Ήρθε ο χειμώνας και ο κοσμάκης τά’ χει χάσει

Προερχόμενος από τον τεχνικό κόσμο, θα διαφωνήσω με την προτροπή «πάρτε μια ξυλόσομπα και ρίξτε μέσα ό,τι έχετε και μπορεί να καεί». Αν μη τι άλλο το θέμα χρειάζεται περισσότερη διερεύνηση, εννοώ προς την κατεύθυνση των εκπομπών προς την ατμόσφαιρα. Διανύσαμε μακρύ δρόμο τεχνολογικά για τον περιορισμό των ατμοσφαιρικών ρύπων από μηχανές εσωτερικής καύσης, βιομηχανικούς και οικιακούς καυστήρες ώστε να γίνει βιώσιμη η κατάσταση στις μεγαλουπόλεις. Το να προτείνουμε ως επαγγελματίες, ελαφρά τη καρδία, την ανεξέλεγκτη καύση ως τρόπο ελάφρυνσης του κόστους θέρμανσης το βρίσκω ελαφρώς ανεύθυνο.

@Kostis57:
Είχα κι εγώ την ίδια ένσταση με τη δική σας. Πράγματι οι σόμπες ξύλου παράγουν περισσότερα καυσαέρια από τους καυστήρες κεντρικής θέρμανσης.

Όμως, ο κ. Σαλεμής γράφει: “[i]Η ξυλόσομπα είναι ένας κλίβανος, ιδιωτικός, μικρής κλίμακας, όπου μπορείς να καις λίγα λίγα, πολλά από τα παράλογα και ομόλογα σκουπίδια της ζωής μας. Όλα τα χαρτιά. Όλα τα χαρτόνια. Όλες τις εφημερίδες και τα περιοδικά. Όλα τα φύλλα και τα “σκουπίδια” του κήπου, του μπαλκονιού ή της ταράτσας. Παλιά σανίδια και υπόλοιπα κατασκευών και επισκευών. Μοριοσανίδες που δεν ξέρουμε που να τις πετάξουμε[/i].”

Αν αφαιρέσουμε τα φύλλα και τα “σκουπίδια” του κήπου, που μπορούν να αποδομηθούν βιολογικά επί τόπου, έχει υπολογιστεί πως περισσότερα καυσαέρια παραγόνται και περισσότερη ρύπανση προκαλείται από τα καυσαέρια των φορτηγών τους, όταν τα χαρτιά, χαρτόνια, εφημερίδες, κλπ. μεταφέρονται στα εργοστάσια ανακύκλωσης που απέχουν πάνω από κάποιο συγκεκριμένο όριο χιλομέτρων (δεν το θυμάμαι ακριβώς) από τον τόπο απόρριψής τους από ό,τι αν καίγονταν επί τόπου. Ίσως στις τρεις τέσσερις μεγάλες πόλεις τα εργοστάσια ανακύκλωσης να απέχουν λιγότερο και να είναι συμφερότερη οικολογικά η μεταφορά τους. Για τη μεγάλη πλειονότητα όμως των πόλεων και χωριών της περιφέρειας, αυτό δεν ισχύει. Κι ο αρθρογράφος μένει κάπου στην ύπαιθρο.

Επομένως, κι από οικολογική άποψη αν το δει κανείς, η πρόταση του αρθρογράφου έχει και τα υπέρ (κάψιμο χαρτιών, κλπ.) και τα κατά (κάψιμο ξύλων) της.

Δεν έχω διερευνήσει το θέμα και ως εκ τούτου δεν μπορώ να επιχειρηματολογήσω σε αυτά τα περί «συνθηκών κλιβάνου». Για μένα είναι προς απόδειξη. Θα δεχθώ την άποψη αλλά κατόπιν τεκμηρίωσης. Γενικά γνωρίζω ότι η καύση πάσης φύσεως υλικών, μόνο αν γίνεται σε βιομηχανική κλίμακα μπορεί να παρέχει κάποια εχέγγυα ως προς το θέμα των εκπομπών. Για οικιακή χρήση το θεωρώ πολύ δύσκολο εγχείρημα. Πώς θα συμβαδίσουν με τις νομοθεσίες περί ppm και μικρογραμμαρίων; Τι λένε τα συναφή υπουργεία και το συναφές Επιμελητήριο; Εκτός αν συμφωνήσουμε ότι στην περίπτωσή μας αυτά είναι πολυτέλειες.

Μα, αυτό είναι θέμα νομοθεσίας ή οικολογικής συνείδησης ενός εκάστου;

Αν ξέρω πως τα κάθε φύσεως οργανικά σκουπίδια μου που δεν αποδομούνται βιολογικά από μόνα τους (όταν δεν ενοχλούν τους άλλους με τη δυσοσμία τους κατά την αποδόμηση), θα ρυπάνουν περισσότερο την ατμόσφαιρα αν τα ρίξω στους κάδους, και μπορώ να τα κάψω στη θερμάστρα μου, γιατί να μην το κάνω; Επειδή δεν υπάρχει σχετική νομοθεσία περί ppm και μικρογραμμαρίων; Δεν έχω προσωπική ευθύνη, ανεξάρτητα των υπουργείων και του αρμόδιου Επιμελητήριου;

Αν τα ξέρω όλα αυτά και δεν το κάνω, επικαλούμενος τα παραπάνω, απλώς “προφασίζομαι προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις”.

Το θέμα δεν έχει να κάνει με ανακύκλωση, οργανικά απορρίμματα, οικολογική συνείδηση και τα τοιαύτα. Μιλάμε για υποκατάσταση καυσίμου (πετρελαίου και αερίου) με ανεξέλεγκτη καύση χαρτιού – με ό,τι είναι εμποτισμένο, ξύλου, μοριοσανίδων και οποιασδήποτε άλλης δωρεάν ή φθηνής πηγής θερμίδων. Η προτροπή του αρθρογράφου, τουλάχιστον όπως την εξέλαβα εγώ διαβάζοντας το κατά τα άλλα συμπαθέστατο κείμενο, είναι όλα αυτά να τα καίμε σε ξυλόσομπα. Όχι για λόγους ανακύκλωσης αλλά για λόγους οικονομίας (κόστους) σε σχέση με το πετρέλαιο το αέριο και το ηλεκτρικό.

Αγαπητέ Kostis57,
Εγώ δεν είπα «πάρτε μια ξυλόσομπα και ρίξτε μέσα ό,τι έχετε και μπορεί να καεί», αυτό το λες εσύ ότι το λέω εγώ. Άρα, ο Theo έχει δίκιο που το επισημαίνει.
Εσύ, επίσης, λες: “Διανύσαμε μακρύ δρόμο τεχνολογικά για τον περιορισμό των ατμοσφαιρικών ρύπων από μηχανές εσωτερικής καύσης, βιομηχανικούς και οικιακούς καυστήρες ώστε να γίνει βιώσιμη η κατάσταση στις μεγαλουπόλεις. Το να προτείνουμε ως επαγγελματίες, ελαφρά τη καρδία, την ανεξέλεγκτη καύση ως τρόπο ελάφρυνσης του κόστους θέρμανσης το βρίσκω ελαφρώς ανεύθυνο”.
Αφού προέρχεσαι από τον “τεχνικό κόσμο” πες μας λοιπόν αν τα καυσαέρια ενός λίτρου πετρελαίου θέρμανσης είναι λιγότερο ή περισσότερο επιβλαβή από τα καυσαέρια 3,2 κιλών ξύλου. Γιατί περί αυτού πρόκειται, σε πρώτη φάση. Η ξυλόσομπα βασικά καίει ξύλα. Από όσα γράφουνε οι άνθρωποι που προέρχονται από τον “τεχνικό κόσμο” προκύπτει ότι τα καυσαέρια του πετρελαίου είναι πιο επιβλαβή, πιο “κακά”, καυσαέρια από εκείνα του ξύλου. Είναι σωστό αυτό ή δεν είναι;
Φυσικά δεν έθεσα ζήτημα να αντικαταστήσουμε τους λέβητες πετρελαίου της κεντρικής θέρμανσης των μεγαλουπόλεων με λέβητες καυσοξύλων. Επομένως κι εδώ η παρέμβαση του Theo είναι σωστή. Γιατί το χαρτί ή θα το πετάξεις ή θα το ανακυκλώσεις; Αν πάρουμε την εκδοχή που κάποιος νοιάζεται το περιβάλλον τότε θα το ανακυκλώσει. Οπότε πες μας αν αυτά που σου λέει ο Theo για το περιβαλλοντικό κόστος είναι σωστά ή είναι λάθος.
Πάνω σε αυτό έχω να προσθέσω κάτι ακόμα. Αν κάποιος θέλει να ζεσταθεί και έχει την ευαισθησία τη δική σου και δεν έχει την “ελαφρά καρδία” τη δική μου, τότε δεν θα κάψει ξύλα και λοιπά προϊόντα ξύλου. Τι θα κάψει; Μέχρι να μας πεις αν πρέπει να διαλέξει το πετρέλαιο, αυτός ενδεχομένως να κάψει ηλεκτρικό ρεύμα. (Τι άλλο να κάψει; Φυσικό αέριο δεν υπάρχει παρά σε λίγες περιοχές. Μπορεί να καύσει την καρδία του, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα). Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι πιο “υγιεινό” για τους κατοίκους της πόλης αλλά είναι θάνατος για την Πτολεμαΐδα. Σωστά; Πες μας λοιπόν, είσαι υπέρ αυτής της λογικής; Γιατί απ’ ότι βλέπω κι εσύ με κάποιον τρόπο το παραδέχεσαι: “ώστε να γίνει βιώσιμη η κατάσταση στις μεγαλουπόλεις” λες. Έγινε λοιπόν βιώσιμη η κατάσταση στις μεγαλουπόλεις και καταστραφήκανε περιοχές σαν την Πτολεμαΐδα. Οπότε εγώ, που δεν προέρχομαι από τον “τεχνικό κόσμο” και δεν είμαι “επαγγελματίας”, βάλλω κατά της υποκρισίας της εποχής μας και της τάχα προστασίας του περιβάλλοντος με όλες αυτές τις θεωρίες και τις αντίστοιχες “πιστοποιήσεις” τους. Αυτά τα περί ppm και μικρογραμμαρίων τα ακούω βερεσέ και την “επιστήμη” σας την κοροϊδεύω κατάμουτρα. Ότι αυτή είναι που μας έκανε το βίο αβίωτο. “Επιστήμονες” έφτιαξαν τις μεγαλουπόλεις, τα αυτοκίνητα, τα εργοστάσια, τις μηχανές εσωτερικής καύσεις. Ακόμα όμως δεν έχουν καταφέρει να φτιάξουν ένα KW ενέργειας. Κι όταν το αποκτούν προσωρινά από τη μετατροπή της ενέργειας που ο Θεός προίκισε τη φύση, το 75% το χάνουν στη μεταφορά. Είναι σαν να κουβαλάνε νερό με τις κάλτσες(!) Δίνουν “καθαρή ενέργεια” στους Αθηναίγους και πεθαίνουν στον καρκίνο του κατοίκους της Δ. Μακεδονίας. Ενώ εγκαθιστούν παντού κλιματιστικά! Μετά μας μαλώνουν που αφήνουμε την τηλεόραση στην αναμονή και καίει το λαμπάκι(!) Οι άνθρωποι σήμερα έτσι είναι. Ενώ θεωρούν ότι είναι αυτονόητο δικαίωμά τους να “πετάξουν” στην Πράγα για καφέ και στο Λονδίνο για ψώνια, “οικονομούν” το λαμπάκι της τηλεόρασης(!) Φτηνοί στο αλεύρι και ακριβοί στα πίτουρα. Όντας δε μέσα στα πίτουρα τους τρώνε και οι κότες. (Το στάρι έχει 0,25€, το αλεύρι 0,80€ και το πίτουρο έχει ο,40€. Πάντα σε κιλά μιλάμε).

Επί τη ευκαιρία: Έμαθα πως υπάρχει μια συσκευή (προφανώς προερχόμενη από τον “τεχνικό κόσμο”) η οποία αφού υγράνεις τα χαρτιά που είναι προς ανακύκλωση τα μετατρέπει σε μπριγκέτες που μπορούν να καούν! Αν ξέρει κάποιος ας μας πει περισσότερα.

Αξιότιμε κ. Σαλεμή,
Με πήρατε φαλάγγι! Κατ’ αρχάς διαβάζοντας το άρθρο σας και κάποια παλιότερά σας στο ΑΝΤΙΦΩΝΟ σας είχα κατατάξει εν μέρει και στον «τεχνικό κόσμο», κάπως σχημάτισα την εντύπωση ότι είστε μηχανικός – πολλές φορές ο τρόπος που σκέφτεστε εκεί παραπέμπει. Παρεξήγηση και συγγνώμη αν αυτό σας προσβάλλει.
Στην απάντησή σας θέτετε πολλά θέματα καθένα από τα οποία σηκώνει μεγάλη συζήτηση την οποία δεν είχα πρόθεση να ανοίξω ούτε είμαι δε θέση να συνεχίσω.
Για μένα η προτροπή «πάρτε μια ξυλόσομπα και ρίξτε μέσα ό,τι έχετε και μπορεί να καεί» σαφώς και προκύπτει από τα γραφόμενά σας. Αν τώρα διευκρινίζετε ότι δεν είναι αυτό στις προθέσεις σας, δεκτό. Πάνω σε αυτό και μόνο είναι η ένστασή μου και λέω ότι προκειμένου να προτείνει κάποιος κάτι τέτοιο με ελαφριά ή βαριά καρδιά (να προσθέσω, το «ελαφριά» αν ενοχλεί το αποσύρω) χρειάζεται να μπορεί να το τεκμηριώσει και με επιστημονικά στοιχεία (του τύπου πόσα ppm και μικρογραμμάρια εκπέμπονται συγκριτικά με το πετρέλαιο). Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος που διαθέτουμε για να παίρνουμε αποφάσεις.
Κατά τα λοιπά, συνεχίζω να σας διαβάζω με ευχαρίστηση.

Σας ευχαριστώ κύριε που διαβάζετε τα κείμενά μου και χαίρομαι που σας φαίνονται χρήσιμα.

Προς διευκόλυνση της συζητησης, αντιγράφω από άρθρο του δρος Ευάγγελου Μπούρμπου (γεωπόνος-οικοτοξικολόγος)

“Τι ακριβώς λοιπόν συμβαίνει με τα κλασικά τζάκια καυσόξυλων και τις ξυλόσομπες; Ρυπαίνουν τόσο πολύ την ατμόσφαιρα και τον εσωτερικό χώρο των κατοικιών; Μήπως μερικοί θέλουν να γίνουν ο ‘αποδιοπομπαίος τράγος’ της, από τόσες άλλες πηγές παραγωγής αιωρούμενων μικροσωματιδίων; Ή μήπως αποτελούν τα ‘θύματα’ ειδικής εκστρατείας κατασυκοφάντησης, ώστε να διεκδικήσουν την αγορά άλλα μέσα θέρμανσης πιο σύγχρονα και πιο ακριβά;

‘Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως τα παραδοσιακά τζάκια με καυσόξυλα και οι ξυλόσομπες αποτελούν πηγές παραγωγής αιωρούμενων μικροσωματιδίων. Δεν είναι όμως οι μόνες. Έπειτα τα εκλυόμενα από τις πηγές αυτές θέρμανσης μικροσωματίδια, αν η καιόμενη ύλη είναι καθαρή και το περιβάλλον στο οποίο διαχέονται είναι απαλλαγμένο από άλλους ρύπους, θα είχαν μικρότερη βλαβερότητα στην υγεία του ανθρώπου. Κάτι τέτοιο όμως είναι εντελώς απίθανο. Κατά συνέπεια και το τζάκι και η σόμπα καυσόξυλων έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης στη ρύπανση του περιβάλλοντος. Ακόμα οι πηγές αυτές θέρμανσης μειώνουν τον πολύτιμο για την αντιμετώπιση του φαινόμενου της υπερθέρμανσης του πλανήτη βιοάνθρακα και γίνονται μέσα αφανισμού ακόμα και δασών φυσικών μνημείων.

“Η τακτική όμως που ακολουθείται σήμερα και με την οποία τα τζάκια και οι σόμπες καυσόξυλων θεωρούνται το ‘κόκκινο πανί’ και ο ‘αποδιοπομπαίος τράγος’ για τη ρύπανση του εξωτερικού και εσωτερικού των κατοικιών περιβάλλοντος αποπροσανατολίζει κάθε προσπάθεια επίλυσης του μεγάλου προβλήματος της ρύπανσης της ατμόσφαιρας. Αν με τη λειτουργία των πηγών αυτών θέρμανσης ξεπερνιούνται τα ανώτατα επιτρεπτά όρια της συγκέντρωσης των αιωρούμενων μικροσωματιδίων την πρώτη και μεγάλη ευθύνη έχουν όλοι οι άλλοι ρύποι που τροφοδοτούν τη ρύπανση αυτή και τη διατηρούν κοντά στην ανεκτή οριακή γραμμή. Στις Περιφερειακές Ενότητες για παράδειγμα της Κοζάνης και της Φλώρινας στις οποίες τα αιωρούμενα μικροσωματίδια τις περισσότερες μέρες του χρόνου είναι κοντά ή πάνω από την κόκκινη γραμμή δεν φταίει το τζάκι και η σόμπα καυσόξυλων. Κανείς δεν θυμάται αυτές τις μέρες την πραγματική αλήθεια πως η δημιουργία του νέφους στην Αθήνα οφείλεται κατά 95% στα καυσαέρια από τα αυτοκίνητα.”

το άρθρο θα βρείτε εδώ
http://www.haniotika-nea.gr/88843-%CE%A4%CE%B6%CE%AC%CE%BA%CE%B9%CE%B1%20%CE%BA%CE%B1%CE%B9%20%CF%83%CF%8C%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%82%20%CE%BA%CE%B1%CF%85%CF%83%CF%8C%CE%BE%CF%85%CE%BB%CF%89%CE%BD:%20%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CE%AE%20%CF%81%CF%8D%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%83%CE%B7%CF%82%20%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%82%20.html

Αγαπητός φίλος μου γράφει: “Στο απολαυστικό σου κείμενο για τη θέρμανση θα πρόσθετα τη δυνατότητα για μασίνα αν υπάρχει χώρος στη κουζίνα (ξυλόσομπα με φούρνο και επιφάνεια για μαγείρεμα επάνω, μαζί με τη θέρμανση) αλλά και το γεγονός ότι στην αγορά της ξυλόσομπας θα μπορούσε να αποτελεί παράμετρο η δυνατότητα τοποθέτησης κατσαρόλας επάνω της (να σιγοβράζει η φασολάδα και να μυρίζει το σέλινο…) για όσους δεν τους ενοχλεί να μυρίζει φαγητό σε καθιστικό χώρο. Επάνω στη σόμπα συνήθως έμπαινε τσαγερό για τσάι αλλά και για σαλέπι! σε χαρτοπετσέτα (ναι) ανοιχτή ζεσταίναμε το μπαγιάτικο ψωμάκι, βάζαμε φλούδες από πορτοκάλι και μανταρίνι να μυρίσει ο χώρος, σε ειδική κατασκευή στο μπουρί στέγνωναν τα ρούχα (τι σου γράφω τώρα, τα θυμάσαι). Να σου πω, ζούμε σε σπίτι του ’26 στο κέντρο της Αθήνας. Το πρόβλημα είναι ότι οι προηγούμενοι μπάζωσαν τις καμινάδες. Στην επόμενη συντήρηση του σπιτιού θα μπω στον κόπο να τις ξεβουλώσω (το λέω εδώ και καιρό, να δούμε πότε θα το κάνω, άσε που έχει καμινάδα εντοιχισμένη απευθείας από το υπόγειο -είχε καυστήρα και καζάνι για τα ρούχα- όταν μπήκα προ δεκαπενταετίας στο σπίτι είχε ακόμα και τις καμινάδες στην κουζίνα μαζί με την φουφού, δεν γινότανε όμως την έβγαλα, κράτησα όλα τα υλικά του πάγκου -μάρμαρο 10 πόντων πάχος, μου βγήκε η πίστη να το μετακινήσω. Το σπίτι είναι πέτρινο μπροστά μπατικό πίσω. Έχω απώλειες από τα παράθυρα, γαλλικό σχέδιο, σκέφτομαι να τ΄αλλάξω αλλά κι η σκέψη μόνο πονάει (άσε που θες και ένα σωρό λεφτά που δεν τα έχω). Το πρόβλημα είναι η ψύξη κυρίως. Στην Αθήνα έχεις 2 μήνες κρύο. Το σπίτι πέρσι με το ψύχος δεν κατέβηκε κάτω από 15 βαθμούς. Καίμε αρκουδίσιον εδώ και χρόνια γύρω στα 400 ευρώ έρχεται η θέρμανση το χρόνο, πριν είχα 2 κεροσάν αλλά κρυώναμε. “

Μου έφερε στο μυαλό το σπίτι που μέναμε για τρία χρόνια, από το 1988 έως το 1991. Στον Άγιο Παντελεήμονα, στη Διογένους Λαερτίου. Είχε ένα σύστημα καλοριφέρ όπως αυτό που περιγράφω στο κείμενο. Χωρίς κυκλοφορητή! Εϊχε ένα καζανάκι διαστολής στην ταράτσα και αυτό ήταν όλο. Το νερό, σε ελάχιστα λεπτά, ζέσταινε τα σώματα τα οποία ήταν τεράστια και αμέσως “έσπαγαν” το κρύο. Αυτό έλυνε το πρόβλημα της θερμοκρασίας που έπεφτε όταν δεν ήμασταν στο σπίτι. Το σβήναμε για ασφάλεια. Έκαιγε πετρέλαιο με ένα απλό καρμπιρατέρ “κρέσκι” και ένα πρωτόγονο πλην όμως τελείως αθόρυβο βεντιλατέρ.
Εδώ σας θέλω, άνθρωποι του τεχνικού κόσμου. Μπορείτε να νεκραναστήσετε το σύστημα κυκλοφορίας του νερού στο δίκτυο χωρίς κυκλοφορητή; Μπορεί να γίνει αυτό με τα καινούργια συστήματα, υποδαπέδιες σωληνώσεις κ.τ.τ.; Σε συνδυασμό με το φυσικό αέριο ίσως θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε μια πατέντα όπου δεν θα χρειαζότανε καθόλου ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτές είναι μαστοριές…μετ’ ευτελείας και άνευ μαλακίας…

Γράφω από Γρεβενά. Το βραδάκι προχθές είχαμε τρεις βαθμούς Κελσίου.
Η τετραόροφη οικοδομή στην οποία και μένω μετά της συνοδείας έχει γίνει μουσείο-εκθετήριο παντός είδους θέρμανσης

Γράφω όμως για άλλο λόγο: να πω ένα μπράβο στον Γιώργο για το θαυμάσιο δοκίμιο του, που από μόνο του με ζέστανε!

Σε μεγάλες φόρμες παραμένεις αγαπητέ Γιώργο!
Το κείμενο καρφιτσώνεται στα χρήσιμα [i]και [/i]όμορφα – εξαιρετικό δηλαδή.
Η πολιτική σπόντα (που αδικεί κόσμο) να έλειπε, θα ήταν άψογο.
Όσο για τους φίλους που ανησύχησαν με την προτροπή σου να καίμε στις ξυλόσομπες και μοριοσανίδες (που πράγματι περιέχουν πολύ επικίνδυνες κόλλες), ναι μεν καλύτερα να μην τις καίμε εκεί, αλλά επιτέλους, φίλοι, πόσες μοριοσανίδες πια έχει για κάψιμο ένα σπιτικό;

Γιάννη ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Παραμένω σε φόρμα γιατί, όπως φαίνεται στο κείμενο, προπονούμαι πολύ στο σπίτι και από πολύ μικρό παιδί. Σπόντα είναι κι αυτή, αυτοσαρκαστική, σαν τις τόσες άλλες που έχει το κείμενο. Δεν είναι μόνο μία η σπόντα που, όπως λες, αδικεί πολύ κόσμο. Αυτό που επιδιώκω πάντως δεν είναι να προσβάλλω αλλά να “πειράξω”, να προκαλέσω, τους ανθρώπους να πειραματιστούν και να δοκιμάσουν. Κι αν πειραματίζονται με τα μεγαλύτερα γιατί όχι και με τα μικρότερα.

Επ’ ευκαιρία να συμπληρώσω:
Για το τι καίμε στις ξυλόσομπες υπάρχουν αντιρρήσεις. Εγώ λέω ευθέως τα εξής: Έχουμε πόλεμο και έχουμε και χειμώνα. Προκειμένου να παγώνουν οι άνθρωποι ας κάψουν και μοριοσανίδες. Σίγουρα πρέπει να “κάψουν” και τις παλιές νοοτροπίες. Αυτές τις υποκριτικές που συνοψίζονται στο “σιγά μη στάξει η ουρά του γαϊδάρου”. Δεν είναι μόνο αυτό που λες κι εσύ, ότι πόσες μοριοσανίδες μπορεί να έχει ένα σπιτικό. Είναι και το ότι αυτές οι σανίδες έτσι κι αλλιώς υπάρχουν. Και μαζί με τις επικίνδυνες κόλλες τους κάπου πάνε για να αποσυντεθούν. Να δούμε, λοιπόν, ποιο είναι το ένα περιβαλλοντικό κόστος και ποιο είναι το άλλο. Να τις ανακυκλώσουμε ή να τις θάψουμε από τη μια και να τις κάψουμε από την άλλη. Να βάλουμε του ρύπους της μιας και της άλλης διαδικασίας και να δούμε μετά πόσο επιβαρύνει το κάψιμο.
Μετά να βάλουμε κάτω το τι άλλο μπορεί να ζεστάνει εκείνον που θα κάψει μοριοσανίδες. Κι αν αυτή η μέθοδος είναι καθαρότερη και πόσο είναι καθαρότερη. Τέλος να δούμε τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής εκείνου που καταγγέλλει το κάψιμο των μοριοσανίδων στη ξυλόσομπα. Να δούμε τότε πόσο βαραίνει η γνώμη του. Δεν μπορεί εκείνος που πχ πάει πάνω κάτω στην Ευρώπη με το αεροπλάνο να καταγγέλλει εκείνον που θέλει να ζεσταθεί στοιχειωδώς. Δεν μπορεί το αεροπλάνο που ξερνάει τόση μόλυνση να θεωρείται αδιαπραγμάτευτο αναγκαίο κακό και η σόμπα να προκαλεί κρίσεις υστερίας.

Αξιότιμε κ. Σαλεμή,
Αυτά που γράφετε για μαλάκια (με τον τόνο σε άλλη θέση), αεροπλάνα και κρίσεις υστερίας, σε ποιους από τους προλαλήσαντες τα απευθύνετε; Αν έχουν στόχο εμένα που ξεκίνησα τη συζήτηση, λυπάμαι και δεν πρόκειται να δώσω συνέχεια. Μένω σε ό,τι έχω πει στις προηγούμενες παρεμβάσεις μου.

Με εκτίμηση
Κων. Βήχος
Μηχανολόγος μηχανικός.

Αγαπητέ κ. Βήχο
Σε καμία περίπτωση δεν αναφέρομαι σε σας. Η συζήτηση μαζί σας έκλεισε με τις αμοιβαίες διευκρινίσεις. Ό,τι είχα να πω πάνω στην άποψή σας το είπα και δεν έδωσα συνέχεια. Ούτε ό, τι λέμε ντε και καλά αφορά κάποιον από τους συνομιλητές.

Ε, ναι, το ξέρεις άλλωστε, ότι όταν τα πράγματα τρέχουν για το γκρεμό, τη διέξοδο δεν μπορούν να τη διακρίνουν εκείνοι που σκέφτονται με όρους αίτιου-αποτελέσματος πάνω στην ίδια γραμμική αλυσσίδα, αλλά αυτοί που είναι σε θέση να κάνουν το “άλμα” έξω από αυτήν και να συλλάβουν μορφές του αδιανόητου …

… δηλαδή όχι οι “καθωσπρέπει” αλλά οι “αιθεροβάμονες” (που ασφαλώς δεν ταυτίζονται με τους φαφλατάδες).

Εξαιρετικό!
Και δίνει καλή αφορμή να φύγουμε από την άγονη, όπως εξελίχθηκε, συζήτηση για τα καυσαέρια.
Τι θα ήταν το αιθεροβάμον – εκτός αλυσίδας στην περίπτωσή μας; Η ξυλόσομπα; Αυτή είναι μια εστία εναλλακτικών του πετρελαίου καυσίμων. Αιθεροβάμον θα ήταν, ας πούμε, να πεισθούμε ότι το κρύο δεν μας προβληματίζει, ότι δεν έχουμε ανάγκη θέρμανσης. Φθάνει και στα όρια του αδιανόητου.

Κλαπ – κλαπ -κλαπ!

🙂

Αυτό όμως, που πράγματι αφορούσε εσάς, κ. Βήχο, ούτε εγώ το θυμήθηκα χθες ούτε κι εσείς το προσέξατε αρκούντως. Έγραψα παραπάνω: “Εδώ σας θέλω, άνθρωποι του τεχνικού κόσμου. Μπορείτε να νεκραναστήσετε το σύστημα κυκλοφορίας του νερού στο δίκτυο χωρίς κυκλοφορητή; Μπορεί να γίνει αυτό με τα καινούργια συστήματα, υποδαπέδιες σωληνώσεις κ.τ.τ.; Σε συνδυασμό με το φυσικό αέριο ίσως θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε μια πατέντα όπου δεν θα χρειαζότανε καθόλου ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτές είναι μαστοριές…μετ’ ευτελείας και άνευ μαλακίας…” και δεν είχε τίποτα ειρωνικό, υβριστικό ή επικριτικό, για σας ειδικά. Η φράση του Περικλή έχει την αρχική της σημασία η οποία δεν ήταν ίδια με τη σημερινή.Δεν είναι υπαινιγμός για σας αλλά, το ξαναλέω, για τον τρόπο που σκέφτεται η “επιστήμη” και ο “τεχνικός κόσμος” όταν φτιάχνουν κάτι παράξενες και εξεζητημένες ενεργειοβόρες συσκευές στο όνομα της …οικονομίας και του περιβάλλοντος. (Ακόμα και οι ηλιακοί θερμοσίφωνες επικράτησε να είναι επίπεδοι…ενώ ο ήλιος διαγράφει τόξα…οπότε δεν καταλαβαίνω γιατί δεν είναι σφαιρικοί ή γιατί δεν ενσωματώνουν ένα σύστημα κατόπτρων…σαν κι αυτά του Αρχιμήδη που έκαψαν τον ρωμαϊκό στόλο).

Εδώ, σε τέτοιους είδους μαστοριές, ο ρόλος σας είναι απαραίτητος και αναντικατάστατος. Γιατί κανείς, όταν δεν έχει διδαχτεί, την τέχνη παλιά και την επιστήμη σήμερα, δεν μπορεί να φτιάξει καλοριφέρ χωρίς κυκλοφορητή.

Kales protheseis. Isws kapoia shmeia exoun ena endiaferon alla to arthro genika einai epipedou syzitishs se kafeneio ths eparxias. Opws swsta epesimane o mhxanikos sxoliasths parapanw den einai arketa doulemeno gia na apotelesei mia sobarh genikh protash, Periptosiologiko.

Εξακολουθώ να αισθάνομαι βαθύτατα προσβεβλημένος παρά και την επίκληση του Περικλέους, η οποία μάλλον χειρότερα κάνει τα πράγματα.

Με ωθείτε να εκφράσω κάποιες προσωπικές κρίσεις, πράγμα που ουδόλως επιθυμώ, αλλά τελικά αποφάσισα να το κάνω.
Νομίζω κ. Σαλεμή, ότι στην ευγενή προσπάθειά σας να φανείτε «χρήσιμος» επιχειρείτε αφενός να επανανακαλύψετε τον τροχό, αφετέρου να διδάξετε πράγματα για τα οποία δεν έχετε επαρκή προς τούτο κατάρτιση. Παράδειγμα η θέση σας για τους ηλιακούς συλλεκτήρες. Η ροή της ηλιακής ακτινοβολίας την οποία μπορούμε να εκμεταλλευθούμε είναι όση διέρχεται σε ένα ημερήσιο ας πούμε κύκλο από το πλαίσιο του συλλέκτη. Αν έχουμε τη δυνατότητα να στρέφουμε το συλλέκτη ώστε συνεχώς να αντικρίζει τον ήλιο κάθετα τότε θα διέλθει το μέγιστο δυνατόν ποσό ενέργειας για το μέγεθος του συλλέκτη. Το πόσο από αυτό θα αξιοποιήσουμε εξαρτάται από το πόσο επιτυχώς έχει σχεδιασθεί ο συλλέκτης αλλά και από τον σκοπό για τον οποίο έχει σχεδιασθεί. Το σύστημα με κάτοπτρα που σας αρέσει οδηγεί στην επίτευξη μεγαλυτέρων θερμοκρασιών νερού, όχι όμως κατανάγκη και σε υψηλότερο βαθμό ενεργειακής απόδοσης. Παίρνουμε δηλαδή πιο ζεστό νερό αλλά λιγότερα λίτρα και συνολικά ίσως λιγότερες θερμίδες, όμως μπορούμε έτσι ευκολότερα π.χ. να παράγουμε ατμό. Η επιλογή του τύπου γίνεται με τέτοια κριτήρια και σας διαβεβαιώ άνευ της «Περικλεϊκής» μαλακίας.

Βέβαια μπορεί κάλλιστα να φανείτε χρήσιμος έως και επαναστατικός με τον τρόπο που εύστοχα αναφέρει ο κ. Ιωαννίδης λίγα σχόλια πιο κάτω: Κάνοντας το «άλμα έξω από την αλυσίδα». Επιτρέψτε μου όμως τη γνώμη ότι αυτό δεν έγινε στο θέμα της ξυλόσομπας.

Κ.Β.

“…τότε ὁ ἀρχιερεὺς διέρρηξεν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ λέγων· ἐβλασφήμησεν· τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων; ἴδε νῦν ἠκούσατε τὴν βλασφημίαν· 66τί ὑμῖν δοκεῖ; οἱ δὲ ἀποκριθέντες εἶπαν· ἔνοχος θανάτου ἐστίν”. Κατά Ματθαίον.

“[b]Ο δε αρχιερεύς Ανανίας προσέταξε τους παρεστώτας πλησίον αυτού να κτυπήσωσι το στόμα αυτού[/b].” Οι πράξεις των Αποστόλων

Απ τις πιό όμορφες και χρηστικές συμβουλές που έχω διαβάσει ( και ακούσει ) τελευταία..Ιδίως όλα αυτά για την ξυλόσομπα και τα…προσανάμματα..Παρακάμπτω τις όποιες, σεβαστές, πλήν άνευ ουσιαστικού περιεχομένου, αξιόλογες κατα τα άλλα, αντιρρήσεις των αναγνωστών, και επικεντρώνω στην ουσία : Μπορούμε να ζεσταθούμε με μηδενικό κόστος..αρκεί να έχουμε κέφι, λίγο μυαλό, και όρεξη για πρωτοτυπία..Στο εξοχικό μου, στα 1200 μέτρα, έχω μια υπέροχη μαντεμένια σόμπα που κάνει θαύματα…Απλά συμπληρωματικά, έχω, απο χρόνια μερικά πάνελ υπερυθρης ακτινοβολίας, που σε ζεσταίνουν όπως ο ήλιος..Συμφωνώ είναι ακριβά στη απόκτισή τους, αλλά είναι πέραν κάθε υποψίας, ονειρικά να νοιώθεις την ιδιαίτερη θέρμη της ηλιακής ακτινοβολίας μέσα στο σπίτι σου, και παράλληλα να ακούς το τρίξιμο του ξύλου στη σόμπα..Δεν αναφέρω για…τα εδέσματα που μπορούν να συνοδεύσουν αυτή την απόλαυση, γιατί θα ξεφύγω…Μένω σ αυτά και τις ευχαριστίες μου για….τα προσανάμματα…Με τίμή Κοσμάς Σερ.

Έλεγα, λοιπόν, για έναν…σφαιρικό ηλιακό θερμοσίφωνα. Τον φαντάζομαι σαν έναν μεγάλο γλόμπο με διάμετρο, ας πούμε, ενός μέτρου ή και παραπάνω. Έχετε δει τις παλιές δαμζάνες που βάζανε τα ποτά κάποτε; Φυσητό γυαλί τριάντα και πλέον λίτρων. Κάπως έτσι. Η πλευρά προς τον βοριά να είναι καθρέφτης για να αντανακλά τον ήλιο. Το γυαλί με την κυρτότητά του είναι ήδη, και μπορεί να γίνει περισσότερο, κάτοπτρο που συγκεντρώνει τις ακτίνες του ήλιου σε συγκεκριμένο χώρο. Φαντάζομαι ότι υπάρχει η σχετική τεχνολογία ώστε να έχουμε έναν…πολυεστιακό θόλο πχ 50-100 λίτρων. Μέσα στο θόλο-γλόμπο φανταστείτε ένα σύστημα χαλκοσωλήνων μικρού διαμετρήματος. Σπείρες και ελλείψεις, η μία μέσα στην άλλη, έτσι ώστε να αυξάνεται η ηλιακώς πανταχόθεν βαλλόμενη επιφάνεια. Στους σωλήνες μέσα να ρέει το γνωστό υγρό που δεν παγώνει τον χειμώνα.
Η διάταξη αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε τον ήλιο στον συλλέκτη μας από την πρώτη στιγμή που θα σκάσει μύτη μέχρι την ώρα που θα βασιλέψει, Έλληνά μου.
Έχω υπόψη μου ότι οι φίλοι μας οι Γερμανοί πειραματίζονται ιδιαίτερα στο πώς θα πάρουν ζεστό νερό από την πρώτη ώρα της ανατολής του ήλιου. Να πάρουν έστω και λίγο, όσο χρειάζεται για να κάνουν οι άνθρωποι τα πρωινό τους μπάνιο πριν πάνε στη δουλειά. Για τον λόγο αυτό διαιρούν τον λέβητα αποθήκευσης και ζεσταίνουν τμηματικά το νερό ώστε να μη πρέπει να θερμανθεί πρώτα όλη αυτή η μεγάλη ποσότητα για να έρθει στην κατάλληλη θερμοκρασία.
Έχοντας λοιπόν ήλιο στο συλλέκτη μας άμα τη εμφανίσει του ήλιου έχουμε και ζεστό νερό. Όσο πιο πολύ ζεστό νερό έχουμε τόσο το καλύτερο. Έστω κι αν είναι πολύ ζεστό το νερό και λίγα τα λίτρα του νερού. Μπορούμε να αυξήσουμε την ταχύτητα ροής του νερού και να πάρουμε κι άλλα λίτρα. Αν όμως παίρναμε και ατμό ακόμα καλύτερα…θα μπορούσαμε ίσως να παραγάγουμε ηλεκτρικό με μια μικρή τουρμπίνα…τσέπης.

Σημείωση: Και ο Ιούλιος ο Βερν παραμυθάς ήντονε…αλλά ακόμα κονομάει ο τεχνικός κόσμος από τα …παραμύθια του.

Ὑπακούοντας στὴν ἐπιτακτικὴ παραίνεση τοῦ ἀρθρογράφου ἐν ἀστερίσκῳ, δὲν διάβασα τὸ ἄρθρο.

Επί του “αστερίσκου”.
Αγαπητέ Γιώργο λάβε υπόψη την ακόλουθη εκτίμηση του κ. Φ. Σχοινά δημοσιευμένη σε άλλη θέση στο Αντίφωνο:

[b]”Θεωρῶ τόν Χρῆστο Γιανναρᾶ ὡς τόν κορυφαῖο Ἕλληνα διανοούμενο τοῦ 20ου αἰῶνα, διότι εἶναι ὁ μόνος πού συνδυάζει ἐπαρκῆ γνώση τῆς ἀρχαιοελληνικῆς διανοήσεως, τῆς Πατερικῆς θεολογίας καί τῆς νεωτέρας Εὐρωπαϊκῆς σκέψεως καί ἀνάλογο ἔργο στίς τρεῖς αὐτές περιοχές τῆς φιλοσοφίας. Ὁ Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ὁ Κωνσταντῖνος Τσάτσος καί ὁ Ἰωάννης Θεοδωρακόπουλος ἐλάχιστα γνώριζαν τήν Πατερική θεολογία. Ὁμοίως καί ὁ Ἰωάννης Συκουτρῆς. Ὁ Εὐάγγελος Παπανοῦτσος, ἄν καί θεολόγος, ἀγνοοῦσε τούς Πατέρες. Ὁ Βασίλειος Τατάκης εἶχε μέν γερή γνώση τῶν Πατέρων, ἀλλά ὄχι ἐπαρκῆ γνώση τῆς νεώτερης διανόησης καί ὁπωσδήποτε ὁ σταχασμός του δέν εἶναι τῆς ἐμβελείας τοῦ Γιανναρᾶ. Ὁ μόνος πού πλησιάζει τήν σφαιρική γνώση τῆς ἀρχαιοελληνικῆς, Πατερικῆς καί Εὐρωπαϊκῆς σκέψεως εἶναι ὁ Κωνσταντῖνος Γεωργούλης, ἀλλά καί αὐτός νομίζω ὅτι ὑπελείπετο στήν βαθιά γνώση τῶν Πατέρων. Ὁ Κορνήλιος Καστοριάδης, βασικά γαλλόφωνος, ἀγνοεῖ παντελῶς τό Βυζάντιο. Ὁ Κώστας Παπαϊωάννου, γαλλόφωνος βασικά κι αὐτός, δέν εἶχε βαθιά γνώση τῶν Πατέρων. Ἴσως κάνω λάθος, ἴσως εἶμαι ὑπερβολικός ἀλλά νομίζω ὅτι ὁ κ. Γιανναρᾶς μέ σύνολο τό ἔργο του δικαιοῦται τόν χαρακτηρισμό τοῦ κορυφαίου Ἕλληνα διανοουμένου τοῦ 20ου αἰῶνα. Τώρα ἄν ἡ ἐλαχιστότητά μου ἔχει διαφορετική ἄποψη σέ ὁρισμένα θέματα – ὅπως τοῦ προσώπου καί τῆς φύσεως, τοῦ ἔρωτα, τοῦ ἁγίου Νικοδήμου, τοῦ ἀειπάρθενου τῆς Θεοτόκου κ. ἄ – αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ἐμφοροῦμαι ἀπό ἀντιπάθεια στό πρόσωπο τοῦ κ. Γιανναρᾶ. Ἁπλᾶ κριτική (καί αὐτή θἄλεγα ἀναιμική–δέν ἔχω τά κότσια νά ἀναμετρηθῶ ἐπί ἴσοις ὅροις μέ τόν Γιανναρᾶ) κάνω σέ ὁρισμένα σημεῖα τοῦ ἔργου του, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγώτερο. Νομίζω πάντως ὅτι κατανοοῶ σέ γενικές, θἄλεγα καί εἰδικές, γραμμές τό ἔργο τοῦ Γιανναρᾶ, ἐνῶ ὁρισμένοι, ὄχι μόνο ἀπό τόν συντηρητικό, ἀλλά καί ἀπό τόν προοδευτικό χῶρο, ἀσκοῦν κριτική στόν Γιανναρᾶ χωρίς νά τόν κατανοοῦν… Καί νά σκεφθεῖ κανείς ὅτι κινοῦνται ὑπό τόν ἀστερισμό του…”[/b]
Νομίζω ο αστερίσκος αδικεί τους στοχαστές. Στα “πολιτικά” βέβαια και στα “πρακτικά” οι στοχαστές δεν είναι καλύτεροι από μας τους αστόχαστους.

Αγαπητέ μου Γιώργο,
ξέρω άνθρωπο που το χειμώνα του 1948-49 αναγκάστηκαν με την οικογένειά του, λόγω ελλείψεως χρημάτων για να αγοράσουν καυσόξυλα ή έστω κοκ, να ξηλώσουν το ξύλινο πάτωμα του προσφυγικού χαμόσπιτου που έμεναν για να ζεσταθούν, και κινούνταν πάνω στο χώμα που υπήρχε από κάτω.
Αυτά σου τά γράφω ως μικρή συμβολή στη “νοητή ξυλόσομπα”, κάτι που ίσως μόνο μια “αγαθή συμμορία” θα μπορούσε να σκεφτεί και να σχεδιάσει.

ΥΓ. Φυσικά γνωρίζεις και το “Μάρτης γδάρτης και παλουκοκαύτης”, όταν σώνονταν τα ξύλα και στις παγωνιές του Μαρτίου έκαιγαν και τα παλούκια του φράκτη.

Καί αυτό και το άρθρο “Γιά την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Πατρίδας” του Γιώργου Μιλτ. Σαλεμή μου θύμισαν ότι ένα βασικό κεφάλαιο στα βιβλία της Οχυρωτικής των αρχαίων συγγραφέων ήταν αυτό που έδινε οδηγίες για την συντήρηση και φύλαξη των τροφών και γενικά των εφοδίων. Καθοριστικής σημασίας, όχι μόνο για να αντέξεις σε μία πολιορκία, αλλά και για να την αποφύγεις.
Θεωρώ απολαυστικό το χιούμορ του Γιώργου Μιλτ. Σαλεμή, επειδή πολλαπλασιάζει το νοηματικό περιεχόμενο των γραπτών του, θερμαίνοντας την ατμόσφαιρα. Ίσως ενοχλεί τους ευσεβείς, αλλά υπάρχει και μία άλλη μορφή ευσέβειας που έχει πειραχτικό χαρακτήρα. Άλλοι άνθρωποι είναι Άγγελοι και άλλοι Βοϊδάγγελοι, και τα δύο σύμβολα Ευαγγελιστών. Παραθέτω τον Πρόλογο από την ομώνυμη συλλογή του Σκαρίμπα, χωρίς άλλη επεξήγηση.

Στην άγια χέρα του Κυρίου ─ ουράνια βέλη ─
Μια συνοδεία εξαίσια και φτερωτή
Πετάν και παν’ αράδα ωραίοι οι αγγέλοι,
Δούλοι ξιφουλκημένοι και πιστοί.

Όμως αντάρτες μεις ─ ως πριν κορόιδα ─
Γκρουπ χονδρομούτσουνων παιδιών με ωραία φτερά,
Αράδα πάμε κι είμαστε όλοι άγγέλοι βόιδα,
Βοϊδάγγελοι είμαστε με κέρατα και ουρά…

Αγαπητέ μου κυρ- Αλέξανδρε, αυτή η “νοητή ξυλόσομπα”- αλήθεια πώς θα την λέγαμε στα ελληνικά…”νοητή ξυλοθερμάστρα”;- φαίνεται πως έχει ανάψει και πως έχει αρχίσει να θερμαίνει τις καρδιές μας. Είτε καθαρές είναι αυτές είτε ελαφριές είτε βαριές. Ας ελπίσουμε ότι θα γίνει και πυρκαγιά…υπέρυθρης ακτινοβολία, οπού θα μας ζεσταίνει χωρίς να μας καίει. Το σύστημα πάντως, να φέρνει ο καθένας το ξύλο του και να συνδαυλίζει τη φωτιά, αποδίδει.

κ. Δεληνικόλα,το χιούμορ δίπλα στη σόμπα είναι εκ των ων ουκ άνευ. Παλιά ψήναμε και λουκάνικα στις…βελόνες του πλεξίματος της γιαγιάς! Τώρα, ούτε γιαγιά ούτε βελόνες ούτε λουκάνικα….”χαμαί πέσε Δέδαλος αυλά ουκέτι Φοίβος έχει καλύβην, ου μάντιδα δάφνην, ουδέ παγάν λαλέουσαν”. Μα φαίνεται πως το “λάλον ύδωρ” τη γλίτωσε και ρέει υποδωρίως. Ευχαριστώ για τους στίχους υψηλής θερμαντικής αξίας.

Αγαπητέ κ. Ζιάκα, αν και εκ χωρίου έχω υπόψη μου το χωρίον. Κάποτε πίστευα κι εγώ κάτι ανάλογο. Το είχα μάλιστα δηλώσει δημοσίως μερικές φορές. Βέβαια, από τότε, είχα βάλει ακόμα έναν δίπλα του, στο βάθρο το ψηλότερο το και Θαβώρ αποκαλούμενον. Αν το κριτήριο είναι τι ξέρει κάποιος, τότε ναι, ο Γιανναράς είναι κορυφαίος. Αν όμως το κριτήριο είναι τι ξέρει και τι μολογάει, εμένα επιτρέψτε μου να αρκεστώ στον έτερο του βάθρου.
Από το 2008, θεωρώ πως “finis Γιανναράς”. Ό, τι ήταν να δώσει, φαίνεται, πως το έδωσε. Τα δε στερνά απο-τιμούν τα πρώτα. Τι να το κάνω εγώ, ο χρησιμοθήρας, που ξέρει για τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά και την ίδια στιγμή παροξύνει του ζηλωτές στα μπεντένια; Πού είναι η νηπτικότητα που όλοι χρειαζόμαστε; Αντ’ αυτού μας εμπαίζει κιόλας-προφανώς χωρίς να το νιώθει- όταν μας λέει ότι δεν πρέπει να επιζητούμε το χρήσιμο. Ας είναι όμως, φαίνεται πως ο Θεός δεν μας έχει ξεχάσει και μας τη στέλνει εκείνη τη ζείδωρη νηπτικότητα με άλλους τρόπους και με άλλους ανθρώπους… “Θου Κύριε φυλακήν τω στοματί μου”

Δεν ήμουν τόσο προσεκτική όσο ο παραπάνω σχολιαστής και …την πάτησα με τον αστερίσκο!

Μη υποψιαζόμενη λοιπόν ότι ο αστερίσκος αφορά μια κατηγορία “μη πυράντοχων” αναγνωστών και θεωρώντας ότι θα αφορά μια διευκρίνιση/υποσημείωση για το “χρησιμοθηρικό”, τον άφησα για….αργότερα και προχώρησα στην ανάγνωση του ωραίου κειμένου (με ιδιαίτερη προσοχή μάλιστα!), για να βρεθώ στο τέλος σε μεγάλη αμηχανία (!).

Δεν ξέρω τι ακριβώς σημαίνει “γιανναριστές”, αλλά αυτή η “ταμπέλα” μάλλον φαίνεται να αφορά κι εμένα, εφόσον θεωρούσα πάντα και εξακολουθώ να θεωρώ τον κ. Γιανναρά έναν μεγάλο δάσκαλο, που σε πολύ κόσμο και κοσμάκη έχει προσφέρει με το έργο του
και για μένα προσωπικά ήταν αφορμή μελέτης και ενασχόλησης με θέματα που διαφορετικά δεν θα με προσέλκυαν…
Δεν καταλαβαίνω επίσης τί σημαίνει “τα στερνά απο-τιμούν τα πρώτα” για το έργο ενός ανθρώπου (κάθε σημαντικού ανθρώπου), που κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να απο-τιμάται συνολικά και διαχρονικά…

Συνεπώς, κι εφόσον μπαίνουν οι “ταμπέλες”, θα έλεγα ότι θα μπορούσα να έχω και μια-δυο άλλες, αλλά και η συγκεκριμένη ισχύει… άρα;;; Επέλεξα λοιπόν – μιάς και “κόλλησα” στην πρώτη γραμμή του κειμένου, να γράψω αυτό το σχόλιο , αλλά να μην σχολιάσω το παρακάτω, κάποια σημεία, δηλαδή, του κειμένου που θεώρησα ενδιαφέροντα, “παριστάνοντας” ότι δεν το διάβασα όλο…
ή μάλλον ότι…ξέχασα ό,τι διάβασα….
“ότι δεν είναι για μένα (μάλλον) να αναζητάω το χρήσιμο (;;;)”

Και σκέφτομαι ότι μάλλον θα πρέπει να γίνω πιο σχολαστική με τους αστερίσκους, διότι όπως χρησιμοποιούνται στην εποχή μας…κρύβουν σημαντικές και δυσερμήνευτες λεπτομέρειες, που μας εκπλήσσουν και ανατρέπουν τα δεδομένα!

Τελικά, μια συζήτηση για τη σόμπα μπορεί, αν θέλουμε, να μεταβληθεί σε συζήτηση για τα μέγιστα! Με άλλον τρόπο προκύπτει αυτό που θέλω να τονίσω. Ότι το χρήσιμο δεν είναι πάντα άσχημο…και άχρηστο. Ο Γιανναράς επαναλαμβάνει τακτικά πλέον ότι: “Ποιος διαχειριστής της τύχης του Eλληνισμού σήμερα θα μπορούσε έστω και να υποψιαστεί την επικαιρική δυναμική της φράσης του Aριστοτέλη: «Tο να ζητάς παντού το χρήσιμο, δεν αρμόζει στους ελεύθερους και μεγαλόψυχους»;” (Από την επιφυλλίδα της 30/9/2012 “Σφάγια στον βωμό του πελατειακού κράτους”). Πάνω σε αυτή τη ρήση του Αριστοτέλη πραγματοποιεί απείρου κάλλους σοφιστικές ακροβασίες. Εγώ, ο ελάχιστος, αντίθετα θεωρώ ότι η παράδοσή μας μάς μαθαίνει να κάνουμε το χρήσιμο όμορφο και το όμορφο χρήσιμο. Πρώτα πρώτα, γιατί μεσολάβησαν πολλά θαυμαστά και Χρηστά πράγματα από τότε που είπε ο Αριστοτέλης αυτό που είπε.
Θέλοντας να τονίζω κομψά και απαλά αυτή μου την άποψη, δημοσίευσα στο Ισοκράτημα, αρκετό καιρό πριν από του νυν, (7/8/2011) εκτεταμένα αποσπάσματα από το Μικρό Ευχολόγιο. Εκεί λέει, ότι το σκεύος που είναι απλώς χρήσιμο είναι τόσο σπουδαίο που είναι χρήσιμο ώστε ακόμη κι αν τι μιαρόν εμπεσείν δεν το πετάμε αλλά το πλένουμε και το ευλογάμε και μετά πίνει πρώτα ο παπάς και μετά όλη η οικογένεια. [ https://www.antifono.gr/portal/Προσεγγισεις/Ισοκράτημα/3043-Όταν-τι-μιαρόν-ή-ακάθαρτον-εμπεσείν-εις-αγγείον.html%5D Λίγοι το πήραν χαμπάρι προφανώς γιατί αναζητούσαν το χρήσιμο έξω από τα χρήσιμα και τα Χρηστά.

νομίζω πως όλη η «παρεξήγηση» λύνεται αν προσέξουμε πως αυτό που λέει ο Αριστοτέλης και νομίζω και ο Γιανναράς (όσο τον έχω ακούσει και διαβάσει) δεν είναι «τό ζητεῖν τό χρήσιμον, ἥκιστα ἁρμόζει τοῖς μεγαλοψύχοις καί ἐλευθερίοις».. αλλά «τό ζητεῖν [b]ἁπανταχοῦ[/b] τό χρήσιμον, ἥκιστα ἁρμόζει τοῖς μεγαλοψύχοις καί ἐλευθερίοις» … όλοι αναζητούν το χρήσιμο γιατί… είναι χρήσιμο! Το θέμα είναι αν στο βωμό της χρησιμότητας θυσιάζουμε άλλα πράγματα… και για να γυρίσω και στο θέμα, η λογική του «πανωσηκώματος» νομίζω πως ακριβώς εκεί αρχίζει…

[i]”Τελικά, μια συζήτηση για τη σόμπα μπορεί, αν θέλουμε, να μεταβληθεί σε συζήτηση για τα μέγιστα”[/i]

Κλασσικά ελληνικά πράγματα δηλαδή, έτσι δεν είναι;

Υ.Γ. Άλλο το χρήσιμο πάντως, και άλλη η χρησιμοθηρεία. Νομίζω πως ο Γιανναράς τα έχει με τη δεύτερη, όχι με το πρώτο.

Αν και οι συζητήσεις- κυρίως για τα μέγιστα, αφενός δεν ευνοούνται μέσα απο τα σύντομα (αναγκαστικά) και άρα ελλιπή σχόλια της ιστοσελίδας και αφετέρου, προσωπικά αισθάνομαι ανεπαρκής στο να τις υποστηρίξω με περιεκτικό γραπτό λόγο, επιχειρώ ακόμα ένα σχετικό σχόλιο…

Το συγκεκριμένο άρθρο “Σφάγια στον βωμό του πελατειακού κράτους” το έχω διαβάσει, καθώς και παρόμοια του κου Γιανναρά που αφορούν την πολιτική επικαιρότητα… Παρότι διαφωνώ σε κάποια σημαντικά σημεία με τις προσεγγίσεις του σε αυτά τα θέματα, δεν βρήκα κακή και άκαιρη την αναφορά στην ρήση του Αριστοτέλη, γιατί και για μένα η λέξη «παντού» είναι το κλειδί στην ερμηνεία της…
Ισως βέβαια εσείς να βλέπετε κάτι άλλο που εγώ δεν το «λαμβάνω» με τον ίδιο τρόπο… Αλλωστε, η αντί-ληψη για τα πράγματα διαφέρει απο άνθρωπο σε άνθρωπο…
Η αντίληψη για τα πράγματα διαφέρει επίσης και στον ίδιο άνθρωπο μέσα στον χρόνο…Γι’αυτό, ξανα-διαβάζοντας το κείμενο που προτείνατε απο το Ισοκράτημα, αντιλήφθηκα και λίγο διαφορετικά αυτή τη φορά, το νόημα του κειμένου, μετά τις διευκρινίσεις για το τί θέλατε να τονίσετε…το οποίο όμως δεν τονίσατε τότε με υποσημείωση ή αστερίσκο και το είχα διαβάσει…. βάζοντας τους δικούς μου… τόνους!
Το χρήσιμο είναι ‘σπουδαίο’ και άρα δεν το πετάμε αν πέσει μέσα σ’αυτό κάτι μιαρό, όπως τονίσατε. Προσπαθώντας να θυμηθώ το πώς οι παλιοί το αντιμετώπιζαν, σκέφτομαι επίσης ότι, ως ‘χρήσιμο’, είναι και ‘ωραίο’ (με την κλασσική σημασία της λέξης) και ίσως αν ασχοληθούμε μαζί του, όχι μόνο ‘χρησιμοποιώντας’ το, για την κάλυψη των αναγκών μας, αλλά και για να το περιποιηθούμε και να το ‘στολίσουμε’, έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνει και όμορφο….Η παράδοσή μας, μας το μαθαίνει αυτό, έχετε δίκιο.
Ισως/μάλλον μας διδάσκει και το αντίστροφο και το πιο δύσκολο, νομίζω…. «το όμορφο να γίνει χρήσιμο», διαχρονικά χρήσιμο και ταυτόχρονα όμορφο και όχι «αναλλώσιμο» στην σύγχρονη χρησιμοθηρική μας απληστία…Εδώ χρειάζεται πιστεύω και η πιο μεγάλη συζήτηση… και αναζήτηση…

Επί της θεωρίας, αγαπητή Βάσια, δεν βρίσκω ότι έχω να προσθέσω κάτι. Αν τώρα κάποιος ωφελείται από τα γραπτά- παλαιότερα και τωρινά- του Χ. Γιανναρά, πάλι δεν βλέπω τι να προσθέσω. Αυτά τα πράγματα είναι σαν τα αντιβιοτικά ή καλύτερα σαν τα παυσίπονα. Αν κάποιος παίρνει ασπιρίνη και του περνάει ο πονοκέφαλος γιατί να πάρει πονστάν;
Η δουλειά να γίνεται.
Κι αν κάποιος μπορεί να αποβάλλει “τι μιαριόν” που ενδεχομένως υπάρχει στη ζωή του άλλου και με τον κατάλληλο καθαρμό συνεχίσει να χρησιμοποιεί το [i]ευλογημένο [/i]”σκεύος-άλλος”, τότε ακόμα καλύτερα.
(Μη πει κανείς, τώρα, ότι θεωρώ τους ανθρώπους σκεύη, σχήμα λόγου είναι).

Ευχαριστώ για την χρήσιμη απάντηση!
Παρά την αρχική μου εντύπωση ότι με τον αστερίσκο σας ρίχνετε στην πυρά μια κατηγορία αναγνωστών, απο την πρώτη κιόλας γραμμή του άρθρου σας, απο τα σχόλια σας κρατάω αυτό που τονίσατε και αυτό που παρατήρησα διαβάζοντας παλαιότερα και ξανά-διαβάζοντας το κείμενο στο Ισοκράτημα: ότι ο καθαρμός για όλα ανεξαιρέτως τα χρήσιμα σκεύη, ακόμα και τα «πυράντοχα», γίνεται με το αγιασμένο ύδωρ και όχι με κάποιου τύπου πυρά…
Να υποθέσω απο το τελευταίο σχόλιό σας ότι και οι «γιανναριστές» υπάρχει πιθανότητα να είναι κάπου-κάπως χρήσιμοι και ότι… γλυτώνουν απο το «πέταμα» ; Θα είμαι χαρούμενη να έχω την άδεια να ασχοληθώ με το παρακάτω, με τα πρακτικά ζητήματα του άρθρου και να εμπλουτίσω την θεωρία με πρακτικές “χρήσης” της (!)

Ένας αστερίσκος, μια σπόντα παιγνιώδης, είναι “πυρά” και “πέταμα”;;;!!!Έλεος!

Παιγνιώδης (γι’αυτό και υπερβολική ίσως) και επηρεασμένη απο το θέμα του άρθρου, η χρήση και απο την πλευρά μου των λέξεων «πυρά», «πέταμα», που μάλλον σας έκανε να χάσετε την υπομονή σας! Δεν είχα τέτοια πρόθεση, απολογούμαι….

Σχετικά με το άρθρο που τελικά διάβασα….Βρήκα πολύ ωραία και έξυπνη την ιδέα κατασκευής προσανάματος «χωνάκι», με εφημερίδα-στάχτη-πετρέλαιο. Ευτυχώς τα χωνάκια είναι εύκολο να φτιαχτούν, προχωρώ σε άμεση πρακτική εφαρμογή και καταργώ τα « σαν παγάκια» του σουπερ μάρκετ! (Μου έχουν πεί και μία ιδέα με χρήση τηγανόλαδου, θα την διερευνήσω επίσης…)

Προτείνετε πολλά ωραία πράγματα…
Ενα μεγάλο ζητούμενο, μεταξύ των άλλων, είναι να καταφέρουμε να μην θυσιάσουμε, με φωτιά και τσεκούρι (εδώ δεν υπάρχει υπερβολή νομίζω στη χρήση των λέξεων) και άλλα απο τα, λίγα, πολύτιμα και δύσκολα αναγεννήσιμα πια, Εληνικά δάση. Ακομα και τα -παραδοσιακά «εύκολα», πεύκα, δύσκολα πλέον βρίσκουν τόπο να αναγεννηθούν και να δημιουργήσουν δάση….

Καλή συνέχεια στον δύσκολο χειμώνα, προσδοκώντας να βρούμε αρκετά απο αυτά που χάσαμε και …μερικά ακόμα!…