O. Τσάπαλος: Η Κύπρος, η παγκοσμιοποίηση και η λογική της «ανοικτής κοινωνίας»…

1
523

Όμηρος Τσάπαλος

 

Η τραγική θέση της Κύπρου και η πρωτοφανής εν καιρώ ειρήνης άρση των προστατευτικών δικλίδων ασφάλειας των καταθέσεων, μοιραία οδηγεί σε ένα εξίσου τραγικό συμπέρασμα. Ότι στο πλαίσιο μιας διαρκώς εξελισσόμενης και παγκοσμιούμενης καθημερινότητας για τίποτα δεν μπορείς να νιώθεις σιγουριά. Ακόμα και για τις καταθέσεις σου. 

Η απόφαση του Eurogroup να καταργήσει ουσιαστικά ένα ακόμη προπύργιο της ασφάλειας της καθημερινότητας των πολιτών δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξεταστεί εκτός των πλαισίων της παγκοσμιοποίησης, η οποία σε πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Δεν πρέπει επίσης να εξεταστεί εκτός της λογικής της «ανοικτής κοινωνίας». Πολλοί θεωρητικοί έχουν μιλήσει εξ αρχής για το γεγονός ότι ανασφάλεια, ευελιξία, ρευστότητα, «επιτάχυνση της Ιστορίας» και υψηλό ρίσκο είναι έννοιες άρρηκτα συνυφασμένες με την ίδια την φύση και την λογική της παγκοσμιοποίησης. Αυτό το έχουμε δει ήδη να συμβαίνει στις εργασιακές σχέσεις, στον διεθνή ανταγωνισμό, στις μεταφορές, στις τηλεπικοινωνίες, στις εμπορικές συναλλαγές, στην ευελιξία του ατόμου-εργάτη στο ωράριο, στον τόπο εργασίας, ακόμα και στο είδος εργασίας του. Το έχουμε δει στην ομογενοποίηση πολιτιστικών δομών και πρακτικών, στην επέκταση ενός ενιαίου πέπλου-μοντέλου πολιτιστικής έκφρασης στο μεγαλύτερο μέρος της υφηλίου. Το έχουμε δει να συμβαίνει μέσω της διάβρωσης παραδοσιακών συλλογικών δομών και θεσμικών μορφωμάτων, όπως η οικογένεια, η παραδοσιακή κοινότητα, οι υποκουλτούρες, το κράτος, η σημασία της πατρίδας και του έθνους εντός μιας δεδομένης κοινότητας ανθρώπων με μέχρι πρότινος κοινά σημεία αναφοράς. 

Παρατηρούμε λοιπόν παντού μια τάση εξισορρόπησης των αντιθέτων. Μια στρατηγική ενοποίησης θεσμών, αξιών, πολιτισμών, οικονομικών μοντέλων, εργασιακών σχέσεων και αναπόφευκτα χρηματοπιστωτικών πρακτικών. Αυτή η ομογενοποίηση, αναγκαστικό συστατικό της παγκοσμιοποίησης και της μετανεωτερικής λογικής, εξυπηρετεί την «φιλελεύθερη» ιδεοληψία της «ανοικτής κοινωνίας», μιας ιδεοληψίας που θεωρητικά μιλώντας θέτει στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων της την αποθέωση του ατόμου ενώ στην ουσία πετυχαίνει το ακριβώς αντίθετο. Η θεωρία αυτή εδράζεται στην λογική ότι ο καθένας μας μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται, να αυτενεργεί και να αναλαμβάνει το ρίσκο των πράξεων του χωρίς αναφορά σε καμία συλλογικότητα, σε καμία έννοια δημοσίου συμφέροντος, σε τίποτα που δεν ξεκινά και δεν τελειώνει από τον ίδιο. Κάθε άτομο είναι ανοικτό στο ρίσκο, στην πρόκληση, στις πιθανότητες να πετύχει ή να αποτύχει χωρίς να τον συνδέει τίποτα με τα χιλιάδες άλλα άτομα που τον περιβάλλουν στα πλαίσια της κοινότητας εντός της οποίας ζει και εργάζεται. Προχωράει μόνος του και τελειώνει μόνος του. Δεν επιθυμεί προστάτες ούτε εκπροσώπους των συμφερόντων του. Και φυσικά ούτε λόγος για παρέμβαση του κράτους, ούτε λόγος για κρατική προστασία πέρα από τα όρια της κοινωνικής πρόνοιας.

Η ανοικτή κοινωνία αφήνει το άτομο να εκφραστεί ελεύθερα, να πράξει ελεύθερα και να υποστεί ελεύθερα τις επιπτώσεις καταστροφικών πράξεων τόσο δικών του όσο και τρίτων. Αφήνει το άτομο να παλέψει με τα θηρία και να βγάλει μόνο του το φίδι από την τρύπα. Εν προκειμένω, η παγκοσμιοποίηση του μοντέλου της ανοικτής κοινωνίας αυξάνει το ρίσκο, άρει προστατευτικές δικλίδες που στόχο είχαν να προστατεύσουν το άτομο, την οικογένεια, την κοινωνία, την χώρα από αρρυθμίες της αγοράς και αθέμιτες οικονομικές πρακτικές. Η ανοικτή κοινωνία δεν αποζητά προστασία, αντιθέτως επιθυμεί μια κακώς εννοούμενη ελευθερία που δεν λογαριάζει τις επιπτώσεις των πράξεων ενός ατόμου στα υπόλοιπα που το περιβάλλουν. Ούτε λογαριάζει την αδυναμία του ατόμου να αντιμετωπίσει από μόνο του τις καταιγιστικές εξελίξεις στην καθημερινότητα του.  Στο τέλος αντί να επιτύχει τον στόχο της στην ουσία εκθέτει περισσότερο το άτομο στις ορέξεις όσων κατέχουν την δύναμη να επιβάλλουν την θέληση τους. Από ανοικτή κοινωνία μετεξελίσσεται σε ανοικτή κερκόπορτα για την ίδια την προστασία της ατομικής ελευθερίας και παράλληλα καταλύει κάθε έννοια κοινωνικής αλληλεγγύης αφού η έννοια της συλλογικότητας έχει ποια εκλείψει.

Αυτή η λογική της ανοικτής κοινωνίας, του «ένας εναντίον όλων», εφαρμόζεται και στην περίπτωση της Κύπρου. Τα λόγια του Ολλανδού Υπουργού Οικονομικών και Προέδρου του Eurogroup ότι οι καταθέσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως επενδύσεις, καταδείχνουν απερίφραστα την προτεσταντική νοο-τροπία που κυριαρχεί σιγά-σιγά στην Ευρώπη και που λέει ότι το άτομο είναι μοναδικός υπεύθυνος των πράξεων του και κανένα κράτος, κανένα σύστημα, καμία εγγύηση δεν μπορεί να του διασφαλίσει τα χρήματα του αν ο ίδιος δεν είχε φερθεί έξυπνα από πριν. Κοινώς «ας πρόσεχε». Η Κύπρος αποτελεί ήδη την κερκόπορτα και για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες ούτως ώστε να διαμορφωθεί η απαραίτητη τραπεζική και χρηματοπιστωτική ενοποίηση στο όνομα της ελευθερίας του ατόμου και της ισότητας ευκαιριών...Ενός ατόμου όμως που βρίσκεται έκθετο και απροστάτευτο, χωρίς την κατάλληλη γνώση να κρίνει τι είναι προς το συμφέρον του και από πού πρέπει να φυλάγεται.

Μόνο εντός αυτού του πλαισίου μπορούμε να κατανοήσουμε επαρκώς την λογική της απόφασης του Eurogroup για άρση της ασφάλειας των τραπεζικών καταθέσεων. Το μέλλον δυστυχώς δεν μπορεί να προδιαγραφεί με αντίθετους όρους. Η τάση αυτή του ολοένα και αυξανόμενου ρίσκου, της ανασφάλειας και της επιτάχυνσης της Ιστορίας θα συνεχίσει να εντείνεται έως ότου το σύστημα σε παγκόσμιο αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο φτάσει σε ένα σημείο ισορροπίας όπου όλες οι χώρες που μετέχουν σε αυτό θα διέπονται από τους ίδιους νόμους στις συναλλαγές, τις ίδιες οικονομικές και τραπεζικές αρχές, χωρίς εξαιρέσεις και χωρίς τραπεζικούς παραδείσους. Μόνο έτσι θα μπορέσει να εξυπηρετηθεί καλύτερα η λογική της παγκοσμιοποίησης και της ανοικτής κοινωνίας. Και η Κύπρος αποτελεί το σημείο όπου ο ασκός του Αιόλου στην Ευρώπη έχει ανοίξει και το ρίσκο σε κάτι που μέχρι πρότινος θεωρούσαμε αυτονόητο κεκτημένο έχει μπει για τα καλά πλέον στις ζωές μας.

πηγή: Aντίφωνο

 

1 σχόλιο

  1. Ας το γράψω κι εδώ..
    [..]Μήπως έχουμε να κάνουμε με κάποια παγκόσμια συνομωσία;
    Η απάντηση είναι: -ΟΧΙ
    Είναι η φυσική, η νομοτελειακή εξέλιξη ενός συστήματος που χρόνια τώρα αρνιόταν και εξακολουθεί να αρνείται, δύο αιώνιες αλήθειες: Την πρώτη την διατύπωσε ο Αριστοτέλης πριν 2300 χρόνια όταν έλεγε ότι «το νόμισμα ου τίκτει νόμισμα» και τη δεύτερη αλήθεια, την διατύπωσε με εκπληκτική καθαρότητα και σαφήνεια πριν κάτι δεκάδες χρόνια, ο Μαρξ, στο νόμο της υπεραξίας όταν έλεγε ότι υπεραξία (αύξηση κοινωνικού πλούτου δηλαδή), μόνο στην σφαίρα της παραγωγικής διαδικασίας μπορεί να παραχθεί, πουθενά αλλού, σε καμία άλλη σφαίρα και ότι μόνο ο άνθρωπος, μόνο ο εργάτης μπορεί να παράξει υπεραξία, κανένας άλλος, ούτε ο ίδιος ο Θεός.
    Αυτές τις δύο πολύτιμες αλήθειες δεν έλαβαν υπ όψιν τους οι διάφοροι προφήτες, και έχασαν και θα χάσουν, με μαθηματική ακρίβεια και στο προσεχές μέλλον, ακόμη περισσότερα. Ανίκανοι να καταλάβουν ότι όπως με την χαρτοπαιξία δεν αυξάνει ούτε κατά ελάχιστον το συνολικό κέρδος των παιχτών, αλλά απλώς ξαναμοιράζεται, έτσι και σ αυτού του είδους τις επενδύσεις κεφαλαίων, συνολικά δεν αυξάνει ούτε κατά ένα γραμμάριο ο κοινωνικός πλούτος, απλώς αναδιανέμεται.
    Σ αυτήν την παρτίδα της Κύπρου έχασαν κυρίως οι Ρώσοι, αύριο κάπου αλλού ίσως θα χάσουν άλλοι. Τά έχει αυτά η τράπουλα. Και το φερε η τύχη, ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου, να το πληρώσουν και εκείνοι που διδάχτηκαν την Μαρξιστική Οικονομία στα πανεπιστήμια της πρώην ΕΣΣΔ. Εννοώ τους Ρώσους μεγιστάνες που είχαν τοποθετήσει τα χρήματά τους στην Κύπρο, σ ένα ανεξάρτητο κράτος που ο μέχρι χθες πρόεδρός του, δεύτερη σύμπτωση, ο σ. Χριστόφιας έχει σπουδάσει επίσης στην ΕΣΣΔ. (Αν ξυπνούσε από καμιά μεριά ο Μαρξ θα τους έπιανε από το αυτί και θα τους έβαζε ξανά στο θρανίο).[..]
    Ρίξτε μια ματιά και στο : «Ο Αριστοτέλης, ο Μάρξ και ο σ. Χριστόφιας»
    http://www.vostiniotismos.blogspot.gr/2013/03/blog-post.html#more

Σχολιάστε:

Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ