Αθανάσιος Πολυχρονίδης*
Η νευροεπιστημονική έρευνα έχει συγκλονιστικές συνέπειες στον τρόπο θέασης του ανθρώπινου υποκειμένου. Για τις νευροεπιστήμες, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι η μηχανή που παράγει την αίσθηση του ανθρώπινου υποκειμένου. Οι νευροεπιστημονικές έννοιες του ανθρώπινου προσώπου έχουν συγκεκριμένους περιορισμούς, καθώς περιλαμβάνουν και περιγράφουν ως σημαντικό μόνον ό,τι μπορεί να ανιχνευθεί από τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους. Παραμερίζουν το γεγονός ότι υπάρχουν στον άνθρωπο εκείνες οι ιδιότητες που ξεπερνούν την πεπερασμένη εμφάνισή τους στον εγκεφαλικό μηχανισμό. Είναι όμως ακριβώς αυτές οι ιδιότητες που κάνουν ένα ανθρώπινο πλάσμα. Οι νευροεπιστήμες ορίζουν τον άνθρωπο χρησιμοποιώντας αποκλειστικά εγκεφαλικά (βιολογικά) κατηγορήματα. Οι Πατέρες της Εκκλησίας τον κατανοούν οντολογικά ως θεολογικό ον. Καταφάσκοντας τη βιολογική του φύση (ζώον), συμπληρώνουν ότι το αληθινό μεγαλείο του ανθρώπου βρίσκεται στο ότι κλήθηκε να γίνει Θεός (θεούμενον). Ο πυρήνας του ανθρώπινου υποκειμένου είναι αποφατικός, ο οποίος διαφεύγει κάθε ορισμό και εννοιολογική ή νευροεπιστημονική σύλληψη. Ένα αποφατικό μυστήριο που δεν θα καταστεί δυνατό να ορισθεί με στατικό (επιστημονικό) τρόπο.
Γ΄ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΕΠΙΣΤΗΜΗ & ΘΡΗΣΚΕΙΑ μεταξύ διαλόγου και πολεμικής (30 ΜΑΪΟΥ - 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012)
*υπ.Δρ. Τμήματος Θεολογίας Α.Π.Θ.