Προϋποθέσεις για μια επανίδρυση του κράτους

[i]«Προϋποθέσεις για την επανίδρυση του κράτους.»[/i]
Κομίζει, νομίζω, περισσότερη έκπληξη αυτός ο τίτλος από, αυτή καθεαυτή, την κύρια εισήγηση:
Ώστε υπάρχουν ζητούμενα θεμελιωδέστερα από τον “χαρακτήρα” της δημόσιας διοίκησης; Μα, αν ναι, τότε γιατί δεν εστιάζουμε σε εκείνα, εξ αρχής, τη συζήτηση;
Κι αν αυτά τα ζητούμενα αξιωθούμε να τα επιτύχουμε, τότε χάριν ποιας χρείας η… ματαιοπονία ότι θα μετασχηματιστεί… εκ των “άνω” το κράτος; Δεν θα έχει τάχα μετασχηματισθεί, «ανεπαισθήτως», εκ των “κάτω” και “ένδον”;
Αν οι_ π ρ ο ϋ π ο θ έ σ ε ι ς – λέω – προέβαιναν διαφορετικές, η διοικητική λειτουργία δεν θα απέβαινε_ ή δ η_ διαφορετική;

Με λιγώτερες λέξεις: Από πότε προσχωρήσαμε, κι εμείς, στο… «ιστορικο-υλιστικο»γενές συμπέρασμα ότι η αλλαγή των [b]δομών[/b] προηγείται της αλλαγής των [b]συνειδήσεων[/b];

Να επιχειρήσω μια, ακόμη, αναδιατύπωση της ίδιας ακριβώς ερώτησης:
Γιατί ο λόγος τού Χρήστου Γιανναρά αναδύεται τόσο [i]συναρπαστικός[/i] όταν ερμηνεύει την ιστορία, ή όταν μάς μυεί στη φιλοσοφία και τη θεολογία – αλλά τόσο [i]πληκτικός[/i] όταν ιστορεί το ενεστώς θεσμο-πολιτικό γίγνεσθαι;

Μα αγαπητέ κύριε Καστρινάκη, διότι το “ενεστώς θεσμο-πολιτικό γίγνεσθαι” του τρέχοντος νεο-ελληνικού κρατιδίου, είναι ό,τι πληκτικώτερο έχει δημιουργήσει ποτέ ο άνθρωπος. Ο Γιανναράς είναι μεγάλος διανοητής αλλά δεν μπορεί να εξωραΐσει κάτι που είναι λίγο, μικρό, βαρετό και εσχάτως επικίνδυνο. Με όλο τον σεβασμό λοιπόν, μην “τα βάζετε” με τον κύριο Γιανναρά αλλά με τους “ρέκτες” αυτού του εξαμβλώματος.

ΜΑΘΗΜΑ :« ΝΕΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΝΟΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ »

Κείμενο γιά τό μάθημα «ΝΕΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΝΟΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ» ( ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΟΝΟ ΕΙΝΑΙ :ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ: ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΗΣΤΕ: ΒΥΖΑΝΤΙΟ-agiasofia)

Σημείωση 1η : Τό προαναφερθέν μάθημα εἶναι δημιούργημα τοῦ συγγραφέα Λάζαρου Ἀραβανῆ (ἀπό τήν Λευκάδα) ὡς ἕνα μάθημα ὅπου θά μποροῦσε νά εἰσέλθει στήν Ἑλληνική Παιδεία μας.

KEIMENO

Ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος (ὁ μετέπειτα Ἅγιος) ἐγκαινιάζει στὶς 11 Μαΐου τοῦ ἔτους 330 τὴν νέα Ρώμη, πρωτεύουσα τοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους. Σύμφωνα μὲ τὸν Κωνσταντῖνο Παπαρρηγόπουλο ἡ Ρωμαϊκὴ κυριαρχία διήρκησε μέχρι τὸν 5ο αἰώνα, καὶ ὁμοίως συμφωνεῖ ἡ ἱστορικὸς Ἑλένη Γλυκατζὴ Ἀρβελέρ, ἡ ὁποία ἀναφέρει: “Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς περίοδου (379-641), τὸ Βυζάντιο θὰ ἀποκτήσει τὰ χαρακτηριστικά, ποῦ θὰ τὸ καταστήσουν ἀργότερα ὡς ἡ Ἑλληνικὴ Αὐτοκρατορία τς χριστιανικῆς Ἀνατολῆς.” O Finlay θεωρεῖ ὅτι: “ἀπὸ τὸ 716 ἡ ἱστορία τῶν Ἑλλήνων τοσούτον στενῶς συμπλέκεται μετὰ τῶν χρονικῶν της κραταιῶς ἤδη ὀργανωθείσης αὐτοκρατορικῆς κυβερνήσεως, ὥστε ἡ ἱστορία τοῦ ἀνατολικοῦ κράτους ἀποτελεῖ ἔκτοτε ἓν ὅλον μετὰ τῆς τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους ἱστορίας.” Ἡ Ἑλληνικὴ αὐτοκρατορία ἦταν ὁ προμαχώνας τῆς χριστιανικῆς Εὐρώπης γιὰ χίλια καὶ πλέον ἔτη, προστατεύοντας τὴν ἀπὸ ἐπιδρομὲς βαρβάρων, ἐπιδρομὲς οἱ ὁποῖες ἦταν ἱκανὲς νὰ διαγράψουν τελείως τὴν πολιτιστικὴ ταυτότητα τῆς Εὐρώπης ποῦ γνωρίζουμε σήμερα. Ἂν οἱ Πέρσες ἢ οἱ Ἄραβες ἢ οἱ Ὀθωμανοὶ εἶχαν κατακλύσει τὴν Εὐρώπη, σίγουρα ἡ Εὐρωπαϊκὴ ἱστορία θὰ ἦταν πολὺ διαφορετικὴ σήμερα. Ἐπίσης τὸ κράτος τοῦ Βυζαντίου ἦταν ὁ θεματοφύλακας τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας καὶ τῆς πνευματικῆς κληρονομιᾶς τῶν Ἀρχαίων Ἑλλήνων. Ἂν δὲν εἶχαν ἀντιγραφεῖ τὰ χιλιάδες ἔργα τῶν ἀρχαίων σοφῶν καὶ εἶχαν παραδοθεῖ στὸ ἔλεος τῶν ἀσιατῶν εἰσβολέων, ἐλάχιστα θὰ γνωρίζαμε γιὰ τὶς ἀρχαῖες ἐπιστῆμες καὶ τὴν ἀρχαία φιλοσοφία.

Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἀνέπτυξαν ὅλες τὶς ἐπιστῆμες, ἀλλὰ παρέλειψαν νὰ κάνουν κάτι ἐξίσου σημαντικό. Δὲν δημιούργησαν Ἑλληνικὸ κράτος μὲ ἀποτέλεσμα νὰ γίνουν ὑπόδουλοι τῶν ἀρχαίων Ρωμαίων χωρὶς νὰ ὀργανώσουν οὔτε τὴν ὑποτυπώδη ἀντίσταση. Οἱ μεσαιωνικοὶ Ἕλληνες δημιούργησαν καὶ ὀργάνωσαν τὸ πρῶτο Ἑλληνικὸ κράτος, τὸ ὁποῖο ἦταν τὸ ἰσχυρότερό του τότε γνωστοῦ κόσμου. Ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι λαοὶ σέβονταν τὸν Ἕλληνα αὐτοκράτορα καὶ φθονοῦσαν τὸν πλοῦτο καὶ τὴν αἴγλη τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἡ Ἑλληνικὴ γλώσσα ἀκούγονταν ἀπὸ τὴν Σικελία μέχρι τὴν Καππαδοκία καὶ τὸν Πόντο, καὶ ἀπὸ τὴν Μακεδονία μέχρι τὴν Κρήτη καὶ τὴν Κύπρο. Οἱ Ἕλληνες, γιὰ πρώτη φορὰ ἦταν ἑνωμένοι καὶ δὲν μάχονταν ὁ ἕνας τὸν ἄλλον.
Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἀνέπτυξαν τὴν ἰατρική, ἀλλὰ οἱ Βυζαντινοὶ δημιούργησαν νοσοκομεῖα καὶ ἰατροφαρμακευτικὴ περίθαλψη, οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες εἶπαν: “Ὑπὲρ πάντων ἡ Πατρίς”, ἀλλὰ οἱ Βυζαντινοὶ ἔκτισαν τὰ δυνατότερα τείχη καὶ ὀργάνωσαν τὸν ἰσχυρότερο στρατὸ καὶ στόλο τῆς ἐποχῆς, οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες μίλησαν πρῶτοι γιὰ δικαιοσύνη καὶ ἰσότητα, ἀλλὰ οἱ Βυζαντινοὶ ἀνέπτυξαν τὸ καλύτερο νομοθετικὸ καὶ διοικητικὸ σύστημα γιὰ νὰ διοικήσουν τὸ ἀχανὲς κράτος τους, οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἦταν οἱ καλύτεροι μαθηματικοὶ καὶ φυσικοί, ἀλλὰ οἱ Βυζαντινοὶ ἔκτισαν τὸ μεγαλύτερο κτίριό του τότε γνωστοῦ κόσμου μέσα σὲ πέντε χρόνια, τὴν τοῦ Θεοῦ Ἁγία Σοφία. Οἱ μεσαιωνικοὶ Ἕλληνες ἢ Ρωμιοί, ὅπως ἀποκαλοῦσαν τοὺς ἑαυτούς τους, ἦταν ἐξίσου ἱκανοὶ μὲ τοὺς προγόνους τους στὴν τέχνη. Σύμφωνα μὲ τὸν ἱστορικὸ Steven Runciman: “Ἡ βυζαντινὴ τέχνη ἦταν ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες σχολὲς τέχνης παγκοσμίως. Κανένας ἀρχαῖος Ἕλληνας δὲ θὰ μποροῦσε νὰ χτίσει τὴν Ἁγία Σοφία, αὐτὸ ἀπαιτοῦσε πολὺ βαθιὰ τεχνικὴ γνώση”.

Οἱ Βυζαντινοὶ ποῦ συνέχισαν μὲ φανατισμὸ νὰ ὁμιλοῦν τὴν ἀρχαία Ἑλληνικὴ γλώσσα καὶ νὰ ἐξελληνίζουν τὰ ξένα ὀνόματα θεωροῦσαν τιμή τους ὅτι ἦταν ἀπόγονοι τῶν Ἀρχαίων Ἑλλήνων. Τὰ πρῶτα βιβλία ποῦ μάθαιναν τὰ παιδιὰ ἦταν ἡ Ἰλιάδα καὶ ἡ Ὀδύσσεια τοῦ Ὁμήρου καὶ οἱ ἀγαπημένοι τοὺς ἥρωες ἦταν μεταξὺ ἄλλων, ὁ Λεωνίδας καὶ ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος. O Παναγιώτης Κανελλόπουλος ἄριστος μελετητὴς τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας μᾶς παραθέτει στὸ βιβλίο του, Γεννήθηκα στὸ 1402: “Οἱ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας πῆραν ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἀθήνα τὰ φῶτα τους, ἐνῶ οἱ ἄριστα μορφωμένοι Πατριάρχες, Φώτιος καὶ Ἀρέθας, εἶχαν ἀγκαλιάσει τὸν Πλάτωνα. Ὅταν δὲ οἱ Φράγκοι κατέλαβαν τὴν Βασιλεύουσα, ξύπνησε ἔντονα ἡ Ἑλληνικὴ συνείδηση τῶν Ἑλλήνων καὶ αἰσθάνθηκαν ὅσοι ἀποσύρθηκαν στὴν Μικρὰ Ἀσία, ἀντικρύζοντας τὴν Σμύρνη, τὴν Ἔφεσσο καὶ τὴ Μίλητο, τὸ Ἑλληνικὸ αἷμα νὰ ρέει στὶς φλέβες τους. Ἑάλω μὲν ἡ πατρίς, ἀλλ’ ἀνδρὶ σοφῶ πᾶς τόπος Ἑλλάς”. H Ἑλένη Γλύκατζη – Ἀρβελέρ, στὸ ἔργο της: L’idelogie politique de l’ empire byzantin ὑποστηρίζει ὅτι: “Τὸ βασικὸ χαρακτηριστικό της πνευματικῆς ζωῆς τοῦ Βυζαντίου κατὰ τοὺς αἰῶνες τοῦ μεγαλείου του, παραμένει ἡ ἀνανέωση τοῦ ἐνδιαφέροντος γιὰ τὴν ἑλληνικὴ ἀρχαιότητα καὶ τὶς ἐπιτεύξεις της. Εἶναι πράγματι σημαντικὸ ὅτι σ’αὐτὴ τὴν περίοδο οἱ ἀναφορὲς στὸν κλασσικὸ κόσμο καὶ στὶς ἀξίες τοῦ πολλαπλασιάζονται, ἐνῶ ἡ μελέτη τῆς κλασσικῆς λογοτεχνίας κατακτᾶ ὅλο καὶ περισσότερο, ὄχι μόνο τὶς σχολὲς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἀλλὰ ἐπίσης καὶ τὸ ἐνημερωμένο κοινό. Οἱ βυζαντινοὶ συνειδητοποιοῦν ὅλο καὶ περισσότερο, τοὺς προνομιακοὺς δεσμούς τους μὲ τὴν ἑλληνικὴ ἀρχαιότητα ἐξαιτίας τῆς ἑλληνοφωνίας τους. Αὐτὸ τοὺς διαφοροποιεῖ ἀπὸ τὸν λατινικὸ κόσμο, ἐνῶ στὶς στιγμὲς κρίσης μεταξύ της χριστιανικῆς Δύσης καὶ τοῦ Βυζαντίου, ἡ ἀναφορὰ στὸν ἑλληνισμὸ βεβαιώνει τὴν ὑπεροχὴ τῆς βυζαντινῆς παιδείας ἔναντι τῶν Δυτικῶν τους ὁποίους τοὺς συγχέουν σκόπιμα μὲ τὸν βαρβαρικὸ κόσμο.” O ἀρχαῖος ἑλληνισμὸς καὶ ἡ μεσαιωνικὴ ἑλληνικότητα ἀποτελοῦν δύο σταθμοὺς τῆς ἱστορίας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ τῆς Ἑλλάδος καὶ εἶναι λάθος νὰ παραμερίζουμε τὸν δεύτερο, διότι ἔτσι ἀποκόβουμε τοὺς ἑαυτούς μας ἀπὸ τὸν πρῶτο σταθμό. Καὶ οἱ δύο ἀντιμετώπισαν ἀποτελεσματικὰ τὶς ἑφόδους τοῦ βαρβαρικοῦ κόσμου γιὰ τὴν τιμὴ καὶ τὴν σωτηρία τοῦ πολιτισμένου κόσμου. Ἁπλὰ ἐπειδὴ οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες, εἴμαστε μιμητὲς τῶν Δυτικῶν ἀφιερώνουμε ὅλη μας τὴν προσοχὴ στὴν ἀρχαιότητα ὅπως κάνουν καὶ ἐκεῖνοι, ποὺ θεωροῦν τοὺς ἑαυτοὺς τοὺς κληρονόμους τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Παιδείας, ἀφοῦ οἱ πρόγονοί τους ἐκείνη τὴν ἐποχὴ δὲν εἶχαν ἀναπτύξει στοιχειώδη πολιτισμό. Στὸν Μεσαίωνα ἡ Δύση ἄρχισε νὰ ἀναπτύσει τὸν πολιτισμὸ καὶ τὴν ταυτότητά της, ὅποτε θὰ ἦταν μειωτικὸ γι’αὐτοὺς νὰ ἀσχολοῦνται μὲ τὸν δικό μας μεσαιωνικὸ πολιτισμὸ ὁ ὁποῖος ἦταν πολὺ ἀνώτερός τους.

Ἐνῶ οἱ ἀνιστόρητοι πολίτες τῆς Δύσης ξέχασαν καὶ ἀγνοοῦν τὸ Ἑλληνικὸ κράτος τοῦ Μεσαίωνα, οἱ ἱστορικοί της Δύσης μᾶλλον εἶναι αὐτοὶ ποῦ μᾶς δίδαξαν γιὰ αὐτὸ τὸ κράτος. Δὲν ὑπάρχει οὔτε μία ταινεία στὸν Ἀμερικανικὸ κινηματογράφο ποῦ νὰ ἀναφέρει ἔστω τὴν λέξη Κωνσταντινούπολη. Ἁπλὰ ἀναφέρω ὅτι μία ἀμερικανικὴ ταινεία ποῦ εἶχε σὰν θέμα τῆς τὴ ζωὴ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, τελείωσε μὲ τὴν τελευταία του μάχη ποῦ τὸν καθιέρωσε μόνο καὶ πανίσχυρο αὐτοκράτορα, ἀγνοώντας παντελῶς τὴ ἵδρυση τῆς Νέας Ρώμης, καὶ τὴν μεταφορὰ τῆς πρωτεύουσας στὴν ἀρχαία πόλη τοῦ Βυζαντίου. Εὐτυχῶς ὅμως ἡ ξένη βιβλιογραφία γιὰ τὸ Βυζάντιο εἶναι ἀπέραντη.

O ἱστορικὸς Norman H. Baynes ὑποστηρίζει μέσα ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ BYZANTIUM, INTRODUCTION TO EAST ROMAN CIVILIZATION, Oxford University Press: Μέσα στὴν αὐτοκρατορία, ἡ παιδεία τοῦ ἑλληνιστικοῦ κόσμου, ποῦ ἀναπτύχθηκε στὰ βασίλεια τῶν διαδόχων του Μεγάλου Ἀλεξάνδρου, συνεχίζεται καὶ ἐπηρεάζει βαθιὰ τὰ ἐπιτεύγματα τοῦ Βυζαντίου. Γιατί οἱ Βυζαντινοὶ εἶναι χριστιανοὶ Ἀλεξανδρινοί. Στὴν τέχνη ἀκόμα ἀκολουθοῦν τὰ ἑλληνιστικὰ πρότυπα, κληρονομοῦν τὴ ρητορικὴ παράδοση, τὴν φιλομάθεια, τὸ θαυμασμὸ γιὰ τὸ μεγάλο αἰώνα τῆς κλασσικῆς Ἑλλάδος. Εἶναι τιμή του ποῦ ὁ βυζαντινὸς κόσμος ἔκανε συνείδησή του καὶ ζήτησε νὰ ἐλαφρώσει τὰ βάρη τῆς ζωῆς, θεμελιώνοντας νοσοκομεῖα γιὰ τοὺς ἀσθενεῖς, τοὺς λεπροὺς καὶ τοὺς ἀδύνατους, κτίζοντας ξενοδοχεῖα γιὰ τοὺς ὁδοιπόρους καὶ τοὺς ξένους, γηροκομεῖα γιὰ τοὺς γέρους, οἴκους μητρότητος γιὰ τὶς γυναῖκες, καταφύγια γιὰ τὰ ἐγκαταλελειμμένα παιδιὰ καὶ τοὺς πτωχοὺς καὶ φιλανθρωπικὰ ἱδρύματα.

ΝΕΑ ΝΟΗΜΑΤΑ (ΛΑΖΑΡΟΥ ΑΡΑΒΑΝΗ)

Εἶναι πράγματι ἀληθινή τιμή , καί ἀληθινή αἰώνια δόξα γιά τόν βυζαντινό πολιτισμό, ὅπου κατάφερε νά κάνει πράξη τό ζητούμενο ὅπου ἦρθε στόν κόσμο ὁ ἄνθρωπος. Ἀληθινή τιμή καί αἰώνια δόξα, ὅπου βεβαίως αὐτές δύναται νά δίδει μέ ὅλο τό μεγαλεῖο τους μόνον ὁ Θεός , καί δευτερευούσης σειρᾶς ὁ κόσμος ( ὅπου φυσικά ὑπάρχει τό φιλότιμο) . Καί τό ζητούμενο ὅπου ἦρθε στόν κόσμο ὁ ἄνθρωπος ἦταν καί εἶναι, καί θά συνεχίζει νά εἶναι μέχρι τήν συντέλεια τοῦ κόσμου : ΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΑΠΟ ΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΤΟΥ, ΝΑ ΕΠΟΥΛΩΝΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ ΤΙΣ ΠΛΗΓΕΣ ΤΟΥ, ΝΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΕΙ ΤΟΝ ΦΤΩΧΟ ΚΑΙ ΑΔΥΝΑΤΟ, ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΖΕΙ ΓΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΥΓΕΙΑ, ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΟΤΙ ΕΝΙΣΧΥΕΙ ΚΑΙ ΠΡΟΟΔΕΥΕΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ.

Ἕνας Βυζαντινός πολιτισμός ὅπου 1) γεννήθηκε μέσα ἀπό τίς ἔνθερμες προσευχές τῆς ἱερᾶς κοινοπολιτείας τοῦ Ἁγίου ὄρους γιά τό πῶς θά πρέπει νά βιώνουν ὡς ἀδελφωμένες κοινοπολιτεῖες (χῶρες ἀνά τήν ὑφήλιο) ἐν θεῶ σέ ὁλόκληρο τόν κόσμο. Ἁγίου ὄρους ὅπου ὑπῆρξε ὁ θεματοφύλακας τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, καί τοῦ ἀρχαίου (ἐν θεῶ) Ἑλληνικοῦ Πνεύματος , ὅπου ὡς ἀρχαῖος Ἑλληνικός πολιτισμός γεννήθηκε χάριν τοῦ Χριστιανισμοῦ ὡς ὁ μετέπειτα διδάσκαλος τῆς ἀνθρωπότητας. Ἁγίου ὄρους ὅπου 2) μεταλαμπάδευσε μέσω τῶν ἐπίσης ἔνθερμων καί εὐλαβῶν ὀρθόδοξων Χριστιανῶν καί πνευματικῶν διδασκάλων τοῦ ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ (ἐξουσία) τίς πανανθρώπινες ἀρχές καί τήν ἀληθινή ἐπιστήμη καί πρόοδο.

Ἀλλά πῶς θά μποροῦσε ἀλήθεια νά κυριαρχήσουν οἱ φωτισμένοι
διδάσκαλοι, ὡς ἡ ἐξουσία καί οἱ ὁδηγοί στόν λαό, χωρίς τήν πνευματική μαγιά (συγκατάθεση) ὅπου πηγάζει ἀπό : α) τήν καλοπροαίρετη διάκριση ἤ β) ἐκ τῶν παθῶν τοῦ βασανισμένου λαοῦ ; (ἀρρώστειες, βάσανα κλπ ὅπου ὑπέφεραν ἀπό τούς ἐχθρούς τους). Διότι : Ὁ Θεός ἀπό ὅτι διδασκόμεθα φαίνεται νά δίδει όποιο καλό μόνο ὅταν τό ἐπιζητήσει ἡ καρδιά μας ἑνωθεῖσα μέ τήν καρδίαν τοῦ Θεοῦ , καί αὐτή ἡ ἕνωση ἐπιτυγχάνεται εἴτε ἐκ τῆς καλοπροαίρετης διάκρισης μας (ἡ βασιλική ὁδός) εἴτε ἐκ τῆς μετανοίας μας, κατόπιν τῶν βασάνων μας. Διαβάζουμε στήν Παλαιά Διαθήκη: Ἱερ. 3,15 «καί δώσω ὑμῖν ποιμένας κατά τὴν καρδίαν μου, καί ποιμανοῦσιν ὑμᾶς ποιμαίνοντες μετ᾿ ἐπιστήμης.» Μετάφραση: «Ἱερ. 3,15. θά σᾶς δώσω ποιμένας καλούς σύμφωνα μέ τήν καρδίαν μου, οἱ ὁποῖοι θά σᾶς ποιμαίνουν (θά σᾶς δώσουν Παιδεία καί φροντίδα) μέ γνῶσιν καί σύνεσιν.»

Ὁ Βυζαντινός πολιτισμός προπαρασκευάσθηκε ὡς τό ὀξυγόνο , ὡς τίς μικρές ἐκεῖνες δροσερές σταγόνες ζωῆς, σταγόνες ζωῆς ἐκ τῶν προσευχῶν, σταγόνες-ἱδρώτα ἐκ τῶν ἁγίων μοναχῶν καί ἱερομονάχων. Προσευχές στόν Θεό, καί νουθεσίες (Προπαιδεία) στόν λαό, ὅπου μέ ταπείνωση, κόπο καί ἀγάπη προσφέρθηκαν εἰς δόξαν Θεοῦ. Δροσοσταλίδες μικρές στίς καρδιές τοῦ λαοῦ ἐπότισαν τόν σπόρο τόν καλοπροαίρετο, γιά νά τόν δεῖ ὁ Θεός νά ξεπετιέται ὡς τό πρῶτο βλαστάρι. Καί τά μικρά, καθότι ἀθώα κι ἀπροστάτευτα, συγκινοῦν τόν Θεό, καί δέν τά ἀφήνει νά τά ξηράνει ἡ δαιμονισμένη κι ἁμαρτωλή λάβα τοῦ ξηροῦ ἀνέμου, θά τά προστατεύσει, ἀρκεῖ ὅπου τό ζητήσαμε μέ τό σημεῖον τῆς καλοπροαίρετης θέλησης μας ὅπου ξεπετάχτηκε ὡς τό βλαστάρι στήν ἐρημιά μας.

Ὁ Βυζαντινός πολιτισμός !!! Ω !!! τί ὑπέροχοι δημιουργοί !!! (ἐξουσία καί λαός) ἐν ἀντιθέσει μέ τήν σημερινή πραγματικότητα (ἐξουσία ὅπου ἀναπήδησε ἀπό τόν λαό). Ἐσεῖς λοιπόν μοναχοί μας, ΕΣΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟΝ ΛΑΟ ΜΑΣ !!! ΚΑΙ ΕΣΕΙΣ ΠΑΛΙ ΕΑΝ ΤΟ ΘΕΛΗΣΕΤΕ ΤΟ ΑΝΑΓΕΝΝΗΜΕΝΟ ΜΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟ !!! Τό εἶπε ὁ Γέροντας Παϊσιος : « Τό Βυζάντιο γεννήθηκε ἀπό το Ἅγιο Ὄρος, καί ἐάν το θελήσει (τό Ἅγιο Ὄρος) πάλι μπορεῖ νά τό ἀναγεννήσει» .

Βυζαντινός πολιτισμός ! ἕνας κόσμος ὅπου σφυρηλατήθηκε ἡ συνείδηση του ὡς τό σίδερο στήν φωτιά τοῦ ἀληθινοῦ πολιτισμοῦ , κι ἄφησε τήν σφραγίδα του στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας ὡς πράξη ἀνώτερου ἀνθρωπισμοῦ. Νοσοκομεῖα γιά τούς ἀσθενεῖς, τούς λεπρούς καί τούς ἀδύνατους, ξενοδοχεῖα γιά τούς ὁδοιπόρους καί τούς ξένους, γηροκομεῖα γιά τούς γέρους, οἴκους μητρότητος γιά τίς γυναῖκες, καταφύγια γιά τά ἐγκαταλελειμμένα παιδιά καί τούς πτωχούς , φιλανθρωπικά ἱδρύματα, βιομηχανίες καί βιοτεχνίες μιᾶς οἰκονομικά ἰσχυρῆς αὐτοκρατορίας ὅπου δίνει ἐργασία καί ἀξιοπρέπεια στόν λαό της, λαό της ὅπου δέν γίνονται ὑποχείρια καί σιχαμεροί δοῦλοι ἄπιστων καί βλάσφημων ἐθνῶν καί δυνάμεων. Αὐτό ἦταν τό ἐπίτευγμα τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας, αὐτός ἦταν ὁ λαμπρός βυζαντινός πολιτισμός, ὅσο εἶχαν σύμμαχο τους (διά τῶν πράξεων τους) τόν ἀληθινό Θεό τῶν ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, αὐτοί ἦταν οἱ καταπληκτικοί δημιουργοί του : λαός κι ἐξουσία.- ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΑΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΣΘΟΥΝ ΟΙ ΗΓΕΤΕΣ ΜΑΣ, ΑΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΣΘΕΙ Ο ΛΑΟΣ ΜΑΣ, ΚΑΙ ΑΣ ΣΠΕΥΣΟΥΝ ΝΑ ΜΟΡΦΩΘΟΥΝ , ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΟΒΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΜΑΣ (ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ). ΕΙΘΕ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΣΥΛΛΕΓΕΙ Ο ΛΑΟΣ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΑ ΠΕΡΙΤΡΕΧΑΜΕΝΑ ΞΟΑΝΑ (ἄθεους καί εἰδωλολάτρες πολιτικούς μας) ΩΣ ΤΑ ΖΩΝΤΑΝΑ ΕΝΟΣ ΓΕΛΩΤΟΠΟΙΟΥ ΤΣΙΡΚΟΥ (πίθηκοι, γραβατωμένοι καί ἀγραβάτωτοι ψιττακοί, πολύχρωμοι στρουθοκάμηλοι μέ ἐνδυμασίες , καμῆλες ἐκδικητικές (γύναια) ὅπου σαλιαρίζουν ὡς κακομαθημένες ὑπερόπτριες τόν γραπτό λόγο τῶν κρυμμένων ὄπισθεν ἀνδρείκελων τους , μέ ἀποτέλεσμα : ΝΑ ΓΙΝΩΜΕΘΑ ΤΟ ΡΕΖΙΛΗ καί τό γελωτοποιό θέατρο ΤΩΝ ΥΠΑΝΘΡΩΠΩΝ ΟΠΟΥ ΚΑΤΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ. –

ΛΑΖΑΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ – ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ

Θα πρέπει να αποβάλλουμε επιτέλους τον ψευδεπίγραφο και αποπροσανατολιστικό όρο “βυζαντινός”. Ρωμαϊκός είναι το σωστό.

Mε εξέπληξε ακόμα μια φορά ο Χρήστος Γιανναράς, για τις γνώσεις του!

Ο προπαπούς μου ο Βασίλειος αποφοίτησε από την Ρωμαίων Σχολή, στην Τραπεζούντα, και δίδαξε εκεί μέχρι τον Διωγμό.

http://www.tchaikovsky-research.net/en/places/index.html

Κοιτάξτε τις περιοδίες του Τσαϋκοβσκυ, στον παραπάνω σύνδεσμο: έχει επισκεφθεί και την Τραπεζούντα, όταν ζούσε ο προπαπούς μου και ήταν παιδί! Τον φαντάζομαι να πήγε στην συναυλία, με τους δικούς του…

Για όνομα του Θεού, έχουμε ιστορικούς στην Ελλάδα; Γιατί κανείς δεν έχει καταγράψει αυτά τα γεγονότα; Ο Τσαϋκόβσκυ επισκέφθηκε την Τραπεζούντα κατόπιν προσκλήσεως της “τουρκικής” αρχής, ή των Ρωμαίων προγόνων μας;

Σημειώστε ότι ο προπαπούς μου έγραφε ποιήματα στα γαλλικά…ήμουν τριών χρονών όταν κοιμήθηκε, υπερήλικας, και τον θυμάμαι σαν όνειρο.

Συναρπαστικές οι πληροφορίες αυτές αγαπητέ και πολύ ενδιαφέρον να μάθουμε για την καλλιέργεια των όντως ρωμαίων προγόνων μας. Συμφωνώ απόλυτα με την ορολογία που χρησιμοποιείς.

Πώς κρίνεις όμως τη διείσδυση της γαλλικής γλώσσας; Αναφέρεται και στην ομιλία του καθηγητή Γιανναρά για την περιοχή της Προύσσας και στην δική σου ιστορία. Μήπως είναι σημάδι “φραγγέματος”;

Δεν είναι “ρητορική” η ερώτηση! Γνήσιος προβληματισμός είναι.

Κάνω παραλληλισμό με τη ρωσική ιστορική πραγματικότητα. Στη “δυτικοποιημένη” ρωσική αυτοκρατορία, το γεγονός ότι η άρχουσα τάξη τους καλά καλά δε μιλούσε τη γλώσσα του Λαού, ή το ότι ο Πούσκιν έγραφε στα γαλλικά, ή άλλα αντίστοιχα στοιχεία, για πολλούς είναι σημάδι απαξίωσης του Πολιτισμού π.χ. του Νόβγκοροντ του Αλεξάνδρου Νιέφσκυ, που τόσα πολλά στοιχεία είχε πάρει από τη Ρωμανία (όχι μόνο την Ορθοδοξία). Πολιτισμό που υποτίθεται ότι διατηρούσε ο Λαός και που προσπάθησαν να φέρουν στην επιφάνεια κάποιοι από τους μεγάλους ρώσους κλασσικούς του 19ου αιώνα. Να μη μακρυγορώ, είναι γνωστά αυτά, απλώς “πού το πάω” ήθελα να κάνω σαφές.

Συνδέω και με το άλλο που ανέφερε ο καθηγητής Γιανναράς περί της διαφοράς των εννοιών των λέξεων που συνήθως τις θεωρούμε ακριβείς μεταφράσεις. Π.χ. άλλο το “πρόσωπο”, άλλο το “person”. Θα συμπλήρωνα κι εγώ, άλλο το “function”, άλλο το “operation”, κι άλλο η “λειτουργία”, το έργο του Λαού, που προφανώς δεν αποδίδεται ως έννοια στην ολότητά της.

Λέω λοιπόν, εάν οι ρωμαίοι πρόγονοί μας στην Προύσσα και την Τραπεζούντα κατέφευγαν στη γαλλική, μήπως έχαναν (ούτως ή άλλως, και εκτός κοραϊκού ελληνικού κράτους) τη συνείδηση της γλώσσας μας και των πραγματικών και μοναδικών εννοιών των λέξεών μας; Μήπως, δηλαδή, εφράγγευαν;

Μπορεί και όχι! Θα με ενδιέφερε η γνώμη σου επ’ αυτού!

Αγαπητέ Φίλε Ινδικοπλεύστη,

Διάλεξες όμορφο nickname: έχω ήδη κατεβάσει από το TLG τo έργο Topographia Christiana, του Κοσμά Ινδικοπλεύστη, και θα το μελετήσω
όταν τελειώσω με κάποια άλλα αναγνώσματα.

Είμαστε Ρωμαίοι, γέννημα θρέμμα, θέλουνε δεν θέλουνε να ανοίξουν τα μάτια τους κάποιοι, η αλήθεια είναι αυτή.

Η ερώτησή σου είναι πάρα πολύ δύσκολο να απαντηθεί συνοπτικά. Δεν μπορώ να την απαντήσω εδώ και τώρα, απλά θα θέσω κι εγώ μερικούς προβληματισμούς, χωρίς πηγές. Να με συγχωρείς που δεν έχω χρόνο για πιο λεπτομερή κι επιστημονική έκθεση κάποιον ιδεών. Θα γράψω με κάποια ταχύτητα, και θα ήθελα να απολογηθώ για λάθη στο κείμενό μου.

Η ρωμαϊκή Αυτοκρατορία πέρασε από διαφορετικές φάσεις. Κάποιοι θεωρούν το Έδικτο του Caracalla ως την απαρχή της παγκοσμιότητας της Αυτοκρατορίας. Νομίζω ότι αυτό είναι παρακινδυνευμένο: δεν μπορούμε να οριοθετούμε περιόδους, έτσι απλά. Η ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χτίστηκε πάνω στις δομές των βασιλείων των Πτολεμαίων. Στα ελληνιστικά χρόνια υπήρχε ήδη μια μορφή παγκοσμιότητας, με κοινή γλώσσα την ελληνική.

Το σίγουρο είναι ότι στα πρωτοχριστιανικά χρόνια έχουμε και άλλες πολλές ζυμώσεις: ο Χριστιανισμός γίνεται πολύ σύντομα συνδετικός κρίκος όλων των Ρωμαίων πολιτών, έτσι που όταν πια έγινε επίσημη θρησκεία της Αυτοκρατορίας, το Γένος των Ρωμαίων να είναι ταυτισμένο με την χριστιανική Πίστη.

Όσοι, πραγματικά άσχετοι κι εμπαθείς πολλές φορές, αρθρογραφούν και υποστηρίζουν ότι ο προσδιορισμός “Ρωμαίος” ήταν “πολιτικός” δείχνουν πλήρη άγνοια των πραγμάτων, στην καλύτερη των περιπτώσεων. Από μια περίοδο και μετά, έχανες την ταυτότητά σου, έπαυες να είσαι Ρωμαίος, αν γινόσουν αιρετικός. Δεν αρέσει σε πολλούς αυτό, χαλάει την μάσκα της “ελληνικότητος”, αλλά τί να κάνουμε: ή θα μελετούμε την Ιστορία χωρίς να παρερμηνεύουμε και να διαστρεβλώνουμε τα γεγονότα, ή θα ζούμε πάντοτε τον “εθνικό μας μύθο”.

Τώρα για το ποιές ήταν οι γλώσσες της Αυτοκρατορίας, κι εδώ χωράει μεγάλη συζήτηση, διότι στην υπερχιλιετή πορεία της η ελληνική γλώσσα, η γλώσσα του Ευαγγελίου, έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην διαμόρφωση του ρωμαϊκού Χριστιανικού πολιτισμού. Λατίνοι Ορθόδοξοι Ρωμαίοι υπήρχαν, και υπάρχουν μέχρι και στις μέρες μας (βλέπε Romani/Armani), αλλά από την στιγμή που τα γερμανικά έθνη προσεταιρίστηκαν την λατινική, άρχισε αυτή η γλώσσα να χάνει έδαφος στην Ρωμανία. Σε σημείο όπου “Λατίνος” πια να σημαίνει τον Φράγκο κατακτητή.

Δεν θα συμφωνήσω με τον ισχυρισμό ότι η γαλλομάθεια ήταν δείγμα εκφραγκισμού. Οι Ρωμαίοι πρόγονοί μας ήταν Κοσμοπολίτες. Ο προπαπούς μου ο Βασίλειος γνώριζε γαλλικά, αγγλικά, τουρκικά και, φυσικά, μητρική του γλώσσα ήταν τα ρωμέικα, η ελληνική γλώσσα δηλαδή.

Νομίζω ότι η συζήτηση είναι δύσκολη, διότι πιο “Φράγκοι και από τους Φράγκους” υπήρξαν κάποιοι λόγιοι του Βασιλείου της Νικαίας ή, αργότερα, οι Πληθωνικοί (υπό την χορηγία των Μεδίκων). Και οι μεν και οι δε υπήρξαν αρχαιολάτρες, κατά τα πρότυπα των μεντόρων τους στην Ιταλία. Οι χειρότεροι “Φράγκοι” υπήρξαν οι Κοραϊστές: κατ’ εμέ στο σύνολό του ο Διαφωτισμός και η Μετακένωση δημιούργησαν το μεταπρατικό (όπως αναφέρει και ο κ. Γιανναράς) Κράτος της Ελλάδας, που δεν αντικατοπτρίζει ούτε στο ελάχιστο την αυθεντική μας κουλτούρα, τον πολιτισμό που κοινωνούσαμε επί δυο χιλιετίες.

Είναι αξιοσημείωτο ότι φραγκο-λατίνοι υπήρξαν “περισσότερο Ρωμαίοι από τους Ρωμαίους”. Ο Ιμπέριος και η Μαργαρώνα είναι έργο Φράγκου. Το ίδιο και το χρονικόν του Μωρέα. Το ίδιο και η μεσαιωνική “Ιλιάς”, κ.α. Αυτά τα έργα γραφτήκαν σε χυμώδη ελληνικό λόγο, στην των Ρωμαίων γλώσσα δηλαδή, αλλά από “φραγκικό” χέρι.

Σ’ ευχαριστώ για την απάντηση. Απλώς να διευκρινήσω, δεν υποπτεύθηκα για δείγμα εκφραγκισμού τη γαλλομάθεια αυτή καθαυτή. Για δείγμα εκφραγκισμού υποπτεύθηκα την καταφυγή στη γαλλική ως μέσο επικοινωνίας μεταξύ των ρωμιών, ή, δεν ξέρω, μεταξύ κάποιας τάξης διαννοουμένων ρωμιών ίσως; Αναρωτήθηκα, δηλαδή, όταν άκουσα το Γιανναρά, γιατί να υπάρχει γαλλόφωνη εφημερίδα στην Προύσσα; Κάλυπτε κάποια ανάγκη επικοινωνίας; Ή γινόταν της μόδας και δεν καταδεχόμαστε πια τα ελληνικά; Στη δεύτερη περίπτωση, ε δε μου αρέσει η ιδέα, μου φαίνεται τάση εκφραγκισμού – και ανάγει σαφώς σε αντίστοιχα φαινόμενα στη Ρωσία. Μπορεί όμως όντως να κάλυπτε ανάγκη επικοινωνίας, π.χ. απλώς να εξυπηρετούσε το φραγκομαχαλά (αν υπήρχε τέτοιος στην Προύσσα, δεν το ξέρω), ή τους ταξιδιώτες του σιδηροδρόμου. Έχεις δίκιο, δύσκολο να ξέρουμε.

Είναι ενδιαφέρον ότι ο εθνικός ποιητής των Βουλγάρων ο Δημητρώφ είχε βγάλει ελληνικό σχολείο (ήταν τα καλύτερα) και είχε γράψει τα πρώτα του ποιήματα στα ελληνικά. Αυτό σύμφωνα με γνωστό μου βούλγαρο ιστορικό.

Φίλτατε Ινδικοπλεύστη,

Τα γαλλικά, στην περίοδο που αναφέρεσε, ήταν κοινή γλώσσα, όπως είναι σήμερα τα αγγλικά. Αλλά μην ξεχνάς ότι οι πρόγονοί μας ήταν οι μεγαλύτεροι έμποροι σε Ευρώπη, Μικρασία, Μαύρη Θάλασσα και Βόρεια Αφρική: επιβαλλόταν να γνωρίζουν τις γλώσσες των αποικιοκρατών!

Πάντως, μεταξύ άλλων, φυλλάγουμε σαν τα μάτια μας και δυο τόμους ελληνο-γαλλικού λεξικού, του προπαπού μου…

Θερμές Ευχές

Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι ξεκινάμε, πάντα, την αφήγηση της ελληνικής [b]υποστροφής[/b] από τους Βαυαρούς ή από τον Κοραή.

Κατά τούτο, η διερώτηση του “Ινδικοπλεύστη” (στην ουσία: [i]Γιατί επικράτησε ο κοραϊσμός;[/i]) θεωρώ ότι προβαίνει καταλυτικά εύστοχη.

ΥΓ: Να συμπληρώσω μάλιστα και το παράδειγμα του Βενιζέλου – που συζητιέται αυτές τις μέρες σε άλλη ανάρτηση του “Αντίφωνου”: Ενός ακόμα σκληροπυρηνικού «πεφωτισμένου», δηλαδή, ο οποίος έλκει πάντως την προέλευσή του εκτός των ορίων τού κοραϊκού κράτους.

Όντως κ. Καστρινάκη, και είναι θλιβερό. Διότι, όπως τόσο εύστοχα το θέτει και ο κ. Γιανναράς, για ένα μεταπρατικό κρατίδιο έπρεπε να θυσιαστεί η απανταχού Ρωμαιοσύνη, και να συρρικνωθεί σε στενά γεωγραφικά όρια, με μια καθόλα αντιφατική ιστορία.

Καταλήξαμε να έχουμε σαν κουλτούρα το συρτάκι, τον Ζορμπά, το τζατζίκι, τον πιτόγυρο και το…καμάκι στις παραλίες!

Όπως τραγουδούσε ο Σαββόπουλος “κι αν ναρκώσαν την
Βόρρεια αίσθησή σου, δένοντάς σε με θάλασσες τουριστικές…”.

Για να αφήσουμε τα θεωρητικά, και να περάσουμε σε παραδείγματα, αξίζει κανείς να μελετήσει εκτενώς τις _ψευδεπίγραφες_ πηγές που χρησιμοποιούν οι θιασώτες του ελληνοχριστιανισμού (Έλλην – Χριστιανός, δύο όροι αντιφατικοί στην ιστορία, όσο και να προσπαθήσαν συνδέσουν οι ρομαντικοί σαν τον Παπαρηγόπουλο) ή οι αρχαιολάτρες. Παραθέτω τρεις από αυτές:

(i) Η ψευδής “Δωρεά Κωνσταντίνου”. Από ποιούς συνεγράφει, και γιατί; Στην απάντηση, εύκολα θα ανακαλύψει ο φιλομαθής και φιλαλήθης ότι αυτή η πλαστογράφηση αποδεικνύει ότι η πραγματική Ρωμαιοσύνη διασωζόταν στην Νέα Ρώμη, και όχι στην υπο φραγκική κατοχή Παλαιά Ρώμη.

(ii) Η ψευδεπίγραφος επιστολή του Ιω. Γ’ Δούκα, προς τον Πάπα Γρηγόριο Θ’. Την ανακαλύψαν μερικοί εγχώριοι διανοούμενοι, στην ιστορία του καθ. Βακαλόπουλου, και την προπαγανδίζουν με πάθος. Πρώτον: η επιστολή είναι πλαστή, πιθανόν συνεγράφει στα μέσα του 18ου αιώνα. Δεύτερον: όλοι, ανεξαιρέτως, οι ιστορικοί (με διδακτορικό στην ιστορία, για να εξηγούμαστε) που εξειδικεύονται στον 13ο αιώνα, δηλώνουν ότι δεν τους πείθει η εργασία του Grumel (1930) που προσπαθεί να υπερασπιστεί την γνησιότητα του κειμένου. To θέμα παραμένει ανοιχτό, όσον αφορά στις λεπτομέρειες, αλλά θεωρείται δεδομένο ότι πρόκειται περί πλαστογράφησης. Και αυτό τονίζουν οι _κορυφαίοι_ μεσαιωνολόγοι, με εξειδίκευση στην 4η σταυροφορία. Τώρα στην Ελλάδα, οι διανοούμενοι γράφουν ό,τι γράφουν για εσωτερική κατανάλωση, αλλά δεν τολμούν να στείλουν τα κείμενά τους και σε ένα editorial board παρά έξω…

(iii) Η συντριπτική πλειονότητα των εν ελλάδι “διανοουμένων” (μη εχόντων διδακτορικό τουλάχιστον στην ιστορία!) χρησιμοποιούν ως πηγή για την Άλωση του 1453 τον ψευδο-Σφραντζή (το Chronicon Maius του Μελισσηνού/Μελισσουργού δηλαδή). Ακόμα κι έξω από την Μητρόπολη των Αθηνών, στο άγαλμα του Κων. XI Παλαιολόγου, υπάρχει απόσπασμα από τον “τελευταίο λόγο” του αυτοκράτορα. Δεν γνωρίζουν φυσικά ότι ήδη στα 1930 ο Jean-Falier Papadopoulos ανακάλυψε ότι το Maius αποτελεί σύνθεση διαφορετικών κειμένων, μεταφρασμένα στην ελληνική από τον επίσκοπο Μακάριο Μελισσουργό (που μετονομάσθει σε Μελισσηνός, για να συνδέσει την οικογένειά του με ρωμαϊκή οικογένεια ευγενών). Ο Μελισσουργός συνέθεσε το Maius έναν αιώνα μετά την Άλωση. Κάποια από τα κείμενα που συνέθεσαν το Maius, όπως η παράφραση της επιστολής του επ. Λεονάρδου του Χίου προς το Πάπα, παρουσιάζουν επίσης ψευδείς πληροφορίες. Ο 15ος αιώνας ήταν αιώνας πλαστογραφήσεων, δυστυχώς. Η βιβλιογραφία είναι πολύ μεγάλη, πάρα πολλές οι δημοσιευμένες εργασίες, σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά. Ο Μελισσουργός ήθελε από την μια να κερδίσει καποιες δικαστικές διαμάχες με άλλους μητροπολίτες, υπό την οθωμανική Αρχή, αλλοιώνοντας χρυσόβουλλα και άλλες πηγές, και από την άλλη είχε την “τρέλλα” να συνθέσει μια υπερ-εγκυκλοπαίδεια, που θα περιελάμβανε όλη την γνώση της εποχής. Είναι καταπληκτικό το κείμενο, αν εξαιρέσουμε ότι το τρίτο βιβλίο, που αναφέρεται στην Άλωση της Πόλης, περιέχει πολλές πληροφορίες που δεν είναι αληθινές. Γι’ αυτό άλλωστε δεν θεωρείται ιστορική πηγή για τα τεκταινόμενα της Άλωσης (σημειώσατε ότι στο γνήσιο κείμενο του Σφραντζή, στο Minus, δεν υπάρχει περιγραφή για την Άλωση της Πόλης, παρά αναφορά στους διπλωματικούς αγώνες του Κων. Παλαιολόγου, ώστε να κινητοποιήσει την Χριστιανοσύνη ενάντια στους Οθωμανούς).

Το σύγχρονο ελλαδικό Κράτος ζει στην κυριολεξία μέσα στους μύθους, και αδυνατεί να δεχθεί την πραγματικότητα. Αξιότιμοι κύριοι, πασίγνωστοι, στους οποίους δίνεται συχνά βήμα (κυρίως σε εκκλησιαστικούς κύκλους) δεν έχουν μάθει να αναζητούν πληροφορίες στις σωστές πηγές.

Νομίζω ότι υπάρχουν πολλά ταμπου: αν τολμήσεις και εκφέρεις δημόσιο λόγο, απομυθοποιώντας μερικά πράγματα, βρίσκεσαι αντιμέτωπος με λυσσαλέες αντιδράσεις.

Ήταν πάντως στο πνεύμα του Κοραϊσμού η μετωπική σύγκρουση: αν διαβάσετε το παραλλήρημα “Σάλπισμα Πολεμιστήριον”, θα καταλάβετε προς τί οι τόσες αντιφάσεις στην ταυτότητά μας σήμερα: από την μια μας σκλαβώσαν οι Ρωμαίοι, μετά οι Οθωμανοί και…να ‘μαστε ξανά, από τπ ’21 και μετά. Το κείμενο βρίθει τέτοιων αντιφάσεων.

Ζούμε σε μια νεο-ελληνική περίοδο αντιφάσεων. Έβλεπα ένα βιντεάκι, το οποίο υποτίθεται ότι υπερασπιζόταν την ιστορία μας, κατακεραυνώνοντας το ντοκυμανταιρ του ΣΚΑΙ για το 1821, στο οποίο γνωστός “διανοούμενος” επικαλούνταν τον Κοραή (!!!), ενώ την ίδια στιγμή μιλούσε για την συνεισφορά του Κλήρου στον Αγώνα.

Λοιπόν, αν θέλουμε να γίνουμε ποτέ Κράτος, θα πρέπει να πολεμίσουμε αυτές τις αντιφάσεις: ν’ αποκτήσουμε τετράγωνη λογική. Δεν είναι δυνατόν, 190 χρόνια μετά την ίδρυση του Κράτους μας, να χρειαζόμαστε ακόμα την ντόπα των μύθων, για να επιβιώνουμε!

Υ.Γ.
Να με συγχωρείτε για λάθη ορθογραφικά και συντακτιά, γράφω αυτό το κείμενο χαράματα.

[quote name=”Κυριάκος Παπαδόπουλος”]Έλλην – Χριστιανός, δύο όροι αντιφατικοί στην ιστορία, όσο και να προσπαθήσαν συνδέσουν οι ρομαντικοί σαν τον Παπαρηγόπουλο ή οι αρχαιολάτρες.[/quote]

Αγαπητέ Κυριάκο,
Ας μην μπερδεύουμε κάποια πράγματα. Επειδή ο Παπαρηγόπουλος ή οι αρχαιολάτρες επεχείρησαν κάποιες αφύσικες συνθέσεις, δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν ο ελληνικός πολιτισμός κι η ελληνική γλώσσα ως αναπόσπαστα στοιχεία της Ρωμιοσύνης ή ο ελληνικός χριστιανισμός, όπως τον αντιλαμβάνεται ο Φλωρόφσκι που γράφει ότι ο ελληνισμός της λατρείας, του δόγματος και της εικόνας έγινε αιώνια κατηγορία του χριστιανισμού. Δεν μιλάμε για όρους, μιλάμε για ανθρώπους που είχαν ελληνική παιδεία και γλώσσα κι έντυσαν μ’ αυτές την εξ Αποκαλύψεως πίστη που δεχτήκανε.

Ο Φλωρόφσκι έγραφε στη διαθήκη του, που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει:
“[i]Καθώς μελετάμε αυτές τις πράξεις του Θεού ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτό που έχει εύστοχα περιγραφεί από τον Gerhardt Kittel ως το “σκάνδαλο της ιδιαιτερότητας”. Η σωτηρία “εκ των Ιουδαίων εστιν” (Ιω. 4, 22) και κηρύχτηκε στον κόσμο στην ελληνική γλώσσα. Πράγματι, το να είσαι Χριστιανός σημαίνει να είσαι Έλληνας, εφόσον η βασική μας αυθεντία θα είναι για πάντα ένα ελληνικό βιβλίο, η Καινή Διαθήκη. Το χριστιανικό μήνυμα έχει δια παντός διατυπωθεί σε ελληνικές κατηγορίες. Αυτό με καμιά έννοια δεν σήμανε συνολική πρόσληψη του Ελληνισμού καθαυτού, αλλά ανατομία του Ελληνισμού. Το παλιό έπρεπε να πεθάνει, το νέο όμως παρέμενε ελληνικό: ο χριστιανικός Ελληνισμός της δογματικής μας, από την Καινή Διαθήκη μέχρι τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, ή μάλλον μέχρι σήμερα.[/i]” (Andrew Blane, “π. Γεώργιος Φλωρόφσκι. Η ζωή και το έργο ενός μεγάλου θεολόγου”, Αθήνα 2010, σ. 284).

Λίγη προσοχή χρειάζεται όταν ασχολούμαστε με τέτοια θέματα.
Και μη μου γράψεις πως η διαθήκη του Φλωρόφσκι δεν δημοσιεύτηκε σε κανένα περιοδικό με “[i]ένα editorial board παρά έξω[/i]”, σε παρακαλώ.

H ιστορική συλλογιστική του Γιανναρά είναι γενικά παιδαριώδης, θυμίζει τροπάριο που έχει αποστηθίσει και το επαναλαμβάνει συνεχώς. Σε κάθε συνέντευξη, ομιλία που βλέπω αναφέρει πάνω-κάτω τα ίδια παραδείγματα, τα ίδια ρητορικά σχήματα, τα ίδια ιδεολογήματα κλπ. Την διανθίζει και με διάφορες χοντροκομμένες υπερβολές που την καθιστούν τελικά σουρρεαλιστικά ασόβαρη.

Δηλαδή, αν χρειάζονται “δύο και τρία διδακτορικά” για τη λαϊκή αρχιτεκτονική της τουρκοκρατίας πόσα διδακτορικά χρειάζονται άραγε για την αρχιτεκτονική του ουρανοξύστη;
Με τον πληθωρισμό ακαδημαϊκών τίτλων που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια, ενδεχομένως να “χρειάζονται” δύο και τρία διδακτορικά και για την αρχιτεκτονική των Παπούα στη Νέα Γουινέα ή των Τουαρέγκ στη Σαχαρα.
Όχι ότι οι λαϊκές αρχιτεκτονικές του κάθε τόπου δεν έχουν καμία αξία, αλλά τι σκοπό εξυπηρετεί αυτού του είδους η υπερβολή που τις βάζει εμμέσως σε σύγκριση με πράγματα με τα οποία δεν υπάρχει σύγκριση.
Εδώ λοιπόν εχουμε ουσιαστικά το άγχος του υπερφίαλου ανατολικο-“ορθοδοξου” να μας επαναφέρει – εξιδανικεύοντάς την χονδροειδώς – σε μια προνεωτερική κατάσταση, “αμόλυντη” από την δυτική επιρροή στην οποία και χρεώνει όλα τα δεινά του γένους.

Προβαίνει μονίμως σε διάκριση μεταξύ παροικιακού ελληνισμού και ελλαδικού ελληνισμού, υπερεκθειάζοντας τον πρώτο και ουσιαστικά προσβάλλοντας τον δεύτερο. Ότι ο πρώτος εξέφραζε τον οικουμενικό ελληνισμό ενώ ο δεύτερος προφανώς τον επαρχιώτικο ελληνισμό. Κι ότι αφού αρχικώς το νεότερο ελληνικό κράτος δημιουργήθηκε στα όρια του δεύτερου άρα είναι κακό, διότι επιδόθηκε σε “μιμητισμό” και “πιθηκισμό” και υπήρξε “μεταπρατικό”.
Την ίδια στιγμή βέβαια, τα πράγματα που εκθειάζει στον παροικιακό ελληνισμό είναι αυτά ακριβώς που δείχνουν τον σταδιακό εκμοντερνισμό και εκδυτικισμό του, δηλαδή τα γαλλικά, οι εφημερίδες, οι όπερες κλπ. Αν λοιπόν αυτά ήταν καλά για την Σμυρνη και την Κων/πολη και αναφέρονται ως ενδείξεις ακμής και προόδου, πώς ξαφνικά γίνονται κακά όταν συμβαίνουν και στην Αθήνα – και αποτελούν, τελείως απαξιωτικά, απλώς απομιμησεις και “αντιγραφές” η Κάλλας κι ο Μητρόπουλος ;
Επιπλέον, ο “μεταπρατικός” χαρακτήρας υπάρχει φυσικά και στις παροικίες, κατεξοχήν μάλιστα εκεί θα έλεγε κανείς, αφού η βασική ενασχόληση τους ήταν οι εμπορικές δραστηριότητες. Από αυτές άλλωστε και από τη διασύνδεση με τα μεγάλα εμπορικά δυτικά συμφέροντα προκύπτει όλος αυτός ο πλούτος που καθιστά εφικτή την κοσμοπολίτικη αύρα, τα γαλλικά και το πιάνο.

Άρα λοιπόν, το πραγματικό πρόβλημα με το νεοελληνικό “κρατιδιο”, που αρέσκεται να λοιδωρεί (και από το οποίο πληρώνεται) ο ανατολικο-“ορθοδοξος” διανοητής, δεν φαίνεται να είναι ούτε ο “μεταπρατισμός” ούτε ο “μιμητισμός” του. Πρέπει προφανώς να είναι κάτι άλλο.
Πρέπει να είναι το πολύ απλό γεγονός ότι μέχρι το 1821, ελλείψει ανεξάρτητου κρατικού σχηματισμού, κέντρο διοικητικό και θρησκευτικό του απανταχού ελληνισμού ήταν (ελέω σουλτάνου) το Φανάρι. Δημιουργούμενο όμως το “κρατίδιο” σπάει αυτό το μονοπώλιο και διεκδικεί πλέον να παίξει το ίδιο το ρόλο του επισήμου εκπροσώπου του ελληνισμού, όπως και το κάνει τελικά.
Κι όχι μόνο αυτό αλλά θέτει σε κίνηση την εθνική αφύπνιση και των υπολοίπων ορθοδόξων λαών που ήταν υπόδουλοι στους Οθωμανούς με αποτέλεσμα νέες αποσκιρτήσεις από την δικαιοδοσία και εξουσία του Φαναρίου.
Ε, αυτό το “σφάλμα” του “κρατιδίου” δεν του το έχουν συγχωρέσει μέχρι σήμερα το Φανάρι και οι εν Ελλάδι εκπρόσωποί του και γι’αυτό το αποστρέφονται προσπαθώντας ιδεολογικά να το αποδομήσουν.

Αγαπητέ Theo,

Άλλο Έλλην, άλλο Ελληνιστής. Είμαι προσεκτικός στο τί γράφω, γνωρίζοντας ότι σκανδαλίζω.

Ο Βασίλειος ο Μακεδών, για παράδειγμα, ήταν αρμενικής καταγωγής και εκρωμαϊστηκε. Μιλούσε την των Ρωμαίων γλώσσα, σίγουρα δηλαδή την ελληνική. Όπως ένας Πρόεδρος της Αμερικής μιλάει την αγγλική, χωρίς να είναι Άγγλος.

Χριστιανός – Έλλην υπήρξαν δυο αντιφατικά πράγματα, μέχρι τα χρόνια της Νικαιας (1204). Το γνωρίζουν άπαντες οι ιστορικοί αυτό: ρωτήστε την κ. Αρβελερ. Οι πηγές “βουϊζουν” στην κυριολεξία. Στα χρόνια της φραγκοκρατίας, όπως αναφέραμε και παραπάνω, έχοντας κατά νου ότι η φραγκική διοίκηση χρησιμοποιούσε την μεσαιωνική λατινική, και ότι το πρόβλημα πια ήταν οι (φραγκο-)Λατίνοι, άρχισε να λαμβάνει διαφορετικό νόημα η λέξη Έλλην, μετά από πολλούς αιώνες. Αλλά και πάλι, Έλλην σήμαινε στην ουσία τον Ελληνιστή. Ακόμα και στον ορισμό που δίδει ο Πλήθωνας, στην επιστολή του προς τον Μανουήλ ΙΙ Παλαιολόγο.

Θα τα γράψω όλα αυτά συστηματικά και με πολλές πηγές, προσεχώς. Επαναλαμβάνω: γνωρίζω ότι θα σκανδαλίσουν, αλλά δεν με ενοχλεί αυτό. Οι περισσότεροι της “διανόησης” προσπαθούν να κάνουν ερμηνευτικές προσεγγίσεις και να αμβλύνουν μερικά πράγματα, ώστε να ταιριάξουν στο παζλ που έχουμε δημιουργήσει για την “ιστορική συνέχεια” μας.
Οι αποδομιστές εκμεταλλεύονται την άγνοια του κόσμου: εκεί ακριβώς πατούν, γνωρίζοντας ότι η εγχώρια διανόηση δεν μπορεί να ισχυριστεί αυτά που λέει παρά έξω, σε έναν σοβαρό επιστημονικό χώρο.

Για την ρωσική διανόηση ένα έχω να πω: μας κατέστρεψαν. Μπορεί να φτάσαν την Ορθόδοξη Θεολογία σε μεγάλα ύψη, αλλά την ρωμηοσύνη την διαλύσαν, σε διαφορετικά επίπεδα, αρχής γενομένης από την ιδεοληψία περί τρίτης Ρώμης (οι Ρους σκέφτονταν με τον στενούς εθνικούς/εθνικιστικούς όρους, δεν είχαν την πείρα της υπερχιλιετούς ρωμαϊκής ιστορίας) μέχρι και την ανά-σταση του βουλγαρικού έθνους, στον 19ο αιώνα.

Είμαι πολύ προσεκτικός, αλλά και ειλικρινής. Θα επανέλθω με πιο σοβαρό γραπτό, εννοώντας με πηγές.

Φιλικά

κ. Κυριακίδη,

Επιτρέψτε μου να διορθώσω κάτι: οι ουρανοξύστες, όπως και όλα τα μοντερνα κτίρια, σχεδιάζονται με την βοήθεια πανάκριβων packages. Το γνωρίζετε αυτό. Υπάρχει απίστευτη τυποποίηση σήμερα. Από την άλλη, για να γίνεις αρχιτέκτων, “μάστορας” δηλαδή, μέχρι και πριν λίγες δεκαετίες, έπρεπε να “κλέψεις” της “τέχνη” του πρωτομάστορα, και αυτό έπαιρνε πολλές φορές και χρόνια.

Να μην αναφέρω τους εργάτες, τους πετράδες, που “ένιωθαν” την πέτρα…επειδή τους γνώρισα στην Θράκη, όταν ήμουν παιδί (ήταν κυρίως Πομάκοι: σήμερα έχουν μείνει ελάχιστοι), επιτρέψτε μου να έχω άποψη. Έβλεπα με τα μάτια μου “αγράμματους” ανθρώπους να δημιουργούν κτίσματα απείρου κάλλους, που θα ζήλευαν μοντέρνοι αρχιτέκτονες.

Φίλοι μου αρχιτέκτονες, κατά καιρούς μου εκφράζαν το δέος που νιώθουν για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική: άλλοτε ένα κτίσμα συμπληρώνει το φυσικό τοπίο, χωρίς να “ενοχλείται” το μάτι στην θέασή του και άλλοτε δεσποζει, συμπληρώνοντας το “κενό” μεταξύ “ουρανού και γης”.

Οι μοντερνα αρχιτεκτονική υποκλίνεται στην αρχιτεκτονική των Κυκλάδων, των Ζαγοροχωρίων, της Μάνης…της Σιμωνόπετρας, των Μετεώρων, κλπ. κλπ. Αρχιτέκτονες έρχονται απ’ όλον τον κόσμο για να μελετήσουν τα κτίσματα αυτά.

Στο Άγιον Όρος συνάντησα ομάδα Ιταλών φοιτητών, που έκανε εργασία πάνω στην αρχιτεκτονική συγκεκριμένων μοναστηριών…

…ειλικρινά, υπάρχουν κτίσματα που χρειάζεται διδακτορικό για να περιγράψει κανείς με λεπτομέρεια τον σχεδιασμό τους. Εκπλήσσει η τελειότητα των κτισμάτων, η γνώση των μαστόρων για τις κλιματικές ιδιαιτερότητες ενός τόπου, και ο οικο-λογικός τρόπος με τον οποίον κτίστηκαν.

Είναι μεγάλη η συζήτηση, και θα επιλογήσω τονίζοντας πόσο με εκπλήσσουν οι γνώσεις του κ. Γιανναρά. Νομίζω ότι είναι πολύ ψαγμένος, δεν θα διατυπώσει κάτι δημόσια χωρίς να το έχει πρώτα διασταυρώσει.
Χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν κάνει λάθη!

Θερμές Ευχές

κ. Κυριακίδη,

Τώρα, όσον αφορά στο δεύτερο μέρος του σχολίου σας, όπου κάνετε μια σύγκριση μεταξύ των “δύο Ελληνισμών”, θέλω πραγματικά να εκφράσω τον θαυμασμό μου για την λογική αλληλουχία προτάσεων που κατέληξε σε αντίφαση: κι έτσι αποδείξατε ένα λογικό σφάλμα στον ισχυρισμό του κ. Γιανναρά.

Η λογική αυτή αντίφαση έχει να κάνει με τους αρχικούς ορισμούς. Στο ελλαδικό Κράτος έχουμε Ελληνισμό, όπως ορίζεται στις τρεις εθνοσυνελεύσεις, ενώ εκτός ελλαδικού Κράτους έχουμε Ρωμαιοσύνη. Το Πατριαρχείο πήρε την σκυτάλη του Παλατίου. Εκτός από την πνευματική ευθύνη, εκτός από θεματοφύλακας της Ρωμηοσύνης, υπήρξε και θεματοφύλακας του ρωμαϊκού Δικαίου.

Εκεί εντοπίζεται η _πραγματική_ διαφορά μεταξύ Ελλάδας και (σκλαβωμένης) Ρωμανίας. Η πρώτη βάσισε τον ιστορικό μύθο της στην Μετακένωση.

Θα σας πρότεινα να δώσετε σημασία στο επιλογικό σχόλιο του Clifton R. Fox, στην εργασία του «What, if Anything, is a Byzantine» [1].
The names by which things are called are important in shaping our interpretation of reality. People are often surprised to discover that historical labels which define the past are inventions of later scholarship and ideology, not parts of the past itself. Men and women of the Middle Ages did not know that they lived in the Middle Ages: people who lived in Classical Athens or Renaissance Italy suffered the same disability. The people of the “Byzantine Empire” had no idea that they were Byzantine. They regarded themselves as the authentic continuators of the Roman world: the Romans living in Romania.

Κυριάκο, νομίζω πως εννοούμε τα ίδια πράγματα. Δεν εννοώ το “Έλλην” φυλετικά, αλλ’ ως πολιτισμό και γλώσσα, όπως έγραψα παραπάνω. Και δεν χρειάζονται οι παραπομπές στις ιστορικές πηγές. Τις έχω μελετήσει από δεκαετιών.

Αν στη ρωσική διανόηση που “μας κατέστρεψε” περιλαμβάνεις τον Φλωρόφσκι, κάνεις μεγάλος λάθος και δείχνεις ότι δεν τον έχεις διαβάσει καθόλου. Στην συνέχεια του παραθέματος του προηγουμένου σχολίου μου γράφει:
“[i]Προσωπικά είμαι αποφασισμένος να υπερασπιστώ αυτή τη θέση, και μάλιστα σε δύο διαφορετικά μέτωπα: και κατά της όψιμης αναβίωσης του εβραϊσμού και κατά όλων των προσπαθειών επαναδιατύπωσης δογμάτων σε κατηγορίες σύγχρονων φιλοσοφιών, είτε γερμανικών, είτε δανέζικων, είτε γαλλικών (Χέγκελ, Χάιντεγκερ, Κίρκεγκωρ, Μπέργκσον, Teillard de Chardin)[/i], [b]και σε κατηγορίες του υποτιθέμενου σλαβικού πνεύματος[/b]”
Και σ’ ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του, τους “δρόμους της ρωσικής θεολογίας”, διαπιστώνει ότι απ’ όλους τους ρώσους θεολόγους από τον 16ο ώς τον 19ο αιώνα μόνο ένας συνέχισε την ελληνική πατερική σκέψη. Οι υπόλοιποι ήσαν σαφώς επηρεασμένοι από τους Φράγκους.

Φίλτατε Theo,

Toν γνωρίζω τον Φλωρόβσκυ, καθώς και τον γνωστό του μαθητή, που μην κάνω και αναφέρω τ’ όνομά του, με σταμπάρουνε ως οπαδό του, ενώ δεν είμαι…

Το πρόβλημα είναι ότι οι πηγές ανανεώνονται: κάποια κείμενα υφίστανται βελτιώσεις, κάποια άλλα αποδεικνύονται πλαστογραφήσεις…νομίζω ότι τις πηγές τις ελέγχουμε διαρκώς, ποτέ δεν μένουμε στο ότι “τις μελετήσαμε κάποτε”.

Αν ο ορισμός που δίνεις για τον Έλληνα είναι αυτός που δίνει και ο Γεμιστός:

Πρῶτον μὲν δὴ ὑπὲρ αὐτῆς τῆς χώρας, ὡς περὶ πλείστου (10)
ποιητέα ὑμῖν ἐστι, βραχέ’ ἄττα μοι εἰρήσεται, οὐχ ὅτι μὴ καὶ
αὐτοὺς ὑμᾶς περὶ τὴν ταύτης ἐπιμέλειαν ἐσπουδακότας ὁρῶ, ἀλλ’
αὐτοῦ γέ τοι τοῦ λόγου ἕνεκα ὡς διὰ τῶν δεόντων δὴ χωροίη.
Ἐσμὲν γὰρ οὖν ὧν ἡγεῖσθέ τε καὶ βασιλεύετε Ἕλληνες τὸ γένος,
ὡς ἥ τε φωνὴ καὶ ἡ πάτριος παιδεία μαρτυρεῖ• Ἕλλησι δὲ οὐκ (15)
ἔστιν εὑρεῖν ἥτις ἄλλη οἰκειοτέρα χώρα οὐδὲν μᾶλλον προσήκουσα.

τότε για σένα Ελληνίδα είναι η Ζακλιν Ντε Ρομιγύ (που είναι αναμφισβήτηταα μεγάλη Ελληνίστρια).

Αν όμως εννοείς Έλληνα τον Χριστιανό που ομιλεί την ελληνική, τότε
τότε δεν μπορώ να καταλάβω γιατί να μην χρησιμοποιείς (-ουμε) τον όρο Ρωμαίος, που έχει διαφορετική βαρύτητα, και περιλαμβάνει στους κόλπους του όλους τους Ρουμ (Ρωμαίους) Χριστιανούς στην Ανατολή και τους Ρωμάνι/Αρμανι, στα Βαλκάνια και την Μαύρη Θάλασσα.

Ένα όραμα Ελληνισμού πολύ εύκολα υποπίπτει στον εθνικισμό. Ένα όραμα Ρωμανίας/Ρωμαιοσύνης, ποτε.

Θερμές Ευχές

“Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἀνέπτυξαν ὅλες τὶς ἐπιστῆμες, ἀλλὰ παρέλειψαν νὰ κάνουν κάτι ἐξίσου σημαντικό. Δὲν δημιούργησαν Ἑλληνικὸ κράτος μὲ ἀποτέλεσμα νὰ γίνουν ὑπόδουλοι τῶν ἀρχαίων Ρωμαίων χωρὶς νὰ ὀργανώσουν οὔτε τὴν ὑποτυπώδη ἀντίσταση.”

Η ερμηνεία αυτή για την επικράτηση των Ρωμαίων είναι χαρακτηριστική για τον προβληματικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η ιστορία σε σχέση με την πολιτική εξέλιξη των κοινωνιών.
Καταρχήν γιατί οι Ρωμαίοι, όταν επικράτησαν στον ελληνικό και μεσογειακό χώρο, ήτανε μια πόλη-κράτος, όπως ακριβώς και η φοβερή της αντίζηλος η Καρχιδόνα, αλλά και η Αθήνα, η Σπάρτη, η Θήβα. Η πολιτική της άνοδο ακολούθησε τις εσωτερικές διαμάχες και κοινωνικές διεργασίες κατά τις οποίες δημιουργήθηκε η res publica (η δημόσια υπόθεση). Είναι λοιπόν άστοχο να ερμηνεύουμε την επικράτηση των Ρωμαίων ως αποτέλεσμα της έλλειψης ενός κεντρικού, δηλαδή εθνικού, κράτους των Ελλήνων.
Κατά δεύτερον η ελληνική αντίσταση, αν και κάθε άλλο παρά “υποτυπώδη” καθότι μακρόχρονη (Πύρρος, Μακεδόνες Βασιλείς), δεν έγινε από πόλης-κράτη των οποίων η σημασία και ισχύ είχε μειωθεί αισθητικά με την επικράτηση του Αλεξάνδρου στην Ελλάδα αλλά από βασιλικούς οίκους και την τοπική αριστοκρατία. Έγινε δηλαδή από μισθοφόρους πληρωμένους από τα ταμεία βασιλειάδων και όχι από πολίτες μαχόμενους υπερ βωμών και εστιών.

Φίλε Λουμπεν,

Οι αρχαίοι Ρωμαίοι δεν “κατέκτησαν” απλά τους “αρχαίους Έλληνες”, αλλά όλον τον ελληνιστικό κόσμό. Αν δεν προσέχουμε τέτοιες “λεπτομέρειες” (τί λεπτομέρεια, εδώ μιλάμε για ολόκληρο βουνό που δεν το βλέπουμε μπροστά μας!) καταλήγουμε σε άτοπο.

Αλλά εμείς δεν μιλάμε για τον αρχαίο ρωμαϊκό κόσμο: όλοι αυτοί οι λαοί ήταν ανέκαθεν συγκοινωνούντα δοχεία.

Πρόσεξε λίγο το σφάλμα σου, στην λογική:

Καταρχάς, άνθρωποι που υποστηρίζουν τις θέσεις σου, αναφέρονται συνήθως στον αρχαίο λατινόφωνα Ρωμαίο ποιητή Οράτιο (Quintus Horatius Flaccus, 65-8 π.Χ.), και στην περίφημη ρήση [2] του για τον ελληνιστικό-ελληνόφωνα κόσμο:
Fabula, qua Paridis propter narratur amorem
Graecia barbariae lento conlisa duello,
stultorum regum et populorum continet aestum.
που σίγουρα θα την θυμάστε από τα χρόνια του δημοτικού, όπου δινόταν έμφαση από τον δάσκαλο, στο ότι «οι Ρωμαίοι μας κατέκτησαν με τα όπλα, κι εμείς τους κατακτήσαμε με τον πολιτισμό μας». Το πρόβλημα ωστόσο αυτού του ιδεολογήματος, το οποίο στηρίζεται αποκλειστικά σε μια ρήση ενός αρχαίου Λατίνου, και χρησιμοποιείται παραπλανητικά για να κατακριθεί η υπερχιλιετής πορεία μιας Αυτοκρατορίας, είναι ότι αγνοεί ότι υπάρχουν και άλλες τέτοιες πολλές «αντιφάσεις» στον αρχαίο κόσμο. Θα γνωρίζετε, για παράδειγμα, την παρακάτω ρήση του Δημοσθένους, για τους Μακεδόνες [3]:
31.) ἐποίει, οὐκ ἐνεῖναι λέγειν. εἰ δέ γε δοῦλος ἢ ὑποβολι-
μαῖος τὰ μὴ προσήκοντ’ ἀπώλλυε καὶ ἐλυμαίνετο, Ἡράκλεις
ὅσῳ μᾶλλον δεινὸν καὶ ὀργῆς ἄξιον πάντες ἂν ἔφησαν εἶναι.
ἀλλ’ οὐχ ὑπὲρ Φιλίππου καὶ ὧν ἐκεῖνος πράττει νῦν, οὐχ
οὕτως ἔχουσιν, οὐ μόνον οὐχ Ἕλληνος ὄντος οὐδὲ προσή- (5)
κοντος οὐδὲν τοῖς Ἕλλησιν, ἀλλ’ οὐδὲ βαρβάρου ἐντεῦθεν
ὅθεν καλὸν εἰπεῖν, ἀλλ’ ὀλέθρου Μακεδόνος, ὅθεν οὐδ’
ἀνδράποδον σπουδαῖον οὐδὲν ἦν πρότερον πρίασθαι

Ή τα λόγια του Αριστόξενου για τον Πλάτωνα [4]:
Ἀριστόξενος δ’ ἐν τοῖς ἱστορικοῖς ὑπομνήμασί [fr. 83 FHG II 290] φησι Πλά-
τωνα θελῆσαι συμφλέξαι τὰ Δημοκρίτου συγγράμματα, ὁπόσα ἐδυνήθη συναγαγεῖν. @1
Ἀμύκλαν δὲ καὶ Κλεινίαν τοὺς Πυθαγορικοὺς [c. 54, 2] κωλῦσαι αὐτόν, ὡς οὐδὲν
ὄφελος• παρὰ πολλοῖς γὰρ εἶναι ἤδη τὰ βιβλία. καὶ δῆλον δέ• πάντων γὰρ σχεδὸν (60)
τῶν ἀρχαίων μεμνημένος ὁ Πλάτων οὐδαμοῦ Δημοκρίτου διαμνημονεύει,
ἀλλ’ οὐδ’ ἔνθα
ἀντειπεῖν τι αὐτῶι δέοι, δῆλον εἰδὼς ὡς πρὸς τὸν ἄριστον αὐτῶι τῶν φιλοσό-
φων ἔσοιτο• ὅν γε καὶ Τίμων τοῦτον ἐπαινέσας τὸν τρόπον ἔχει [fr. 46 D.]•
οἷον Δημόκριτόν τε περίφρονα, ποιμένα μύθων,
ἀμφίνοον λεσχῆνα μετὰ πρώτοισιν ἀνέγνων. (65)

Αν κρίνουμε λοιπόν με το σκεπτικό σου, μπορούμε άνετα να χρησιμοποιήσουμε το ιδεολόγημά περί «βαρβάρων αρχαίων Ρωμαίων» τόσο για τους Μακεδόνες, όσο και για τους Πλατωνιστές. Και φυσικά τότε δεν θα έπρεπε να εξαιρεθεί ο Πλήθωνας, και όλοι οι νεο-πλατωνιστές μαθητές του, και πολλοί άλλοι…

Ας προσέχουμε πολύ όταν μιλούμε για ιστορία. Η προσπάθεια που γίνεται στο Αντίφωνο είναι συγκινητική. Κάτι κινείται εδωμέσα. Αλλά είμαστε πολύ “μακριά” από πραγματικά ακαδημαϊκές συζητήσεις (στην Ελλάδα γενικότερα εννοώ…). Υπάρχουν κάποια πράγματα που “καίνε”, και δεν μπορείς να τ’ αγγίξεις…

κε. Κυριακίδη,

τα σέβη μου!

η επανιδρυση του “κρατους” δεν ειναι ευχη.ειναι καταρα.ναι στην επανιδτυση της κοινωνιας.η λεξη “κρατος” δεν εχει καποια θετικη εννοια.σημαινει συγκεντρωτισμο και ελεγχο των εξουσιων σε μια ομαδα ανθρωπων.μελετηστε τον ελευθεριακο σοσιαλισμο-αναρχια.θα κατανοησετε τι λεω.