Οι Έλληνες «Ιndignados»

Νικόλαος Ι. Παραδείσης   

Η χθεσινή συγκέντρωση στο Σύνταγμα, και όχι μόνο, δημιουργεί αυτομάτως ποικίλα ερεθίσματα για το κοινωνικοπολιτικό και υπαρξιακό γίγνεσθαι όλων ήμων των Ελλήνων. Ως εκ θαύματος, το κέντρο των Αθηνών δεν έγινε πεδίο μάχης. Οφείλουμε χωρίς ψυχοπαθολογικές εμμονές και ταμπέλες να αξιολογήσουμε με ρεαλιστικά κριτήρια τα χθεσινά γεγονότα, θέτοντας έλ-λογους προβληματισμούς.

Πρώτον, η συγκέντρωση έγινε μέσω facebook. Άρα, το διαδίκτυο απέκτησε πια και στην χώρα μας, όχι μόνο το χαρακτήρα αποβλακωτικού σερφαρίσματος, αλλά λειτουργεί ως ο τροφοδότης παρεμβάσεων, που άπτονται του άμεσου δημοσίου χώρου. Η κοινωνία-σύνολο υπευθύνων πολιτών ενεργοποιείται, εισέρχεται στο πολιτικό δρώμενο. Το facebook υποκαθιστά την δημοσκόπηση και το δημοψήφισμα.

Δεύτερον, οι γνωστοί κομματικοί επαϊοντες ένθεν και ένθεν αμήχανοι, εξαφανίστηκαν χθες από την τηλεοπτική μας δημοκρατία! Καμία δήλωση, μόνο κάποια αμήχανα ψελλίσματα! Κανένα κομματικό πανό, καμία ντουντούκα, κανένα τετριμμένο και δύσπεπτο σύνθημα, ούτε αρβύλες, κράνη, κουκούλες και  κοντάρια. Έκπληξη! Υπήρχαν πανό στα ισπανικά, ελληνικές και ισπανικές σημαίες! Αυτά τούς ένωσαν. Κανένα καπέλωμα δεξιοαριστερόστροφο! Μόνο δυναμική σιωπή! Συνθήματα διαφορετικά, βλέμματα λαμπερά, άνθρωποι πάσης ηλικίας και ιδιαίτερα πολλοί νέοι! Πού βρίσκονταν όλοι αυτοί; Χωρίς κομματικούς ινστρούκτορες, χωρίς την λογική του κοπαδιού. Φυσικά βρίσκονταν και στις προηγούμενες μεγάλες διαδηλώσεις, αλλά η κομματική σπέκουλα και ο σφετερισμός εμπόδιζαν να καταδειχθούν και οι φωνές ανθρώπων που δεν έχουν σχέση με το ευρύτερα χρεωκοπημένο, κομματικό σύστημα. Πραγματικά, μέσα στην ανελπιστία των τελευταίων ετών, το χθεσινό αυθόρμητο των «Αγανακτισμένων» σπιθίζει κάτι ελπιδοφόρο.

Τρίτον, η υπαρξιακή-υπαρκτική διάσταση της χθεσινής πρωτοβουλίας. Η ανθρωπολογική προσέγγιση του φαινομένου γεννά καίρια ερωτήματα: Τι είδους ανθρωπολογικός τύπος ήταν αυτός χθες, που δεν κρατούσε κανένα από τα γνωστά εξαπτέρυγα, που δεν άρθρωνε κανένα χιλιοειπωμένο σύνθημα;  Ποιά είναι η μόρφωσή του, η καλλιέργειά του, οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις του, με βάση ποια κριτήρια συγκροτείται η σκέψη του; Σε ποιο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον θητεύει; Γιατί για παράδειγμα με αφορμή επετείους πχ Πολυτεχνείο, Ίμια, μνημόσυνο Ίωνος Δραγούμη, Οτσαλάν, βομβαρδισμοί ΝΑΤΟ, δεν παρατηρείται αυτή η κοσμοσυρροή, μόνο τέτοιες εκδηλώσεις είναι πεδίο διαγκωνισμού συγκεκριμένων, με επιλεκτικές, λυρικού τύπου, ευαισθησίες;

Ποιό είναι τελικά αυτό που μάς αφυπνίζει και μάς κάνει να συν-κοινωνούμε και ποιό μας εμποδίζει; Ερώτημα υπαρκτικά θεμελιώδες. Μπορεί να υπάρξει ένας  διαφορετικός, δημιουργικός ανθρωπολογικός τύπος;

Θα πρέπει να υπάρξει ένας ευρύς προβληματισμός για τον σημερινό ελληνικό ανθρωπολογικό τύπο, γιατί δεν μπορεί όλη η ζωή να αρχίζει και να τελειώνει στην κομματική φάτνη και στην θαλπωρή της; Θα αρχίσουν πάλι τα γνωστά τσιτάτα αριστεροδεξιάς και κεντρώας Ιθάκης;

Θα το θέσω και αλλιώς, λόγω της χθεσινής συγκέντρωσης τόσων πολλών νέων ανθρώπων. Έχει νόημα, είναι εφικτό κάποιοι Έλληνες, που πέρασαν παιδικά χρόνια στην δεκαετία του ογδόντα, αποστασιοποιημένοι, χωρίς βιωματικές εμπειρίες εκτρωματικών γεγονότων στο εσωτερικό και διεθνώς, να εκφέρουν μίαν άλλη στάση ζωής; Ο νέος ανθρωπολογικός τύπος που έχει ανάγκη ο σημερινός Έλληνας θα προκύψει μόνο μέσα από τα γνωστά εν είδει βίτσιου σχήματα;

Όλοι παρατηρούμε ότι επιχωριάζουν φαινόμενα στην σημερινή Ελλάδα αγέλης, λογικής συμμοριών, ενόπλου αγώνα με χαρακώματα, επίκλησης ξεπερασμένων και απεχθών συμβόλων, συνθηματολογικής και νοητικής παρακμής. Ανθρωπολογικά μπορεί να υπάρξει τύπος με κοινωνιοκεντρικές, συνθετικές στοχεύσεις και όχι με λογικές παραταξιακές; Τι πολιτικό λόγο θα αρθρώνει ένας τέτοιος άνθρωπος; Πώς θα έχει μάθει να χρησιμοποιεί την γλώσσα του, εννοώντας ως σύστημα παραγωγής ελλόγων συλλογισμών, ώστε να διακρίνει το έγκυρο από το μη έγκυρο, το ψευδές από το αληθές, το γνήσιο από το κίβδηλο; Εδώ εισερχόμαστε σε πεδία που σχετίζονται με την δημιουργική ικανότητα του ανθρώπου, την ικανότητά του να συνθέτει πράγματα, που υποβολιμαία και τεχνηέντως έχει επικρατήσει να θεωρούνται ανόμοια. Αυτό σημαίνει να ζητάς μανικά να αρθρώσεις λόγο ποιοτικό. Να ψηλαφείς την γνησιότητα και την ποιότητα δίπλα σου, σε κάθε τομέα του επιστητού. Αυτό όμως είναι άθλημα.

Και δυστυχώς, πόρρω απέχει από ένα τέτοιο άθλημα –κωδικά το λέω, για τους κορυφαίους στην πολιτειακή ιεραρχία- η θλιβερή εικόνα του τέως (Καραμανλή) και του νυν πρωθυπουργού να μην μπορούν να αρθρώσουν λόγο από στήθους, αλλά γλωσσικά ανάπηροι να χρειάζονται το λογογραφημένο κείμενο. Δεν είναι μόνο η έλλειψη καλλιέργειας είναι και η έλλειψη δημιουργικού πάθους των ανθρώπων αυτών, πάθους για ζωή, για σχέση, σε αντίθεση με τα φωτεινά, γεμάτα πόθο δημιουργίας πρόσωπα των χθεσινών «Indignados».

Και η συγκέντρωση αυτή, τουλάχιστον οπτικά και στο επίπεδο του συμβολικού, αυτό κατέδειξε. Νέους ανθρώπους, διψασμένους από πάθος για ζωή. Πόθος να σχετιστούν με τους άλλους, έτσι αυθόρμητα, όπως συμβαίνει σε κάθε ερωτικό κάλεσμα. Καμία αυθεντική γνώση, καμία αγεληδόν συμπόρευση, κανένας ιδεολόγος με σύνδρομο φατρίας, κυρίαρχου νάρκισσου. Θα ήθελα να δω έναν νέο τύπο αρχοντικό, κοσμοπολίτη, με πίστη στον εαυτό του, που γνωρίζει ότι αυτό το ιδιαίτερο που κομίζει έχει πανανθρώπινη αξία. Διαφορετικά θα μιλούμε για τύπο θνησιμαίο, ερασιθάνατο, θα ανακυκλωνόμαστε μαζοχιστικά στο μηδέν της επανάληψης, δηλαδή στον υπαρκτικό θάνατο.

*Δικηγόρος LLM

πηγή: antifono.gr