρησης, στήν κ. Μαρία Καρυστιανοῦ, τήν ὁποία καί δέν γνωρίζω προσωπικῶς. Ἡ κ. Καρυστιανοῦ δέν εἶναι πολιτικός, εἶναι πολίτης. Τό πανελλήνιο τή γνώρισε ὡς ἕναν ἄνθρωπο πού κουβαλᾶ ἕνα πολύ βαρύ πένθος. Βλέπω ὅμως ὅτι τῆς φορτώνει καί τίς δικές του ματαιώσεις. Εἶμαι βέβαιος, ὅπως ἔχει ἀπό πολλές μεριές ἐγκαίρως ἐπισημανθεῖ, ὅτι πίσω ἀπό τό δίκαιο αἴτημα τῆς διερεύνησης καί τῆς ἀπόδοσης εὐθυνῶν γιά τό σιδηροδρομικό δυστύχημα στά Τέμπη στοιχίζονται οἱ πάσης φύσεως καί προελεύσεως ἀνεκπροσώπητοι, ἀπογοητευμένοι καί ἀπέχοντες τῆς ἐκλογικῆς διαδικασίας — δηλαδή, ἡ μισή Ἑλλάδα καί βάλε. Καί δέν νομίζω ὅτι στήν κ. Καρυστιανοῦ ἀντιστοιχεῖ τό βάρος αὐτῆς τῆς ἀνάθεσης καί δέν ξέρω ἄν μπορεῖ (κι ἄν προτίθεται) νά τό σηκώσει. Νά τῆς πιστώσουμε ὅμως —κι αὐτό μόνο λίγο δέν εἶναι— ὅτι σήκωσε ἀπό τούς καναπέδες τούς Ἕλληνες καί κατόρθωσε, παρά τά ἀήθη χτυπήματα, καί τά καπελώματα νά ἀποφύγει καί νά διοργανώσει τίς μεγαλύτερες ἀνά τήν ἐπικράτεια συγκεντρώσεις τῆς Μεταπολίτευσης.

Λοιπόν, καταφανῶς ἐντυπωσιακή ἡ δημόσια ἀφετηρία τῆς κ. Καρυστιανοῦ καί, ὅπως ὅλα δείχνουν, μιά, ἐκτός τῶν ὑπαρχόντων σχημάτων, ἐκλογική της παρουσία θά ἔχει, ὑπό προϋποθέσεις, καί ἀξιόλογη ἀπήχηση στό ἐκλογικό σῶμα. Ἀμφιβάλω ὅμως ἄν θά ἔχει καί συνέχεια αὐτή ἡ παρουσία. Γιά νά ἔχει συνέχεια μιά ἐκλογική κίνηση πού φιλοδοξεῖ νά πολιτευτεῖ κι ὄχι νά γίνει ἄλλοθι τῶν μηχανισμῶν διαχείρισης, χρειάζεται, ἐκτός ἀπό καλές προθέσεις, ἰδεολογική συνοχή, πολιτική συγκρότηση, εὐκρίνεια θέσεων καί ἱεράρχηση στοχεύσεων. Καί, πάνω ἀπ' ὅλα, ἀνθρώπους πού θά βάλουν πλάτη σέ ὅλα αὐτά.

Τό ὅτι ἐγώ δέν βλέπω νά ὑπάρχουν ὅλα αὐτά πέριξ τῆς κ. Καρυστιανοῦ εἶναι ἡ ἀδιάφορη ὄψη τοῦ ζητήματος. Ἡ ἐνδιαφέρουσα ὄψη του εἶναι ὅτι μέ τήν ἐκλογική της παρουσία θά γίνει ὁρατός ἕνας κόσμος πού μέχρι τώρα δέν ἔχει φωνή στήν τρέχουσα κομματοκρατία πού λυμαίνεται τόν βίο του.

Καί αὐτό, κατά τήν ἐπισφαλή κρίση μου, μπορεῖ καί νά ἀποδειχθεῖ τό σημαντικότερο ὅλων — ἀρκεῖ οἱ ἐμπλεκόμενοι νά μήν λησμονήσουν ὅτι ὁ πνιγμένος, ἐνίοτε, παρασύρει στόν πάτο κι ἐκεῖνον ἀπό τά μαλλιά τοῦ ὁποίου γραπώθηκε.

Ο ζωγραφικός πίνακας που συμπληρώνει τη σελίδα είναι έργο του Εδουάρδου Σάκαγιαν.