Δημήτρης Ζιαμπάρας
190 χρόνια οι Έλληνες προσπαθούνε να φτιάξουνε Κράτος και δεν τα καταφέρνουνε. Τα αμείλικτα ερωτήματα προκύπτουν αβίαστα: αθεράπευτα απείθαρχοι και βαθιά ανήθικοι άνθρωποι μπορούν να διοικηθούν συλλογικά χωρίς πελατειακές σχέσεις; Οι Έλληνες από την φτιαξιά τους ανήκουν σε μια Συλλογικότητα, δηλαδή στην συντριπτική πλειοψηφία τους διαθέτουν αίσθηση Συνέχειας, Αθανασίας και Αποστολής. Το Κράτος όμως ως θεσμός είναι αναπόφευκτος, διότι κατευθύνει αυτή την άχρονη Συλλογικότητα στον Ιστορικό Χρόνο (το θεωρητικό λάθος της Αναρχίας). Η διαχρονική τραγικότητα της Ελληνικής κοινωνίας έγκειται στο ότι μια ισχυρή συλλογική ευφυΐα δεν είναι εύκολα επιδεκτική διοίκησης. Έτσι στην Ελλάδα σήμερα παρατηρείται μια σφοδρή σύγκρουση ανάμεσα στην αυτόχθονα Συλλογικότητα και σε ένα εισαγόμενο Κράτος.
Οι προσπάθειες μέχρι τώρα συγκρότησης Ελλαδικού Κράτους περιορίστηκαν στην αντιγραφή Ευρωπαϊκών διοικητικών συστημάτων, κυρίως αυτών της Γαλλίας. Η Γαλλία δεν ήταν τυχαία επιλογή, είναι η ευρωπαϊκή χώρα που είμαστε εγγύτερα πολιτιστικά. Όπως στην Ελλάδα έτσι και στην Γαλλία υφίσταται έντονα μια πολιτιστική διελκυστίνδα μεταξύ Προσώπου και Πολίτη (η Γαλλική κοινοτική παράμετρος περιγράφεται γλαφυρά στο Γαλατικό χωριό του Asterix και του Ovelix). Στο Γαλλικό πολιτιστικό πρότυπο το κέντρο βάρους μετατοπίζεται στην γοητεία του Προσώπου με την μοναδική αίσθηση του Κάλλους. Ενώ στο Ελληνικό πολιτιστικό πρότυπο το κέντρο βάρους μετατοπίζεται στην αλήθεια του Πολίτη με την μοναδική αντίληψη του Μύθου.
Η Γαλλική κοινωνία έχει ξεκάθαρα τάσεις μηδενιστικές, υπό την έννοια ότι μέσω του Προσώπου δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ανθρώπινη Μοναδικότητα παρά στην Συλλογικότητα. Πρέπει λοιπόν οπωσδήποτε να βρει τρόπο να συγκροτήσει καταρχάς Συλλογικότητα και μετέπειτα Κράτος. Αν στραφεί προς τον Πολίτη θα αποκτήσει μεν Συλλογικότητα, αλλά δεν θα μπορέσει ποτέ να συγκροτήσει Κράτος, το οποίο ως θεσμός ανήκει στον Ιστορικό χρόνο. Επιπλέον τον Πολίτη τον ενδιαφέρει η αλήθεια περισσότερο από την εξουσία και ο Μύθος περισσότερο από την Ιστορία. Το Πρόσωπο για να καταφέρει να συγκροτήσει Συλλογικότητα και Κράτος αναγκαστικά πρέπει να αναζητήσει διεξόδους στις καταβολές και στην προοπτική του. Οι καταβολές του γοητευτικού Προσώπου είναι ο κοινωνικός Εταίρος, ενώ η προοπτική του είναι αυτή του αυταρχικού ανθρώπου στο πλαίσιο του Ιερού. Έτσι για το Πρόσωπο μένουν δύο διέξοδοι για την συγκρότηση Συλλογικότητας και Κράτους: η Ιστορία και ο Λόγος. Στην Ιστορία καταφέρνει να δημιουργήσει τον κοινωνικό θεσμό του Κράτους και να μπει στον Ιστορικό Χρόνο, στον Λόγο καταφέρνει να δημιουργήσει Συλλογικότητα μέσω στεγανών κοινωνικών τάξεων. Το μίγμα βέβαια Ιστορίας και Λόγου είναι ενίοτε εκρηκτικό, διότι ο Λόγος διασπάται εύκολα και εξελίσσει διαφορετικά την Ιστορία σε κάθε κοινωνική τάξη, εξ ου και η παράδοση της Γαλλικής κοινωνίας στις επαναστάσεις.
Η Ελληνική κοινωνία έχει τάσεις ολοκληρωτικές, υπό την έννοια ότι μέσω του Πολίτη δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ανθρώπινη Συλλογικότητα παρά στην Μοναδικότητα. Τα παραδοσιακά Ελληνικά πολιτιστικά πρότυπα: της Πόλεως, της κοινότητας, του χωριού, της γειτονιάς, μπορούν να καταντήσουν μηχανές του κιμά για την ανθρώπινη Μοναδικότητα και να καταβροχθίζουν όποια από τα παιδιά τους διαφέρουν (βλέπε ταινίες «Κυνόδοντας» και «Στέλλα»). Μην μας μπερδεύει ο σύγχρονος αστικός τρόπος ζωής, δεν έχει καμιά σχέση με το πολιτιστικό πρότυπο της ελληνικής κοινωνίας, άλλωστε αυτή η διάσταση αποτελεί και την ρίζα της μέχρι τώρα Ελλαδικής κακοδαιμονίας. Η Ελληνική κοινωνία πρέπει να βρει τρόπο καταρχάς να εξασφαλίσει την ανθρώπινη Μοναδικότητα και μετέπειτα να συγκροτήσει Κράτος. Κάποτε την λύση στο πρόβλημα της εξασφάλισης της Μοναδικότητας την έδωσε το Χριστιανικό Πρόσωπο, το οποίο εξισορρόπησε τον αρχαίο Πολίτη δίνοντάς του ένα μυθικό φιλί της ζωής. Άρα λοιπόν η καταφυγή της Ελληνικής κοινωνίας στο Πρόσωπο εξασφαλίζει την ανθρώπινη Μοναδικότητα και εξισορροπεί την Συλλογικότητα. Στον Προσωπικό Χρόνο όμως αποτυγχάνει να συγκροτηθεί βιώσιμο Κράτος και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι στο Πρόσωπο συγχέεται η Σχέση με την Εξουσία ανοίγοντας τον δρόμο προς την Δημαγωγία. Έτσι η Ελληνική κοινωνία αναζητά διεξόδους για την συγκρότηση του Κράτους στις καταβολές και στην προοπτική του Πολίτη. Οι καταβολές του ευφυούς Πολίτη είναι το δυναμικό Άτομο, ενώ η προοπτική του είναι αυτή του Σοφού ανθρώπου. Για τον Πολίτη μένουν δύο διέξοδοι για να συγκροτήσει Κράτος: η ατομική Επιθυμία και η κοσμική Τάξη. Εδώ μοιάζει να φτάνουμε σε αδιέξοδο διότι και στις δύο εναλλακτικές δεν υφίσταται Ιστορικός Χρόνος για την συγκρότηση Κράτους.
Την λύση σε αυτό το φαινομενικό αδιέξοδο δίνει η εξασφαλισμένη Μοναδικότητα. Παρατηρείται ότι η Ελληνική συγκρότηση Κράτους επιχειρείται μέσα από την Μοναδικότητα όχι την Συλλογικότητα. Έχουμε έτσι το παράδοξο, το Ελλαδικό Κράτος της Συλλογικότητας των Πολιτών να στελεχώνεται με ανθρώπους που αποκλίνουν από τον μέσο Πολίτη, επιδεικνύοντας μηδενιστικές τάσεις. Μέχρι τώρα, η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι δυναμικά Άτομα που δεν κατάφερναν να ενταχθούν πλήρως στην κοινότητα στελέχωναν έναν τύπο Κράτους στον Βιολογικό Χρόνο, με αποτέλεσμα το Κράτος αυτό να είναι εκ γενετής θνησιγενές. Όταν επιχειρούνταν η τοποθέτησή του στον Ιστορικό Χρόνο αυτό κατορθωνόταν με δάνεια μεταφυσική και από ανθρώπους ακατάλληλους για αυτό το σκοπό. Βέβαια με τους δάνειους θεσμούς μπαίνεις στην Ιστορία, το πρόβλημα είναι ότι μετέπειτα υπάρχει διαφορά φάσης μεταξύ Ιστορικού και Προσωπικού χρόνου που αργά αλλά σταθερά αποσυντονίζει τους θεσμούς. Χωρίς να λογαριάσουμε την σύγχυση που δημιουργεί η εισαγωγή ενός ακόμα αλλότριου μεταφυσικού άξονα.
Η μόνη εφικτή λύση σε αυτόν το πρόβλημα είναι η καταφυγή του Πολίτη στην κοσμική Τάξη. Στο πλαίσιο της Συλλογικότητας των Πολιτών αναζητείται ή δημιουργείται ένας Πολίτη ο οποίος στην κατ’ ιδίαν εξέλιξή του βρίσκεται πιο μπροστά από τους υπόλοιπους έχοντας μετασχηματισθεί σε Σοφό άνθρωπο, έτοιμος πλέον για την δική του είσοδο στην Ιστορία. Ο Πολίτης αυτός με την προσωπική είσοδό του στην Ιστορία, αν περιβληθεί την αίγλη ενός Θεσμού, θα παρασύρει και την υπόλοιπη Συλλογικότητα μαζί του στην Ιστορία. Κάποτε πρέπει να ωριμάσει η Ελληνική κοινωνία και να αναγνωρίσει τις ολοκληρωτικές τάσεις της προσωποποιώντας αυτές σε ένα ελέγξιμο Θεσμό. Ο Θεσμός αυτός δεν μπορεί να είναι άλλος από την Βασιλεία. Ο Πολίτης-Σοφός-Θεσμικός άνθρωπος θα αποτελεί συγχρόνως και πρότυπο μετεξέλιξης για τους υπόλοιπους Πολίτες, προετοιμάζοντας τον επόμενο μη κληρονομικό διάδοχό του στον Ιστορικό Χρόνο. Έτσι τα δυναμικά Άτομα που θα συγκροτούν το Κράτος δεν θα χρειαστούν να καταφύγουν σε δάνεια μεταφυσική παράδοση για την ένταξη του Κράτους αυτού στην Ιστορία. Ο Βασιλιάς θα παίζει αυτόν τον ρόλο. Το Έλλειμμα του βασιλικού Θεσμού στην νεώτερη Ελλάδα φανερώνεται από το τριτοκοσμικό φαινόμενο της οικογενειοκρατίας, η οποία με παθολογικό τρόπο καλύπτει ένα εμφανές έλλειμμα στο αίσθημα Συνέχειας των ψηφοφόρων. Αν παραβλέψουμε τις Ελλαδικές εθνικιστικές εμμονές που εστιάζουν αφελώς στις πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας εύκολα διαπιστώνεται ότι στην υπόλοιπη ιστορία ο θεσμός της βασιλείας κυριαρχεί.
Αυτά όλα μεταφραζόμενα στην κρατική καθημερινότητα σημαίνουν την δημιουργία περίπου 14.000 διάσπαρτων Δήμων αυτοδιοικούμενων από εκλεγμένα δυναμικά Άτομα. Αυτά αποτελούν τον εκτελεστικό βραχίονα των συλλογικών αποφάσεων του Δήμου και χαρακτηρίζονται περισσότερο για την δυναμικότητά τους παρά για την πολιτιστική τους συνείδηση, διαθέτοντας μια πρωτόγονη λογική και μια άκαμπτη θέληση για Ελευθερία. Άλλωστε μόνο η Δύναμη και οι Θεσμοί σε βάζουν στην Ιστορία. Αυτοί θα καλύπτουν το έλλειμμα δυναμικότητας των Πολιτών οι οποίοι μετέχοντας σε μια συλλογική ευφυΐα βρίσκονται μονίμως εγκλωβισμένοι ανάμεσα στον Μύθο και το Κάλλος. Αυτοί ως Δήμαρχοι θα αποτελούν τους ψηφοφόρους και τα στελέχη του Κράτους των Δήμων (η ορολογία Κράτος των Πολιτών αποτελεί λογική αντίφαση), σε ένα κοινοβουλευτικό πολίτευμα παρόμοιο με το Αγγλοσαξωνικό. Ενώ ο πολιτιστικά συνειδητοποιημένος Βασιλικός Θεσμός θα τους εισάγει όλους στην Ιστορία ως ρυθμιστής και εγγυητής του πολιτεύματος.
Μέσα στην κοινότητα οι Δήμαρχοι διαφοροποιούνται από τους άλλους Πολίτες ως πιο ατομιστές. Διαφορετικοί είναι και οι ξένοι που θα στελεχώνουν τις δορυφορικές οικονομικές εργασίες των κοινοτήτων. Το διοικητικό και οικονομικό μέλλον της Ελληνικής κοινωνίας και άρα η ένταξή της στην δική της Ιστορία κρύβεται στην καλόπιστη διαφορετικότητα, την οποία και πρέπει να διαφυλάττει ως κόρη οφθαλμού. Επανερχόμενο το Ελλαδικό Κράτος στον φυσικό του τόπο στην Ιστορία, θα οδηγήσει και την Ελληνική κοινωνία στην επανένταξή της στον φυσικό της χώρο στον Μύθο.
ΥΓ Για τους σχολαστικούς: Προφανώς Ιστορία, Μύθος και Λόγος είναι αδιαχώριστα. Όταν λέμε λχ «διαφυγή ή επαναφορά στην Ιστορία» είναι λόγος ελλειπτικός, χρωματίζουμε προτεραιότητες.
πηγή: Αντίφωνο,antifono.gr
Ο αρθρογράφος προτεσταντίζει. Εισάγει έννοιες όπως “ελληνική κοινωνία” η οποία κατά τον ίδιο οφείλει να δώσει ανάσα σε όσους διαφέρουνε. Όμως δεν μπορεί οι έννοιες να είναι πάνω από τους πολίτες για αυτό και αναζητεί το ιδανικό πολίτευμα στην βασιλεία και στο κράτος των δυναμικών. Αυτά τα πρότυπα, εκτός από το γεγονός, ότι δεν είναι ελληνικά (εδώ θα συμφωνήσω με τον αρθρογράφο), είναι καί απαρχαιομένα καί απαξιωμένα. Οδηγούνε στην ηθικολογία, στην νομοκρατία και στην υποταγή συνειδήσεων. Δεν είναι τυχαίο που κατηογρεί τους Έλληνες ως απέιθαρχους. Εδώ πραγματικά αυτοπροδίδεται. Ο Έλληνας δεν είναι απείθαρχος, είναι ανυπάκουος!
Αυτή η λεπτή, αλλά αποφασιστική, διαφορά στην ερμηνεία της ελληνικής πολιτικής συμπεριφοράς, καταδεικνύει την λανθασμένη βάση της επιχειρηματολογικής δομής του κειμένου. Ανυπακοή και απειθαρχία ταυτίζονται μόνο, όταν η ηθική ελέγχει, εκτός από τις πράξεις, και την σκέψη, για αυτό και όλες οι ιδεολογίες από τον φασισμό, τον νεοφιλελευθερισμό έως καί τον κομμουνισμό είχανε και εξακολουθούνε να κοστίζουνε ανθρώπινες ζωές!
Λούμπεν ενδιαφέρουσα η θέση σου. Θα την σκεφθώ. Ορθά τονίζεις την διαφορά απειθαρχίας και ανυπακοής.