Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και ο κόσμος

0
6125

Η προκήρυξη δημοψηφισμάτων στις ανατολικές ρωσόφωνες περιοχές της Ουκρανίας δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Της τροπής αυτής των πραγμάτων προηγήθηκαν δύο σημαντικές εξελίξεις. Γίνεται λόγος, πρώτον, για την ουκρανική αντεπίθεση στο Χάρκοβο, όπου με ανοιχτή πλέον ανάμειξη και εμπλοκή της Δύσης (συνεχής εισροή εξελιγμένων οπλικών συστημάτων, εκπαιδευτών, συμβούλων και μισθοφόρων καθώς και παροχή πληροφοριών μέσω δορυφόρων), ανακτήθηκαν υπολογίσιμα εδάφη, με μεγάλες όμως απώλειες από ουκρανικής πλευράς.

Η δεύτερη εξέλιξη που οδήγησε στην διεξαγωγή δημοψηφισμάτων  στις περιοχές που αναφέρθηκαν και σε μερική επιστράτευση στη Ρωσία είναι οι επιφυλάξεις της Κίνας για τον χαρακτήρα και την διάρκεια της στρατιωτικής επιχείρησης των Ρώσων στην Ουκρανία. Η Κίνα φαίνεται να μην ζήτησε από την Ρωσία πρόωρο και άνευ όρων τερματισμό του πολέμου, όπως διατυμπάνιζαν επί μέρες αρκετά από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Ζήτησε μάλλον να εξευρεθούν τρόποι σύντομου κατά το δυνατόν και νικηφόρου για την Ρωσία τερματισμού της σύγκρουσης.

Η στάση της Κίνας μπορεί να αποδοθεί σε οικονομικής φύσεως κίνητρα καταρχήν. Η χώρα αυτή έχει επωφεληθεί σημαντικά από την αγορά ρωσικών καυσίμων σε χαμηλές τιμές, αλλά οι κύριες εμπορικές οδοί εξαγωγής κινεζικών προϊόντων προς την Ευρώπη (μέσω Καζακστάν και Ρωσίας) έχουν αποδιοργανωθεί τους τελευταίους μήνες, λόγω των δυτικών κυρώσεων. Ο αυξανόμενος, εξάλλου, πληθωρισμός διεθνώς και η πιθανότητα μιας παγκόσμιας ύφεσης δημιουργούν πρόσθετα προβλήματα σε μια οικονομία, όπως η κινεζική, που η ανάπτυξη της στηρίζεται στις εξαγωγές. Η Κίνα έχει κάθε συμφέρον να ενσταλαχθεί τάξη και σταθερότητα στις διεθνείς σχέσεις και αυτό όχι μόνον από στενά οικονομική άποψη, όπως θα φανεί παρακάτω.

Η ουκρανική αντεπίθεση και οι κινεζικές επιφυλάξεις, εν πάση περιπτώσει, μετέβαλαν το πολιτικό κλίμα στην Ρωσία. Έστρεψαν ένα σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης της Ρωσίας προς πιο φιλοπόλεμες κατευθύνσεις και δημιούργησαν τις πολιτικές προϋποθέσεις για μια αποφασιστική στροφή. Μετά την ενσωμάτωση των ανατολικών περιοχών της Ουκρανίας στον ρωσικό κορμό και την ολοκλήρωση της μερικής επιστράτευσης, το κύριο βάρος των επιχειρήσεων θα το αναλάβει πλέον ο ρωσικός στρατός και όχι οι τοπικές πολιτοφυλακές, όπως γίνονταν μέχρι πρόσφατα. Επιπλέον κάθε επίθεση στα προσαρτημένα εδάφη θα αντιμετωπίζεται ως πολεμική πράξη κατά της ίδιας της Ρωσίας, με τα ανάλογα αντίποινα.

Σε ό,τι αφορά τώρα την μεγάλη εικόνα των διεθνών σχέσεων, είναι σαφές ότι μια σειρά από σημαντικές χώρες, όπως φάνηκε και στην πρόσφατη διάσκεψη κορυφής στη Σαμαρκάνδη, τάσσονται κατά της αμερικανικής μονοκρατορίας και υπέρ ενός πολυπολικού κόσμου. Η Κίνα επιπλέον  τόνισε και με την ευκαιρία αυτής της διάσκεψης κορυφής, ότι απορρίπτει τα παιχνίδια μηδενικού αθροίσματος και την δημιουργία αντιπάλων μπλοκ. Πρόσθεσε, επίσης, ότι αποβλέπει σε σχέσεις αμοιβαίου οφέλους μεταξύ όλων των χωρών (σχέσεις win-win). Η προσέγγιση αυτή των διεθνών σχέσεων είναι σαφώς συμπεριληπτική και όχι συγκρουσιακή, πράγμα που συνδέεται και με την πολιτισμική παράδοση της Κίνας. Παράδοση που αναδεικνύει όχι μόνον την πάλη των αντιθέτων αλλά και την εναρμόνιση  και την συμπληρωματικότητα τους.

Οι Αμερικανοί δεν είναι ικανοί, προς το παρόν τουλάχιστον, να αξιοποιήσουν και να αφομοιώσουν την ιδιόμορφη προσέγγιση των Κινέζων στα διεθνή πράγματα.  Και αυτό γιατί είναι εγκλωβισμένοι επί πολλές δεκαετίες σε λογικές αναμέτρησης ισχύος. Χρειάζεται χρόνος για να ωριμάσουν και συνδυασμός κατάλληλης πίεσης και ήττας των εγχειρημάτων τους, από την μια μεριά, και υποβοήθησής των να αναζητήσουν θετικές διεξόδους, από την άλλη. Να μάθουν, καταρχήν, να ζουν καλύτερα με μικρότερα εισοδήματα και συγκρατημένη κατανάλωση, πράγμα που δεν είναι καθόλου εύκολο, καθώς παραπέμπει σε αλλαγή πολιτισμικού παραδείγματος (απαιτώντας ώριμη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου, μεταξύ των άλλων).

Ο κόσμος σήμερα  βρίσκεται μπροστά στα αδιέξοδα της ύστερης νεωτερικότητας.  Κυρίως μπροστά στον κατακερματισμό των κοινωνιών σε ακοινώνητα άτομα και στην κλιματική αλλαγή, λόγω της μηδενιστικής εργαλειοποίησης της ύπαρξης και της φύσης.  Πριν, όμως, την ανοικοδόμηση του πολιτισμικού πεδίου σε νέες, μετανεωτερικού χαρακτήρα, βάσεις και σε συνδυασμό με αυτήν, τα έθνη της γης πρέπει να εξεύρουν τρόπους «εξημέρωσης» της Δύσης.

Πηγές

Ουκρανία:Η ρωσική εισβολή «βρήκε τοίχο».Του Κώστα Ράπτη.Capital gr.Κυριακή 18 Σεπ.2022.

Putin’s war pays way for China’s eurasia dominance.By Stefan Wolff.Asia times.September 17,2022.

 

Ο ζωγραφικός πίνακας που πλαισιώνει τη σελίδα ("The entire city", 1935) είναι έργο του, γερμανού, Max Ernst.

Σχολιάστε:

Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ