Μαρία Χατζηαποστόλου
Η δαιμονοποίηση της Eπιστήμης και το κυνήγι μαγισσών
Το πείραμα
Το μεγαλύτερο πείραμα στον κόσμο, έλαβε χώρα και ολοκληρώθηκε πριν από λίγο καιρό στο Cern, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών στη Γενεύη, με τη συμμετοχή επιφανών επιστημόνων απ’ όλο τον κόσμο και φυσικά με τη συμμετοχή αξιόλογων Ελλήνων επιστημόνων από τις θετικές επιστήμες. Ο σκοπός των επιστημόνων λοιπόν επετεύχθη, καθώς κατάφεραν ν’ αναπαράγουν τις ακραίες συνθήκες οι οποίες επικρατούσαν στο Σύμπαν κατά τις πρώτες στιγμές της υπάρξεώς του. Σύμφωνα με το Καθιερωμένο Μοντέλο, το λεγόμενο «μποζόνιο του Χιγκς» είναι όντως το υποθετικό σωματίδιο-φορέας του πεδίου Χιγκς, που καθορίζει τη μάζα όλων των υπόλοιπων στοιχειωδών σωματιδίων. Ίσως γι’ αυτό το λόγο, κατά ορισμένους ερευνητές, ο νομπελίστας φυσικός Λέον Μαξ Λέντερμαν, ήταν εκείνος που πρώτος το βάπτισε το «σωματίδιο του Θεού».
Η αντίδραση
Ευθύς εξ’ αρχής, προκλήθηκαν και οι πρώτες αντιδράσεις, τουτέστιν μια άνευ προηγουμένου καταστροφολογία, η οποία διέβλεπε ακόμη και τον κίνδυνο καταστροφής του ίδιου του Σύμπαντος. Οι αντιδράσεις αυτές, δίχως ίχνους σεβασμό προς την Επιστήμη, οπότε όπως είναι φυσικό επακόλουθο, ούτε και για τον ίδιο τον άνθρωπο, έκαναν αυτό που κάνουν πάντα: παραπληροφόρησαν στο έπακρο. Η δαιμονοποίηση κάθε διαφορετικού, φανερώνει πως η παράλογη αυτή λογική βαφτίζει τη γνώση δαιμονική και δεν αφήνει καμία επιστημονικότητα να ανθίσει πουθενά, καμιά διέξοδο να υπάρξει, αλλά μονάχα έναν άνθρωπο ανέστιο, ο οποίος δεν έχει κανένα χώρο ν’ ανασάνει ελεύθερα. Πώς να αρθρώσεις λόγο για το σωματίδιο του Θεού, την ίδια στιγμή που δεν αποδέχεσαι το σώμα του ανθρώπου κι’ έχεις ενοχοποιήσει ότι ομορφότερο, όπως τον έρωτα, την ίδια τη ζωή; Αλλά η ζωή είναι από μόνη της ιερή και άγια…
Έτσι, ορισμένοι αυτοαποκαλούμενοι ως «εκπρόσωποι του Θεού», φοβούμενοι μη χάσουν την «πελατεία» τους και τρέμοντας να μην αποκτήσουν οι άνθρωποι ελεύθερη σκέψη και δημιουργική αβεβαιότητα, καθώς μες το μυαλό τους μονάχα η ανταπόδοση υπάρχει κι’ όχι η αγάπη, αντί επεξηγήσεως του Ευαγγελίου, οδηγήθηκαν μοιραία σ’ ένα στείρο κήρυγμα σκοταδισμού και απολογητισμού που καταδικάζει καθετί νέο και διαφορετικό. Ο επιταχυντής σωματιδίων μετατράπηκε σε όργανο του διαβόλου και η απολογητική επιθετική χτύπησε κόκκινο. Οι αυτοαποκαλούμενοι ως υπερασπιστές της Ορθοδοξίας, που χωρίζουν τους ανθρώπους σε πιστούς και σε άθεους, έχουν λόγο για όλα, δίχως ίχνος επιστημοσύνης, δίχως καμία επιστημονική βάση, αλλά με μόνο εφόδιο το σκοταδισμό. Τα μοναδικά κυρίαρχα στοιχεία αυτής της παράλογης κατάστασης, η φαιδρότητα, ο φανατισμός και φυσικά η άγνοια, οδηγούν σε μια αρρωστημένη εσωστρέφεια, σε μια απομόνωση της αίρεσης εκείνης που αυτοαπομονώνεται και αποκόπτεται από το συλλογικό σώμα της κοινωνίας και μπορεί να προσθέτει και ν’ αφαιρεί αυθαίρετα τις δικές της ιδεολογίες, εις βάρος της αλήθειας. Η τραγελαφικότητα τούτη, έχει βεβαίως βαθιά τις ρίζες της στην καθημερινότητά μας κι’ έχει καλλιεργηθεί σκόπιμα, από φορείς της εξουσίας, οι οποίοι προβάλουν την αντίδραση, δίχως ν’ αφήνουν τις ελεύθερες τις αληθινές φωνές της θεολογίας σε συνάντηση με τον κόσμο, αλλά εισάγοντας δική τους αίρεση με την αυθαιρεσία της απολυτότητάς τους. Βέβαια, στην τελική, οι αληθινές φωνές, πάντα καταφέρνουν να βρουν τρόπο έκφρασης.
Η απάντηση των Πατέρων
Ο αείμνηστος δάσκαλός μας, ο θρυλικός Νίκος Ματσούκας, συνήθιζε να λέει πως: «Οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Κυρίου... Για μερικούς... Για άλλους τίποτα...». Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας ήταν λαμπροί και πρωτοπόροι πανεπιστήμονες στην εποχή τους. Ο Μέγας Βασίλειος, οποίος είχε σπουδάσει και θεραπεύσει ουκ ολίγες επιστήμες, μας λέει πως: «την επιστήμη την ενδιαφέρει το πως έγινε ο κόσμος, ενώ τη θεολογία τοποιος και το γιατί έκανε τον κόσμο...». Κι’ ο αδελφός του, ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης στο έργο του
Περί κατασκευής ανθρώπου, κινούμενος στην ίδια προοπτική, μιλά για την εξέλιξη των ειδών πολλούς αιώνες πριν από το Δαρβίνο. Αλλά και ο ίδιος ο Δαρβίνος είχε σπουδάσει θεολογία. Μας λέει, λοιπόν, ο Γρηγόριος: «Καθαπερ διά βαθμῶν ἡ φύσις, τῶν τῆς ζωῆς λέγω ἰδιωμάτων, ἀπό τῶν μικρότερων ἐπί τό τέλειον ποιεῖται τήν ἄνοδον». Η αληθινή Εκκλησία είναι μια αέναη αναζήτηση κι’ όχι ένας στείρος εφησυχασμός. Θεός-άνθρωπος-κτίση, λογίζονται και θωρούνται σε μια ενωτική προοπτική, μέσα σε μια ένωση των πάντων, η οποία συνθέτει την ύπαρξη και ολοκληρώνει τον άνθρωπο. Από την άλλη πλευρά, το σύστημα της θρησκείας και η συνεπακόλουθη εξουσιαστικότητα είναι τα αναχρονιστικά στοιχεία που διαφέρουν από τα ανωτέρω στοιχεία της ζωής. Ας μη συγχέουμε λοιπόν, τις δύο εντελώς διαφορετικές αυτές πραγματικότητες μεταξύ τους, με ισοπεδωτικές γενικότητες.
Η φωνή ενός άλλου τρόπου
Κι’ όμως η φωνή της αληθινής θεολογίας ουδεμία σχέση έχει με την αντίδραση αυτή. Η φωνή ενός άλλου τρόπου, αληθινού και ανθρώπινου, παλεύει να φέρει στο φως την αλήθεια ενός άλλου ήθους. Ο δάσκαλός μας κ. Χρυσόστομος Σταμούλης στο τελευταίο βιβλίο του Έρως και Θάνατος. Δοκιμή για έναν πολιτισμό της σάρκωσης, σημειώνει πως: «Σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί έργο της θεολογίας ο επιστημονικός ορισμός του πως της δημιουργίας. Πράγμα που σημαίνει, πως και οι βιβλικές περιγραφές και εικόνες τούτου του πως, δεν αποτελούν παρά συγχρονικές ερμηνείες, που σχετίζονται άμεσα και συνεπώς προϋποθέτουν τις επιστημονικές γνώσεις της εποχής τους. Γνώσεις που σήμερα έχουν ξεπεραστεί και ως εκ τούτου ακυρωθεί. Είναι σαφές, πως οι περιγραφές της δημιουργίας στη Γένεση, όπως και στην Εξαήμερο για παράδειγμα, του Μεγάλου Βασιλείου, παραπέμπουν στο κοσμοείδωλο της εποχής τους. Σε ένα επιστημονικό συμπέρασμα, που υιοθέτησε η θεολογία –και καλώς έκανε– προκειμένου να αρθρώσει λόγο θεολογικό, που ξεκινά εκεί που τελειώνει η επιστήμη, δηλαδή το πώς, και ορίζεται από τα οντολογικά ερωτήματα του ποιος και τουγιατί. Ερωτήματα, που έχω την αίσθηση, πως όσο και αν αναζητήσει η επιστήμη, υπερβαίνοντας τα εσκαμμένα όρια που θέτει η μεθοδολογική της –εξάπαντος πλουραλιστική– «νομιμότητα», θα οδηγηθεί σε απώλεια του σκοπού της και μαζί σε μια τραγική για την ίδια, μα και το σύνολο του πολιτισμού, συνουσία με τα τέρατα του απόλυτου δογματισμού και του ανάλγητου φονταμενταλισμού. Για όλους αυτούς τους λόγους, θέλω να πιστεύω, πως ήλθε η στιγμή να αναδείξουμε τούτη τη σπουδαία μα και ξεχασμένη αφετηρία των πατέρων της Εκκλησίας, σε βασική, κυρίαρχη αρχή, των μεθοδολογικών προτέρων, τόσο της σύγχρονης θεολογίας όσο και της νεώτερης επιστήμης, στη βάση της οποίας θα χτιστεί πέτρα πέτρα το μυστήριο της ανθρωπικής συμβολής του καιρού μας. Και είναι σαφές πως μια τέτοια αρχή θα δώσει τη δύναμη σε θεολογία και Εκκλησία να ομολογήσουν μαζί με τον Βασίλειο, ότι: “Οὐ γάρ ἐλαττοῦται ἡ ἐπί τοίς μεγιστοις ἔκπληξις, ἐπειδαν ὁ τρόπος καθ’ ὄν γίνεται τί τῶν παραδόξων ἐξευρέθη∙ εἰ δέ μή ἀλλά τό ἁπλουν τῆς πίστεως ἰσχυρότερον ἔστω τῶν λογικῶν ἀποδείξεων”. Πράγμα, που λύνει την παρεξήγηση και επιτρέπει δίχως άλλο τη δυνατότητα ενός διαλόγου για τον πλανήτη της Χρυσομαλούσσης, αλλά και οποιασδήποτε Χρυσομαλούσσης, με χαρακτηριστικά υπαρξιακής ανοιχτότητας, πέρα και έξω από κάθε απολογητική υστερία, και με εισηγητή τον άγιο από την Καππαδοκία, που αποδεικνύει πως η ζωή αληθεύει μόνο όταν εκπλήσσεται και εκπλήσσει, μόνο όταν μένει ανοιχτή στο θαύμα που βγάζει τον άνθρωπο από το οχυρό του κλειστού και ως εκ τούτου βέβαιου εαυτού. Μια τέτοια ζωή δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να θεωρήσει την ανθρώπινη δημιουργικότητα, συνεπώς και την επιστήμη, προέκταση της θαυματουργίας του Θεού στον κόσμο, και τον εαυτό του συνεχιστή και συνδημιουργό στην εξέλιξη του σχεδίου της θείας Οικονομίας . Πράγμα “ζόρικο”, καταπώς θα έλεγε ο ποιητής, καθώς διεκδικεί το σύνολο της ευθύνης, και συνεπώς την οριστική εγκατάλειψη εκ μέρους του ανθρώπου του ανέξοδου “θρόνου” του παρατηρητή και του σχολιαστή, που αναζητά παντού και πάντα τον αίτιο, τους αιτίους, της οποιασδήποτε αδυναμίας ή αστοχίας της ζωής, πέρα και έξω από τον εαυτό του».[1]
Κατά τον αξιόλογο Έλληνα συγγραφέα Χρήστο Χωμενίδη, το πρόσωπο του Θεού μπορεί να ξεπροβάλλει από κάθε χαραμάδα της ύπαρξης, ακόμη και της ανυπαρξίας, αφού όπως μας λέει: «Εάν ήμουν ιερέας, δηλαδή ποιμένας των πιστών, όχι απλώς δεν θα κατακεραύνωνα τους επιστήμονες αλλά και θα επιχειρούσα προς όποια ανακάλυψη ενισχύει τη θεωρία του Big Bang. Εάν το σύμπαν δεν είναι αέναο και άπειρο, εάν ο χρόνος και ο χώρος ξεκίνησε σε μια στιγμή, τότε ανάμεσα στο τίποτα και στο παν ανοίγει μία χαραμάδα απ’ την οποίαν θα μπορούσε κάλλιστα να ξεπροβάλλει το πρόσωπο του Θεού». Η υπέροχη τούτη σκέψη, έρχεται να μας φανερώσει πως το πρόσωπο του Θεού φανερώνεται ακέραιο μέσα από την απεραντοσύνη του Σύμπαντος, ακόμη και κατά τις στιγμές που αισθανόμαστε μόνοι, ειδικά εκείνες τις στιγμές, μπροστά στην απεραντοσύνη του σύμπαντος.
Ο σπουδαίος ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος, του οποίου η συμβολή υπήρξε καθοριστική προς την κατεύθυνση αυτής της μεγάλης έρευνας, καθώς με δυο εργασίες του πάνω στον πειραματικό εντοπισμό του μποζονίου, μιλώντας στο
Βήμα της Κυριακής, δήλωσε με ποιητικό τρόπο πως: «Δεν ξέρω κανένα “σωματίδιο του Θεού” ούτε του Διαβόλου. Οι επιστήμονες δεν χρησιμοποιούν τέτοιες εκφράσεις. Αυτό που βρέθηκε λέγεται “σωματίδιο του Higgs” και σήμερα, παρ’ ότι ήμουν σίγουρος εδώ και χρόνια, αυτό που άκουσα ήταν μουσική στα αυτιά μου. Είναι η πιο ευτυχισμένη μέρα της δικής μου ζωής αλλά και πάρα πολλών ακόμη επιστημόνων σε ολόκληρο τον πλανήτη»
. Και συνεχίζοντας στο ίδιο πνεύμα μας λέει: «Σίγουρα η παρέα Θαλής, Ηράκλειτος, Αναξίμανδρος, Πυθαγόρας και Δημόκριτος θα ήταν εκστασιασμένη σήμερα [...] Και από τους νεότερους ο Αϊνστάιν».Κατά το διάσημο Έλληνα επιστήμονα, η συμβολή των Ελλήνων ήταν για ακόμη μία φορά καθοριστική καθώς, «Χαίρομαι πάρα πολύ που εμείς οι Έλληνες είμαστε στο κέντρο των πραγμάτων και στις προβλέψεις για τη μάζα του μποζονίου του Higgs αλλά και πειραματικά. Και νομίζω ότι αυτό πρέπει να μας κάνει υπερήφανους και να μας ανεβάσει κάπως ψυχολογικά»,όπως τονίζει ο ίδιος.Επίσης όπως αναφέρει χαρακτηριστικά,«όλος ο κόσμος ζει σε μια πραγματικά δύσκολη εποχή και τουλάχιστον συμβαίνουν τέτοια γεγονότα για να αποδεικνύουν τη μεγαλοσύνη του ανθρώπου»>. Τούτη η ανακάλυψη θα ενοποιήσει τον κόσμο, όπως τονίζει ο κ. Νανόπουλος καθώς, «Η επιστήμη είναι ανεξάρτητη και τέτοιες ανακαλύψεις που αποδεικνύουν τη μεγαλοσύνη του ανθρωπίνου πνεύματος μας αγκαλιάζουν όλους. Η επιστήμη παίζει –και πρέπει να παίζει– τεράστιο ρόλο σε αυτή την ενοποίηση των ανθρώπων» και προσθέτει:«Ενώ είμαστε αυτά τα ανθρωπάκια, μπορούμε και συλλαμβάνουμε όλα αυτά και μπορούμε να εξηγούμε τι γίνεται στην άλλη μεριά του Σύμπαντος».
Κανένας λόγος ανησυχίας λοιπόν και αντίδρασης, απέναντι στις κατακτήσεις της σύγχρονης επιστήμης, αλλά μονάχα η κυριαρχία του θαυμασμού απέναντι στην ανθρώπινη διανόηση, η οποία κατά την επιστήμη της θεολογίας, φωτίζεται από τον Κύριο των Πάντων.
[1] Χρυσόστομου Σταμούλη, Έρως και Θάνατος. Δοκιμή για έναν πολιτισμό της σάρκωσης, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2009.
πηγή: http://e-theologia.blogspot.gr/2012/07/blog-post_2078.html
«Πώς να αρθρώσεις λόγο για το σωματίδιο του Θεού, την ίδια στιγμή που δεν αποδέχεσαι το σώμα του ανθρώπου κι’ έχεις ενοχοποιήσει ότι ομορφότερο, όπως τον έρωτα, την ίδια τη ζωή;»
Δεν ξέρω κανέναν ο οποίος θα διαφωνούσε με την άποψη της συγγραφέως αυτού του κειμένου περί σωματιδίου του Χιγκς. Παρεκτός βέβαια από τη [b]διγλωσσία[/b], που επισυνάπτει: Άλλοτε (όπως εδώ, όπως και στον τίτλο της όλης ανάρτησης) να το_ μ ε τ ο ν ο μ ά ζ ε ι_ σε «σωματίδιο του Θεού» και άλλοτε να παριστάνει (μαζί με το απόσπασμα Νανόπουλου, που παραθέτει) ότι… εκείνοι οι… άλλοι το αποκάλεσαν έτσι!
Εξ ίσου αυτεπίστροφοι και οι – παρένθετοι – μύδροι περί [i]ανθρώπινων σχέσεων[/i]: Ποιος ακριβώς είναι εκείνος που «δεν αποδέχεται το σώμα του ανθρώπου κι’ έχει ενοχοποιήσει ότι ομορφότερο, όπως τον έρωτα»; [b]Ο άνθρωπος της εκκλησίας ή ο άνθρωπος του κόσμου;[/b]
Επιτέλους, η κ. Μαρία Χατζηαποστόλου δεν ζει σε Ελλάδα ή σε Δύση; Δεν έχει, λοιπόν, φτάσει στ’ αυτιά της ακόμα πώς – συγκεκριμένα – [i]αναφέρεται[/i] η ενεστώσα μεταχριστιανική προσέγγιση, πώς [i]ιστορεί[/i], πώς [i]ονομάζει[/i] το [b]σώμα[/b] ή τον [b]έρωτα[/b] (το σώμα του έρωτα, εν τέλει);
[b]Δικαίωμα δημοκρατικό καθενός να μην κατανοεί ό,τι ακούει. Ομογενώς αυτοδίκαιο, πάντως, και να ζητά δημοσίως το λόγο ενώ επιδεικνύει (ιδού) πως δεν εννοεί – καν – ό,τι λέει.[/b]
αν ησασταν πιο απλος και λιγοτερο φιλοσοφικος θα ησασταν και δεκτικοτερος στον διαλογο.
δεν με αφορα αν η επιστημη,ακομα μας πει οτι ο Θεος αποδεικνυεται.ειναι διαφορετικο πεδιο απο την θεολογια.ο αποστολος Παυλος,εδω δεν μπορεσε να εξηγησει στους Κορινθιους τι ειδε στον τριτο ουρανο.
συνεπως πρωτος αυτος εθεσε πρωτη φορα στην παγκοσμια ιστορια-αν δεν κανω λαθος,και δεν τον προλαβε ο Καρνεαδης οτι η επιστημη και η πιστη ειναι διαφορετικες ουσιες και ενεργειες…
επιστημονας ειμαι κι εγω,αλλα δεν τρεμω μπροστα στις ανακαλυψεις.
Η κ. Χατζηαποστόλου προσπαθεί να αρθρώσει ένα νηφάλιο λόγο για το θέμα των σχέσεων των θετικών επιστημών με τη θεολογία αλλά μάλλον στερείται των προϋποθέσεων: και της βαθύτερης (βιωματικής) γνώσης της πατερικής θεολογίας και της γνώσης των θετικών επιστημών.
Το κεφάλαιο “Η αντίδραση” είναι γεμάτο συναισθηματισμό και φραστικά πυροτεχνήματα, όπως “μια άνευ προηγουμένου καταστροφολογία”, “παραπληροφόρησαν στο έπακρο”, “δαιμονοποίηση κάθε διαφορετικού”, “τρέμοντας να μην αποκτήσουν οι άνθρωποι ελεύθερη σκέψη και δημιουργική αβεβαιότητα”, “Οι αυτοαποκαλούμενοι ως υπερασπιστές της Ορθοδοξίας […] έχουν λόγο για όλα, δίχως ίχνος επιστημοσύνης, δίχως καμία επιστημονική βάση, αλλά με μόνο εφόδιο το σκοταδισμό”, “ένα στείρο κήρυγμα σκοταδισμού και απολογητισμού”, “η φαιδρότητα, ο φανατισμός και φυσικά η άγνοια, οδηγούν σε μια αρρωστημένη εσωστρέφεια”, “φορείς της εξουσίας, οι οποίοι προβάλουν την αντίδραση, δίχως ν’ αφήνουν τις ελεύθερες τις αληθινές φωνές της θεολογίας σε συνάντηση με τον κόσμο, αλλά εισάγοντας δική τους αίρεση με την αυθαιρεσία της απολυτότητάς τους”. Βαριές καταγγελίες, χωρίς καμιά παραπομπή και χωρίς να κατονομασθεί κανείς από τους κατά την αρθρογράφο “αιρετικούς”! Κι ένας ανέξοδος βερμπαλισμός που ακυρώνει κάθε δυνατότητα διαλόγου.
Το κεφάλαιο “Η απάντηση των Πατέρων”, εκτός από δύο πατερικά εδάφια, δεν μας πείθει ότι η αρθρογράφος γνωρίζει εις βάθος αυτή τη[i]ν απάντηση. Ερωτηματικά προκαλεί και το νεφελώδες γραφόμενό της: “Η αληθινή Εκκλησία είναι μια αέναη αναζήτηση κι’ όχι ένας στείρος εφησυχασμός. Θεός-άνθρωπος-κτίση, λογίζονται και θωρούνται σε μια ενωτική προοπτική, μέσα σε μια ένωση των πάντων, η οποία συνθέτει την ύπαρξη και ολοκληρώνει τον άνθρωπο.[/i]” Πώς η Εκκλησία, που είναι το σώμα με κεφαλή τον Χριστό και ο χώρος στον οποίο ο Τριαδικός Θεός αποκαλύπτεται στον άνθρωπο είναι “[i]μια αέναη αναζήτηση κι’ όχι ένας στείρος εφησυχασμός[/i]”; Ποια είναι αυτή η “έ[i]νωση των πάντων, η οποία συνθέτει την ύπαρξη και ολοκληρώνει τον άνθρωπο[/i]”; Είναι κάτι σαν τις ινδουιστικές και βουδιστικές διδασκαλίες ή κάτι αρκετά διαφορετικό που ενεργεί “ὁ Πατὴρ δι’ Υἱοῦ συνεργείᾳ του Ἁγίου Πνεύματος” στον κόσμο και τον άνθρωπο;
Είναι εύκολο να παπαγαλίζει κανείς κάποιες φανταχτερές και ασαφείς “θεολογίες” που ηχούν ωραία στα αυτιά του μέσου Νεοέλληνα. Το δύσκολο είναι να προσεγγίσει κανείς βιωματικά τους Πατέρες και να γνωρίσει τη θεολογία τους μέσα στα πλαίσια της ασκητικής και μυστηριακής ζωής της Εκκλησίας, όπως επιχειρηματολογώ στο άρθρο μου “Η πρόσληψη του αγιοπατερικού λόγου σήμερα”.
Η αρθρογράφος αναφέρεται στους Ματσούκα και Σταμούλη. Πριν από αυτούς όμως, ήταν ο π. Ρωμανίδης που ξεκαθάρισε κάποια πράγματα. Αν δεν τον γνωρίζει, καλό θα ήταν να διαβάσει κάποια από τα λίγα δημοσιεύματά, του που όμως αποτέλεσαν σταθμούς στη θεολογική γραμματεία της χώρας μας. Ή να ρίξει μια ματιά στην “Εμπειρική Θεολογία” του που συνέθεσε ο σεβ. μητροπολίτης Ναυπάκτου, μέρος της οποίας ανέβασα εδώ, με τίτλο “Η διήγηση της Παλαιάς Διαθήκης για τη δημιουργία του κόσμου και οι θετικές επιστήμες” που απαντά σαφώς σε ερωτήματα σαν αυτά που αποπειράται να απαντήσει το παρόν άρθρο.
Συμπερασματικά, θα γράψω πως συμφωνώ με την κατεύθυνση του άρθρου αλλά θα περίμενα η αρθρογράφος που κατακεραυνώνει όσους “[i]έχουν λόγο για όλα, δίχως ίχνος επιστημοσύνης, δίχως καμία επιστημονική βάση[/i]” να μην έγραφε τόσο πρόχειρα και επιπόλαια κάποια πράγματα.
Αγαπητή Μαρία,
όπως είπε ο Theo, είσαι στην σωστή κατεύθυνση αλλά διαχειρίζεσαι πηγές αμφιβόλου αξίας. Από την πλευρά της επιστήμης, η επίκληση των άναρθρων κραυγών του Νανόπουλου (υπογραμμίζω ξανά: άναρθρων κραυγών), δεν μπορεί να ληφθεί σοβαρά. Προσοχή.
Το να χαρακτηρίζει “ενας φυσικός” άναρθρες κραυγές, αυτά που λέει ο Νανόπουλος, φέρνει αυθόρμητα στο νού, το “αμάθεια μεν θράσος…”
διότι, “λογισμός, όκνον φέρει”.
Η συγγραφέας δεν καταλαβαίνει τίποτα από θρησκεία και επιστήμη όπως λέει και ο Theo.
Πρώτα από όλα θα έπρεπε να βρει ποιος ανόητος ονόμασε το «σωματίδιο του Higgs» σε “σωματίδιο του Θεού”.
Μετά θα έπρεπε να γνωρίζει ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ.
Στην ορθοδοξία ο θεός είναι εκτός υλικού κόσμου και πρόσωπο.
Στους Παπικούς, Προτεστάντες, και Αρχαίους Έλληνες ο θεός είναι εντός του υλικού κόσμου. Στην δύση πιστεύουν πως μια γενική και αόριστη μαγική δύναμη φτιάχνει για λίγο χρόνο τον Χριστό, τους Αγγέλους και τους Δαίμονες και μετά τους διαλύει.
Αυτή η πίστη τους έχει εξαπλωθεί στις ταινίες, την μουσική, την λογοτεχνία και τα παιχνίδια Η/Υ. Οι δαίμονες είναι κάτι το υλικό για αυτούς και μπορούν να δολοφονηθούν.
Άρα ψάχνουν να βρουν την πηγή της μαγείας, το σωματίδιο του Higgs.
Ο Μητροπολίτης Πειραιώς δεν είναι «φανατικός» και «σκοταδιστής» όπως θέλουν να τον παρουσιάσουν αλλά ξεκαθάρισε πως η επιστήμη δεν είναι θρησκεία και δεν έχει ούτε όλες τις απαντήσεις, ούτε όλες τις λύσεις.
Σήμερα έχουμε τεράστια ηθική κρίση στην ελλάδα, το ερώτημα είναι τι να τους κάνουμε τους επιστήμονες όταν οι γιατροί κάνουν αθανασίες αντί για θεραπείες, οι οικονομολόγοι εφευρίσκουν νέους τρόπους σπατάλης αντί για οικονομίας και οι μηχανικοί θέλουν χρήματα για εργασία που δεν κάνουν;
Το σκοτάδι των ανήθικων επιστημόνων είναι χειρότερο από το θρησκευτικό «σκοτάδι».
Πολυ ωραιο το αρθρο και θεωρω οτι κινειται σε σωστη κατευθυνση, στην κατευθυνση που πρεπει να εχει η Εκκλησια και η θεολογια σημερα, εαν θελει να μπορει να αρθρωνει λογο που να “αγγιζει” και να “ενδιαφερει” τον συγχρονο άνθρωπο….
Αλλιως, θεωρω, οτι σαν Εκκλησια και σαν θεολογια, θα κινουμαστε στο χωρο του στειρου αρνητισμου σε καθε προοδο και ανακάλυψη της επιστημης, λες και “φοβομαστε” να συνειδητοποιήσουμε οτι αλλο το “πώς” και άλλο το “ποιος” και το “γιατι” της Δημιουργιας…. Εμεις ντε και καλα, θελουμε να εχουμε λογο και για το “πώς”.
Μηπως να δειξουμε λιγη περισσοτερη ταπείνωση;
προς Γιώργο Καστρινακη:
δυστυχως (απο προσωπικη εμπειρια αλλα και από αλλες πηγες) ο σημερινος “θρησκευτικος” ανθρωπος (και περισσοτερο των περασμενων δεκαετιων), δαιμονοποίησε σε μεγαλο βαθμο την ανθρώπινη βιολογικότητα. Οταν το παραδεχτουμε αυτο, εχουμε ελπίδα να το διορθώσουμε..Αλλιως, απλα εθελοτυφλούμε και φορτωνουμε τους χριστιανους με ενοχες….
προς Theo:
Εαν το “μια αέναη αναζήτηση κι’ όχι ένας στείρος εφησυχασμός” ακουγεται ως φανταχτερη και ασαφης “θεολογια” το ιδιο φανταχτερό αλλα συναμα και (απελπιστικα) “ξυλινο” ακουγεται και το : “Το δύσκολο είναι να προσεγγίσει κανείς βιωματικά τους Πατέρες και να γνωρίσει τη θεολογία τους μέσα στα πλαίσια της ασκητικής και μυστηριακής ζωής της Εκκλησίας”…
Αμαν αυτη η βιωματική προσεγγιση των Πατερων!!….θεωρω οτι οι θεολογια στην Ελλαδα και οι θεολογοι εχουν (εχουμε) κουραστει να ακουμε αυτη τη φρασεολογια που ξεκινησε μεν από τον αειμνηστο π.Ρωμανιδη, αλλα “επεξεργασθηκε” εσχατως από τον άγιο Ναυπακτου….
Ας μας εξηγησει τελος παντων καποιος, πώς μπορουμε να μιλησουμε για το μποζονιο του Higgs προσεγγιζοντας “βιωματικα” τους Πατερες, χωρις να πεσει σε ταυτολογιες, διοτι, κατα πως φαινεται, η κ.Χατζηαποστόλου δεν το προσέγγισε “βιωματικα”…
Δημητριος
Αγαπητέ,
ρίξε μια ματιά στο παρακάτω, ρώτα κανένας ειδικό, και μετά προχώρα σε χαρακτηρισμούς..
http://greekuniversityreform.wordpress.com/2007/07/02/επιστολή-12-καθηγητών-με-επικρίσεις-κατ/
Στην Ελλάδα, έχουμε πήξει από αυθεντίες..
Νομίζω, φίλε μου, πως η απάντηση στις απορίες σου βρίσκεται στην παράγραφο του σχολίου μου από το οποίο απομονώνεις κάποιες φράσεις (πχ. γράφω: “[b]Πώς η Εκκλησία, που είναι το σώμα με κεφαλή τον Χριστό και ο χώρος στον οποίο ο Τριαδικός Θεός αποκαλύπτεται στον άνθρωπο είναι “μια αέναη αναζήτηση κι’ όχι ένας στείρος εφησυχασμός”;[/b]”, δηλαδή άλλο είναι αυτό που η θεολογία μας θεωρεί ως Εκκλησία, κι άλλο αυτό που η αρθρογράφος έχει στο μυαλό της ως Εκκλησία.)
Το πώς θα προσεγγίσει κανείς βιωματικά τους Πατέρες και θα γνωρίσει τη θεολογία τους μέσα στα πλαίσια της ασκητικής και μυστηριακής ζωής της Εκκλησίας το αναλύω στο άρθρο μου στο οποίο παραπέμπω στο εν λόγω σχόλιο. Αν νομίζεις πως είναι “[i]φανταχτερό αλλα συναμα και (απελπιστικα) “ξυλινο”[/i]”, μπορείς να το αιτιολογήσεις και να επιχειρηματολογήσεις σε σχόλιό σου πάνω σ’ αυτό.
Προσωπικά, στη θεολογική “αγορά” δεν βλέπω πολλούς να έχουν θέσεις σαν του Ρωμανίδη και του μητροπολίτη Ναυπάκτου, αλλά ένα σωρό “στοχαστικές προσαρμογές”, άκρατες νοησιαρχικές θέσεις, λογικές ακροβασίες και λεκτικά πυροτεχνήματα. Γι’ αυτό, και έγραψα το εν λόγω άρθρο.
Και φυσικά έγραψα για βιωματική προσέγγιση των Πατέρων, όχι του μποζονίου του Higgs. Το μποζόνιο προσεγγίζεται λογικά και με βάση τις μεθόδους των θετικών επιστημών. Αυτό μας διδάσκουν οι Πατέρες, αυτό μας δίδασκε κι ο π. Ρωμανίδης.
Προσπάθησε, σε παρακαλώ, να καταλάβεις τι λέει ο συνομιλητής σου κι άσε τις εύκολες ειρωνείες και τις σκόπιμες παρανοήσεις, για τη δημιουργία εντυπώσεων. Αλλιώς, διάλογος δεν γίνεται.
αδελφε, υπαρχει κατι που δεν ξερεις; Δεν νομιζω….
Τα ξερετε όλα!!…
Εμεις οι υπόλοιποι ακομη ψαχνομαστε…..
Ευχαριστώ, φίλε μου, για την αιτιολογημένη και με επιχειρήματα απάντησή σου, όπως σου ζήτησα.
Η κ. Χατζηαποστόλου αρθρώνει ένα προσωπικό, καθαρό λόγο, καταγγελτικό χωρίς φόβο αλλά με πάθος, για το θέμα των σχέσεων των θετικών επιστημών με τη θεολογία.
Είναι ένα κείμενο για ένα θέμα, που ενδιαφέρει πολλούς και τοποθέτησε σωστά το λόγο της σε παθογένειες, που ήθελε να αναδείξει.
Είναι λάθος να το αντιμετοπίζουμε και να το κρίνουμε ως ένα ακαδημαϊκό κείμενο.
Μιλά με την καρδιά για κοινούς προβληματισμούς.
“Πώς να αρθρώσεις λόγο για το σωματίδιο του Θεού, την ίδια στιγμή που δεν αποδέχεσαι το σώμα του ανθρώπου κι’ έχεις ενοχοποιήσει ότι ομορφότερο, όπως τον έρωτα, την ίδια τη ζωή; Αλλά η ζωή είναι από μόνη της ιερή και άγια”.
Η αντίδραση. που προκαλεί το παραπάνω υπέροχο σχόλιο είναι λογική. Κάποιος ο οποίος δεν το αντιλαμβάνεται έτσι – δεν μπορεί να αντιληφθεί αυτό που πολύς κόσμος χωρίς απαραίτητα ακαδημαϊκές γνώσεις του είναι αυτονόητο – προφανώς και το αμφησβητεί.
Πόσο δύσκολο είναι πολλές φορές να δεχθούμε το προφανές!
“Κι’ όμως η φωνή της αληθινής θεολογίας ουδεμία σχέση έχει με την αντίδραση αυτή. Η φωνή ενός άλλου τρόπου, αληθινού και ανθρώπινου, παλεύει να φέρει στο φως την αλήθεια ενός άλλου ήθους”.
Πολύ ωραίο φράση!
Κάτι πολύ θετικό στο κείμενο είναι ότι ενώ πραγματεύεται ένα θέμα, όπου θέλει να αναδέιξει παθογένειες το επιτυγχάνει προβάλλοντας ταυτόχρονα θετικές αναζητήσεις!
Μπράβο στη συγγραφέα του κειμένου.
Μπράβο στο Αντόφωνο, που φιλοξενει τέτοια κείμενα!
[quote name=”Dimitrios”]Πολυ ωραιο το αρθρο και θεωρω οτι κινειται σε σωστη κατευθυνση, στην κατευθυνση που πρεπει να εχει η Εκκλησια και η θεολογια σημερα, εαν θελει να μπορει να αρθρωνει λογο που να “αγγιζει” και να “ενδιαφερει” τον συγχρονο άνθρωπο….
[…]
προς Γιώργο Καστρινακη:
δυστυχως (απο προσωπικη εμπειρια αλλα και από αλλες πηγες) ο σημερινος “θρησκευτικος” ανθρωπος (και περισσοτερο των περασμενων δεκαετιων), δαιμονοποίησε σε μεγαλο βαθμο την ανθρώπινη βιολογικότητα. Οταν το παραδεχτουμε αυτο, εχουμε ελπίδα να το διορθώσουμε..Αλλιως, απλα εθελοτυφλούμε και φορτωνουμε τους χριστιανους με ενοχες….[/quote]
Παρατηρείστε αν θέλετε ότι πρόκειται για ένα άρθρο, ευθύς εξ αρχής, επιθετικώτατο (όπως στοιχειοθέτησε και ο Theo, στο πρώτο του σχόλιο) χωρίς καν να προσδιορίζει τον αποδέκτη των μύδρων του. Η συγκεκριμένη, μάλιστα, καταφορά περί [i]«έρωτος»[/i] εξαπολύεται – υποδειγματικά – εκτός θέματος.
Σκοπός της συγγραφέως είναι να χωρίσει, πάση θυσία, τους [i]«θρησκευτικούς»[/i] (όπως εσείς τους λέτε) ανθρώπους σε “ε μ ά ς” και σε “α υ τ ο ύ ς” προκειμένου – εν ονόματι μιας, εν γένει, αποενοχοποίησης – να επιζητήσει τήν, χωρίς επιείκια, ενοχοποίηση των δεύτερων.
[b]Ο φορέας της θεολογίας την οποία εισηγείται έχει απαρέγκλιτη ανάγκη από… εξοβελιστέους. Απευθύνεται (ναι) κάποτε στον «σύγχρονο άνθρωπο» – αλλά μόνο για να του δηλώσει: Θαύμασέ με, σε παρακαλώ. Διότι εγώ δεν είμαι όπως… αυτός, ο… άλλος![/b]
…
[quote name=”Σπύρος Μπαρμπάτσαλος”]Η αντίδραση. που προκαλεί το παραπάνω υπέροχο σχόλιο είναι λογική. Κάποιος ο οποίος δεν το αντιλαμβάνεται έτσι – δεν μπορεί να αντιληφθεί αυτό που πολύς κόσμος χωρίς απαραίτητα ακαδημαϊκές γνώσεις του είναι αυτονόητο – προφανώς και το αμφησβητεί.
Πόσο δύσκολο είναι πολλές φορές να δεχθούμε το προφανές![/quote]
[b]«Κάποιος ο οποίος δεν το αντιλαμβάνεται έτσι»[/b], λοιπόν, [b]«προφανώς και το αμφησβητεί.»[/b]
Τι αμβισβητεί ακριβώς; Μα, εμφανώς, [b]«το προφανές»[/b]
Κύριε Σπύρο Μπαρμπάτσαλε, έχετε παρατηρήσει και σε άλλες περιστάσεις τον εαυτό σας να [i]ταυτολογεί[/i] – ή είναι, μήπως, η πρώτη συγκυρία ετούτη;
Και μια ειδικώτερη ερώτηση: Σας συμβαίνει αυτό και ενώ έχετε δίκιο σε κάτι – ή μήπως καταφεύγετε στην ταυτολογία μοναχά εφόσον (γνωρίζετε ότι) επωμίζεστε άδικο;
Κύριε Καστρινάκη στην πρώτη παρατήρηση έχετε δίκιο!
Προφανώς το … Προφανές σε δύο ανθρώπους που διαφωνούν δεν είναι το ίδιο!
Στην ειδικώτερη ερώτηση τώρα θεωρώ ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε πως σε μία εθελοντική επιστολική συνομιλία ο καθ´ ένας μας υποστηρίζει απόψεις σωστές, κατά την εκτίμησή του.
[quote name=”DimiD”] Η συγγραφέας δεν καταλαβαίνει τίποτα από θρησκεία και επιστήμη όπως λέει και ο Theo.
Πρώτα από όλα θα έπρεπε να βρει ποιος ανόητος ονόμασε το «σωματίδιο του Higgs» σε “σωματίδιο του Θεού”.
Μετά θα έπρεπε να γνωρίζει ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ.
Στην ορθοδοξία ο θεός είναι εκτός υλικού κόσμου και πρόσωπο.
Στους Παπικούς, Προτεστάντες, και Αρχαίους Έλληνες ο θεός είναι εντός του υλικού κόσμου. Στην δύση πιστεύουν πως μια γενική και αόριστη μαγική δύναμη φτιάχνει για λίγο χρόνο τον Χριστό, τους Αγγέλους και τους Δαίμονες και μετά τους διαλύει.
Αυτή η πίστη τους έχει εξαπλωθεί στις ταινίες, την μουσική, την λογοτεχνία και τα παιχνίδια Η/Υ. Οι δαίμονες είναι κάτι το υλικό για αυτούς και μπορούν να δολοφονηθούν.
Άρα ψάχνουν να βρουν την πηγή της μαγείας, το σωματίδιο του Higgs.
Ο Μητροπολίτης Πειραιώς δεν είναι «φανατικός» και «σκοταδιστής» όπως θέλουν να τον παρουσιάσουν αλλά ξεκαθάρισε πως η επιστήμη δεν είναι θρησκεία και δεν έχει ούτε όλες τις απαντήσεις, ούτε όλες τις λύσεις.
Σήμερα έχουμε τεράστια ηθική κρίση στην ελλάδα, το ερώτημα είναι τι να τους κάνουμε τους επιστήμονες όταν οι γιατροί κάνουν αθανασίες αντί για θεραπείες, οι οικονομολόγοι εφευρίσκουν νέους τρόπους σπατάλης αντί για οικονομίας και οι μηχανικοί θέλουν χρήματα για εργασία που δεν κάνουν;
Το σκοτάδι των ανήθικων επιστημόνων είναι χειρότερο από το θρησκευτικό «σκοτάδι».[/quote]
Αυτός που ονόμασε το σωματίδιο του Higgs σωματίδιο του Θεού, δεν είναι ανόητος αγαπητέ μου, αλλά υμνητής του Θεού! Ο Θεός είναι ο δημιουργός του παντός. Το σωματίδιο του Θεού(Higgs), φωτίζει την απαρχή της μάζας, δηλ την απαρχή του υλικού σύμπαντος, επομένως ορθώς ονομάστηκε σωματίδιο του Θεού.
Προς: Ενας Φυσικός
Αγαπητέ
Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να διαβάσω την επιστολή των καθηγητών που με παραπέμπεις.
Εν πασει όμως περιπτώσει, προκαλεί μελαγχολικές σκέψεις, η στάση ορισμένων πνευματικών ανθρώπων, να υποβαθμίζουν την επιστημονική αναζήτηση γνώσης, τόσο σημαντικής όσο και η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein, που οδήγησε στην περίφημη εξίσωση της ισοδυναμίας μάζας-ενέργειας E=mc2.
«Το σωματίδιο του Θεού(Higgs), φωτίζει την απαρχή της μάζας, δηλ την απαρχή του υλικού σύμπαντος, επομένως ορθώς ονομάστηκε σωματίδιο του Θεού.»
Ένα επιχείρημα, εδώ, που επιστρατεύει τη συνειδητή [b]σύγχυση[/b] μεταξύ_ λ έ ξ ε ω ν_ και_ ε ν ν ο ι ώ ν, προκειμένου να καθιερωθεί – παντί τεχνάσματι – η λήψη ονόματος Κυρίου του Θεού μου επί ματαίω,
[quote name=”Γιώργος Καστρινάκης”]«Το σωματίδιο του Θεού(Higgs), φωτίζει την απαρχή της μάζας, δηλ την απαρχή του υλικού σύμπαντος, επομένως ορθώς ονομάστηκε σωματίδιο του Θεού.»
Ένα επιχείρημα, εδώ, που επιστρατεύει τη συνειδητή [b]σύγχυση[/b] μεταξύ_ λ έ ξ ε ω ν_ και_ ε ν ν ο ι ώ ν, προκειμένου να καθιερωθεί – παντί τεχνάσματι – η λήψη ονόματος Κυρίου του Θεού μου επί ματαίω,[/quote]
Κύριε Καστρινάκη,
οι πομφόληγες του τύπου: συνειδηιτή σύγχυση μεταξύ λέξεων και εννοιών, πρόσεξε , γιατί μπορεί να αφορούν καί τον εκφέροντα αυτάς.
Αλλωστε το Ελληνικό λεξιλόγιο, προνομιακά μεταξύ των παγκόσμιων λεξιλογίων, δίνει στις έννοιες, το όνομα(λέξη) που τις περιγράφει.
Οσον αφορά Κύριον τον Θεό, η επίκλησή του στην πρώτη επιστημονική προσέγγιση της απαρχής του σύμπαντος(συμβολικά ασφαλώς), λυπούμαι που δεν μπορείς να καταλάβεις, ότι ΔΕΝ είναι επίκληση “επί ματαίω”, όπως πχ εκείνο το “Θεός μου” για τον Κύριο του παντός.
Συγγνώμη αν εκνευρίστηκα, αλλά αντιδρώ στην έκφραση ενός ανθρώπου εγγνωσμένης πραγματικής αξίας, κατά τρόπο αλλαζωνικό ή ακόμη χειρότερα, ειρωνικό.
Επί του ειδικού αντικειμένου: Θα πρέπει – μας λέτε – να υιοθετήσουμε / δικαιώσουμε (παντί σθένει) όλοι την ονομασία που υποδεικνύει, για το σωματίδιο του Χιγκς, η επικυρίαρχη δημοσιογραφική έκφραση.
Επί του γενικού πεδίου, τώρα: Υπάρχει μια εκδοχή της θεολογίας – ισχυρίζομαι, από πλευράς μου – η οποία επιζητεί (πάση θυσία) να… καταξιωθεί η φωνή της ως η πιστώτερη ηχώ του επικυρίαρχου λόγου.
[b]Ο καθένας – οπότε – είναι σε θέση να κρίνει το αν οι παρεμβάσεις σας, σ’ αυτή τη σελίδα, [i]διαψεύδουν[/i] ή [i]επαληθεύουν[/i] τόν ισχυρισμό μου.[/b]
αγαπητε Γεωργιε γραψατε:
“Ο φορέας της θεολογίας την οποία εισηγείται έχει απαρέγκλιτη ανάγκη από… εξοβελιστέους. Απευθύνεται (ναι) κάποτε στον «σύγχρονο άνθρωπο» – αλλά μόνο για να του δηλώσει: Θαύμασέ με, σε παρακαλώ. Διότι εγώ δεν είμαι όπως… αυτός, ο… άλλος!”
Πολυ σωστη η παρατήρησή σας.
Αλλα σκεφτειτε οτι το ιδο ακριβως ισχύει και για καθε θεολογικό “ρευμα” ή “ομάδα”
Η μικρή ετούτη υποστολή – εκ μέρους σας – του καταγγελτικού λόγου μού δίνει μια ικανή αφορμή να εστιάσω στα καίρια:
Ακούγεται ότι ζούμε σε μια συναρπαστική εποχή. Δεν τη βλέπω. Δεν βλέπω, δηλαδή, ανθρώπους συνεπαρμένους με ο,τιδήποτε : με άλλους ανθρώπους, με καταστάσεις κι ιδέες ή, έστω, με πράγματα! Βλέπω μόνο ανθρώπους που [b]καιροφυλακτούν[/b] ν α_ ξ ε σ π ά σ ο υ ν_ τη μήνι τους. Βλέπω τελικά ένα_ κ ε ν ό_ πυκνωμένο σε [b]βία[/b]. Βλέπω – πάει να πει – να μας ιστορεί, απλή, η απέραντη πλήξη μας.
[i]«Ζούμε σε μια από τις πιο ασήμαντες περιόδους της Ιστορίας.»[/i] Η απόφανση αυτή, του Ζήσιμου Λορεντζάτου, είναι η… μία που νοιώθω να… προλαβαίνει το γίγνεσθαι. Είναι η εκδοχή που μου δίνει το κλειδί, όλων, όσων μου έλειπαν κατανοήσεων.
Καταμεσής μιας συγκυρίας λοιπόν, όπου ένας απέραντος κόσμος_ π λ α ν τ ά ζ ε ι_ από [b]ανία[/b], πρεσβεύω σιγαλά ([i]«Κράτησα τη ζωή μου ψιθυριστά μέσα στην απέραντη σιωπή»[/i]) ότι η μόνη προσέγγιση που ανα-γεννάει την Έκπληξη είναι εκείνη της εκκλησιαστικής βιοτής. Οπότε, κι ο μόνος λόγος που ανα-συνιστά τη Συναρπαγή είναι αυτός της ευχαριστιακής μαρτυρίας.
Η στιγμή – ισχυρίζομαι – είναι η στιγμή της θεολογίας! Το ομολογώ, εγώ, αυτό : που δεν έχω φοιτήσει σε δική της σχολή…
Μέσα σε μια τέτοια συνθήκη, ωστόσο, εμείς τι προτιμούμε να κάνουμε; Αφηγούμαι λιτά:
[b]Έχουμε_ μ ο ι ρ α σ τ ε ί_ σε δυο_ δ ι α φ υ γ έ ς (η μια με πύργο τον «Ορθόδοξο Τύπο», η άλλη με κάστρο την «Ακαδημία Δημητριάδος») και ποιούμε το παν για να μην οδοιπορηθεί, εκείνη, η μέση – δηλαδή : η συνθέτουσα – οδός που θα μπορούσε και να οδηγήσει το Ασυγχύτως, των ζητουμένων μας, μέχρι τον αναβαθμό του Αδιαιρέτως.[/b]
Αγαπητέ Γιώργο, καίρια η παρατήρησή σου.
εξήγησε σε παρακαλώ περαιτέρω, γιατί οι παραπάνω διαφυγές δεν υπηρετούν την ανάγκη μιας σύνθεσης, ώστε να φανεί καλύτερα ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά αυτής. Αν έχεις χρόνο, και με ολοκληρωμένο κείμενο.